De rolbij an de notarisscheiding Informatie over mediation bij uw scheiding
Formaat Notarissen is een landelijk netwerk van samenwerkende notariskantoren in Nederland. Kwaliteit, vernieuwing en optimale service zijn de kernwoorden van de filosofie van Formaat Notarissen. De kracht van het netwerk van Formaat Notarissen zit onder andere in de exclusieve producten, de grote verscheidenheid aan specialisaties en het grote aantal gerenommeerde notariskantoren dat deel uitmaakt van Formaat Notarissen. Voor welke notariële dienst je waar ook in Nederland naar een Formaat Notaris stapt, je kunt er zeker van zijn dat iedere vraag met de grootst mogelijke zorgvuldigheid, aandacht en inzet wordt opgepakt. Wil je weten wat de Formaat Notaris voor jou kan betekenen? Kijk dan eens op: www.formaatnotarissen.nl Meer weten www.formaatnotarissen.nl 2
In deze brochure 4/ Scheiden; en nu? 6/ Ieder apart of samen? 8/ Waarom naar de notaris? 10/ Welke relatievorm? 12/ Hoe werkt dat, een scheidingsbemiddeling? 14/ De kinderen 16/ Het convenant 18/ De formele afwikkeling van de scheiding 20/ Akte van levering voor het huis 22/ Nog vragen? 24/ Tot slot 18/ Unieke diensten van de Formaat Notaris: voor jou van belang - Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief Informeel - Doe de Testament Test - Belangrijke beslissingen: als het erop aankomt 3
Scheiden; n nu? Jij en je partner hebben besloten om uit elkaar te gaan. Een beslissing die veel impact op jullie leven heeft en veel emoties met zich meebrengt. Vaak gaat er al een lange periode van verdriet, onbegrip of ruzie aan vooraf, waardoor het soms lastig is om goede afspraken te maken. Toch is dit voor alle partijen belangrijk. Helemaal als jullie kinderen hebben. Daarnaast komen er een heleboel juridische en financiële zaken bij kijken. Het is daarom voor de meeste mensen een erg onzekere periode. 4
Met de informatie in deze brochure willen wij je de weg wijzen om de scheiding voor beide partners op een zo goed mogelijke wijze vorm te geven. Wij doen dit aan de hand van een stappenplan met negen stappen. Je weet dan beter waar je moet beginnen en wat het vervolgtraject zal zijn. Hoewel dit boekje geen kant en klare oplossingen geeft, hopen wij je hand vatten aan te reiken waarmee je op een voor jou zo goed mogelijke manier de scheiding kunt regelen. Mediation: van standpunten naar belangen 5
Ieder apart o 6
In deze eerste fase is het goed om te bekijken of ieder apart voor zijn eigen belangen wil vechten. Je kunt ook kiezen voor een gezamenlijke scheiding onder leiding van een scheidingsbemiddelaar/-mediator. Deze begrippen worden vaak door elkaar gebruikt. Een scheidingsbemiddelaar is een mediator die zich gespecialiseerd heeft in het bemiddelen bij scheidingen. Een mediator kan ook op andere gebieden werkzaam zijn (bijvoorbeeld arbeidsconflicten, burenrecht). Omdat scheidingen juridisch nogal complex zijn, is een verdere specialisatie vereist. Bij een scheiding kun je ervoor kiezen om ieder een eigen advocaat in de arm te nemen. Ieder richt zich dan op zijn eigen belangen. De onderlinge communicatie wordt hier meestal niet beter van. Ook duurt de procedure vaak lang. Tegenwoordig kiezen steeds meer mensen voor een gezamenlijke scheiding. f samen? Als je kiest voor een bemiddeling of mediation ga je onder deskundige begeleiding samen aan de slag om de relatie af te ronden. Een mediator die ook scheidingsbemiddelaar is, probeert samen met jou ervoor te zorgen dat de communicatie verbetert en dat de belangen van beiden worden behartigd. Met name als er kinderen bij de scheiding betrokken zijn, is dit natuurlijk erg belangrijk. Ook al heb je als partners afscheid van elkaar genomen, jullie blijven je leven lang de ouders van jullie kinderen. Zelfs bij een moeizame communicatie is via gesprekken met de bemiddelaar vaak veel mogelijk. Je hoeft scheidingsbemiddeling dus niet bij voorbaat af te wijzen als er veel ruzie, onbegrip of verdriet is. Als het bemiddelingstraject echt niet lukt, kun jullie altijd nog ieder naar een advocaat gaan. Ook komt het voor dat mensen tijdens de bemiddeling erachter komen dat ze eigenlijk helemaal niet willen scheiden. Dan is een doorverwijzing naar een relatietherapeut vaak zinvol. 7
Waarom naar de notaris? Tegenwoordig zijn er steeds meer mensen waar je naartoe kunt als je gaat scheiden. Je kunt naar een advocaat gaan die ook scheidingsbemiddelaar is en er zijn tal van financiële instanties die scheidingsbemiddelaars in dienst hebben. Waarom zou je naar een notarisscheidingsbemiddelaar gaan? De notaris is gewend om onafhankelijk en onpartijdig te werken. In ons vak is het noodzakelijk dat rekening wordt gehouden met de belangen van alle partijen. Ook krijgen we dagelijks te maken met situaties waarin de emoties hoog oplopen, bijvoorbeeld bij het afwikkelen van 8
nalatenschappen. In zulke situaties moeten we bijna altijd een rol als bemiddelaar aannemen. De notarisscheidingsbemiddelaar heeft veel kennis van het relatievermogensrecht, erfrecht en fiscale recht. Daarnaast moet de notaris altijd worden ingeschakeld als in de te verdelen goederen een eigen huis aanwezig is. Met name als één van beiden in het huis wil blijven wonen, is de notaris wettelijk nodig om dit juridisch goed te regelen. Er wordt dan een akte van verdeling opgemaakt (waarover later meer), waarin alle afspraken rondom de verdeling van de woning worden vastgelegd. Ook als het huis wordt verkocht aan anderen is een notariële akte nodig. rechter afdwingbaar. We spreken dan over een zogenaamde executoriale titel. Dit geeft veel zekerheid. Met name bij paren die niet zijn getrouwd en dus niet via de rechter hoeven te scheiden (waarover later meer), kan dit van groot belang zijn. Een notaris die bovendien scheidingsbemiddelaar is, heeft ook kennis van belangrijke zaken als het ouderschapsplan, alimentatieberekeningen en pensioenen. De notaris fungeert als vertrouwenspersoon. Notarissen hebben op grond van de wet een geheimhoudingsplicht. Dit geldt ook als ze voor de rechter moeten verschijnen of als de Belastingdienst om inlichtingen vraagt. Dit is zo geregeld om ervoor te zorgen dat jij echt vrijuit kunt praten. Een ander belangrijk voordeel is dat alle akten die de notaris opmaakt een bijzondere werking hebben. Alleen door het vastleggen van afspraken in een notariële akte zijn deze afspraken zonder tussenkomst van een Een notaris is gewend onafhankelijk en onpartijdig te werken 9
Welke relatievorm? Samenwonen Als jij en je partner samenwonen is het uit elkaar gaan meestal wat eenvoudiger, juridisch gezien, dan als je getrouwd bent. Je hebt geen rechter nodig om te scheiden en er bestaat geen alimentatieplicht ten opzichte van elkaar. Het kan zijn dat je een (notarieel) samenlevingscontract hebt afgesloten. Hierin staan veel afspraken over de scheiding, zoals de verdeling van inboedel, het huis en eventueel eigen geld dat in het huis is gestoken. Meestal is er weinig geregeld rond alimentatie of pensioenrechten. Als er geen contract is, hangt alles af van de afspraken die je na de scheiding hebt gemaakt. Dat lijkt eenvoudig, maar is het helaas vaak niet. Als de relatie ernstig is verstoord, zal het moeilijk zijn om onderling goede afspraken te maken. Overigens, als jullie minderjarige kinderen hebben is het wel verplicht om een ouderschapsplan te maken. Hierin leggen jullie de gemaakte afspraken over de minderjarige kinderen vast. Geregistreerd partnerschap Zijn jij en je partner geregistreerd partners en hebben jullie geen minderjarige kinderen? Dan kunnen jullie scheiden met een ontbindingsovereenkomst en een verklaring die mede is ondertekend door een notaris of advocaat. Deze verklaring wordt vervolgens ingediend bij de 10
ambtenaar van de burgerlijke stand. Als jullie wel minderjarige kinderen hebben moet je via de rechter scheiden en ben je verplicht een ouderschapsplan te maken. Getrouwd Als jij en je partner getrouwd zijn is altijd een rechter nodig. Of jullie nu wel of geen minderjarige kinderen hebben is hierbij niet van belang. Ook voor alimentatie bestaat een wettelijke regeling die is uitgekristalliseerd in de rechtspraak en de praktijk. Dit hangt allemaal samen met de zorgplicht die de wetgever aan gehuwden en geregistreerde partners oplegt. De mogelijkheid om het huwelijk in een geregistreerd partnerschap om te laten zetten bestaat niet meer. Als jullie huwelijkse voorwaarden of partnerschapvoorwaarden hebben opgesteld, wordt alles volgens deze voorwaarden verdeeld. Als er geen voorwaarden zijn, is de wettelijke gemeenschap van goederen van toepassing en moeten in principe alle goederen verdeeld worden. 11
Bij scheidingsbemiddeling proberen mensen, begeleid door een neutrale derde, via gesprekken zelf tot een oplossing te komen. Daarbij geeft de scheidingsbemiddelaar ook advies. Net als veel scheidingsbemiddelaars werken de Formaat Notarissen veelal volgens het zogenaamde SKBmodel (Scheiding-Kinderen Boedel). In deze volgorde worden alle te bespreken onder werpen behandeld. Hoe werkt dat, een scheidingsbemiddeling? Scheiding Ten eerste is het belangrijk dat de partners goed naar elkaar uitspreken dat ze echt willen scheiden. Sommige mensen zitten bij een scheidingsbemiddelaar en komen daar alsnog tot de conclusie dat ze hun relatie nog een kans willen geven. Dan kunnen ze beter een afspraak maken voor relatietherapie. Vaak wil de één wel scheiden, maar is de ander er nog niet aan toe of kan het nog niet echt geloven. In de gesprekken gaan we hier op in. Als voor beide partijen duidelijk is dat het echt op is, dan is er pas ruimte voor het maken van afspraken. Kinderen Vervolgens komen afspraken rondom de kinderen aan de beurt. Volgens de wettelijke regeling zijn ouders verplicht om een zogenaamd ouderschapsplan te maken. Daarin leggen ze afspraken vast over waar de kinderen wonen en over de omgang met de kinderen. Maar ook over verjaardagen, vakanties en medische beslissingen. Het is belangrijk om de belangen van de kinderen goed in de gaten te houden en niet al over de verdeling van het vermogen te beginnen voordat alles rondom de kinderen goed is geregeld. Een bezoekregeling moet niet kunnen worden ingewisseld tegen meer of minder alimentatie! 12
Velen die gaan scheiden, denken in eerste instantie aan alles wat ze op moeten geven Boedel Daarna komt de verdeling van het vermogen of de boedel aan de orde. Belangrijke beslissingen over huis, levensverzekeringspolissen, onderneming, aandelen, bankrekeningen en inboedel moeten worden genomen. Daarnaast moet ook nog eens alles kunnen worden gefinancierd. Indien van toepassing moet de hoogte van de alimentatie worden berekend en eventueel moet een nieuwe hypothecaire geldlening worden afgesloten om de ex-partner te kunnen uitkopen. 13
De kinderen Vergeet de kinderen niet! In de praktijk is gebleken dat het erg belangrijk is om bij een scheiding goed in de gaten te houden hoe je omgaat met de kinderen. Soms zijn er al enige tijd spanningen in het gezin en zien kinderen al lang aankomen dat een scheiding eraan zit te komen. Maar vaak proberen ouders hun kinderen te beschermen en komt de boodschap dat de ouders niet meer met elkaar verder willen als een donderslag bij heldere hemel. De manier waarop jullie de kinderen vertellen dat jullie uit elkaar gaan is heel belangrijk. Sommige kinderen denken dat het hun schuld is dat de ouders samen niet meer verder kunnen. Veel kinderen zijn angstig in deze tijd waarin veel zekerheden opeens wegvallen. Het is belangrijk om als ouders aan de kinderen te laten zien dat zij samen niet meer 14
Voor een kind is een scheiding een heftige ervaring verder kunnen, maar er wel altijd voor de kinderen zullen blijven. Het hangt af van de leeftijd van een kind hoe je dat brengt en hoe uitgebreid je overal op ingaat. Wat in alle gevallen aan te raden is, is om samen aan de kinderen te vertellen dat er een scheiding komt. Als partners ga je uit elkaar maar als ouders blijf je beschikbaar. Dit wordt ook wel het paraplugesprek genoemd. Je laat zien dat je altijd hun vader en moeder zult blijven, dat daarin niets verandert. Het is vaak goed om te wachten met dit gesprek, totdat er al iets meer duidelijkheid is over de plekken waar iedereen gaat wonen. Dan kunnen kinderen zich beter voorbereiden op wat komen gaat. Ook als dit nog niet bekend is en je de kinderen toch al wilt inlichten, is het altijd belangrijk om duidelijk te zijn naar de kinderen. Anders gaan zij zich misschien heel andere voorstellingen maken van de toekomst en worden ze bang voor dingen die helemaal niet aan de orde zijn. Tijdens de bemiddelingsgesprekken komt dit, indien van toepassing, dan ook altijd aan bod. Soms kan dit heel kort, omdat ouders hier al goed over hebben nagedacht, maar soms is het nodig om hier uitgebreid bij stil te staan. Ook het ouderschapsplan, dat verplicht is voor alle ouders van minderjarige kinderen die gaan scheiden, komt aan de orde. Hierin kunnen uitgebreide of minder uitgebreide regelingen staan over gezag, bezoekregelingen en dergelijke, maar ook over wie beslist over bijvoorbeeld aanschaf van kleding, over hobby s en lidmaatschappen, wie meegaat naar de dokter of tandarts en wie ouderavonden en oudergesprekken bezoekt. Bovendien is het belangrijk om op te nemen hoe na de scheiding met en over de kinderen wordt gecommuniceerd. Soms lijkt dit onnodig, omdat ouders prima met elkaar kunnen overleggen als ze uit elkaar gaan. Maar toch is het goed om dit soort zaken vast te leggen. Mocht er later wel een probleem ontstaan, dan is het in ieder geval al vastgelegd. Met name als er nieuwe partners in het spel komen, zie je dat juist deze zaken gevoelig liggen. 15
Het convenant 16
Tijdens het proces komen we er meestal al snel achter of er veel of weinig te bespreken valt Het proces van het regelen van de scheiding kan in drie gesprekken rond zijn. Maar soms zijn er ook wel acht gesprekken nodig, dit is afhankelijk van alle omstandigheden. Zodra alles besproken en afgesproken is, is het tijd om de afspraken vast te leggen in het convenant. Zoals al eerder in paragraaf 2 is aangestipt, is het voordeel van de notaris dat het convenant altijd in de vorm van een notariële akte kan worden gemaakt, waardoor het extra bewijskracht heeft. Indien nodig kan het meteen gebruikt worden om afspraken af te dwingen. In het convenant worden alle afspraken zo goed mogelijk vastgelegd, zodat er later geen misverstanden kunnen ontstaan. Als er heel bijzondere afspraken worden gemaakt, kunnen ook de feitelijke omstandigheden omschreven worden die tot deze afspraken hebben geleid. Soms is het nodig dat mensen afwijken van de normen voor alimentatie voor de kinderen, omdat zij vinden dat zij voor hun kinderen veel hogere kosten moeten maken dan een gemiddeld gezin. Als de kinderen bijvoorbeeld een topsport beoefenen of een chronische ziekte hebben. Dan is het goed om in het convenant te omschrijven waarom je afwijkt van wat gebruikelijk zou zijn. Mochten er later toch problemen zijn, dan kun je in het convenant terugvinden wat de achtergrond van die afspraken is geweest. Mocht dan opnieuw een bemiddeling plaatsvinden in verband met bijvoorbeeld gewijzigde omstandigheden, dan is het makkelijk om terug te gaan naar die oude afspraken. De pure afspraken zijn vaak niet voldoende om uit af te leiden wat eigenlijk de bedoeling was. Vandaar dat het convenant een heel belangrijk stuk is. Het moet zorgvuldig en juridisch kloppend worden opgesteld. Het ondertekenen van het convenant is voor veel mensen een moeilijk moment, maar ook vaak een opluchting. Eindelijk is er dan toch iets afgerond en vanaf dan kun je je richten op de toekomst. 17
De formele afwikkeling van de scheiding Samenwonen Bij samenwoners zal met het ondertekenen van het convenant en eventueel het ouderschapsplan de procedure van de scheiding normaal gesproken afgerond zijn. Er is zoals gezegd geen rechter nodig om de relatie te ontbinden. Denk wel aan het melden van de scheiding bij het pensioenfonds, als je elkaar had aangemeld voor het partnerpensioen (nabestaandenpensioen). Verder kan een akte van verdeling nog nodig zijn. Geregistreerd partnerschap Bij de ontbinding van een geregistreerd partnerschap zonder minderjarige kinderen wordt met het ondertekenen van het convenant ook een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand getekend. Nadat het convenant en deze verklaring getekend zijn, wordt de verklaring naar de gemeente gestuurd en als de ontbinding daar is ingeschreven, is de scheiding een feit. Denk ook hier aan de pensioenfondsen die op de hoogte moeten worden gesteld van de afgesproken regelingen en de akte van verdeling. Geregistreerd partners met minderjarige kinderen kunnen alleen via de rechter scheiden. Getrouwd Als je getrouwd bent kun je alleen scheiden via de rechter. De notaris zorgt er dan voor dat het convenant en alle benodigde stukken van de gemeente naar een advocaat worden gestuurd. Die dient een verzoekschrift in bij de rechter. Meestal zal de rechter na een aantal weken een beschikking geven waarin de scheiding is uitgesproken. Belangrijke regelingen over alimentatie, de woning en de kinderen komen in deze 18
beschikking te staan. Zodra de rechter de scheiding heeft uitgesproken, moet deze beschikking nog worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Daarna is de scheiding definitief. Denk ook aan de regelingen rondom het pensioen en de akte van verdeling. Bij scheiding na een huwelijk of geregistreerd partnerschap houdt de ex-partner recht op het voor en tijdens het huwelijk of partnerschap opgebouwde nabestaandenpensioen. Ook zal het opgebouwde ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk of partnerschap is opgebouwd verdeeld worden. Dit heet pensioenverevening. Je kunt van deze regeling overigens ook afwijken. Tijdens de gesprekken komt dit onderwerp altijd aan de orde. 19
Akte van levering voor het huis Als in het convenant is afgesproken dat één van beiden de gezamenlijke woning overneemt, dan moet daar ook nog een akte voor worden opgemaakt. Dat is de zogenaamde akte van verdeling (en levering) die wordt ingeschreven bij het kadaster. De akte van verdeling kun je vergelijken met een leveringsakte na een koopovereenkomst. Het convenant legt de gemaakte afspraken vast. Met de notariële akte van verdeling gaat de eigendom pas werkelijk over. Fiscaal gezien is het belangrijk dat de akte van verdeling redelijk snel na de scheiding wordt getekend. Om een akte van verdeling te kunnen passeren, zal het voor de notaris duidelijk moeten zijn of degene die in het huis 20
blijft de ander moet uitkopen. Dit wordt ook wel overbedelingssom genoemd. Als het huis in waarde is gestegen en het bedrag van de hypothecaire lening is lager dan de waarde, ontvangt degene die vertrekt meestal de helft of een ander gedeelte van deze overwaarde (afhankelijk van het (huwelijks)vermogensregime). Voor de berekening van deze overbedelingssom zal rekening worden gehouden met de overwaarde van de woning, eventueel eigen geld dat partijen in het huis, een verbouwing of de inboedel hebben gestoken en de opgebouwde waarde in een polis van levensverzekering. Soms worden nog andere zaken in dit bedrag verrekend. Ook de financiering van de overbedelingssom zal rond moeten zijn. Dit bedrag moet bij het passeren van de akte worden betaald. Als het bedrag om bijzondere redenen niet meteen kan worden betaald, kan er eventueel een betalingsregeling worden getroffen. Verder moet aan de bank verzocht worden de ex-partner uit de (hoofdelijke) aansprakelijkheid voor de oude hypothecaire geldlening te ontslaan. Na een verdeling wil de partner die niet in het huis blijft wonen natuurlijk niet meer aansprakelijk zijn voor deze hypotheekschuld. De akte van verdeling is dus eigenlijk het sluitstuk van de scheiding om de feitelijke afspraken ook juridisch vast te leggen. Hiervoor heb je dus altijd een notaris nodig. Het voorgaande geldt overigens ook als er aandelen in een B.V. in de gemeenschap van goederen vallen. Ook dan is een notariële akte van verdeling nodig. Indien jullie een huis in het buitenland hebben, gelden er speciale regels. 10 jaar gescheiden en de handtekening nodig van je Ex bij de verkoop van het huis... een onaangename verrassing! 21
Nog vragen? Ook nadat de scheiding rond is, kunnen veel mensen nog behoefte hebben aan een gesprek Dit kan verschillende redenen hebben. Vaak komen al tijdens de bemiddeling vragen over erfrecht op. Soms wordt dan meteen gesproken over testamenten, maar vaak hebben mensen de behoefte om daar even rustig over na te denken, zonder dat de ex-partner daarvan op de hoogte is. In testamenten die je opstelt als alles nog goed is, maak je meestal een regeling die vormgeeft aan de zorgplicht die je hebt of voelt voor je partner, ook na het overlijden. Na een scheiding is dat meestal niet meer het geval, al kan dat ook anders zijn. Het is goed om na te denken over vragen als: Wil ik dat de vader/moeder van mijn kind(eren) het beheer krijgt over hun erfenis als ik er niet meer ben? Wil ik dat de vader/moeder van mijn kind(eren) recht heeft op de rente van tegoeden die mijn kinderen erven als ze nog minderjarig zijn? Wie erven van mij als ik geen kinderen heb? Wil ik dan dat mijn broers en zussen of ouders alles erven? 22
Wat gebeurt er als mijn kinderen zouden gaan scheiden? Moeten ze dan mijn hele erfenis met hun partner delen als ze in gemeenschap van goederen getrouwd zijn? Ook om andere redenen kunnen naderhand nog gesprekken nodig zijn. Soms zijn dat ook weer bemiddelingsgesprekken. Een omgangsregeling kan bijvoorbeeld niet werken, omdat een van beiden naar de andere kant van het land is verhuisd. Of er is iets gewijzigd in de omstandigheden, bijvoorbeeld verlies van een baan, waardoor de alimentatie niet meer makkelijk kan worden betaald. Of een van beiden heeft een nieuwe relatie gekregen en in het convenant is opgenomen dat de alimentatie eindigt zodra diegene weer gaat samenwonen. Op zulke momenten is er weer onzekerheid en kan een gesprek soms duidelijkheid bieden. Ook dan is het mogelijk om met hulp van de bemiddelaar nieuwe afspraken te maken of deze juist in stand te houden. 23
24 T
ot slot Ook nadat de scheiding rond is, kunnen veel mensen nog behoefte hebben aan een gesprek Wij hopen dat deze brochure meer duidelijkheid heeft gegeven in de zaken die je moet regelen bij een scheiding. Natuurlijk blijven er altijd veel vragen. Iedere situatie is uniek en vooral: ieder mens is uniek. Ieder heeft zijn eigen emoties en beleving. Vandaar dat wij het iedere keer weer heel bijzonder vinden om te zien hoe mensen, die het heel erg moeilijk vinden om met elkaar aan tafel te zitten, toch dit proces aangaan en achteraf tevreden zijn dat het op deze manier is gelukt. Wij hopen dat je het vertrouwen hebt gekregen dat ook in jouw situatie wellicht meer mogelijk is dan je zelf denkt. Graag nodigen wij je uit voor een afspraak. Ook als je nog vragen of opmerkingen hebt na het lezen van deze brochure, kun je natuurlijk altijd contact opnemen met een van de scheidingsbemiddelaars van Formaat Notarissen. Hoe groter de kloof, hoe mooier de brug! 25
Unieke diensten Formaat Notaris: Naast het algemene notariële dienstenpakket biedt de Formaat Notaris exclusieve extra s die ook voor jou bijzonder waardevol kunnen zijn. Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief Informeel Blijf je graag op de hoogte van notarieel nieuws? Bijvoorbeeld over schenken, nalaten, trouwen, samenwonen, scheiden, het ondernemerschap of het (ver)kopen van een (nieuwbouw) huis? Abonneer je dan op het gratis Notarisabonnement en blijf op de hoogte van alle actuele, notariële ontwikkelingen met de nieuwsbrief Informeel. Je vindt hierin ook alle nieuwe producten en diensten van Formaat Notarissen. Doe de Testament Test Een testament dat verouderd is kan vervelende gevolgen hebben. Daarom is het belangrijk om jouw testament regelmatig te laten controleren. Wetten worden immers aangepast en persoonlijke wensen en omstandigheden kunnen veranderen. Om jou hierbij te helpen heeft Formaat Notarissen de Testament Scan ontwikkeld. Eens in de drie à vijf jaar bekijk je samen met de notaris of het testament nog up-to-date is. Zo ben je verzekerd van een rustig gevoel dat alles goed is geregeld. 26
van de voor jou van belang Belangrijke beslissingen: als het erop aankomt Belangrijke beslissingen neem je liever zelf. Maar als je er niet meer toe in staat bent, is het prettig dat iemand die je vertrouwt het voor je doet. En dat hij of zij weet wat jouw wensen zijn. In de volmacht, die een Formaat Notaris voor je regelt, wijs je zelf een zaakbehartiger aan. Hij of zij neemt dan privébeslissingen, zoals de aankoop van een huis en beslissingen met betrekking tot jouw bedrijf. De volmacht is ook uit te breiden met wensen en regelingen op medisch gebied. Dan wordt de volmacht een levenstestament. Met de Volmacht Scan van Formaat Notarissen wordt de volmacht altijd en in overleg met jou actueel gehouden. 27
Brouwersstraat 8, 7941 BP Meppel Telefoon 0522-252850 E-mail info@meppel.lexisnotarissen.nl Westerstraat 80, 7963 BE Ruinen Telefoon 0522-470337 E-mail info@dewolden.lexisnotarissen.nl Meppelerweg 6, 7921 VP Zuidwolde (Dr.) Telefoon 0528-371228 E-mail info@dewolden.lexisnotarissen.nl www.lexisnotarissen.nl Aan de tekst in deze folder kunnen geen rechten worden ontleend.