Jaarverslag MeldpuntErfgoedZeeland 2011 www.meldpunterfgoedzeeland.nl
Doel van het Meldpunt De doelstelling van het Meldpunt is het leveren van een wezenlijke bijdrage aan het behoud van karakteristieke, beeldbepalende gebouwen, objecten, landschappelijke elementen en structuren in de provincie Zeeland. Deze bijdrage wordt geleverd door het in een zo vroeg mogelijk stadium inventariseren van dit erfgoed en het aansluitend (laten) treffen van behoudsmaatregelen. Opzet Meldpunt Het Meldpunt Erfgoed Zeeland is een centraal informatiepunt, dat een breed publiek in de gelegenheid stelt om melding te doen van bedreigd, onbekend en/of ondergewaardeerd erfgoed in de provincie Zeeland. Het Meldpunt bestaat uit een netwerkstructuur waarbinnen elf Zeeuwse particuliere monumenten-organisaties (zie voor een overzicht van de deelnemende organisaties het achterblad van dit jaarverslag) en de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) samenwerken. Aantal meldingen In 2011 zijn bij het Meldpunt 70 meldingen binnengekomen, waarvan twee meldingen betrekking hadden op eerder gemelde objecten in 2009 en vier meldingen op gemelde objecten in 2011 (zgn. dubbelingen). Twee meldingen zijn afgewezen. Nagenoeg alle geregistreerde meldingen voor 2011 (62) konden worden uitgezet onder de deelnemende organisaties. De meldingen van archeologische vondsten (5) zijn doorgegeven aan het Meldpunt Archeologische Vondsten, ondergebracht bij de SCEZ. 1
Uitgezette meldingen over het jaar 2011 (62 meldingen, zonder dubbeling) op 31-12-2011: Openstaand (nog niet in behandeling genomen): 0 In behandeling: 27 Afgerond: 35 Geografische spreiding van de uitgezette meldingen (drie meldingen hadden betrekking op twee regio s): Schouwen-Duiveland: 4 Bevelanden: 14 Walcheren: 32 Tholen en Sint-Philipsland: 2 Zeeuws-Vlaanderen: 13 Binnenkomst uitgezette meldingen: Jan. 2011: 4 Febr. 2011: 8 Maart 2011: 12 April 2011: 8 Mei 2011: 2 Juni 2011: 9 Juli 2011: 2 Aug. 2011: 2 Sept. 2011: 6 Okt. 2011: 4 Nov. 2011: 3 Dec. 2011: 2 Overleg voorzitter/meldpuntcoördinator In 2011 zijn de voorzitter en de meldpuntcoördinator drie keer intern bijeengekomen: op 8 februari, 24 mei en 31 oktober. In het intern overleg wordt de voortgang besproken en worden de werkvergaderingen voorbereid. Daarnaast worden er regelmatig gegevens uitgewisseld en vindt er correspondentie per e-mail en via telefoon plaats. Werkvergaderingen In 2011 zijn twee werkvergaderingen gehouden: De eerste vergadering vond plaats op 11 februari in De Haestinge in Sint-Maartensdijk. Na het formele gedeelte van de vergadering 2
werd door de desbetreffende meldpuntcontactpersoon een presentatie over Bond Heemschut gegeven. Vervolgens werden op de vergaderlocatie de kunstwerken van Peter Alma en Lex Horn bezichtigd, die door de inzet van Bond Heemschut in de nieuwbouw van De Haestinge verwerkt zijn. De tweede werkvergadering vond plaats op 18 november op boerderij Sint- Anthonijshoek in Koudekerke. Na het formele gedeelte van de vergadering werd door de desbetreffende meldpuntcontactpersoon een presentatie over Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) gegeven. Vervolgens gaf de mede-eigenaar van boerderij Sint- Anthonijshoek een rondleiding over het bedrijf (minicamping, B&B en theeschenkerij), waar SLZ de groenvoorziening verzorgde. In beide vergaderingen vond een evaluatie plaats aan de hand van de volgende aandachtspunten: 1. de statistieken 2. de belasting per deelnemende organisatie 3. de doorloopsnelheid van de meldingen 4. de meldingservaringen 5. de afronding van de meldingen, waaronder de terugkoppeling aan de melders 6. publiciteit Tevens werd tijdens de vergaderingen de overzichtslijst met openstaande meldingen uitgebreid doorgenomen. Foto-expositie Vanwege het tweejarig bestaan van het Meldpunt organiseerde de SCEZ in 2011 een fototentoonstelling op haar locatie De Burg in Middelburg. In de vergaderzalen en de publieksruimte hingen vanaf 17 maart een twintigtal foto s van gemelde objecten en structuren. Een groot deel van deze foto s werd door melders aangeleverd. Naast de foto s werd ook aanvullende informatie over 3
het Meldpunt en de meldingen, onder andere in de vorm van krantenartikels, tentoongesteld. Media-aandacht In 2011 is het Meldpunt een aantal keren in de publiciteit gekomen. Op 23 februari verscheen in de regionale edities van de PZC een uitgebreid artikel over het Meldpunt, dit naar aanleiding van het tweejarig bestaan. Ook kreeg het Meldpunt de nodige aandacht naar aanleiding van de foto-expositie, die vanaf 17 maart op SCEZ-locatie De Burg in Middelburg te bewonderen was. Maximaal TV, het huidige CTV Zeeland, maakte er een uitgebreid tv-verslag van. In 2011 verschenen ook enkele artikelen over gemelde objecten, waaronder het spookhuis van Sas van Gent (PZC, februari en maart 2011), de Engelse huizen in Vlissingen (De Faam, 5 april 2011), het toegangshek van de begraafplaats van Borssele (PZC, 2 september 2011) en het windwerk in Wolphaartsdijk (De Bevelander, 28 december 2011). Website en bezoekersaantallen Het Meldpunt beschikt over een eigen website. Via www.meldpunterfgoedzeeland.nl kan het publiek informatie lezen over het instrument Meldpunt en over de netwerkstructuur waarbinnen de elf deelnemende organisaties en de SCEZ samenwerken. Tevens kan door middel van het digitale meldformulier op de website melding worden gedaan van onbekend, ondergewaardeerd of bedreigd Zeeuws erfgoed. Overigens kan een melding ook schriftelijk worden gedaan via de meldkaart in de folder, of telefonisch via 0118-670608. In 2011 werd de website gemiddeld door 272 unieke bezoekers per maand bezocht, zij bekeken gemiddeld bijna 3 pagina s per bezoek. Een goede maand was september met 335 unieke bezoekers, die gemiddeld ruim 3 pagina s per bezoek bekeken. 4
Meldingen in 2011 Doss.nr. Gemeld Afhandeling* Soort Naam Plaats Wanteskuup en mozaïek 2011-001 Jan. Afgerond Bedreigd dijkbekleding Colijnsplaat Boerderij 2011-002 Jan. In behandeling Bedreigd Vluchtenburg Oost-Souburg Napoleontische 2011-003 Jan. In behandeling Bedreigd bunker Oost-Souburg Wagenschuur boerderij 2011-004 Jan. Afgerond Bedreigd Valkenburg Meliskerke 2011-005 Febr. Afgerond Archeologisch Zeeuwse penning Ouwerkerk 2011-006 Febr. Afgerond Bedreigd Veerse Meer Veere/Noord- Beveland 2011-007 Febr. In behandeling Bedreigd Wachtlokaal Heille Archeologisch Restant muur 2011-008 Febr. Afgerond Oostkerk Vlissingen 2011-009 Febr. In behandeling Bedreigd Woonhuis Terneuzen 2011-010 Febr. In behandeling Bedreigd Villa Het Maereltje Domburg 2011-011 Febr. Afgerond Mariabeeldje Aardenburg Apotheek van de Sande met Hofje en 2011-012 Febr. Afgerond Bedreigd laboratorium Vlissingen 2011-013 Maart Afgerond Bedreigd Boerderij De Lelie Noordgouwe 2011-014 Maart In behandeling Bedreigd Vissershuisje Philippine Park 2011-015 Maart Afgerond Bedreigd Toorenvliedt Middelburg 2011-016 Maart Afgerond Bedreigd Spookhuis Sas van Gent 2011-017 Maart In behandeling Bedreigd Molenromp Sas van Gent Ondergewaardeerhuisje Weegbrug- 2011-018 Maart In behandeling Krabbendijke Hervormde 2011-019 Maart Afgerond Bedreigd Kerk Rilland 2011-020 Maart Vestingwal In behandeling Terneuzen 5
Doss.nr. Gemeld Afhandeling* Soort Naam Plaats Agrarisch 2011-021 Maart Afgerond object Vrouwenpolder Nieuwbouw Zaagmolenpolder Nieuw- en Sint 2011-022 Maart In behandeling Bedreigd Joosland Woningen 2011-023 Maart Afgerond Bedreigd Schottes Yerseke Attentiewaardelement Duiker- 2011-024 Maart Afgerond Wolphaartsdijk Parochieherberg 2011-025 April Afgerond Bedreigd Krabbendijke 2011-026 April Plaquette In behandeling Rilland Attentiewaarde 2011-027 April Afgerond Tiendenpalen Oostkapelle Attentiewaarde Grafzerken 2011-028 April Afgerond Catharinakerk Zoutelande Betonnen 2011-029 April Afgerond palen Breskens/Zoutelande 2011-030 April Afgerond Boerderij Poortvliet Ondergewaardeerbordje Straatnaam- 2011-031 April Afgerond Grijpskerke Archeologisch Karolingisch 2011-032 April Afgerond object Ouwerkerk Archeologisch Oude stad 2011-033 Mei Afgerond Reimerswaal Reimerswaal/Tholen 6 Boerenwoonhuis 2011-034 Mei Afgerond Bedreigd 2011-035 Juni Afgerond Boerderij Engelse 2011-036 Juni Afgerond Bedreigd huizen Koudekerke Lewedorp Vlissingen 2011-037 Juni In behandeling Bedreigd Duiker Middelburg 2011-038 Juni In behandeling Bedreigd Boerderij Nieuw- en Sint Joosland Nieuw- en Sint 2011-039 Juni Duiker In behandeling Joosland 2011-040 Juni Afgerond Woonhuis Middelburg 2011-041 Juni In behandeling Bedreigd Tuinmuur Middelburg Archeologisch 2011-042 Juni Afgerond Drinkbeker Brijdorpe 2011-043 Juni Afgerond Bedreigd Grafzerken Groede 2011-044 Juli Woning In behandeling Vrouwenpolder 2011-045 Juli Afgerond Bolders Middelburg
Doss.nr. Gemeld Afhandeling* Soort Naam Plaats 2011-046 Aug. In behandeling Bedreigd Straatlantaarn Middelburg Toegangshek 2011-047 Aug. Afgerond Bedreigd begraafplaats Borssele Vml. 2011-048 Sept. In behandeling Bedreigd gemeentehuis Waterlandkerkje 2011-049 Sept. Tuinmuur In behandeling Middelburg Attentiewaarde 2011-050 Sept. Afgerond Wagenhuis Koudekerke 2011-058 Nov. In behandeling Bedreigd Duiker Goes 2011-051 Sept. In behandeling Bedreigd Boerderij Kwadendamme 2011-052 Sept. In behandeling Bedreigd Schuur van boerderij Groote Geere Oostkapelle Landbouwschuur 2011-053 Sept. Afgerond Bedreigd Middelburg Brug 2011-054 Okt. Vogelfort In behandeling Hengstdijk 2011-055 Okt. In behandeling Bedreigd Woonhuis Middelburg Attentiewaarde Geveldetail 2011-056 Okt. Afgerond woonhuis Middelburg Bietenhaventje 2011-057 Okt. In behandeling Bedreigd Waarde 2011-059 Nov. Afgerond Bedreigd Moesbosch Koudekerke 2011-060 Nov. Woonhuis In behandeling Middelburg Vml. 2011-061 Dec. Afgerond Bedreigd Stadhuis Terneuzen Attentiewaarde 2011-062 Dec. In behandeling Bunkertjes Philippine *Stand van zaken per 31-12-2011. 7
Voortgangsanalyse 2009-2011 Uit het aantal en de aard van de meldingen die de afgelopen jaren binnengekomen zijn mag geconcludeerd worden dat het Meldpunt Erfgoed Zeeland bestaansrecht heeft. De Zeeuwen weten het Meldpunt goed te vinden, daarbij zijn door de enthousiaste inzet van zowel de melders als de deelnemende organisaties diverse objecten van een gewisse ondergang gered. Ook zijn bepaalde categorieën erfgoedobjecten meer onder de aandacht van een groter publiek gekomen, zoals de kleine cultuurhistorische elementen (waaronder duikers, grenspalen en weegbrughuisjes). Nadat in 2010 het aantal meldingen enigszins afnam, is voor 2011 weer een opwaartse beweging waar te nemen. Opvallend is het grote aantal meldingen uit Walcheren, de regio Zeeland-Noord blijft daarentegen beduidend achter. In de komende periode zal getracht worden in deze regio het Meldpunt beter onder de aandacht te brengen, o.a. met medewerking van pers en media. Afhandeling* 2011 2010 2009 Openstaand 0 0 2 In behandeling 27 25 33 Afgerond 35 26 53 Totaal 62 51 88 Meldingen per regio* 2011 2010 2009 Schouwen- Duiveland 4 5 5 Bevelanden 14 17 16 Walcheren 32 13 44 Tholen en Sint- Philipsland 2 1 3 Zeeuws-Vlaanderen 13 15 20 Totaal, incl. dubbele regiovermelding 65 51 88 *Stand van zaken per 31-12. 8
Oogvoormonumenten DeelnemendeorganisatiesaanhetMeldpuntErfgoedZeeland: -BoerderijenstichtingZeeland www.boerderijenstichtingzeeland.nl -BondHeemschut,commissieZeeland www.heemschut.nl -StichtingBehoudKerkelijkeGebouwenindeprovincieZeeland www.sbkgz.nl -KastelenstichtingHolandenZeeland www.kastelenholandzeeland.nl -Platform Maritiem ErfgoedZeeland www.scez.nl -StichtingBunkerbehoud www.bunkerbehoud.com -StichtingLandschapsbeheerZeeland www.landschapsbeheerzeeland.nl -StichtingMennovanCoehoorn www.coehoorn.nl -StichtingOudeZeeuwseKerken www.zeeuwsekerken.nl -VerenigingDeZeeuwseMolen www.zeeuwsemolens.nl -WerkgroepIndustrieelErfgoedZeeland www.industrieelerfgoedzeeland.nl VoorziterenVoorportaal dhr.a.j.teveldhuis(voorziter) dhr.m.p.vandintel(meldpuntcoördinator) mevr.j.a.pleijte(admin.secr.ondersteuning) HetMeldpuntErfgoedZeelandisondergebrachtbijdeStichting CultureelErfgoedZeeland(www.scez.nl),hetaanspreekpunten kenniscentrum voorcultureelerfgoedinzeeland. ContactgegevensMeldpuntErfgoedZeeland: Postadres: SCEZ-MeldpuntErfgoedZeeland Postbus49 4330AA Middelburg Telefoon: 0118-670608 E-mail: meldpunt@erfgoedzeeland.nl Website: www.meldpunterfgoedzeeland.nl MetdankaandeProvincieZeeland