RAPPORT VAN BEVINDINGEN VERIFICATIEONDERZOEK SPECIAAL BASISONDERWIJS Annie M.G. Schmidtschool Plaats : Hilversum BRIN nummer : 19TU C1 Onderzoeksnummer : 196458 Datum onderzoek : 10 juni 2013 Datum vaststelling : 9 september 2013
Pagina 2 van 12
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT................................. 12 Pagina 3 van 12
Pagina 4 van 12
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 10 juni 2013 een onderzoek uitgevoerd op Annie M.G. Schmidtschool naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor Annie M.G. Schmidtschool een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat er geen risico s zijn met betrekking tot het niveau van uitstroom van de leerlingen naar het voortgezet onderwijs. Omdat er voor het speciaal basisonderwijs nog geen sprake is van een vastgestelde beoordelingswijze van de opbrengsten, voert de inspectie een beperkt verificatieonderzoek uit bij de school. Op 25 april 2013 heeft de inspectie dit verificatieonderzoek schriftelijk bij de school en het bestuur aangekondigd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven is tevens standaard gecontroleerd of de school voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften, waaronder de onderwijstijd. De bevindingen uit het verificatieonderzoek worden gebruikt om te bezien of het eerder toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, of tijdens het bezoek ter inzage heeft gegeven. Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken. Gesprekken met de directeur en de drie bouwcoördinatoren/intern begeleiders over de kwaliteit van de indicatoren. Pagina 5 van 12
Een eindgesprek met de directeur en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: begeleiding en kwaliteitszorg. Tevens deed de inspectie een uitspraak over de eindopbrengsten (indicator 1.1). Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012. Dit document is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 12
2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2011. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2011 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Opbrengsten 1 2 3 4 5 1.1* (SBO) De resultaten van de leerlingen aan het eind van de speciale basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Begeleiding 1 2 3 4 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.3* (SBO) De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. 7.4* (SBO) De school volgt of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzen. Pagina 7 van 12
Kwaliteitszorg 1 2 3 4 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT1B NT2A NT2B NT3A NT3B NT4A NT4B De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). In de schoolgids is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). In het zorgplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 19, lid 2, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld Het verificatieonderzoek bevestigt dat het eerder aan de Annie M.G. Schmidtschool (AMGS) toegekende basisarrangement gehandhaafd kan blijven. De indruk over de eindopbrengsten op basis van de voorlopige normen is gunstig. De school heeft voor de leerlingen ontwikkelingsperspectieven opgesteld waarmee ze het onderwijs kan afstemmen op de te bereiken doelen en de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Ze evalueert de ontwikkelingsperspectieven voldoende en stelt deze zo nodig bij. Bij het vorige inspectiebezoek in september 2010 was de school nog zoekende naar de juiste Pagina 8 van 12
werkwijze, onder andere op het gebied van aanbod en aanpak. Intussen is er een positieve ontwikkeling zichtbaar mede door het verder invoeren van de 1-zorgroute (handelingsgericht werken met groepsoverzichten en -plannen) en het uitwerken van een onderwijs- en ondersteuningsstructuur vanuit de pilot van het samenwerkingsverband (SWV). Ook de kwaliteitszorg heeft zich verder ontwikkeld en is van voldoende kwaliteit. De borging (indicator 9.5) is zelfs als goed beoordeeld. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De Inspectie van het Onderwijs is op dit moment nog niet in staat om op basis van de uitstroomgegevens of eindresultaten te beoordelen of de leeropbrengsten op schoolniveau overeenstemmen met de mogelijkheden van de leerlingenpopulatie. Zij geeft dan ook nog geen oordeel over de resultaten van de school. Wel heeft de inspectie zich op basis van de eindresultaten van de schoolverlaters van de afgelopen drie jaren (2011, 2012 en 2013) een beeld gevormd van deze opbrengsten. De onderstaande uitspraken moeten echter met de nodige voorzichtigheid bekeken worden omdat een onderzoek naar de normen voor de opbrengsten nog niet is afgerond. De eindopbrengsten van de AMGS voor de afgelopen drie schooljaren zijn naar het zich laat aanzien (volgens de nog niet vastgestelde, voorlopige normen) van voldoende niveau. Uit de analyse ervan komt namelijk naar voren dat de resultaten van de leerlingen overeen lijken te komen met wat gemiddeld genomen verwacht kan worden. Daarbij zijn de schoolverlaters van de AMGS afgezet tegen een vergelijkbare leerlingenpopulatie qua (cognitieve) capaciteiten. Dit geldt voor alle drie onderzochte jaren voor zowel rekenen als technisch en begrijpend lezen. Begeleiding en ontwikkelingsperspectief De school volgt de ontwikkeling van de leerlingen met landelijk genormeerde toetsen. Recent zijn daar de toetsen, afgenomen in het kader van 'LIST'-lezen bij gekomen. Daarnaast is in de JRK-groepen het observatiesysteem horend bij Kleuterplein, ingevoerd. Voor de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt het door de school ontwikkelde volgsysteem vervangen door dat van Zien. Men hoopt wel Pagina 9 van 12
dat ook bij dit systeem de inbreng van ouders en leerlingen (naast die van leraren) mogelijk blijft. De school stelt voor alle leerlingen een ontwikkelingsperspectief op. Dat bevat in elk geval vanaf groep 4 een uitstroomperspectief. De einddoelen uit het ontwikkelingsperspectief worden in groepsoverzichten en -plannen (op drie niveaus in de groep en/of groepsdoorbrekend) voor spelling, rekenen en taal/ begrijpend lezen vertaald naar tussendoelen (nu nog om de 10 weken). Met ingang van het nieuwe schooljaar 2013/14 gaat dat halfjaarlijks gebeuren, waarbij incidentele bijstellingen naar aanleiding van groeps- en leerlingenbesprekingen en doelstellingengesprekken met ouders mogelijk blijven. Aan het begin van het schooljaar presenteren leraren voortaan hun groep (aan de hand van de groepsoverzichten en -plannen) aan de directeur, de bouwcoördinator(en)/intern begeleider(s), de orthopedagoog/psycholoog en de rest van het team. Aan het eind van het schooljaar vindt overdracht plaats en worden de groepssamenstellingen voor het komend schooljaar vastgesteld in het team/de bouw (zie het schema voor de onderwijs- en ondersteuningsstructuur AMGS door het schooljaar heen). Als blijkt dat een leerling over een langere periode een andere ontwikkeling laat zien dan verwacht, vindt in eerste instantie interventie plaats via individuele handelingsplannen. Daarbij worden de ouders in elk geval betrokken, mogelijk ook anderen, zoals in- en/of externe experts. Tenslotte is het mogelijk dat na grondige analyse het ontwikkelingsperspectief wordt bijgesteld. Op basis van deze bevindingen beoordeelt de inspectie de indicatoren 7.3 en 7.4 als voldoende. Kwaliteitszorg In 2010 evalueerde de directie de opbrengsten van de school nog onvoldoende en liet de doelmatigheid van de plannen te wensen over. Intussen beoordeelt de inspectie alle onderzochte onderdelen van de kwaliteitszorg als voldoende. De borging (indicator 9.5) is, zoals gezegd, zelfs als goed beoordeeld. De school gaat op de verschillende domeinen van het onderwijs op een planmatige wijze na wat de kwaliteit ervan is, onder andere via het invullen en analyseren van zes kwaliteitskaarten per jaar (WMK), via tweejaarlijkse tevredenheidsonderzoeken onder leerlingen, leraren en ouders, en via (trend)analyses van de beschikbare (opbrengst)gegevens. De school gebruikt de bevindingen om schoolbrede conclusies te trekken en de schoolontwikkeling aan te sturen. Daarbij betrekt de schoolleiding (directeur en drie bouwcoördinatoren) de teamleden nadrukkelijk door regelmatige terugkoppeling via overzichtelijke conceptplannen en/of via werkgroepen. Dat leraren nu ook vanuit thuis kunnen inloggen in het digitale (leerlingenvolg)systeem van de school helpt daarbij. Pagina 10 van 12
Men borgt de ingezette verbeteringen van de onderwijskwaliteit èn de sterke punten van de school onder andere door goede afspraken, systematische klassenbezoeken met bijbehorende nabesprekingen, kind- en oudergesprekken en regelmatig (team-/bouw)overleg. De gemaakte afspraken worden nagekomen, gecheckt in de praktijk en zo nodig bijgesteld. Alle geledingen, van ouders (zie bijvoorbeeld de rapportage over de kinderen) tot toezichthoudend bestuur (zie de managementrapportages), zijn van de afspraken op de hoogte en er vindt regelmatig terugkoppeling plaats of en hoe afspraken gewerkt hebben. Kortom; de school heeft de afspraken en procedures die zijn gericht op het behoud daarvan vastgelegd en gaat gedegen en systematisch na of iedereen dienovereenkomstig werkt (indicator 9.5). De school informeert de verschillende belanghebbenden ook in voldoende mate over de kwaliteit van het onderwijs, alsmede over de effecten van de verbeteractiviteiten. Dat blijkt onder andere uit het jaarverslag, de schoolgids en de informatie die op de website van de school is te vinden (indicator 9.6). Pagina 11 van 12
3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De inspectie handhaaft het basisarrangement voor Annie M.G. Schmidtschool. De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op de onderzochte onderdelen voldoende op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden geen risico's laat zien. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw de vraag aan de orde is of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast. Naleving Er zijn tekortkomingen geconstateerd in de naleving van wettelijke voorschriften, die vanwege het programmatisch handhaven standaard zijn gecontroleerd. Er is een onvolledigheid in de inhoud van het schoolplan geconstateerd. Het document geeft geen informatie over de volgende onderdelen: Een beschrijving van het aanbod ontbreekt en/of er zijn geen methoden vermeld voor het onderwijs in Nederlandse taal (inclusief technisch en begrijpend lezen) en rekenen/wiskunde; Er is niet aangegeven hoe het bestuur bewaakt dat de school de gewenste kwaliteit realiseert. Het beleid van de inspectie is de genoemde onvolkomenheden op dit moment nog niet als tekortkoming te beoordelen bij de betreffende indicator over het naleven van wet- en regelgeving. Wel heeft de inspectie met het bestuur afgesproken dat in de volgende versie van het schoolplan de ontbrekende onderdelen zijn opgenomen. Een nieuw schoolplan voor de AMGS zal per 1 augustus 2014 nodig zijn. Op die datum zal tegelijk met de invoering van het nieuwe samenwerkingsverband (SWV) in het kader van Passend onderwijs namelijk de voorgenomen fusie met een ander schoolbestuur en de 'ontvlechting' van (het bestuur van) de school en het SWV zijn beslag krijgen. Pagina 12 van 12