En Profil 4 HAVO 2015-2016. Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze.

En Profil 4 HAVO 2015-2016 Informatie over de Tweede Fase en de profielkeuze.

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 DE TWEEDE FASE... 3 2.1 HET KIEZEN VAN EEN PROFIEL... 3 2.2 DE KEUZEPROCEDURE... 4 2.3 DE PROFIELEN... 5 2.4 DE STUDIELAST... 8 2.5 PROFIELKEUZE EN BEVORDERINGSNORMEN... 9 3 NA DE TWEEDE FASE... 9 3.1 HET HOGER ONDERWIJS... 9 3.2 DE TOELATING TOT HET HOGER ONDERWIJS... 10 3.3 HBO OPLEIDINGEN MET AANVULLENDE EISEN... 10 3.4 HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS... 10 3.5 DOORSTROMEN VAN HAVO NAAR VWO... 10 Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 2

1 INLEIDING Binnenkort ga je een profiel kiezen. Dit is een belangrijke keuze want je profiel bepaalt de mogelijkheden die je hebt in het vervolgonderwijs na het examen. Om een goede keuze te maken, moet je over de nodige informatie beschikken en een aantal zaken goed overwegen. Dit informatieblad vormt een leidraad bij het keuzeproces waar je nu inzit en levert je op een beknopte wijze veel van de informatie die je hierbij nodig hebt. Voor uitgebreidere informatie word je verwezen naar het lesmateriaal waaraan, onder begeleiding van de mentor, in de studielessen aan loopbaanoriëntatie en -begeleiding gewerkt wordt. Daarnaast zullen ook de vakdocenten aandacht besteden aan wat je bij de diverse vakken in de bovenbouw kunt verwachten. Heb je in de komende periode vragen over bepaalde aspecten van de profielen, de Tweede Fase of over afzonderlijke vakken, dan luidt het advies: stel deze vragen, aan je mentor, de vakdocent of aan de decaan! Over de precieze organisatie van de bovenbouw en de invulling van het examen wordt je aan het begin van het vierde leerjaar uitgebreid geïnformeerd. 2 DE TWEEDE FASE Een brede algemene vorming en een goede voorbereiding op het vervolgonderwijs, dat zijn de doelstellingen waarop de inrichting van de Tweede Fase is gebaseerd. Dit betekent ten eerste voor alle leerlingen een breed vakkenpakket dat profiel wordt genoemd. Ten tweede houdt dit in dat de aanpak gericht is op het stimuleren van actief en zelfstandig leren. 2.1 HET KIEZEN VAN EEN PROFIEL In de loop van dit jaar zal duidelijk moeten worden welke vakken voor jou op examenniveau haalbaar zijn en welk profiel je dus kunt kiezen. Je rapportcijfers geven een aardig beeld van je capaciteiten, het is echter belangrijk om goed te kijken naar wat er in de bovenbouw bij de verschillende vakken aan studievaardigheden van je verwacht wordt. Verder moet je goed nadenken over jezelf: wat vind je belangrijk in het leven, wat zijn je sterke en zwakke kanten, welke opleidingen zouden bij je kunnen passen en naar welke beroepsvelden gaan je interesses uit? Je moet proberen je een beeld te vormen van jouw leerroute en je toekomst in de wereld van arbeid en beroep. Dit komt allemaal uitgebreid aan de orde in de studielessen. Ook door alle vakdocenten wordt er in de les aandacht aan besteed. Over het uiteindelijk door jou gekozen profiel krijg je in april een advies vanuit school. Houd bij je profielkeuze ook rekening met de eisen die gesteld worden in het hoger onderwijs. Vaak is het zo dat er voor vrijwel iedere opleiding minimaal één profiel is dat zonder meer toegang geeft. Dan worden er bij Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 3

de andere profielen aanvullende eisen aan het vrije deel gesteld. Door een goede keuze van vakken in het vrije deel kun je dus je mogelijkheden in het vervolgonderwijs vergroten. Kijk voor de toelatingseisen voor de verschillende opleidingen op http://www.studiekeuze123.nl/ of op http://profielkeuze.qompas.nl/, Informatie zoeken Speel met je profiel. Als je goed over al deze zaken hebt nagedacht en serieus bent omgegaan met alle informatie die via de studielessen en de vaklessen wordt aangedragen, moet het mogelijk zijn om straks een weloverwogen profielkeuze te maken. Voor aanvullende informatie of begeleiding is het natuurlijk altijd mogelijk om (eventueel met je ouders) een afspraak te maken met de decaan. 2.2 DE KEUZEPROCEDURE Uiterlijk vrijdag 6 maart 2015 lever je bij je mentor een keuzeformulier in waarop je je profielkeuze kenbaar maakt. Behalve naar je profiel, je profielkeuzevakken en je keuze voor het vrije deel zal je mentor je ook vragen naar een eventuele toekomstige beroeps- en of opleidingsrichting. Zo is het voor ons mogelijk om je profielkeuze niet alleen te beoordelen op haalbaarheid in verband met jouw capaciteiten, maar ook op geschiktheid voor jouw toekomstplannen. In de rapportvergadering begin april zullen de docenten een oordeel geven over het gekozen profiel. Hieruit volgt een zogenaamd profieladvies, dat je in de loop van april thuis kunt verwachten. Hierbij bestaat de mogelijkheid dat de docentenvergadering je adviseert om een ander profiel te kiezen, of om binnen je profiel andere vakken te kiezen. In dit geval zal er een gesprek volgen met jou, je ouders en de decaan of de afdelingsleider. Het zou ook kunnen dat je zelf na 6 maart twijfels hebt over je profielkeuze of de keuze van het vrije deel. In dat geval is een gesprek met de decaan wenselijk, waarna je eventueel je keuze wijzigt door middel van een wijzigingsformulier. Dit kan tot uiterlijk vrijdag 22 mei 2015, daarna zijn wijzigingen niet meer mogelijk. Aan het einde van het schooljaar ontvang je een brief waarin de bevordering wordt meegedeeld. Hierin staat nogmaals het gekozen profiel en de daarbij gekozen vakken vermeld. Eventuele onvolkomenheden hierin moet je onmiddellijk telefonisch melden. Een korte samenvatting van het tijdpad: 6 maart 2015 Uiterste datum doorgeven profielkeuze april 2015 Schriftelijk profieladvies april-juni 2015 Gesprekken n.a.v. profieladvies 22 mei 2015 Uiterste datum inleveren wijzigingsformulier profielkeuze Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 4

2.3 DE PROFIELEN Het vakkenpakket bestaat uit 3 delen. Het algemene deel, het vrije deel, en het profieldeel. Het algemene deel, de vakken die gevolgd moeten worden ongeacht de gekozen richting. Het vrije deel, je vult je profiel (verplicht) aan met een vak uit het aanbod van de school. Daarnaast bevat het vrije deel nog het profielwerkstuk en een aantal door de school vastgestelde onderdelen zoals loopbaanoriëntatie en studiebegeleiding. Het profieldeel, een samenhangend onderwijsprogramma dat je voorbereidt op een groep van verwante opleidingen in het vervolgonderwijs. Het profieldeel bestaat steeds uit vier vakken die voor het betreffende profiel van belang zijn. Hiervan is een deel verplicht (de profielvakken), en moet een deel gekozen worden uit het aanbod van profielkeuzevakken. Het is door bepaalde keuzes te maken ook mogelijk twee profielen te combineren. Dit aanbod geldt voor de leerlingen die dit schooljaar in 3 HAVO zitten. Mocht je dit jaar in 3 HAVO blijven zitten, of volgend jaar in 4 HAVO, bestaat de mogelijkheid dat je uit een nieuw aanbod moet kiezen. De vier profielen: Natuur en Techniek Het profiel Natuur en Techniek is een "exact" profiel, waarmee je wordt voorbereid op technische beroepsopleidingen. Rekenen, bouwen, milieu, techniek, stoffen en ontwerpen, daar draait het om in dit profiel. Dit profiel is iets voor jou als je interesse hebt voor natuurwetenschap en voor techniek. Je bent nieuwsgierig en wilt graag weten hoe dingen werken. Je kunt logisch denken en zorgvuldig werken. Je wilt graag ontwerpen en stoffen onderzoeken. Omdat je veel te maken zult krijgen met berekeningen is het handig als je aanleg hebt voor wiskunde en dat je ruimtelijk inzicht hebt. Ook met de computer moet je goed overweg kunnen. Bij dit profiel liggen 3 profielvakken vast, te weten wiskunde B, natuurkunde en scheikunde. Voor het profielkeuzevak kies je tussen biologie of NLT. Daarnaast moet je nog een vak kiezen uit het vrije deel. Natuur en Gezondheid Natuur en Gezondheid is gericht op de medische en biologische richtingen, maar ook technische en natuurwetenschappelijke richtingen behoren tot de mogelijkheden. Dit profiel past bij je als je belangstelling hebt voor mensen, dieren en planten. Je moet goed uit de voeten kunnen met de exacte vakken. Je bent nieuwsgierig en wilt graag weten hoe dingen ontstaan en hoe ze werken. Je vindt het leuk om met mensen te werken en ze te helpen. Bij dit profiel liggen 3 profielvakken vast, te weten wiskunde (A of B), biologie en scheikunde. Voor het profielkeuzevak kies je tussen natuurkunde, NLT of aardrijkskunde. Daarnaast moet je nog een vak kiezen uit het vrije deel. Wiskunde B is het type wiskunde dat het beste aansluit bij dit profiel. Het is echter ook mogelijk om wiskunde A te kiezen. Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 5

Economie en Maatschappij "Dé weg naar het zakenleven", zo zou je dit profiel kunnen omschrijven. Je bent veel met rekenen en onderzoeken bezig. De kans is groot dat je later een leidinggevende functie in het bedrijfsleven of bij de overheid krijgt. Je komt terecht in banen waarbij economie, arbeid, recht en veiligheid centraal staan. Je geeft advies op het gebied van financiën, stelt begrotingen op en licht deze toe. Je geeft leiding en organiseert. Je voert zakelijke gesprekken en onderhandelt. Verder hou je je bezig met het cijferwerk, de in- en verkoop en met marktonderzoek. Bij dit profiel liggen 3 profielvakken vast, te weten wiskunde (A of B), economie en geschiedenis. Voor het profielkeuzevak kies je tussen Frans, Duits, Spaans, aardrijkskunde of management en organisatie. Daarnaast moet je nog een vak kiezen uit het vrije deel. Wiskunde A is het type wiskunde dat het beste aansluit bij dit profiel. Het is echter ook mogelijk om wiskunde B te kiezen. Cultuur en Maatschappij Je ontwikkelt je creativiteit en leert dit naar andere mensen over te brengen. Communicatie. talen, inlevingsvermogen, praten, luisteren, sociaal, maatschappelijk, artistiek en media zijn de kernwoorden die horen bij dit profiel. Een van de belangrijkste eigenschappen die je moet bezitten voor dit profiel is dat je creatief bent. In je latere beroep krijg je veel te maken met je creativiteit. Je hebt belangstelling voor kunst, cultuur, maatschappelijke vakken, taal en rechten. Je bent sociaal, belangstellend en een teamwerker. Ook is het handig als je goed kunt organiseren. Bij dit profiel liggen 2 vakken vast, te weten geschiedenis en Frans, Duits of Spaans. Voor het profielkeuzevak kies je tussen aardrijkskunde of economie samen met tekenen, muziek, Frans, Duits of Spaans. Daarnaast moet je nog een vak kiezen uit het vrije deel. Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 6

Natuur en Techniek Natuur en Gezondheid Economie en Maatschappij Cultuur en Maatschappij Algemene deel Nederlands Nederlands Nederlands Nederlands Engels Engels Engels Engels maatschappijleer maatschappijleer maatschappijleer maatschappijleer lich. opvoeding lich. opvoeding lich. opvoeding lich. opvoeding CKV CKV CKV CKV Profielvakken wiskunde B wiskunde A of wiskunde B wiskunde A of wiskunde B geschiedenis natuurkunde biologie economie Frans óf Duits óf Spaans scheikunde scheikunde geschiedenis Profielkeuzevakken één van één van één van 1 aardrijkskunde óf 2 economie biologie natuurkunde Frans(**) óf Duits óf Spaans NLT NLT aardrijkskunde en één van aardrijkskunde M&O A tekenen, muziek óf B Frans, Duits(*), Spaans(*) Vrije deel één van één van één van bij 1A één van bij 2A één van Duits(*) Duits(*) Duits(*) Frans Frans Spaans(*) Spaans(*) Spaans(*) Duits(*) Duits(*) geschiedenis(*) geschiedenis(*) Frans(**) Spaans(*) Spaans(*) economie economie aardrijkskunde wiskunde A aardrijkskunde tekenen tekenen Tekenen(***) muziek muziek muziek(***) bij 1B één van bij 2B één van NLT NLT M&O(***) tekenen tekenen biologie aardrijkskunde(**) muziek muziek (**) niet bij wiskunde B wiskunde A aardrijkskunde (*) niet bij NLT (*) niet Duits + Spaans M&O (*) niet bij NLT (**) niet bij natuurkunde (***) niet M&O + te/mu (*) niet Duits + Spaans N.B.: Spaans, tekenen en muziek kunnen alleen gekozen worden als ze in de derde klas zijn gevolgd. Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 7

2.4 DE STUDIELAST De studielast van een vak is de hoeveelheid klokuren die een gemiddelde leerling geacht wordt nodig te hebben om zich dat vak eigen te maken. Dat is zowel tijd voor uitleg als voor huiswerk, het uitvoeren van opdrachten en het leren voor en maken van toetsen. Het is dus een norm voor de omvang van een vak. Bij het opzetten van de studielasttabellen is er van uit gegaan dat een leerling gedurende 40 weken per jaar 40 uur per week, in totaal dus 1600 uur, op school en thuis bezig is met schoolwerk. Havo leerlingen hebben dus 3200 uur studielast verspreid over 2 jaar. Het school-deel van de studielast wordt middels lessen en andere onderwijsvormen ingeroosterd. Aantal lessen per week Aantal lessen per week Vak Studielast 4 HAVO 5 HAVO Nederlands 400 3 4 Engels 360 3 3 Maatschappijleer 120 2 0 Lich. opvoeding 120 2 1 CKV 1 120 2 0 Wiskunde B 360 3 3 Wiskunde A 320 3 3 Natuurkunde 400 3 4 Scheikunde 320 3 3 Biologie 400 3 4 NLT 2 320 3 3 Economie 400 3 4 Geschiedenis 320 3 3 Aardrijkskunde 320 3 3 M&O 3 320 3 3 Tekenen 320 3 3 Muziek 320 3 3 Frans 400 3 4 Duits 400 3 4 Spaans 400 3 4 DVZ-uur 4 3 3 Studieles 1 1 1 CKV: Culturele en Kunstzinnige vorming 2 NLT: Natuur, Leven en Technologie 3 M&O: Management en Organisatie 4 DVZ: Da Vinci Zelfstandigheidsuur Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 8

2.5 PROFIELKEUZE EN BEVORDERINGSNORMEN Het volledige document Bevorderingsnormen 3 e jaar 2014-2015 is te vinden op de Da Vinci website. Hier enkele aanvullende bepalingen met betrekking tot het jaarrapport die te maken hebben met wiskunde B en met de natuurprofielen. Bij de keuze van wiskunde B is geen tekort voor wiskunde toegestaan én dient het wiskunde B percentage 60% of hoger te zijn. Bij de keuze van één van de natuurprofielen is voor de vakken natuurkunde, scheikunde en biologie een tekortentotaal van ten hoogste ½ tekort toegestaan. 3 NA DE TWEEDE FASE In dit hoofdstuk worden kort een aantal vervolgmogelijkheden besproken die je na het behalen van je diploma hebt. Meer informatie kun je lezen op http://studiekeuze.qompas.nl/studies of http://www.studiekeuze123.nl/ en met vragen kun je natuurlijk ook bij de decaan terecht. 3.1 HET HOGER ONDERWIJS De tweede fase bereidt voor op een vervolgopleiding in het hoger onderwijs. Dit onderwijs valt uiteen in het hoger beroepsonderwijs (HBO) en het wetenschappelijk onderwijs (WO). Het wetenschappelijk onderwijs Een VWO diploma geeft toegang tot het wetenschappelijk onderwijs. Dit onderwijs volg je aan een universiteit, waar gewerkt wordt met het bachelor-masterstelsel. Studenten volgen eerst een brede bachelorsopleiding van tenminste drie jaar. Daarna kunnen zij doorstromen naar verschillende masteropleidingen die 1 á 2 jaar zullen duren. Het hoger beroepsonderwijs Met zowel een HAVO als VWO diploma ben je toelaatbaar tot het hoger beroepsonderwijs. De meeste HBO opleidingen duren vier jaar, waarbij je na het eerste algemene jaar kiest voor een afstudeerrichting. Naast de theorievakken is er in het HBO veel aandacht voor de praktijk, onder meer via stages in het bedrijfsleven. Na afronding van de studie krijgen studenten de bachelor graad. Ook HBO instellingen kunnen een wettelijk erkende masteropleiding ontwikkelen. De HBO bachelors zullen echter in de regel (vaker dan de WO bachelors) direct de arbeidsmarkt opgaan. Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 9

3.2 DE TOELATING TOT HET HOGER ONDERWIJS Voor zowel de opleidingen in het WO als in het HBO geldt dat er in ieder geval één profiel is waarmee je zonder meer toelaatbaar bent. Bij de meeste opleidingen geldt dat er voor de overige profielen eisen aan het vrije deel gesteld worden. Bij een aantal opleidingen ben je met een ander profiel in het geheel niet toelaatbaar. Er zijn situaties waarin je niet of niet zonder meer toegelaten wordt tot een opleiding in het hoger onderwijs en aan de instelling van jouw voorkeur, ook al voldoe je aan de gestelde profieleisen. Dit betreft opleidingen met een numerus fixus (Latijnse term voor vastgesteld aantal) en opleidingen met aanvullende eisen. Numerus fixus Voor bepaalde opleidingen in het hoger onderwijs komen meer aanmeldingen binnen dan er plaatsen zijn. Studenten krijgen toegang tot deze studies via loting. Er zijn 3 mogelijkheden voor toelating via loting: directe toelating, decentrale selectie of gedwongen loting. Directe toelating tot een opleiding met numerus fixus Je wordt bij een numerus fixus direct toegelaten als je een gemiddeld eindexamencijfer van 8 of hoger hebt. Decentrale selectie voor een opleiding met numerus fixus Bij decentrale selectie selecteren universiteiten en hogescholen zelf de studenten voor een numerus fixusopleiding. Ze bepalen zelf de voorwaarden en moeten deze op tijd bekendmaken. Gedwongen loting (centrale selectie) Bij een gewogen loting krijg je een lotnummer. Op basis van je gemiddelde eindexamencijfer val je in een bepaalde lotingsklasse. Hoe hoger de lotingsklasse, hoe meer kans je maakt op inloting. 3.3 HBO-OPLEIDINGEN MET AANVULLENDE EISEN Er is een aantal HBO-opleidingen dat eisen mag stellen aan de kennis, vaardigheden en/of eigenschappen van de aanstaande student. Bij deze opleidingen word je met het juiste profiel en vrije deel niet zonder meer toegelaten, maar zul je eerst een selectieprocedure moeten doorlopen. Dit komt o.a. voor bij kunstopleidingen, lerarenopleidingen en de hogere hotelscholen. Meer informatie hierover is verkrijgbaar bij de decaan. 3.4 HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS De ervaring leert dat een aantal leerlingen met een HAVO-diploma voor het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) kiest. De meeste MBO-opleidingen kun je volgen als BOL (Beroeps Opleidende Leerweg, de hele week naar school en een stage in de loop van de opleiding) en als BBL (Beroeps Begeleidende Leerweg, vier dagen per week werken en één dag naar school). Met een voor de opleiding geschikt profiel heb je kans dat je een jaar korter over deze opleiding mag doen. Voor uitvoerige informatie over de mogelijkheden en de eisen in het MBO kun je terecht bij de decaan. 3.5 DOORSTROMEN VAN HAVO NAAR VWO Het is voor leerlingen met de vereiste capaciteiten en studiehouding mogelijk om na het behalen van het HAVO diploma door te stromen naar 5 VWO. De profielen op HAVO en VWO sluiten echter niet zonder meer op elkaar aan. Voor doorstroom van 5 HAVO naar 5 VWO op het Da Vinci College gelden voorwaarden die jaarlijks worden vastgesteld. De actuele voorwaarden zijn op de website te vinden, http://www.davinci-leiden.nl/kagerstraat, Onderwijs Informatie voor leerlingen Leerlingen bovenbouw Doorstromen van 5 HAVO naar 5 VWO. Da Vinci College En Profil HAVO 2015-2016 10