Toelichting afwegingskader buitengevelisolatie Lieve Custers Stad Antwerpen
Overzicht Inleiding Afwegingskader Communicatie
Inleiding Aanpak: eerste versie juni 2012 jurisprudentie studie energetische performantie verfijnde versie december 2014
Nood aan gedragen stedelijke visie vanwege: Stijgende bewustzijn omtrent energiezuinigheid Architecturale vervlakking Verschillende stedelijke diensten die betrokken zijn.
Achtergrond: Aanpassing rooilijndecreet -> versoepeling aanvraagprocedure Klimaatambities (2020 -> 20% en 2050-> CO₂neutraal)
Geen generiek advies Standpunt over wederkerige aspecten Stedelijke context -> rijwoning / halfopen bebouwing Gevels zichtbaar van op openbaar domein 3 aspecten: Inpalming openbaar domein Beeldbepalend karakter Energetische performantie
Inpalming openbaar domein Besluit Vlaamse regering 29 april 1997 voetpadbreedte > 2m => 1m50 vrijhouden 1m50 2m voetpadbreedte => 0m50 mag ingenomen worden door obstakels < 1m50 voetpadbreedte => enkel in wegen < 9m rooilijnbreedte Vlaams Vademecum Voetgangersvoorzieningen -> definitie obstakelvrij: Loopzone = obstakelvrij en min 1m50 breed
Inpalming openbaar domein Draaiboek openbaar domein stad Antwerpen gedeelte stappers Fiche 1: Dimensionering van voetpaden: De dimensionering van de voetpaden wordt steeds afgestemd op de intensiteiten van de voetgangersstromen, het programma (vb. winkel-, woonstraat,...) en de gewenste functies (circulatie, uitstalruimte voor winkels, terrasoppervlakte,...).
Inpalming openbaar domein
Fiche 2: plaatselijke vernauwingen in een voetpad: Het plaatselijk afwijken van het basisprofiel is steeds in de situatie te bekijken en niet gewenst bij voetpaden met hoge voetgangersintensiteiten
Inpalming openbaar domein 1m80 (draaiboek openbaar domein) is het streefdoel 1m50 is absoluut minimum 1m64 minimaal nodig van gevel tot voetpadrand (exclusief boordsteen) Als voetpad niet voldoet Contact opnemen met technisch consulent O&U Eventueel ter advies op ontwerpatelier
Beeldbepalend karakter 2 aspecten worden bekeken - Context - Object
Beeldbepalend karakter Context: Juridisch beschermde gebieden Advies aan Onroerend Erfgoed (Vlaanderen) Werkzaamheden zijn machtigingsplichtig CHE-gebied Advies stedelijke diensten monumentenzorg Overige harmonieregel
Beeldbepalend karakter Object: Juridisch beschermde gebouwen 1) Voorlopigs of definitief vastgestelde monumenten Advies aan Onroerend Erfgoed (Vlaanderen) Werkzaamheden zijn machtigingsplichtig 2) Opgenomen in de vastgestelde Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed Advies stedelijke diensten monumentenzorg Gebouwen die aan criteria welstand voldoen Advies welstandscommissie Specifieke architecturale gevelelementen Artikel bouwcode
Beeldbepalend karakter CONCLUSIE: Context en/of gebouw is niet beeldbepalend Gebouw kan beeldbepalend karakter behouden na uitvoering van werken Gunstig advies voor het toepassen van buitengevelisolatie
Energetische performantie - Toepassen bij twijfelgevallen - Afweging obv studie energetische performantie
Energetische performantie studie: Uitgevoerd voor rijwoning en appartementsgebouw Beoordeling ahv PHPP energiekengetal voor ruimteverwarming: geeft een goed beeld van de energiebehoefte (itt E-peil: houdt met meer parameters rekening).
Energetische performantie rijwoning Plat dak hellend dak uitbouw
Energetische performantie Rijwoning Energiekengetal ruimteverwarming behoefte besparing besparing Basissituatie [kwh/m² GO.jr] [kwh/m² GO.jr] relatief enkel glas, niet geïsoleerd 316,2 0,0 0% enkel glas, alleen voorgevel Rc 3, overig geen iso 286,2 30,0 9% HR++, dak Rc 3,5 achtergevel Rc 3, voorgevel geen iso 159,3 156,9 50% HR++, dak Rc 3,5 achtergevel Rc 3, voorgevel Rc 3 130,1 186,1 59% Invloed Rc bouwdelen (variaties tov. basissituatie) achtergevel spouw Rc 1,25 301,5 14,7 5% achtergevel Rc 2 295,8 20,4 6% achtergevel Rc 3 292,4 23,8 8% plat dak Rc 1,5 268,8 47,4 15% plat dak Rc 2,5 258,8 57,3 18% plat dak Rc 3,5 254,1 62,1 20% dubbel glas 266,3 49,8 16% HR++ 244,7 71,5 23% vloer gelijkvloers Rc 2 288,1 28,0 9% begrenzing onder grond ipv kelder 307,5 8,6 3% voorgevel spouwisolatie Rc 1,25 297,8 18,3 6% voorgevel Rc 2 290,6 25,6 8%
Energetische performantie HR++ beglazing + dakisolatie + alle geveldelen isoleren = energiebesparing max.circa 60%. => HR++ beglazing en dakisolatie leveren belangrijkste bijdrage (elks +/- 20% besparing)
Referentie rijwoning besparing energiegebruik verwarming afhankelijk van de afzonderlijke maatregel Is er een niet geïsoleerd schuin dak aanwezig? ja Rc 1,5 Rc 2,5 Rc 3,5 (besparing bij verwarmde zolder) 22% 25% 26% nee Is er enkel glas aanwezig? ja dubbel HR++ 16% 23% nee Is er een niet geïsoleerd plat dak aanwezig? ja Rc 1,5 Rc 2,5 Rc 3,5 15% 18% 20% nee Is er een niet geïsoleerde zijgevel of wachtgevel aanwezig? ja Rc 2 Rc 3 13% 15% nee Is er een niet geïsoleerde vloer boven een kelder of kruipruimte? ja Rc 2 9% nee Is er een niet geïsoleerde voorgevel aanwezig? ja Rc 1,25 Rc 2 Rc 3 6% 8% 9% nee Is er een niet geïsoleerde achtergevel aanwezig? ja Rc 1,25 Rc 2 Rc 3 5% 6% 8% nee Is er dubbel glas aanwezig? ja HR++ 7% dakisolatie of HR++ beglazing 5x meer energiebesparing dan isolatie van voor- of achtergevel. voorgevelisolatie als een van de laatste te realiseren maatregelen
70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% enkel glas, alleen voorgevel geïsoleerd Rc 3 HR++, dak+achtergevel geïsoleerd, voorgevel niet HR++, dak+achtergevel geïsoleerd, voorgevel Rc 3 gebouwvarianten geven minimale verschillen. hoger glaspercentage vooral energiebesparing door HR++ beglazing
Energetische performantie appartement Gelijkvloers niet verwarmd Gelijkvloers verwarmd dakuitbouw
Energetische performantie Appartementsgebouw Energiekengetal ruimteverwarming behoefte besparing bespari ng Basissituatie [kwh/m² GO.jr] [kwh/m² GO.jr] relatief enkel glas, niet geïsoleerd 184,3 0,0 0% enkel glas, alleen voorgevel Rc 3, overig geen iso 173,5 10,9 6% HR++, dak Rc 3,5 achtergevel Rc 3, voorgevel geen iso 65,4 118,9 65% HR++, dak Rc 3,5 achtergevel Rc 3, voorgevel Rc 3 55,3 129,1 70% Appartement - geen isolatie beneden/entreezone enkel glas, voorgevel Rc 3, behalve beneden 175,2 9,2 5% HR++, dak Rc 3,5 gevel Rc 3 behalve beneden 56,8 127,5 69% Invloed Rc bouwdelen (variaties tov. basissituatie) achtergevel spouw Rc 1,25 177,1 7,3 4% achtergevel Rc 2 174,3 10,1 5% achtergevel Rc 3 172,6 11,8 6% plat dak Rc 1,5 138,8 45,6 25% plat dak Rc 2,5 134,4 50,0 27% plat dak Rc 3,5 132,3 52,1 28% dubbel glas 145,9 38,4 21% HR++ 128,3 56,1 30% vloer gelijkvloers Rc 2 178,9 5,4 3% begrenzing onder grond ipv kelder 183,2 1,1 1% voorgevel spouwisolatie Rc 1,25 177,6 6,7 4% voorgevel Rc 2 175,0 9,3 5%
Energetische performantie HR++ beglazing + dakisolatie + alle geveldelen isoleren = energiebesparing max.circa 70%. => HR++ beglazing en dakisolatie leveren belangrijkste bijdrage (elks +/- 30% besparing)
dakisolatie of HR++ beglazing 5x meer energiebesparing dan isolatie van voor- of achtergevel. voorgevelisolatie als een van de laatste te realiseren maatregelen Referentie appartementsgebouw besparing energiegebruik verwarming afhankelijk van de afzonderlijke maatregel Is er een niet geïsoleerd plat dak aanwezig? ja Rc 1,5 Rc 2,5 Rc 3,5 25% 27% 28% nee Is er enkel glas aanwezig? ja dubbel HR++ 21% 30% nee Is er een niet geïsoleerde zijgevel of wachtgevel aanwezig? ja Rc 2 Rc 3 12% 14% nee Is er dubbel glas aanwezig? ja HR++ 10% nee Is er een niet geïsoleerde voorgevel aanwezig? ja Rc 1,25 Rc 2 Rc 3 4% 5% 6% nee Is er een niet geïsoleerde achtergevel aanwezig? ja Rc 1,25 Rc 2 Rc 3 4% 5% 6% nee Is er een niet geïsoleerde vloer boven een kelder of kruipruimte? ja Rc 2 3%
80% 70% 60% enkel glas, alleen voorgevel geïsoleerd Rc 3 50% 40% 30% 20% 10% 0% Basis oost ipv zuid west ipv zuid minder glas meer glas uitbouw HR++, dak+achtergevel geïsoleerd, voorgevel niet HR++, dak+achtergevel geïsoleerd, voorgevel Rc 3 gebouwvarianten geven minimale verschillen. hoger glaspercentage vooral energiebesparing door HR++ beglazing
Energetische performantie CONCLUSIE: Grootste besparing dmv HR++-beglazing en dakisolatie Besparing voor gevelisolatie is 9% voor rijwoningen en 6% voor appartementsgebouw. Bij integrale aanpak zeker zijn meerwaarde (voor energiebesparing en oplossen bouwknopen) bij gunstig advies uitvoeren over 14cm
Voorwaarden bij gunstig advies 14cm: Volledige 14cm benutten Arrière corps: Arrière corps moet vrij blijven van materiaal en isolatie Materiaal: Bestaande elementen in natuursteen behouden of vervangen door nieuwe elementen in natuursteen
Voorwaarden bij gunstig advies Uitstekende delen van een gevel Plint behouden (voorbij gevelvlak steken) of voorzien (minimale hoogte van 60cm) Plint voorzien bij gevelbepleistering Bestaande uitstekende delen behouden door te verplaatsen of vervangend door nieuwe delen met zelfde dimensionering elementen voor straatverlichting en/ of nutsvoorzieningen -> integraal verplaatsen
Voorwaarden bij gunstig advies Profielen: Onzichtbaar uitvoeren van hoekprofielen bij gevelbepleistering Openbaar domein: Nieuwe constructie laten aansluiten op openbaar domein zodat toekomstige werkzaamheden aan openbaar domein kunnen plaatsvinden los van herstelwerken aan de nieuwe constructie
Wordt een dergelijk instrument nuttig geacht? A. Miniem 48% B. Matig C. Nuttig D. Zeer nuttig 26% 21% 5% Miniem Matig Nuttig Zeer nuttig 32
Bedankt voor uw aandacht Lieve Custers projectleider A-overleg team stadsbouwmeester Stad Antwerpen lieve.custers@stad.antwerpen.be www.antwerpen.be