D E C E M B E R 2 0 1 7 Nieuws van de bestuurstafel In november heeft het bestuur zich over de volgende onderwerpen gebogen en de volgende besluiten genomen: - De agenda voor de werkgroepenvergadering op 27 november 2017 voorbereid - De eerste concept-begroting 2018 besproken Jubileumuitgave: is bij de drukker. Jubileumactiviteiten: niets naders te vermelden Vrijwilligers en bestuursleden De werkgroepenvergadering werd gehouden op 27 november jl. Vanwege de verhindering van secretaris Karin Akkers en de afwezigheid van notulist Dick van Hooff notuleerde Josée van der Loo-Peerbooms (midden links). Rechts: het bestuur. (Foto s: Nelly van Rijt) Het bestuur heeft de eerste inventarisatie besproken om te komen tot nieuwe bestuursleden. Echter ook meer vrijwilligers uit ons ledenbestand ter versterking van de werkgroepen zijn van harte welkom. Dit stond vorige keer al in Nieuws van de bestuurstafel. Het DB heeft de opdracht gekregen om de knelpunten bij de werkgroepen en het bestuur verder inzichtelijk te maken. Met als extra aandachtpunt: hoe bereiken we de 1
mensen. Dit is ook het belangrijkste onderwerp geweest tijdens het werkgroepenoverleg. Ideeën om dit verder uit te werken kwamen op tafel en worden de komende maanden verder uitgewerkt. Vrienden Het jubileumjaar zal veel extra kosten met zich meebrengen. Uitbreiding van onze groep Vrienden door de inzet van bestuursleden heeft geleid tot 10 nieuwe Vrienden. Suggesties. Elke idee om vrijwilligers en/of bestuursleden te werven en/of aan te melden is meer dan welkom via voorzitter@heemkundekringdeurne.nl Uw privacy wordt gegarandeerd. Jaarverslag De werkgroepen sturen hun jaarverslag 2017 vóór 15 januari 2018 naar n.vanrijt@chello.nl Voorzitter ad interim Jan Adriaans Verder in deze nieuwsbrief: Heemkundekring verwerft drie historische tekeningen Een uitnodiging aan gastschrijvers Oorkonde voor Vrijwilliger van het Jaar Expositie in heemhuis over veelzijdig Deurnenaar Peter Vink Fototentoonstelling over Peter Vink in gemeentehuis verlengd Onderhoudende filmavond Schenkingen aan onze bibliotheek Vrijwilligersrooster Heemkundekring verwerft drie historische Deurnese tekeningen 2
Enkele weken geleden kregen Anton Vissers en Pieter Koolen een mailtje van René Cuijpers, lijstenmaker in Gemert en bestuurslid van de Gemertse heemkundekring. Hij had op een veiling een partij tekeningen gekocht, afkomstig uit de nalatenschap van Fré Ouwerling, de in WO II foute jongere broer van de naamgever van onze vereniging. Bij die partij zat namelijk een unieke tekening van het kasteel van Gemert. Maar, als bijvangst zaten daar ook twee tekeningen bij van de hand van de Helmondse tekenaar Piet Panhuizen. Een van die twee tekeningen was al bekend, namelijk die van het Klein Kasteel. Die is met enkele kleine wijzigingen afgedrukt in het dikke boek van Ouwerling over de geschiedenis van Deurne (zie pagina 50). De andere tekening is van de Crayenhut, met het onderschrift: Oude Crayenhut in de Peel onder Deurne. Behalve het schilderij door Huub van Baar zijn er nauwelijks afbeeldingen bekend van die hut. Gelukkig gaf ons bestuur daarom fiat om deze tekeningen aan te schaffen voor de vraagprijs van in totaal 100 euro. Toen ik in Gemert de tekeningen ging ophalen, liet René me de overige tekeningen zien die in het genoemde lot zaten. Daarbij viel mijn oog op een tekening van Ouwerling zelf, gemaakt in 1889 van de kerk van Liessel. Gelukkig kon ik ook die tekening voor de prijs van 50 euro voor onze Heemkundekring verwerven. Verslag en foto s: Pieter Koolen Een uitnodiging aan gastschrijvers Lezers van D n Uytbeyndel hebben vast wel eens gedacht: Ik heb eigenlijk ook nog wel een interessant verhaal te vertellen over de geschiedenis van Deurne. Een verhaal van uw familie, over een oud beroep, uw jeugd, een interessante gebeurtenis De redactie van D n Uytbeyndel wil u graag uitnodigen om uw ervaringen met andere lezers te delen. Als u uw verhaal naar de redactie stuurt, zal zij in overleg met u eventueel voorstellen doen ter verbetering van uw tekst. Bent u geen schrijver maar verteller? Dan helpt de redactie u graag bij het op papier zetten van uw ervaring of verhaal. Wie van deze kans gebruik wil maken, kan voor meer informatie en verdere voorwaarden contact opnemen met Leny Hendriks via h.hendriks752@upcmail.nl 3
Oorkonde voor Catrien Elfrink, Vrijwilliger van het Jaar Catrien Elfrink werd tijdens de Vrijwilligersdag op 17 september 2017 met een grote meerderheid van stemmen gekozen tot Vrijwilliger van het Jaar. Zij ontving toen het Vrijwilligersschildje waarin haar naam wordt gegraveerd. Dat schildje mag zij in 2018 overhandigen aan haar opvolger. Dat betekent dat de Vrijwilliger van het Jaar niet zelf een blijvend aandenken aan haar of zijn uitverkiezing behoudt. Catrien loste dat op met het voorstel een oorkonde te verbinden aan de uitverkiezing en bood aan ook zelf wel zo n oorkonde te willen ontwerpen. Haar voorstel werd door het bestuur omarmd en zaterdag 11 november jl. overhandigden voorzitter Jan Adriaans en bestuurslid Leny Hendriks, de organisator van de jaarlijkse verkiezing, haar de ingelijste oorkonde. Leny Hendriks: We werden al opgewacht door een stralend Catrien in de hal van Zorgcentrum De Nieuwenhof. We werden uitgenodigd om mee te gaan naar haar kamer. Vol tros vertelde ze hoe deze oorkonde tot stand was gekomen. Ze had daarvoor de lay-out van onze website gebruikt en bij het bewerken ervan hulp gekregen van Els Coppens. Catrien Elfrink heeft met haar lichamelijke beperkingen veel zorg nodig, maar ze is heel blij dat ze desondanks met het digitaliseren van documenten een belangrijke bijdrage kan leveren aan onze databank Docudatadeurne. Dat geeft haar het gevoel dat ze echt bij onze vereniging hoort en ook dat haar inzet gewaardeerd wordt. Jan Adriaans: We hebben vol bewondering geluisterd naar haar verhaal. Over hoe ze met alle aanpassingen zo veel werk voor onze heemkundekring kan verzetten. Zij en wij hopen dat ze dat nog lang voor onze heemkundekring kan doen. Verslag: Leny Hendriks Expositie over Peter Vink geopend Zondag 12 november is de expositie Honderd jaar Peter Vink in het Heemhuis aan de Stationsstraat 73 in Deurne geopend door zijn zoon Erik Vink en Cultuurwethouder Marinus Biemans. Gonnie Feddema bracht op haar native flutes een muzikaal intermezzo. De expositie is te zien tot 28 februari 2018. In zeven vitrines zijn foto s, krantenknipsels, zijn verhalenbundels, documenten, zijn legpenning van de gemeente Deurne en de oorkonde bij zijn Koninklijke onderscheiding te zien. Samen met zijn toneelattributen, schrijfmachine, relikwieën uit de voormalige bioscoop Bio Vink, zijn hockeystick vertellen ze het verhaal van het veelzijdige leven van 4
Peter Vink (1917-1994). Een Deurnenaar, die zoals wethouder Biemans het formuleerde, een Links vlnr: Rob Berkvens van de werkgroep Tentoonstellingen, wethouder Marinus Biemans, Gonnie Feddema en Erik Vink. Rechts: Erik Vink leidt bezoekers rond. Deurnenaar was die het verschil maakte en het cultuurhistorisch verhaal van Deurne vertelde met zijn bioscoop, zijn schrijverschap, zijn culturele en maatschappelijke activiteiten en zijn initiatieven voor de hockey-, zwem- en tennissport in Deurne. Bij de tentoonstelling werd een door Erik Vink geschreven informatieboekje gepresenteerd: Peter Vink, mijn vader. Het is verkrijgbaar in het Heemhuis. Bij de opening vertelde Erik Vink dat zijn vader wel eens zei: Er zijn vier Peter Vinken. De zakenman, de schrijver, de sportman en de mimespeler. Maar, zei Erik er waren er vijf. Want hij was ook nog eens mijn vader. Ik blijf toch altijd de zoon van. Peter Vink was ook de echtgenoot van Leny van Hulst met wie hij volgens Erik een eenheid vormde; een liefdevol gezin. Aan haar en aan haar betrokkenheid bij de activiteiten van haar man is tevens een van de zeven vitrines gewijd. Het idee voor de tentoonstelling van Heemkundekring H.N. Ouwerling ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar van Peter Vink werd geopperd door Selma Forotti, de echtgenote van Rob Berkvens van de werkgroep Tentoonstellingen. We hebben dat idee graag omarmd, want over Peter Vink valt veel te vertellen, zoals hij in zijn vele bijdragen in kranten en weekbladen over Deurne veel te vertellen had, zei Rob Berkvens. De expositie is vrij toegankelijk van 14.00 tot 17.00 uur op elke tweede en vierde zondag van de maand en elke dinsdag van 19.00 tot 21.00 uur. Verslag en foto s: Nelly van Rijt Fototentoonstelling Peter Vink verlengd De fototentoonstelling Zwerftochten door de Peel in de hal van het gemeentehuis is verlengd tot 8 januari. Te zien zijn oude foto s van Ton Hartjens, die de artikelen van Peter Vink in diverse kranten illustreerden en nieuwe foto s van dezelfde situatie van Fotoclub Optika. De expositie, een samenwerkingsproject van onze heemkundekring en Optika, is daarna tot de zomer te zien in Zorgcentrum De Nieuwenhof in Deurne. 5
Onderhoudende filmavond Woensdag 22 november vond de tweejaarlijkse foto- en filmavond plaats in het Cultuurcentrum, een locatie die daarvoor uitermate geschikt is. Een kleine vijftig bezoekers waren komen opdagen. Op het grote scherm werden ditmaal enkel films vertoond. De werkgroep Beeld en Geluid met als stuwende kracht Hans van Hoek had een interessant programma samengesteld. Na een korte opening vertelde Hans wat er te verwachten was en leidde hij de aanwezigen verder door de avond die bestond uit vele korte films, voor elk wat wils. De openingsfilm uit 1934 liet Anny en Tiny van Doorne zien als jonge paardrijdsters. Daarna volgde een vertoning van de Kindsheidoptocht uit 1941, waar onder andere te zien was dat een bordopschrift als gooit kwartjes voor de zwartjes toen gebruikelijk was. Daarna volgde een registratie van het Vlierdense dorpsleven uit 1947, waarin de molen, spelende schooljeugd, moffen aan een fietsstuur en de pastoor in vol ornaat te aanschouwen waren. Vervolgens een film uit dezelfde periode die een plaggenhut en het platbranden van een stuk peel toonde. Twee bezoeken aan Grard Sientje aan de Pollenweg volgden; een bij de jonge Grard via een opname uit begin jaren zestig en een in 1976 via het televisieprogramma Van gewest tot gewest. Voor de pauze waren nog opnames uit 1948 van Circus t Hoefke te zien, waar de Deurnese topartiesten van weleer, Harrieke Kivits en Koosje Welten, hun kunsten lieten zien, een meer recent tv-programma van Omroep Brabant uit 2008 over een tentoonstelling over Merklappen in ons Heemhuis en een ook betrekkelijk recente aflevering van het tv-programma Showroom over de markante Liesselnaar Berry Toonen, oftewel Berry Burk (spreek uit op z n Engels). Vooral de passage over de sanitaire voorzieningen bij zijn woning wekte enige verbazing onder de aanwezigen op. Meer recente beelden Na de pauze vervolgde Hans zijn programma met recentere televisieregistraties, ook weer afkomstig van Omoep Brabant. Over Deurnenaar Piet Vogels die aan de Voorpeel waterbuffels houdt en daar kaas van maakt die kan concurreren met de beroemde Italiaanse mozzarella en over vrijwillig molenaar Harrie Smits op de Vlierdense molen, die facetten van het eeuwenoude beroep liet zien. De avond eindigde met een prachtige film uit 1965 die een duidelijk en compleet inzicht gaf in de turfproductie. Van het uitzetten van de peelveldjes, het steken van de klot, het drogen 6
en (her)stapelen daarvan, het beladen van de kar die door de voerman naar de huizen gebracht werd en daar dan omgekiept werd, tot het opstapelen van de inheemse brandstof in de schuur en het latere genieten van haar warmte. Vermeldenswaard is ook de goedgekozen achtergrondmuziek bij deze film. Tot slot bedankte Klaas Hendriks Hans van Hoek voor deze onderhoudende filmavond. Verslag Klaas Hendriks; foto: still uit film; Josée van der Loo-Peerbooms Schenkingen aan onze bibliotheek In de maanden september tot en met november mocht de bibliotheek de volgende uitgaven ontvangen: Van een onbekende schenker: Deurne 1990-2000, een serie krantenknipsels op A4 geplakt en ingebonden Edwin Jacobs en Rob Smolders - De maan is rond, catalogus tentoonstelling De Wieger 60 jaar Deurnese Biljart Bond, brochure 2005 Van Roseriet Kools-Gijsen: 1945-10-20; Deurne brengt dank voor H.A.R.K.-goederen, een krantenartikel Van Sjaak Obers: Pierre Maréchal - Frans Babylon herinneringsgewijs Van Geert Ebben: de radio- en tv-gids Studio van 20 december 1980 met daarin het artikel De Peel door Jan de Werd Van Francien van Oosterhout-Munsters: H.W. Roes - Wat moeten de boeren doen om vooruit te komen?, een brochure uit 1912 Programma van de feestelijkheden bij gelegenheid van het zilveren priesterfeest van H. van Abeelen, een brochure uit 1952 Van Lex van de Haterd: Groot-Nederlands Boerenboek, 20 Noord- en Zuid-Nederlandsche verhalen Sprokkelingen uit ons hedendaagsch proza Pen en penseel, nummer van maandblad Critisch Bulletin, 1947 Kerstverhalen, 1990 5 auteurs over hun uitgever Over het geluk van het lezen, 1957 Kerstvertellingen - Een vijftal sagen Holland zoo ben je! Al deze werken met een bijdrage van Antoon Coolen Antoon Coolen - AO 1961 nr 886 Anton van Duinkerken - Schrijvers van heden - Antoon Coolen, 1949 Antoon Coolen - Sprookjes van de liefde, 1970 7
Antoon Coolen - Erfgoed Van Thom van der Straaten: Valentine Prax Uit de schaduw van Ossip Zadkine Van Conny Velthoven: Roos Knijnenburg, Marcel Koolen en Leon Verdonschot -Vijfenzeventig, SV Deurne 1942-2017 Van Catrien van Heugten: 1971-1996 25 jaar r.k. kerkkoor H. Gerardus Majella-Walsberg Van KDO: Josée van de Loo-Peerbooms en Ed van de Kerkhof - Om den welstand des lichaams te bevorderen, het jubileumboek van KDO 2017 Alle milde schenkers hartelijk dank! Aangekocht werd het boek: Van Frenssen naar Van den Akker (2017) - van heemkundekring De Elf Rotten. Bericht van Pieter Koolen Rooster vrijwilligers Er wordt gestreefd naar drie vrijwilligers per tweede en vierde zondag van de maand van 14.00 uur tot 17.00 uur. Bij verhindering worden diensten geruild met collega's. Deze wijzigingen svp doorgeven aan contactpersoon Leny Hendriks tel. 0493-314303. Tussentijdse wijzigingen in cursief 10 december : Karin Akkers - Riek Aarts en Loes van de Heuvel 24 december : gesloten i.v.m. Kerstweekend Detail manuscript 15 e eeuw; Ferrara; foto: Nelly van Rijt Wij wensen u fijne feestdagen! & Samen met u kijken wij uit naar ons jubileumjaar 2018! Redactie: Nelly van Rijt 8