PROJECTFICHE AFSTEMMING BEROEPSOPLEIDINGEN IN DE GEVANGENISSEN Samenwerking centra voor volwassenenonderwijs en VDAB Stand van zaken op 03 mei 2013 Betrokken partners VDAB Stuurgroep volwassenenonderwijs CVO Crescendo (gevangenis Mechelen) CVO Horito (gevangenis Merksplas) CVO VTI Brugge (gevangenis Brugge) CVO VTI Leuven (gevangenis Leuven-Centraal) Kader De consortia volwassenenonderwijs (vertegenwoordigd door de onderwijscoördinatoren) hebben samen met de stuurgroep volwassenenonderwijs (vertegenwoordigd door de projectmedewerker onderwijs aan gedetineerden) een plan uitgewerkt voor spreiding, afstemming en optimalisering van het opleidingsaanbod in de gevangenissen in Vlaanderen en Brussel. Dit plan wordt uitgebreid beschreven en toegelicht in het Vlaams onderwijsplan gedetineerden 1 (VOP). In het kader van het VOP zijn een aantal voor de hand liggende samenwerkingen rond onderwijs in de gevangenissen opgestart. Zo wordt er met de centra voor basiseducatie en de federatie centra voor basiseducatie samengewerkt rond het geletterdheidsaanbod. Met het Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen (DG EPI) wordt gewerkt aan draagvlak bij de justitiepartner en worden de educatieve transfers besproken. De onderwijscoördinatoren van de consortia volwassenenonderwijs werken aan de lokale implementatie van het plan in samenspraak met de lokale partners. Door middel van gezamenlijk afgesproken procedures op het Vlaams overleg onderwijscoördinatoren (VOC) wordt het bovenlokale spreidingsplan van de opleidingen bewaakt. In het kader van de beroepsopleidingen in de gevangenissen wensen we nu eveneens een specifieke samenwerking op te zetten met de centra voor volwassenenonderwijs en de VDAB. 1 Het VOP is nog niet digitaal beschikbaar. Wellicht is het binnenkort te raadplegen op de website www.klasbak.net. Voor meer info kan je voorlopig terecht bij inge.van.acker@vocvo.be 1 van 5
Beschrijving project In de gevangenissen in Vlaanderen en Brussel wordt een betrekkelijk ruim aanbod aan (gedeeltelijke) beroepsopleidingen ingericht. Dit aanbod is bijna uitsluitend een aanbod van de centra voor volwassenenonderwijs. Enkel in Hoogstraten is er een structurele samenwerking met het plaatselijke competentiecentrum van de VDAB. Hoogstraten is hierin een uitzondering, aangezien het een gevangenis met een open regime is, en de gedetineerden gemakkelijk een toelating kunnen krijgen om in het competentiecentrum van de VDAB een aanvullende opleiding te volgen die leidt tot certificering. In de andere gevangenissen vinden de beroepsopleidingen uitsluitend binnen de muren plaats. Een overzicht van het opleidingsaanbod beroepsopleidingen tijdens het schooljaar 2012-2013 is terug te vinden in bijlage van dit document. Om de gedetineerden maximale kansen op tewerkstelling te bieden na het volgen van een beroepsopleiding in de gevangenis, wensen de stuurgroep volwassenenonderwijs en de VDAB afspraken te maken over het automatisch verwerven van vrijstellingen indien de (ex-) gedetineerden een aanvullende beroepsopleiding wensen te volgen bij de VDAB na de detentieperiode. Op dit moment is er geen automatisch vrijstellingenbeleid tussen de centra voor volwassenenonderwijs en de VDAB. De (ex-)gedetineerden kunnen met andere woorden enkel genieten van automatische vrijstellingen binnen het volwassenenonderwijs. Dit willen we uitbreiden. Daarnaast willen we aan de gedetineerden die een opleiding volgden de garantie bieden dat de competenties die ze verworven hebben tijdens hun beroepsopleiding, onmiddellijk inzetbaar zijn in hun zoektocht naar werk. De meest eenvoudige manier om dit te bereiken is het opnemen van de verworven competenties in het persoonlijke dossier van de gedetineerden bij de VDAB. Hiertoe dienen afspraken gemaakt te worden met de detentieconsulenten van de VDAB in de gevangenissen. Daarnaast dienen ook afspraken gemaakt te worden met de betrokken centra voor volwassenonderwijs, in die zin dat we willen bekijken welke competenties bij de gedetineerden kunnen afgevinkt worden na het behalen van een certificaat van een beroepsopleiding in de gevangenis, zodat ze ook erkend kunnen worden door de VDAB en dit op Vlaams niveau. Het is immers eigen aan de gevangeniscontext dat de plaats waar de gedetineerden de opleiding volgen (de plaats waar de gevangenis gelegen is) niet noodzakelijk overeenstemt met de woonplaats van de gedetineerden na de detentieperiode. De afspraken rond vrijstelling en erkenning van competenties dienen dus in gans Vlaanderen en Brussel toepasbaar te zijn. Concrete opstart project Aangezien ex-gedetineerden relatief gemakkelijk inzetbaar zijn in de bouwsector, is ervoor geopteerd om van start te gaan met een proefproject rond een bouwopleiding. Op basis van de lijst met bouwopleidingen in de verschillende gevangenissen ging hierbij de voorkeur uit naar de opleiding schilder-decorateur. Indien de opstart hiervoor niet eenvoudig blijkt, kan ook met de opleiding residentieel en industrieel elektrotechnisch installateur uit het studiegebied mechanicaelektriciteit van start gegaan worden. Ook andere opleidingen elektriciteit komen in aanmerking. Stappenplan: Actie Contacteren van de centra voor volwassenonderwijs die een aanbod schilder-decorateur of elektriciteit inrichten met de Timing maart 2013 2
vraag om deel te nemen aan het proefproject Onderlinge afspraken maken in een overleg tussen de betrokken Eind mei centra voor volwassenonderwijs en de VDAB met betrekking tot welke competenties kunnen erkend worden door de VDAB Afspraken maken met de VDAB-consulenten in de gevangenissen mei-juni 2013 Verder overleg plannen indien nodig Mei 2013 Start van het proefproject september 2013 Evaluatie van het proefproject Te bepalen Bijsturing en uitbreiding van het project indien nodig/wenselijk Te bepalen 3
Bijlage Beroepsopleidingen Vlaamse en Brusselse gevangenissen 2012-2013 Gevangenis Popul. M Popul. V Opleidingen Lestijden Antwerpen 654 50 Handverzorging 40 Turnhout 195 Wortel 798 Bakkersgast 800 Hulpkok 160 Schilder-decorateur 360 Fietsenmaker opstart november 2012? Werk zoeken / veiligheid 60 CBE Hoogstraten 165 Boekhoudkundig bediende 100 Hulpkok 160 Tuinbouw 480 Atelier elektriciteit Atelier metselen Atelier automechanica Atelier stukadoor Atelier schilderen Communiceren / veiligheid / werk zoeken / werknemer zijn 180 CBE Merksplas 665 Bedrijfsbeheer 160 Dactylo 60 Hulpkok 120 Industrieel elektrotechnisch installateur 160 basis elektriciteit => wordt herbekeken Polyvalent onderhoudsmedewerker gebouwen 280 ruwbouw, sanitair, schilderen => idem Mechelen 109 Bedrijfsbeheer 160 Basis elektriciteit 40 4 van 5
Basis schilderwerk 80 VCA 30 CBE Leuven- Centraal 344 Bedrijfsbeheer 160 Metselaar 720 Residentieel elektrotechnisch installateur 280 VCA 30 CBE Leuven-Hulp 185 Metselaar 160 Sint-Gillis 627 Hulpkok 120 Vorst 652 89 Hasselt 509 36 Handverzorging 80 Dendermonde 222 Basis schilderwerk 80 Oudenaarde 146 Bedrijfsbeheer 160 Kantooradministratie- en gegevensbeheer 280 Loodgieter 280 Monteur centrale verwarming 180 Gent 346 46 Werknemer zijn / veiligheid 40 CBE Ruiselede 57 Heftruckchauffeur 40 Tuinonderhoud 80 Groenteteelt 60 Basis schilderwerk 40 Brugge 669 103 Bedrijfsbeheer 160 Hulpkok 80 Industrieel elektrotechnisch installateur 200 Lasser-monteerder 320 Naaien 120 pantalon, hemd Retouches 60 Basis schilderwerk 40 Ieper 91 5