Onderwerp. raad Energie Made in [Arnhem] 14-5. EMiA. Arnhem toonaangevend in energie. Themasessie raad 14 mei 2012 Marc de Kroon, sr.



Vergelijkbare documenten
ADVANCED TECHNOLOGY UNIVERSITEIT TWENTE TECHNISCHE WETENSCHAPPEN % 100 % 100 % Voorbeeld

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Connecting the energy

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

HAN en duurzame energie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

Bedrijfsruimte op hoog niveau

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015

CONVENANT ICT CAMPUS PROGRAMMA 2 e FASE

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Woensdag 5 oktober 2016

code University University

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 5 oktober 2015

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

Zou het niet prachtig zijn als

Planning voorlichtingsavond vervolgstudies HBO & WO

CROHO. code. University. University

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

Vooraanmeldingen per instelling voor Bachelor Opleidingen (1e jrs) Bachelor vooraanmeldingen per instelling

MBO Rijnland. ESL Taalreizen taalreizen naar het buitenland vmbo/havo/vwo B55

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 7 oktober 2015

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016

Overzicht fixusopleidingen met selectie studiejaar Hogescholen. d.d. 1 december 2017

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 5 oktober 2016

Brainport Eindhoven ENERGIE. Studievoormiddag Energie in de Noorderkempen 29 april 2010

Aantal ingeschreven studenten per universiteit naar onderwijstaal, studiejaar

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 5 oktober 2016

NIEUWE BANEN WAAR VERDIENEN WE ONS GELD MEE IN DE TOEKOMST? Arnold Stokking Managing Director TNO Industry, Lid Stuurgroep Smart Industry Initiative

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van de Wet studiefinanciering 2000;

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Woensdag 5 oktober 2016

Pieter Duisenberg Voorzitter Vereniging van Universiteiten

LIVING LAB GRONINGEN AIRPORT EELDE

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 5 oktober 2015

OPEN DAGEN WO MAART Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.

Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

UITNODIGING. Geachte heer, mevrouw,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;

WO-BACHELOR - studentaantallen Economie en Recht

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds ARTIKEL I. WIJZIGING REGELING STUDIEFINANCIERING 2000

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Ondernemershuis en Pioneering Café. Succesvol Innoveren

Greenbridge wetenschapspark incubator demonstrator

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 7 oktober 2015

LIVING LAB GRONINGEN AIRPORT EELDE. Philip Broeksma, kwartiermaker

FLEVO CAMPUS. Feeding the City

Overzicht opleidingen

LED & de integratie in slimme netwerken met diverse sensoren, bieden nieuwe kansen voor openbare verlichting,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Lessen en ervaringen ontwikkelingen zonneparken 4 oktober 2018

Top-50 opleidingen op Qompas StudieKeuze Top-50 favoriete Open Dagen op Qompas StudieKeuze. Surrounded by Talent

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 3 oktober 2016

Bodemenergie in Arnhem Stimuleren en regie

Feeding the world with solar power.

Topsectoren, regio s en vestigingsplaatsfactoren: een multivariate regressieanalyse

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Smart Grids Varianten en voorbeelden

Energietransitie biedt kansen in de gebouwde omgeving

Economische Monitor Stedelijk netwerk. Arnhem-Nijmegen CONCEPT. Rozendaal Rheden Doesburg. Arnhem. Zevenaar. Renkum. Westervoort. Duiven Montferland

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Overzicht fixusopleidingen met selectie

OPEN DAGEN WO NOVEMBER 2016

Nadere vooropleidingseisen in het wetenschappelijk onderwijs, bij de profielen in het voortgezet onderwijs geldig tot 1 augustus 2007.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds ARTIKEL I. WIJZIGING REGELING STUDIEFINANCIERING 2000

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen dinsdag 9 oktober 2018

Smart Industry in Brabant

seece Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise H AN C ENTR E OF EXPERTISE SEECE

Bezoek leden Provinciale Staten en Gemeenteraden 21 november 2018

Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol?

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016

Energieakkoord voor duurzame groei

Geplaatst in het Financieele Dagblad van zaterdag 19 februari Denk niet langer in termen van gemeente- en provinciegrenzen

De toekomst van de netten

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016

OPEN DAGEN WO FEBRUARI Kijk voor aanvullende informatie op de site van de universiteit. Lever tijdig een roze formulier in bij de decanenkamer.

House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven

College Maastricht. International Bachelor in Psychology

SAMENWERKINGSVERBANDEN ARNHEM

Bijlage 1. Trends, kansen en bedreigingen. Achterhoek Agenda Coöperatie Achterhoek Werkplaats slim en snel verbinden

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen dinsdag 9 oktober 2018

Klimaatbestendige steden

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 8 oktober 2018

Overzicht fixusopleidingen met selectie

Overzicht fixusopleidingen met selectie. Hogescholen. d.d. 3 oktober 2016

2020 Strategisch Plan

Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation*

Transcriptie:

EMiA Arnhem toonaangevend in energie Themasessie raad 14 mei 2012 Marc de Kroon, sr. adviseur EZ

Het begin van Energie Made in [Arnhem] UN Millennium doelen: Duurzame samenleving Duurzaam inkopen CO2 reductie hernieuwbaar klimaatvitaal Toonaangevend economisch cluster; banen en innovaties in energietechnologie

De tussenstappen December 2010: intentieverklaring met 38 partners in Burgers Zoo Maart 2011: vaststelling door de raad van gemeentelijk aandeel; programmaplan met 6 programmalijnen, 4 jaar, 42 projecten/resultaten Juni 2011: convenant met 80 partners, 4 jaar, ca. 140 projecten (incl gemeente) duurzame inkoop & aanbesteding en fair trade toonaangevend energiecluster duurzaam gebouwd Arnhem energieneutraal Arnhem klimaatvitaal Arnhem schoon Arnhems vervoer

Waarom economische lijn in EmiA? Noodzaak: alle hens aan dek Kans: banen en markt Er kan nog geen drempelwaarde worden vastgesteld waaronder PM2,5 geen risico vormt. (site Eindhoven, 2011) In 2015, the global renewable energy market is forecast to have a value of USD 479.9 billion, an increase of 48.8 percent since 2010. (Datamonitor, renewable energy, G;lobal industry guide 2011). Gelderland n Overijssel: 20 miljard nodig van 2008-2020 voor klimaat/muilieu doelstellingen (Ecorys, Briene e.a., 2010)

Het begint met ambitie regio Arnhem onderdeel van een compleet, gegroeid, internationaal toonaangevend en erkend cluster rond enkele specifieke EMT-innovaties en toepassingsgebieden 1. compleet: onderwijs, R&D, productie, klanten kapitaal 2. gegroeid: meer werk en bedrijvigheid 3. toonaangevend: meer reputatie 4. specifieke innovaties/gebieden: focus Termijn: rond 2015 tussenstand---- Nauta 2009: tiental jaren

Naar een toonaangevend cluster: a. focus kiezen Schone, efficiënte en duurzame energiesystemen Speciale aandacht voor elektriciteit

Naar een toonaangevend cluster: acties uitvoeren Ruimte Starters Zicht & SCHAAL K3 Promotie/lobby

E=mc 6 rol gemeente: leveren, vragen, verbinden, helpen, stimuleren Organisatie en richting o.a. programma, cultuur E-raad + 80 partners Hulpmiddelen deskundigheid (o.a. maptables (GIS), locatie/gebiedsontwikkeling, werkbudget, regels/vergunningen, promotie/lobby Rol politiek/raad: kaderstellend & vinger aan de pols, ook qua geld: bezuiniging? extra inzet? maatschappelijke organisaties, burgers opleiders toonaangevende ondernemers overbruggingsfinanciers overheid die vraagt en levert onderzoekers

Ruimtelijke ontwikkeling IPKW/Koningspleij: 100 ha EMT profiel, november 2011 ondertekening samenwerkingsintentie gemeente/ipkw TCN/Arnhemsbuiten: April 2012: lancering Energy businesspark Arnhems Buiten

Starters en innovatiehulp: Greenhouse broedplaats Kleefsewaard en www.kiemt.nll Mei 2012: Helianthos wordt HyET Solar B.V. Rothec WKK eerste bewoner Greenhouse 2011 5000 m2 Greenhouse in 2015?

Zero-emissie waterstofelektriciteit? Made in [Arnhem] ww.hymove.nl Eerste openbare H2 station Nederland, 2010 RDW-goedkeuring HyMove-bus 2012

Slimme, flexibele energienetwerken? Made in [Arnhem] In onderzoek: smart grid voor Rijnboog e/o Het Dorp (KEMA, Alliander) Onderzoeksontwikkelcentrum smart grids op Arnhems Buiten (KEMA, TenneT, Alliander,TCN) kunstwerk Floris Schoonderbeek, locatie Doetinchem

Laadpalen voor elektrisch vervoer? Loloo s Made in [Arnhem] Greendeal 2011: 1 netwerk, 10.000 Loloo s (Newmotion/Opel, 2011)

Gelderland valoriseert: 12,5 mln. voor K3 van 2012-2017 Onderwijs, Onderzoek, Ondernemers Overheid Energietechnologie één van de 4 speerpunten (HAN Arnhem)

Arnhem in oktober Energetic city 2050

Toonaangevend in energie? SIZE MATTERS Energy valley: 3 provincies en de kop van Noord- Holland, Energy academy i.o. plus 25 Fte voor geoliede lobby machine Brabant: automotive en hightech campus, claim in zonne-energie Randstad: Rotterdam Climate Initiative (Clinton, Lubbers) Amsterdam Smart City en Amsterdam Innovatie Motor Recessie en afnemende werkgelegenheid EMT-Arnhem Reorganisatie en bezuinigingsnoodzaak

Naar een toonaangevend cluster: acties uitvoeren Ruimte Starters Zicht & SCHAAL K3 Promotie/lobby

Dank voor uw aandacht! Contact: marc.de.kroon at arnhem.nl (EZ) en paul.van.hoof at arnhem.nl (EMiA)

Clean tech 2010 (Saxion)

Wageningen Universiteit University of Life Sciences 4.700 studenten Radboud Universiteit Nijmegen 60 opleidingen, 8 faculteiten Sociale wetenschappen, managementwetenschappen, letteren, rechten, natuurwetenschappen, filosofie, theologie, universitair medisch centrum 14.500 studenten 18km 57km Technische universiteit Eindhoven 77km Biomedische wetenschappen, elektrotechniek, industrial design, technische natuurkunde werktuigbouwkunde en wiskunde 6.800 studenten Universiteit van Twente Techniek, gezondheid, economie, recht, gedrag & maatschappij en taal & cultuur 7.058 studenten Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Economie en Management, Techniek, Informatie en Communicatie, Onderwijs, Gedrag en Maatschappij, Gezondheidszorg 19.000 studenten

Schiphol Airport Europese en wereldwijde bestemmingen Flughafen Niederrhein Diverse Europese bestemmingen (o.a Londen, Barcelona, Glasgow) 85 km 38 km 57 km 95 km Eindhoven Airport Diverse Europese bestemmingen (o.a. Londen, Parijs, Amsterdam) Flughafen Düsseldorf Europese en wereldwijde bestemmingen