MICROPAJOT. Herfst 2013. Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 30 Aflevering 121. Pajottenlandse. Radio. Amateur. Club.



Vergelijkbare documenten
BATTERIJ LAAG? Deze schakeling is uiterst eenvoudig. Op een gaatjesprint is ze in een-twee-drie klaar.

MICROPAJOT. Lente Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 32 Aflevering 127. Pajottenlandse. Radio. Amateur. Club.

MICROPAJOT. Winter Zalig Kerstfeest en Gelukkig Nieuwjaar. Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 30 Aflevering 122.

Activatie van special call "ON1418WOD" door ON4VLM, ON3EE, ON3JL, ON3VS en ON5SWA

MICROPAJOT. Zomer Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 30 Aflevering 120. Pajottenlandse. Radio. Amateur. Club.

MICROPAJOT. Winter Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 27 Aflevering 110. Pajottenlandse. Radio. Amateur.

Alles om je heen is opgebouwd uit atomen. En elk atoom is weer bestaat uit protonen, elektronen en neutronen.

MWV - nieuwsbrief nr 8

Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen. Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen, energie

MICROPAJOT. Driemaandelijks elektronisch tijdschrift Lente Jaargang 28 Aflevering 111. Pajottenlandse Radio Amateur Club.

5 Weerstand. 5.1 Introductie

Energie : elektriciteit : stroomkringen

We kunnen nu met deze kabel de spanning meten door de kabel parallel te schakelen op bv het LEGO zonnepaneel, de LEGO condensator of de LEGO motor.

Bouwbeschrijving kristalradio

Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen

Flash -informatie van de vzw Vlaamse RadioAmateurs V.R.A. vzw V.R.A. vzw Brusselsesteenweg 113 B-2800 Mechelen

Elektriciteit Inhoud. Elektriciteit demonstraties

Antenne impedantie Theorie en praktijk voorbeelden

Flevo Rondstraler NOVEMBER 2006

Naam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren

Om een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt.

Stoffen en Reacties 2

6.0 Elektriciteit 1

E e n i n t r o d u c t i e in praktische electronica.

MICROPAJOT. Zomer Inhoud. Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 27 Aflevering 108. Pajottenlandse. Radio. Amateur.

Ga naar Laat de antwoorden in één lijst zien, met de oudste eerst

MICROPAJOT. Zomer Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 28 Aflevering 112. Pajottenlandse. Radio. Amateur. Club.

havo practicumboek natuurkunde

Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [ ]

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

VWO-gymnasium. VWO gymnasium practicumboek. natuurkunde

Hieronder zie je een schema van een eenvoudige chemische cel met koper/zink elektroden. Bestudeer dit schema met aandacht:

HAM - FLYER tussendoortje van het HAM-Nieuws. Mededelingen van de VERON afd. Alkmaar A01

Flashing Eye Robot! Knipperlicht Circuit! Clubjesmiddag 18 Mar Adam Dorrell

2 Elektriciteit Elektriciteit. 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn.

Een 13,8 volt - 30 ampere voeding

Een TOUCH KEY voor de verslaafde cw-fan ON5UK

Examen VMBO-BB. natuur- en scheikunde 1 CSE BB. tijdvak 1 maandag 18 mei uur. Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje.

World Wide Flora Fauna Voordracht door ON2LVC

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk

De condensator en energie

Uitwerkingen VWO deel 1 H2 (t/m par. 2.5)

Jaarvergadering Het bestuur van de afdeling Helmond mail: pi4hmd. nl

Design Document If This Then That. HSP moodlight Liad Damhuis G&I1B Game Art

Ervaringen met de T2FD antenne.

Basis Elektriciteit R = U/I. Gelijkstroom (Direct Current) Batterij of zonnecel; de elektronen stromen allemaal in 1 richting.

Hoe kun je de weerstand van voorwerpen vergelijken en bepalen?

Elektriciteit. Inlage

Onderzoekscompetenties. Elektrische structuur van de materie. 1. Algemene lesgegevens. 2. Lesverloop. 3. Verwerking. Halfgeleiders les1

MICROPAJOT. Herfst Driemaandelijks elektronisch tijdschrift. Jaargang 29 Aflevering 117. Pajottenlandse. Radio. Amateur.

Reglement van de IARU CW HF-velddag 2015 Reglement van de nationale SSB HF-velddag 2015

Op 20 februari zal de jaarlijkse Jaarvergadering plaatsvinden. Een persoonlijke uitnodiging met agenda zal voor de vergadering worden verzonden.

12 Elektrische schakelingen

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn

RGB licht Les 2 Leerkrachthandleiding. Basis. Materialen

Voorzitter: Gust Mariëns, ON7GZ +32 (0) Leopold Van Elslander, ON7YB +32 (0)

Stroom uit batterijen

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad

ZELF EEN WEBLOG MAKEN

Uitwerkingen van de opgaven uit: CHEMISCHE ANALYSE ISBN , 1 e druk, Uitgeverij Syntax Media Hoofdstuk 15 Elektrochemie bladzijde 1


Digitaal is een magisch woord

Werkstuk elektriciteit Mees Kleefmann Groep 7a Oktober Elektriciteit

inkijkexemplaar Energie voor de lamp Techniek 1

Jaarlijks, in oktober, houdt de Scouting-beweging een weekend waarin draadloze kontakten tussen diverse scouting- groepen over de hele wereld worden

contester? Wel, dat is het specimen van de radioamateur dat deelneemt aan contests. Contest is het Engelse woord voor wedstrijd.

Elektrotechniek voor Dummies

Ouderinfo donderdag 3 december 2015

Flevo Rondstraler januari 2006

1.1 Hoe branden de lampen?

3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring

Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit

Schakelingen Hoofdstuk 6

Vraag 3: Een radioamateur mag volgende andere radiostations contacteren :

Jeroen Driessen Maatschappelijke stage TG3C

Deel 1: Metingen Bouw achtereenvolgens de onderstaande schakelingen en meet de klemspanning en de stroomsterkte. VOORKOM STEEDS KORTSLUITING!!

Isotron (vogelhuisje) voor 40/80/160 meterband.

Interface digitale modes en N1MM.

Practicum Zuil van Volta

Een elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.

A-examen radioamateur : Zitting van 11 oktober Reglementering

4. In een bakje met natriumjodide-oplossing worden 2 loden elektroden gehangen. Deze twee elektroden worden aangesloten op een batterij.

"Case Study" : Verticale Antenne voor de 40m-band

JOTA-JOTI 2011 en CAMRAS

Trea Winter van Faassen

Exact Periode 6.2. Gepaarde t-test t-test voor gemiddelden Electriciteit

Hoofdstuk 1. Elektrische weerstand

Elektriciteit, wat is dat eigenlijk?

Een batterij is een spanningsbron die chemische energie omzet in elektrische (zie paragraaf 3).

Project Lumen. Het vermogen van licht. Auteur: Miguel Agterberg

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.


N voorjaar zal ik het zendvermogen verlagen? 2 - In het telegrafieverkeer is de gebruikelijke afkorting voor algemene oproep aan alle stations:

Hier brandt de lamp. Klas:.. Hier brandt de lamp Blz 1 / 13 Cremers François, Boutsen Ingrid, Kenens Hilde

Hoofdstuk 5 Extra spreekopdrachten 1, 2, 3, 4 en 5

spanning. * Deel het verschil daarvan en deel dat getal door de gewenste stroom om de weerstandswaarde te krijgen.

N najaar Tijdens een morse-verbinding wilt u weten of uw signalen door andere stations gestoord worden. QRM? QRP? QRT?

Inleiding 3hv. Opdracht 1. Statische elektriciteit. Noem drie voorbeelden van hoe je statische elektriciteit kunt opwekken.

Transcriptie:

MICROPAJOT Pajottenlandse Radio Amateur Club Driemaandelijks elektronisch tijdschrift Herfst 2013 Jaargang 30 Aflevering 121 Voorwoord ON2LDC Batterijtje maken Automatische nachtlamp Molencontest Fotoverslagen Activiteitenkalender Verslag Bestuursvergadering Ledenlijst ON7CI

VOORWOORD Het is weer zo ver het werkjaar 2013 van de PRA zit er bijna op. Op de laatste bestuursvergadering zijn al een aantal krachtlijnen voor het jaar 2014 vastgelegd. Het PRA bestuur wil de jaarkalender van 2014 en een terugblik op het voorbije werkjaar aan de leden kenbaar maken op de eerstvolgende Algemeen Vergadering. Als voorzitter wil ik u hierbij persoonlijk uitnodigen tot deelname aan deze ALGEMENE VERGADRING Het evenement gaat door in de clubshack, Holle Eikstraat te Londerzeel, op vrijdag 5 oktober 2013 vanaf 20.00 uur. Agendapunten 1 Overzicht van het werkingsjaar 2013 2 Financieel verslag 3 Budget 2014 4 Verkiezing nieuw bestuur 5 Rondvraag en varia. Uittredende bestuursmandatarissen (volgens de statuten) zijn dit jaar: ON7CI Guido, ON3LH Leo en ON3DBC Bart. Kandidaat bestuursleden kunnen hun kandidatuur indienen bij de voorzitter tot 15 min vóór aanvang van de Algemene Vergadering. Dit is een heel belangrijke vergadering vermits hier het beleid van volgend jaar bepaald wordt. Hier krijg je de kans om ideeën en gedachten naar voor te brengen. Inpraatfrequentie voorzien op 145.375 MHz of de repeater ON0VBT op 430.375 MHz. Met vriendelijke groet, Louis ON2LDC, Voorzitter PRA

Het bestuur van de PRAC Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester QSL Manager Technical Manager Shack Manager Micropajot Cursus Radio Contest Manager Webmaster Raadslid Raadslid Raadslid Bibliotheek Mgr Repeater Manager Frequenties ON2LDC ON8CW ON7DE ON7DE ON3DBC ON8CW ON7DE ON7CI ON5PDV ON2LDC ON3BL ON3LH ON5PDV ON2LVC ON3BL ON6FP 145,375 MHz 433,375 MHz Lidmaatschap 15! op rekening BE16-7341-7614-8874 Shack Holle Eikstraat 1, Londerzeel

Een batterijtje maken door ON7CI Elektriciteit en scheikunde. Ze werken nauw samen in alle mogelijke vormen van batterijen. Om hun werking een beetje te begrijpen is er niets beter dan te experimenteren met enkele batterijvormen. Alle ingrediënten vindt men wel ergens in het huishouden van een radioamateur of zijn/haar eega. De stukjes metaal nodig voor de batterijen, liggen wel ergens in de rommeldoos. Batterij, cel, halfcel Om heel precies te zijn: een batterij bestaat uit twee of meer cellen die in serie geschakeld zijn. De "12 volt" loodzwavelzuur batterij in de auto bestaat uit 6 cellen. De cel is de basiseenheid die door een chemische reactie elektriciteit levert. De 6 cellen in de batterij van de auto leveren elk 2,3 volt voor een totaal van 13,8 volt. Alle cellen van alle batterijen bestaan uit twee halfcellen die elk een bepaalde spanning leveren, het halfcel potentiaal, afhankelijk van het materiaal waaruit de cel bestaat. Men kan dus twee halfcellen combineren in een schier eindeloze combinatie. In dit artikel beperken we ons tot halfcellen van koper en zink. Herlaadbaar Herlaadbaar wil zeggen dat de cellen in hun oorspronkelijke stand kunnen teruggebracht worden door een elektrische stroom door de cellen te sturen. Sommige batterijen zijn herlaadbaar, andere niet. En dit hangt af van de scheikundige reactie in de cel. Sommige scheikundige reacties zijn omkeerbaar, andere niet. Halfcel potentialen De tabel met elektroden potentialen, ook "electromotive series" genoemd, geeft het potentiaal van de halfcellen. De referentie is, bij afspraak, een waterstof elektrode die men het potentiaal nul toegekend heeft. Sommige halfcellen hebben dan een negatief potentiaal ten opzichte van de waterstof halfcel, anderen een positief potentiaal.

Het combineren van halfcellen maakt een grote variatie van celpotentialen mogelijk. In de lijst hieronder staan enkele meer populaire halfcelreacties. De volledige lijst is wel enkele honderden halfcellen lang. De e - is het symbool voor elektron. Halfcel Spanning Naam Li + + e - => Li - 3,0 V Lithium Mg +2 + 2e - => Mg - 2,4 V Magnesium Al +3 + 3e - => Al - 1,7 V Aluminium Zn +2 + 2e - => Zn - 0,76 V Zink Sn +2 + 2e - => Sn - 0,13 V Tin Fe +3 + 3e - => Fe - 0,04 V Ijzer 2H + + 2e - => H 2 0 Waterstof Cu +2 + 2e - => Cu + 0,34 V Koper Ag + + e - => Ag + 0,80 V Zilver Men kan gelijk welke halfcel combineren met een andere om een cel te maken. Hoe verder de halfcellen uit elkaar liggen in de tabel, hoe groter de spanning van de cel. Als we een Lithium halfcel combineren met een Magnesium halfcel, dan heeft de cel een spanning gelijk aan het verschil tussen - 3 V en -2,4 V dus 0,6 volt. Nemen we Koper en Zink dan is de spanning van de cel 1,1 volt. De reactie Alle reacties gebeuren in een waterig milieu. En als voorbeeld nemen we de meest populaire combinatie van halfcellen: koper en zink. Dit is wat er gebeurt wanneer we een koper-zink cel maken. Cu ++ + 2 e - => Cu + 0,34 V Zn => Zn ++ + 2e - - 0,76 V Om de aangegeven spanning te behalen, zit een stuk koper metaal in een "1 molaire" oplossing van een koper zout, koper sulfaat bijvoorbeeld. De koperionen, Cu ++, uit de koper sulfaat oplossing, nemen elk 2 elektronen en slaan neer als koper. De koperionen worden dus "gereduceerd" in de taal van de chemicus. Het stuk zink dat nu in een zink sulfaat oplossing zit, verliest twee elektronen per atoom, gaat in oplossing en

combineert met het sulfaat ion dat nu is vrijgekomen uit het kopersulfaat. Het zink wordt geoxideerd, zegt de chemicus. Om dit mogelijk te maken moet het zink wel aan die sulfaat ionen geraken. Dit kan door wat een zoutbrug geheten wordt (zoals in de tekening hierboven) of door de twee halfcellen te scheiden met een membraan die ionen doorlaat maar verhindert dat de oplossingen van de twee halfcellen zich mengen. De zoutbrug Die is gemakkelijk zelf te maken door een stuk papier van de keukenrol op te rollen en in een verzadigde oplossing van keukenzout (NaCl) te dompelen, even uit te wringen en elke kant in een beker te hangen.

In het linkse glas is een kopersulfaat oplossing met een plaatje koper erin. Rechts is een zink sulfaatoplossing met een plaatje zink erin. Ik had die twee sulfaten nog staan van "vroeger", uit een vorig leven. De spanning is bijna 1,1 volt zoals is af te lezen op de voltmeter. Membraan Om de twee oplossingen te scheiden kan ook een membraan gebruikt worden. Of zoals op de foto hieronder, een bekertje met een poreuze bodem. Toegegeven, niet iedereen heeft zo'n bekertje liggen. Ik wel. Uit de tijd van "vroeger"... Mijn "batterij" met 2 poreuze bekertjes leverde 2,14 volt! In de bekertjes met poreuze bodem zat koper sulfaat (blauwe oplossing), in de glazen zat zink sulfaat. Die spanning is alleszins groot genoeg om een LED (Light Emitting Diode) te doen oplichten. De batterij met de zoutbrug en ook deze batterij is in staat om vele dagen lang die LED te laten branden (rode LED op de foto). Merk dat de twee cellen in serie zijn geschakeld.

Een educatieve batterij Ik neem aan dat niet iedereen die sulfaatoplossingen staan heeft. Maar ik weet zeker dat iedereen aardappelen in huis heeft. Een uitermate eenvoudige cel is een aardappel waarin men een stuk koper en een stuk zink steekt op een ongeveer een centimeter van elkaar. Meet maar. Een spanning van 0,9 volt is zeer vlot haalbaar. 0,921 V hier. Toegegeven, deze cel is tamelijk rap uitgeput. Maar met een gewone kleine aardappel kan men zeer snel een batterij maken. Neem een aardappel en snijd die in schijfjes. In elk schijfje steekt men een stukje zink en een stukje koper. Die "cellen" schakelt men aan elkaar in serie en we hebben weer een BATTERIJ. Noteer: de aardappel kan men gerust vervangen door een

citroen, of eigenlijk eender welk fruit maar citroen werkt best want zuurst. Het zuur lost voldoende koper en zink op voor de ionen nodig voor de chemische reactie. Mijn "5 stukjes aardappel batterij" gaf een spanning van 3,65 volt. Meer dan genoeg om een heldere LED te doen oplichten. Educatieve cel Met een drinkglas en allerlei oplossingen en metalen, kan men eenvoudig experimenteren. Als oplossing gebruikt men azijn, water met zout in opgelost (water in een pannetje doen, opwarmen, zout bijvoegen, roeren, zout bij tot het niet meer oplost), bleekwater, coca-cola. Voor de elektroden gebruikt men koper, zink, aluminium, tin, zilver of andere metalen. Uit de tabel kan men voorspellen wat de spanning van de cel zal zijn. De volledige lijst met halfcel potentialen staat op internet. Spectaculair wordt het wanneer men op zo'n eenvoudige cel een Joule Dief aansluit (zie Micropajot van Winter 2009). Die heeft maar weinig spanning nodig om een LED (of zelfs meerdere LEDs) te doen oplichten. De cel hieronder was een koper - aluminium folie combinatie.

Een "echte" batterij Met koper en zink als elektroden kan men een bijna echte batterij maken, namelijk een "zuil van Volta". De eerste elektrische batterij werd uitgevonden door Alessandro Volta in 1800 en werd later verbeterd door John Daniell in 1836. De batterij wordt gemaakt door een op een plaatje koper een viltje te leggen, doordrenkt met bijvoorbeeld een zoutoplossing. Daarop komt dan een plaatje zink. Op dat plaatje komt een plaatje koper, dan een stukje vilt, dan een plaatje zink, dan koper... Wie geen rondjes uit koper kan snijden: muntjes van een halve euro (koper) werken perfect. Ik heb een beetje geëxperimenteerd met verschillende oplossingen om de viltjes in te bevochtigen. Mijn experimentele zuil van Volta bestond uit 5 cellen. Oplossing Spanning in volt Bleekwater 4,5 Azijn 5,0 Zout in water 3,8 Coca-Cola 4,2 Azijn was best en gaf 1 volt per cel. Wat vrij dicht bij de theoretische 1,1 volt ligt. Aluminium (plaatjes of folie) geeft ook zeer goede resultaten en proberen waard. En moest u het proberen, laat eens weten welke spanning gij verkregen hebt met verschillende oplossingen. PS Bedankt Beni voor de bierviltjes. ON7CI

EXPEDITIE NAAR JERSEY MET MJ/ON6NB In 2012 werd het NB-DXteam gesticht en werd een expeditie met 8 mensen opgezet richting Liechtenstein,. Met het roepteken HB0/ON6NB werden meer dan 5000 qso's gemaakt en na de leuke en suksesvolle expeditie was er weer zin om een nieuwe expeditie te plannen. Na kort beraad werd Jersey (MJ) gekozen en werd een vertrekdatum vastgelegd. Het zou de laatste week van mei worden. Dan zouden we eventueel ook qso's draaien op 6 m (50 MHz) want dan is het namelijk het sporadic E-seizoen. De groep bestond dit jaar uit 9 leden : expeditieleider Erik ON4ANN ssb, Philippe ON4ACP ssb en cw, José ON4CAU ssb en cw, Erik ON4CCV ssb, Marc ON4CJY ssb, Cedric ON4CKM ssb, Patrick ON4DCU ssb, Rudi ON6MI ssb en tenslotte Walter ON8CW PSK-31. Frans ON6QB was ons pilot-station aan het thuisfront. Dankzij de scouts-contacten van Cedric werden de lokalen en terreinen van de scouts in St- Breslade geboekt in het zuidwesten van het eiland met locator IN89VE. Erik ON4ANN maakte een mooie webpagina met alle informatie en die info werd ook gezet op de QRZ-pagina van ON6NB. Enkele informatie betreffende het eiland Jersey. Het is het grootste van de kanaaleilanden en ligt op 22 km van de Franse kust, behoort tot het Verenigd Koninkrijk en is een aparte DXCCentiteit met prefix GJ of MJ. Het eiland heeft een oppervlakte van 119 km! Het hoogste punt ligt 136 m boven de zeespiegel. Net zoals bij de organisatie van onze vorige expeditie, kwam het emailverkeer op gang tussen de verschillende leden en werd een materiaallijst opgesteld. Een groot voordeel t.o.v. Liechtenstein nu was de beschikbaarheid van een groot terrein naast de scoutslokalen, zodat we een groter antennepark konden opstellen: 2 grote masten met spiderbeam voor 12/17/30

meter en 10/15/20 meter, een verticale antenne voor 40/80 meter, een 18 meter lange spiderpole voor 80 meter en voor de 50 MHz hadden we een 6 element yagi en een 2 element HB9CV. Onze dank gaat naar de PRAC uit Londerzeel voor het lenen van hun legermast, waar we de grote WARC- spiderbeam op monteerden. Er werd besloten om tenminste 10000 qso's te maken, en we zouden ook meedoen met CQ WPX CW-contest die het laatse weekeinde van mei doorging. Iets nieuws was ook de activering van de 8 WWFF-referenties (fauna en flora ) op het eiland, een programma dat heel populair is bij de radio-amateurs en steeds zorgt voor een resem aan contacten. De antennes werden, ondanks het mindere weer, opgesteld en getest tijdens enkele sessies voor het vertrek, zodat we eens ter plaatse, onmiddelijk met de opbouw konden beginnen. Met een volle bestelwagen en 2 personenwagens vertrokken we op 23 mei rond 21u richting St. Malo in Frankrijk. De hele nacht werd doorgereden en omstreeks 5u30 's morgens kwamen we aan. Stipt om 6u werden de 36 koffiekoeken uit een lokale bakkerij verorberd om nadien om 7u aan te schuiven voor de checkin voor de ferry, die stipt om 8u richting Jersey vertrok. Het inchecken gebeurde een beetje chaotisch omdat niet iedereen in de juiste voertuigen zat. Enkele mensen werden zelfs gefouilleerd. De douaniers richtten hun ogen op de bestelwagen en vroegen wat de waarde van de goederen was. Onze zeer lage schatting van 500 euro bleek een goed antwoord te zijn en iedereen mocht aan boord.

De zee was omstuimig maar de meesten waren doodmoe. Enkele leden hadden de donderdag zelf gewerkt voor het vertrek en iedereen plofte zich in zijn stoel voor de anderhalf uur durende overvaart. Na het ontschepen in Saint Helier, de hoofdstad van Jersey, werd na enige moeite de lokalen van de scouts gevonden. Het materiaal werd uitgeladen en er werd onmiddellijk begonnen met de opbouw van de stations. Snel werd ook een endfed antenne opgesteld voor de 40 m band en werden de eerste qso's gelogd: een clubcollega uit Radioclub Grimbergen. Gilbert F/OO5G, die op vakantie was in Frankrijk, kwam als eerste in de log. De legermast van de PRAC werd als eerste opgebouwd en daar kwam de grote WARCspiderbeam met een lengte van 12 meter voor de WARC-banden op. Eens opgesteld draaiden we de eerste qso's op 17 m. Ondanks de frequente regenbuien, werd ondertussen door andere leden de 40/80 m vertical opgesteld, samen met 80 radialen, een opstelling die ons zeer goede resultaten gaf in Liechtenstein. De 6 m beam werd ook geassembleerd en gemonteerd met een tv-rotor op een Hongaarse legermast. Ondertussen werd het stilaan donker en werd besloten om het avondmaal te nuttigen en werd er ook nagepraat over de gebeurtenissen die dag.

Voor Philippe en José werd het nog een lange nacht, omdat om 1u 's nachts CQ WPX CW begon. De enige bruikbare antenne op dat moment was de 40 m vertical en tegen de ochtend hadden we 350 qso's in de log. Uiteindelijk deden we 22u van de 48u durende contest mee en logden we 1005 qso's. De zaterdagmorgen werd er druk gewerkt met de WARC-beam en ondertussen werd de 2 de mast tegen de bestelwagen opgesteld met daarop de 10/15/20 meter spiderbeam. Ondertussen werd ook de 18 m lange spiderpole opgesteld met 16 radialen voor de 80 m-band. Een deel van het team vertrok die namiddag voor de eerste activatie van een GJFF-referentie. Het fauna- en floraprogramma is heel populair en de bedoeling is een station op te stellen in de buurt van een natuurgebied. Alle 8 referenties op het eiland Jersey werden geactiveerd en meer dan 2000 qso's werden gemaakt. Een leuke bijzaak is dat door die activaties, we een kans kregen om veel van het mooie eiland te ontdekken. Voor die WWFF-activaties gebruikten we een Kenwood TS50 en een Yaesu FT-857d. Als antennes gebruikten we dipolen voor de 20/40 m banden en glasvezelmasten om die antennes hoog te houden. Soms activeerden we een referentie op 2 banden tegelijk en op het einde activeerden we zelfs 2 referenties op de 40 m band. Waarschijnlijk heeft dit ons niemand voorgedaan. De openingen op 50 MHz waren heel sporadisch en uiteindelijk maakten we 142 qso's op the magic band. Onze PSK-31 operator Walter maakte in totaal 357 qso's en had wat last van instraling door andere stations. Aan dat probleem zal nog moeten gesleuteld worden. Op het einde van de expeditie waren we zelfs tegelijk met 5 verschillende stations in de lucht, 2 stations en het digitaal station op het basecamp en 2 portabele stations bij het activeren van de GJFF-referenties. Om de storingen zoveel mogelijk te beperken werden Dunestar filters gebruikt en werd het vermogen op 500 W gehouden. Voor de CW gebruikten we nanokeyers. Dit zijn elektronische keyers op basis van een arduino-microcontroller, uitgerust met een

open source programma van Goody K3NG. Het CW-logprogramma was een aangepaste versie van het open source programma YFKTEST van DJ1YFK, dat perfect werkt met de nanokeyers. Op dinsdagavond werd de kaap van de 10000 bereikt en dat gebeuren vierden we gepast met een heerlijke BBQ. Op woendagavond werd de kaap van 12000 qso's bereikt en donderdagmiddag werd begonnen met de afbraak van het antennepark en de stations. Later op de avond volgde een debriefing in een lokaal restaurant. Op vrijdagmorgen werd de ferry genomen richting St. Malo en na een lange reis van 675 km werd Brussel bereikt omstreeks 21u. Op deze expeditie maakten we gebruik van de moderne communicatiemiddelen zoals twitter en de livestream via webcam. Hierop kregen we veel positieve reacties, net zoals de 'thanks for the new one ' of 'you're having a blast overthere'. Na deze heel positieve ervaring, hebben we nu tijd om na te denken over de volgende expeditie. Hi! Hartelijk dank aan alle stations die ons gewerkt hebben en uiteraard ook aan alle luisterstations die ons volgden op de banden en via de digitale media. 73 en 44 van het hele NB-DX-team ( MJ/ON6NB)

+++++++++++++!!"#"$%&'()*+,-.%/0#0%+1))&+2%&'%3+45675869:+ + ++ ++ + ++ ++

Wegens verhuis stock: verkoop van nieuwe toestellen waarvan nog 1 exemplaar overblijft. Vaste prijzen: FT 857D Yaesu 700! FT 7800 Yaesu 200! IC E 208 Icom VHF 380! Telefoneer naar 0475/65 69 57 indien interesse. LADIES' NIGHT Dit jaar gaat de Ladies' Night door in Bistro DE NARREN in de Molenstraat 21 in Weert. Weert is een deelgemeente van Bornem. Datum en tijd: Vrijdag 22 november 2013 Eega's en vriendinnen, welkom in:!!!

Zon weg? LED aan! door ON7CI Dit is vooral een mooi simpel projectje dat bedoeld is om aan te tonen hoe een transistor werkt. De grote groep PRA-leden die van plan is om voor het HAREC examen naar Brussel te trekken, zullen hier zeker van genieten. Maar het kan ook een praktische bestemming krijgen als nachtlichtje dat verhindert dat ge ergens tegenaan loopt in de donker. Mijn uitvoering verbruikt 2 ma bij gebruik van een 4 volt batterij (3,7 V om precies te zijn). De schakeling Licht sensor + (4V-12V) 100k 470R LED 47k NPN Transistor (C547A of zoiets) LDR - ON7CI 6/8/14 Wat gebeurt er? Als het donker wordt gaat een LED (Light Emitting Diode) oplichten. De graad van donkerte waarbij de LED oplicht kan ingesteld worden met een variabele weerstand. Pikdonker of lichtjes klaar. En alle gradaties daar tussenin. Hoe werkt de schakeling? Als de transistor geleidt (de transistor werkt hier als schakelaar) dan gaat de LED oplichten. Opdat de transistor zou geleiden moet de spanning tussen de basis en de emitter (meestal) groter dan 0,7 volt zijn. Hangt af van de transistor.

De LDR (Light Dependent Resistor) is een weerstand waarvan de waarde afhangt van de hoeveelheid licht dat er op valt. Hoe meer licht hoe lager de weerstand. De LDR die ik gebruikte (gerecupereerd uit een kapot nachtlichtje) had een weerstand van 300! in volle zon en 40 k! in het donker. Over de LDR moeten we een spanning van 0.7 V krijgen opdat de transistor zou geleiden. Die spanning is er als de weerstand van de LDR voldoende groot is: als het donker genoeg is en als de variabele weerstand laag genoeg is ingesteld. De LDR en de variabele weerstand vormen een spanningsdeler. Met de variabele weerstand wordt bepaald wanneer de spanning op de LDR, dus de basis-emitter spanning van de transistor, groot genoeg is om de transistor "in gang" te zetten, te doen geleiden, de LED te doen branden. De variabele weerstand en de LDR vormen een spanningsdeler. Noemen we de spanning over de LDR V LDR, de voedingsspanning Vcc, de LDR weerstand R LDR en de weerstand van de variabele weerstand R VR, dan is: R LDR V LDR = ------- Vcc R LDR + R VR Met deze formule kunnen we berekenen wat de waarde van de variabele weerstand moet zijn om een voldoende hoge spanning op de LDR te krijgen. Die spanning is afhankelijk van de weerstand van de LDR, dus van de hoeveelheid licht dat er op valt: hoe meer licht, hoe minder weerstand, hoe minder spanning. Praktische uitvoering Uit mijn doosje met gebruikte transitoren, heb ik er een willekeurige uitgepikt (bleek een C547A te zijn) en getest of

hij nog werkte. Zie het mooie artikel van ON3BL in vorige Micropajot over hoe ge dat doet. Ik heb wel dat "dure" (duur is een relatief begrip Beni) toestelletje gebruikt om de emitter, collector en basis te identificeren en om zeker te zijn dat het een NPN transistor was. De tester toonde aan dat de basis-emitter overgang 0,79 V was. Uw transistor zal een beetje anders zijn dan de mijne en derhalve zal de waarde van de variabele weerstand een beetje moeten aangepast worden misschien. Ook de LDR weerstand waarden bij verschillende lichtsterkten kunnen anders zijn. Ik heb een vaste weerstand in serie geplaatst omdat ik nu toevallig een potentiometer liggen had van 47 k! wat te weinig was om de LED gedoofd te krijgen. Printje Ik ben nogal een fan van printplaat waarop men rijtjes koper wegslijpt om eilandjes te vormen. Dat heb ik geleerd van de Reverend Dobbs uit Practical Wireless (in de PRA bibliotheek). Hij gebruikt wel eilandjes, maar dan stukjes printplaat die hij op een maagdelijke printplaat plakt (geef toe: dit is mooi gezegd). Mijn systeem vind ik eenvoudiger. De voren trek ik met een slijpschijfje in een klein boormachientje. De rode stippen geven aan waar de poten van de transistor komen. Resultaat Als voeding gebruik ik twee Li-ion batterijen (uit oude schootcomputers gerecupereerd) in parallel. Dit geeft nominaal 3,7 V en een 5 ampère-uur. Zoals al eerder beschreven in een vorige Micropajot, de pas geladen spanning van rond de 4,1 V blijft lang aangehouden op die Li-ion batterijen. Tussen haakjes: ik gebruik nu die Li-ions in de plaats van NiMH batterijen waar het enigszins kan.

Metingen Een Vcc van 4,01 volt (die 2 Li-ion in parallel) gaf de volgende resultaten: Totale spanning over de V tussen basis en LED variabele R in volt emitter Veb 3,7 0,35 gedoofd 3,4 0,7 licht De LED begint al flauwtjes te branden als Veb ongeveer 0,5 volt is. Er vloeit dan al een beetje stroom door de LED. Besluit Dit eenvoudige projectje laat u toe te experimenteren met de waarden van de variabele weerstand met het doel genoeg spanning te krijgen op de basis-emitter overgang van de transistor om de LED te doen oplichten. De voedingsspanning kon ik minstens tot 12 volt opdrijven. Dan was te stroomsterkte 10 ma. De weerstand in serie met de LED moet ervoor zorgen dat die niet meer dan 20 ma krijgt. Appendix: de spanningsdeler Die grote groep PRA-ers die het HAREC examen gaat afleggen kan misschien een opfrisser gebruiken over de spanningsdeler. Anderen zullen gewoon zeggen "dat wist ik lang". I I = U/(R1 +R2) maar ook I = U2/R2. R1 Daaruit volgt dat U/(R1 +R2) = U2/R2 U U2 = (R2 x U)/(R1 + R2) of R2 U 2 = R 2 R 1 + R 2 U R1! U R2 RL Wanneer over R2 een belasting wordt aangesloten R L (een lamp bv.) dan moet men de waarde van R2 vervangen door de waarde van R L in parallel met R2. ON7CI

Belgium Mills Award Contest (de molencontest) op 15 september 2013 door ON4DKP Ook dit jaar werd er gekozen om via de Zeppos molen mee te doen aan de molencontest. De PRA zakte voor de 2de maal op rij af naar het Pajottenland. De ideale ligging en de gastvrijheid van de beheerders zijn serieuze pluspunten voor onze deelname aan deze contest. Gelukkig waren de weergoden ook dit jaar ons goedgezind. Het werd een zonnige en droge dag. Vanaf 7 uur s morgens hadden we toegang tot de molen. Na het uitpakken van het materiaal, konden de antennes op de wieken gemonteerd worden. Daarna draaide de molennaar de antennes verticaal op 104 meter boven zeeniveau en werden er in de aanliggende akkers de kleine mastjes geplaatst voor de dipool op de 80 meter band. Ondertussen was het reeds 8 uur en konden de QSO s op VHF reeds van start gaan op de clubfrequentie. De contest kon beginnen. De VHF-operatoren (ook enkele nieuwkomers dit jaar) die plaats hadden genomen onder de molen, ervoeren de speciale sfeer die er heerst tijdens en rond de molencontest. Op VHF liepen de radioverbindingen vlotjes binnen. Een Duits station uit Krefeld gaf ons een prima radio rapport terug. Een verbinding van rond de 200 km. Enkele Nederlandse stations kwamen ook in het logboek te staan. Het HF-station werd opgesteld op de eerste verdieping van de molen. Als antenne werd gebruik gemaakt van een multiband HF antenne, de ZS6BKW. Dit is een inverted-v dipool, een gewijzigde GR5V multiband. Op de 80 meter werd er gewerkt met de nieuwste aanwinst in de club: de YAESU FT 897. De automatische tuner deed vlotje zijn werk. De contacten met de deelnemende molens werden vlot genoteerd; dit zijn multipliers. Ook de plaatselijke rommelmarkt ging niet onopgemerkt voorbij. Vanop de molen zagen we amateurs terugkeren die hun aankopen gedaan hadden om ondermeer hun antennepark te verbeteren. De voormiddag ging snel voorbij. Enkele leden van de PRA en NBT Grimbergen kwamen een bezoekje brengen. Sommige onder hen bemanden ook de stations. Enkele bezoekers van de molen waren scouts van Ninove die op doortocht waren en eens kwamen kijken.

De contest naderde zijn einde en de logbladen waren goed gevuld op VHF. HF was spijtig genoeg geen groot succes. Maar met de meeste deelnemende molens werden er wel radiocontacten gemaakt. Uitslag VHF: 116 geldige QSO's, 9 molens, 7 provincies; totaal 6.320 punten Uitslag HF: 36 geldige QSO's, 16 molens, 7 provincies; totaal 4.922 punten Om 12 uur was het tijd om alles weer op te bergen. De molen werd om 12.30 uur weer overgedragen aan de molennaar. Een mooi award werd door de club aan de eigenaar, de heer Jozef Van Waeyenberge, overhandigd (uiterst rechts op de foto). Er werd ook nog even tijd gemaakt voor de groepsfoto. Tijdens het afscheidsdrankje noteerden we positieve reacties van de deelnemende amateurs. De administratie kon beginnen om de logbladen op te sturen. We danken alle OM die hun steentje hebben bijgedragen voor het slagen van de molencontest. Patrick, ON4DKP

!!"#"$%&'()*+,-.+/"0#%'#+1234536417+ ++ + ++++++++++++++++++++++++++++++++++ + ++ +

!!"#"$%&'()*+,-!+$%(..)*+/+%0+123124356+ ++ + ++ + ++ + ++ +++++++++++++++

!!"#"$%&'()*+,-.%/0#0%+1))&+2%*)1/)+345643578+ + ++ ++ + + + +++ + +++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

!!"#"$%&'()*+!,%#'-"-%.#"/0#+1123425316+ ++ + ++ + ++ +++ ++ ++++++++

Verslag Bestuursvergadering van 24/05/2013 Aanwezig: ON3BL, ON2LDC, ON3LH, ON2LVC, ON7DE Verontschuldigd: ON3DBC, ON8CW, ON5PDV Afwezig: Agenda: - verslag vorige bestuursvergadering van 22/02/2013 - kasverslag en ledentoestand - nabespreking voorbije activiteiten (basiscursus, voordracht gebruik van de multimeter, PRRC GPS contest) - basiscursus summer 2013 - activiteiten: 25/05/2013 BBQ + viering 30 jaar PRA 07/06/2013 en 14/06/2013 Initiatie in Sudoku door ON7CI 6 en 7/07/2013 VHF velddag 4/08/2013 Fietsdodentocht - nieuwe activiteiten: HF velddag 7 & 8/09/2013 Molencontest 15/09/2013 JOTA 19 & 20/10/2013 Voorstel ON4LO: foto s & dvd van DXpeditie Uganda 5X8C met uitleg Zelfbouw vos, ontvangers, ARDF vossenjacht Knopen leggen Bezoek MIRA: voordracht over inslagen van stofdeeltjes van meteoren dagje weg met XYL s bouw kleine Yagi???? - opfrissen website PRA - Micropajot - bestelling t-shirts / sweaters - varia Verslag vergadering van 22/02/2013 Wordt goedgekeurd Kasverslag ON7DE geeft een overzicht van de kassituatie. Nieuw saldo : 2.864,27! ; bij de vorige bestuursvergadering was het saldo : 1.786,05!, dus + 1.078,22! Drank : + 99,60! GPS PRRC contest: - 59,75! Inschrijvingen BBQ: + 720,00! Uitgaven BBQ: - 14,70

3 extra awards medewerkers OT100MGY: - 15,00! Verkoop Yaesu FT 747 : + 250,00! Diversen: - 36,93! (postzegels QSL, ) Lidgelden: + 135,00! Ledentoestand momenteel 62 betalende leden 4 nieuwe leden 8 personen hebben niet meer betaald Nabespreking voorbije activiteiten basiscursus: succes, misschien wel de mooiste dankzij inzet van elke lesgever voordracht gebruik van de multimeter: interessant, heel goed PRRC GPS contest: mooie plekjes, goed georganiseerd, volgend jaar organiseert ON4PM met ON7DE Activiteiten 25/05/2013 BBQ + viering 30 jaar PRA Alles is geregeld 07/06/2013 en 14/06/2013 Initiatie in Sudoku Door ON7CI Met laptop 6 en 7/07/2013 VHF velddag Terug op de Hondsberg te Brussegem Toelating is gevraagd door ON6QB en gekregen Zelfde opstelling als vorig jaar 4/08/2013 Fietsdodentocht Via ON7GZ aan burgemeester Bornem opname vragen in veiligheidsplan 3 de wagen gevraagd Meer rendabele inzet shuttle gevraagd Basiscursus summer Er zijn reeds een 2-tal kandidaten ON5PDV zal ook lesgeven Startdatum nog te bepalen CB ers die vorige keer afhaakten kunnen opnieuw gecontacteerd worden Reclame voor maken Nieuwe activiteiten HF velddag 7 & 8/09/2013 NBT organiseert

Molencontest 15/09/2013 Liefst terug Hertboommolen te O.L.V.-Lombeek Vragen aan ON4DKP om te coördineren Eerst materiaal eens testen Meer multipliers proberen te werken JOTA 19 & 20/10/2013 Eerste vergadering met scouts Oetingen heeft reeds plaatsgehad Oetingen doet zeker mee Londerzeel? wegens nieuwe leiding Voorstel ON4LO: foto s & dvd van DXpeditie Uganda 5X8C met uitleg François mag dit zeker komen doen 6/09/2012? ON2LDC contacteert ON4LO Algemene Vergadering op 4/10/2013 Zelfbouw vos, ontvangers, ARDF vossenjacht ON3BL: het is niet nodig om iets te bouwen tegen de JOTA Achteruit schuiven op de agenda Knopen leggen: ON3SBL legt contact met iemand die dit kan komen aanleren Geen reactie meer gekregen van ON3SBL na herhaaldelijk verzoek Activiteit afvoeren Bezoek MIRA: voordracht over inslagen van stofdeeltjes van meteoren Moet in de juiste periode zijn ON8CW ging horen wanneer mogelijk Geen nieuws gekregen van ON8CW November zou een goede periode zijn Verder op te volgen dagje weg met XYL s naar Hoge Venen (of andere regio in Ardennen), Eiffelgebergte Polsen naar interesse bij de leden bouw kleine Yagi 8/11/2013 Opfrissen website PRA Voorstel van ON5PDV Verder te bespreken met ON5PDV Website is alleszins aan vernieuwing toe Ook PRA agenda invullen op VRA website Micropajot deadline 15/06 voorwoord door? nog te bepalen aankondigingen : Fietsdodentocht: ON7DE VHF velddag: ON2LDC

fotoverslag: ON7DE Voordracht multimeter GPS-PRRC BBQ ON3BL gaat voor een artikel zorgen over test transistoren met multimeter verslag bestuursvergadering 22/02/2013 t-shirts Vooronderzoek is bijna rond 2 mogelijke leveranciers Nog 1 leverancier te bezoeken door ON7DE Varia ON7GZ mag 3 maanden niet rijden Wie kan hem gaan halen? Is zeker te regelen. Project: MFJ antenne analyzer voor HF nabouwen BMA uitnodiging ontvangen voor prijsuitreiking contest 2013 ON7DE zal rijden Wie gaat er mee? Voordracht Winlink? ON3BL gaat verder bekijken Volgende vergadering : vrijdag 23/08/2013 om 19.00 uur in clubshack. De voorzitter sluit de vergadering omstreeks 20.45 uur. ON2LDC Voorzitter ON7DE Secretaris

PRACese ACTIVITEITEN 4 oktober 2013: Statutaire Algemene Vergadering. Om 20 uur in de shack in Londerzeel. 11 oktober 2013: Les 4 voor het behalen van de Basislicentie. 18 oktober 2013: Les 5 Basisvergunning. 19 oktober 2013: JOTA in Oetingen onder leiding van ON4DKP. Op het programma staat een initiatie tot geocaching. 19 oktober 2013: Deelame aan de VRA Activity Day. 25 oktober 2013: Examen praktijk voor de Basislicentie. 8 november 2013: Een mini Yagi zelf bouwen met ON2LDC en ON3BL. 22 november 2013: Ladies Night. In Weert (bij Bornem) om 19 uur in Bistro De Narren. 3 januari 2014: Driekoningenfeest met de familie. Geplande activiteiten zonder datum: bezoek aan de Sterrenwacht Mira met voordracht over het inslagen van stofdeeltjes van meteoren; dagje weg met de YL naar de Hoge Venen of het Eiffelgebergte; nabouwen van een antenne analyzer voor HF antennes met ON3BL; voordracht over Winlink. PRA Ronde Elke donderdag ná een ON4VRA uitzending is er PRA ronde op 144,775 MHz van 20:00 tot 21:00 (begin van de herhaling van ON4VRA). ON7CI