NL Gedemineraliseerd verwarmingswater Het navulstation PUROTAP compenso Installatie Functie Werking Service Veiligheid door ontzout water voor verwarmingen conform VDI 2035 en SWKI BT 102-01 Mineralen en zouten in technische watercircuits veroorzaken corrosie en aanslag. PUROTAP filtert de agressieve stoffen uit het water en verzekert zo een storingsvrije werking. www.elysator.com
Copyright 2012: ELYSATOR Engineering AG, Switzerland
Bescherming tegen kalkaanslag 4 Bescherming tegen corrosie 4 NL Inhoud 4 4 De werking 5 5 Gebruik in combinatie met de vulslang 5 5 Vaste aansluiting 6 6 Bediening van de meter 7 7 Compenso 2, hars vervangen, capaciteit 8 8 Compenso 12, hars vervangen, capaciteit 9 9 Compenso 25/50, hars vervangen, capaciteit 10 10 Gegevens en afmetingen 11 11 Serviceboek 12 12 Wijzigingen voorbehouden. De recentste versie vindt u op www.elysator.com
NL 4 Bescherming tegen kalkaanslag in de cv-ketel en de warmtewisselaar Vollentsalztes Wasser hat keine Inhaltsstoffe mehr, die ausfallen oder sich im Kessel und Wärmetauscher ablagern können. Die folgende Tabelle zeigt die anfallende Kalkmenge bei der einmaligen Befüllung des Heizsystems mit unbehandeltem Wasser. Oververhitting, spanningsbreuk Totale hardheid fh fh 50 45 40 35 30 15 10 5 Kalkhoeveelheid in 1 m 3 vulwater dh 28 22 17 14 11 8 6 3 0 100 g 200 g 300 g 400 g 500 g Menge an gelöstem Kalziumkarbonat (CaCO 3 ) Totale hardheid dh Volgens VDI 2035 en SWKI-richtlijn BT102-01 en andere Europese normen moet vulwater voor verwarmingen doorgaans worden gedemineraliseerd voor een zoutarme werking. De praktijk heeft immers aangetoond dat moderne toestellen zoals gaswandketels, warmtepompen en zonne-installaties al bij een geringe hardheid door kalkafzettingen schade oplopen. Kalkaanslag in de cv-ketel In tegenstelling tot onthard water bevat gedemineraliseerd water geen zout meer. Het is nauwelijks geleidend en zodoende corrosieremmend. Corrosiesnelheid Zoutgehalte in het water µs/cm Bescherming tegen corrosie De volledige ontzouting verwijdert ook alle neutrale zouten zoals chloride, sulfaat, nitraat, allemaal stoffen die erom bekend staan vanaf een bepaalde concentratie en bij een bepaalde interactie corrosie te veroorzaken. Volgens de geldende normen Onder vaklui was het van begin af aan al duidelijk dat volledig ontzout water zich uitstekend leent voor het vullen van verwarmingssystemen en tegelijkertijd ook de levensduur van alle componenten verlengt. Vandaag is deze technologie zo gebruiksvriendelijk en voordelig dat ze heel goed toepasbaar is in de praktijk. Dit verklaart waarom de methode van volledige ontzouting (demineralisering) het beste in staat is om aan de waterkwaliteitseisen die worden gesteld in onderstaande normen, te voldoen: Uitvretingen door hoog zoutgehalte - richtlijn VDI 2035 - SWKI BT 102-01 - ÖNORM 5195-1 - DIN 50930
5 NL De functie PUROTAP compenso filtert kalk en agressieve stoffen zoals sulfaat, nitraat en chloride uit het vulwater. Het toestel werkt op basis van een ionenwisselaar met een harsmengsel en levert gedemineraliseerd water dat volledig ontzout is, ongeacht de grootte van de installatie. Deze methode laat geen chemische stoffen in het water achter. Het toestel werkt zonder externe stroombron. Gebruik met vulslang Wanneer PUROTAP compenso occasioneel wordt gebruikt voor het bijvullen van een verwarming met behulp van een vulslang, dan moet het patroon eerst met vers leidingwater worden voorgespoeld om het eerste circulatiewater af te voeren. Hierbij wordt eerst door middel van de geïntegreerde meter gecontroleerd of er een volledige ontzouting heeft plaatsgevonden. Voordat daarna wordt overgegaan tot het vullen, moet eerst de vulslang worden ontlucht, dat wil zeggen ze moet met water worden gevuld om te voorkomen dat er via de vulkraan lucht in het systeem terechtkomt. 1. Spoelen van het patroon 2. Navullen van de verwarming 5 Veiligheidsinstructies PUROTAP compenso moet voor elk gebruik worden voorgespoeld met ca. 10 l water om het eerste circulatiewater af te voeren. Een permanente aansluiting op een vulslang is niet toegestaan. Ook een onbewaakte werking is niet toegestaan. Overeenkomstig DIN EN 1717 (Duitsland) moeten de voorschriften over systeemscheiding worden nageleefd. 3. Draai de kranen dicht en verwijder de slangen Na gebruik moeten de waterkraan voor vers water, de afsluitkraan op de PUROTAP en de ketelvulkraan worden dichtgedraaid en de vulslang worden verwijderd. Het in het patroon aanwezige ionenwisselaarshars mag niet in de verwarmingsinstallatie terechtkomen. Voor de zekerheid is er een fijne zeef in de uitgang ingebouwd, die niet mag worden verwijderd.
NL 6 Vaste aansluiting PUROTAP compenso is gecertificeerd voor een druk tot 6 bar en is daarom ook geschikt als vaste aansluiting tussen de waterleiding voor onbehandeld water en het verwarmingssysteem. Naargelang de nationale of lokale voorschriften moet de directe aansluiting voldoen aan technische specificaties die bindend zijn. Voor de toepassing van de DIN EN 1717 (Duitsland) moet voor het vulstation ook nog een systeemscheider geïnstalleerd worden. Eenvoudige vaste aansluiting Onbehandeld water bij niet-gebruik moeten de kranen gesloten blijven Systeemscheider Veiligheidsinstructies Voor de directe aansluiting op het drinkwaternet moeten de voorschriften voor waterleidingsstelsels absoluut in acht worden genomen (bijv. systeemscheiding conform DIN EN 1717). Na gebruik moeten de kranen / ventielen op het verwarmings- en drinkwaternet worden dichtgedraaid resp. gesloten. Vaste aansluiting in combinatie met een automatische navulling Onbehandeld water Automatische monitoring van de navulling Veiligheidsinstructies Is een ononderbroken bevoorrading voorzien, dan moet de installatie zijn uitgerust met de noodzakelijke veiligheidsarmaturen zoals systeemscheiding, drukmonitoring en lekbeveiliging. PUROTAP compenso moet in de richting van de stroming na het navulmonitoringssysteem worden ingebouwd.
Bediening van de meter Is een ononderbroken bevoorrading voorzien, dan moet de installatie zijn uitgerust met de noodzakelijke veiligheidsarmaturen zoals systeemscheiding, drukmonitoring en lekbeveiliging. PUROTAP compenso moet in de richting van de stroming na het navulmonitoringssysteem worden ingebouwd. 7 NL Het display: Autom. kwaliteitsbewaking Capaciteit in liters Grenswaarde Waarschuwingssignaal Totaal l behandeld grenswaarde Aanbevolen grenswaarde: 33 TDS/50 µs, hoger moet het hars worden vervangen µs 1 2 3 4 De toetsen: 1 2 Stel de grenswaarde voor de waarschuwingsmelding in Kies een meetgrootheid: TDS/µs 3 Aan/uit 4 Reset de meter Door op deze toets te drukken, gaat de grenswaarde met 6/7 TDS of 10 µs/cm naar omhoog. Door de toets 3 seconden ingedrukt te houden, zet u de grenswaarde weer op nul. Het instellen van de grenswaarden geeft aan wanneer het ionenwisselaarshars uitgeput is. Met deze toets kunt u op elk moment switchen tussen de maateenheid TDS (Total Dissolved Solids) en de elektrische geleidbaarheid. Beide zijn een maatstaf voor het gehalte in het water opgeloste mineralen. Het merendeel van de Europese onderdeelfabrikanten gebruikt de maateenheid µs/cm (microsiemens). Door één keer op de AAN-toets te drukken, wordt de waterkwaliteit gedurende 10 seconden gemeten en met de ingestelde grenswaarde vergeleken. De gemeten waarde wordt weergegeven. Ligt deze waarde hoger dan de grenswaarde, dan brandt de rode ledlamp, ligt de waarde lager, dan is het lampje groen gedurende de duur van de meting. De meting moet naargelang van de behoefte handmatig herhaald worden. Auto-modus: Drukt u een tweede keer op de AAN-toets, gaat de meter over naar de automatische monitoring. Het symbool van de automatische monitoring verschijnt nu (oog). In de auto-modus meet de meter alleen wanneer er ook daadwerkelijk water over de meter loopt. Wordt de waterafname onderbroken, dan wordt de laatst gemeten waarde permanent weergegeven. Tijdens de waterafname meet de meter altijd na 40 liter opnieuw de waterkwaliteit. Wordt de grenswaarde in twee op elkaar volgende metingen overschreden, dan knippert permanent het rode displaylampje. Het ionenwisselaarshars is in dat geval uitgeput en moet worden vervangen. Wordt er voor een derde keer op de AAN-toets gedrukt, verlaat het systeem de auto-modus. Door de resettoets 3 seconden ingedrukt te houden, wordt de totale meterstand gereset. Het is aan te bevelen dit na elke vervanging van het hars te doen. Op die manier hebt u een nieuw startpunt voor de resterende capaciteit van het ionenwisselaarshars. Wanneer op de meter het symbool voor het vervangen van de batterij verschijnt: schroef voorzichtig de voorkant los en vervang de batterijen. 3 x AAA. 3 x AAA
NL 8 PUROTAP compenso 2 Het hars vervangen 2. Het verbruikte hars mag bij het huishoudelijk afval, vul met nieuw hars Hars 1. Sluit de kogelkranen, demonteer de bak PUROTAP compenso 2 Huishoude lijk afval PUROTAP compenso 2 3. Bevestig de bak, reset de meter, zie de handleiding De capaciteit van de ionenwisselaar De capaciteit (reikwijdte) van het ionenwisselaarshars hangt af van de waterhardheid. Ze kan worden afgelezen van de hiernaast afgebeelde tabel of aan de hand van het capaciteitsgetal van het harsvolume berekend worden. De PUROTAP compenso 2 harsvulling heeft een capaciteit van 4.500 l bij 1 fh, of 2.500 l bij 1 dh. Bij Duitse hardheidsgraden gebruikt men het cijfer 2.500 en deelt men deze door de waterhardheid in dh. Bij Franse hardheidsgraden gebruikt men het cijfer 4.500 en deelt men deze door de waterhardheid in fh. Het resultaat is het geleidingsvermogen van het hars in liters water. Voorbeeld: bij een waterhardheid van bijv. 12,5 dh is de autonomie van het hars precies 200 l gedemineraliseerd water. Capaciteit fh 4'500 l à 1 fh 50 45 40 35 30 15 10 5 0 l 50 l 1'00 l 150 l 200 l 250 l 300 l 350 l 2'500 l à 1 dh liters gedemineraliseerd (volledig ontzout) water per patroon 400 l 450 l 500 l dh 28 22 17 14 11 8 6 3
PUROTAP compenso 12 Het hars vervangen Hars 9 NL 2. Schroef de pantserslangen los, verwijder het bovenste deel Huishoudelijk afval 1. Sluit de kogelkraan in de uitgang, sluit een slang aan op de aftapkraan en bevestig het andere uiteinde in de meegeleverde opvangzak. Spoel met de waterdruk van het drinkwaternet het hars. 3. Vul met nieuw hars, herbevestig het bovenste deel, sluit de pantserslangen aan, reset de meter, zie de handleiding. De capaciteit van de ionenwisselaar De capaciteit (reikwijdte) van het ionenwisselaarshars hangt af van de waterhardheid. Ze kan worden afgelezen van de hiernaast afgebeelde tabel of aan de hand van het capaciteitsgetal van het harsvolume berekend worden. De PUROTAP compenso 12 harsvulling heeft een capaciteit van 35 m 3 bij 1 fh of 20 m 3 bij 1 dh. Bij Duitse hardheidsgraden gebruikt men het cijfer 20 en deelt men deze door de waterhardheid in dh. Bij Franse hardheidsgraden gebruikt men het cijfer 35 en deelt men deze door de waterhardheid in fh. Het resultaat is het geleidingsvermogen van het hars per kubieke meter water. Voorbeeld: bij een waterhardheid van bijv. 20 dh is de autonomie van het hars precies 1 m³ (1.000 l) gedemineraliseerd water. Capaciteit fh 50 45 40 35 30 15 10 5 35 m 3 à 1 fh 20 m 3 à 1 dh liters gedemineraliseerd (volledig ontzout) water per patroon 0 l 500 l 1'000 l 1'500 l 2'000 l 2 500 l 3 000 l 3'500 l 4 000 l 4 500 l dh 5 000 l 28 22 17 14 11 8 6 3
NL 10 PUROTAP compenso 25/50 Het hars vervangen Hars 2. Schroef de pantserslangen los, verwijder het bovenste deel Huishoude lijk afval 1. Sluit de kogelkraan in de uitgang, sluit een slang aan op de aftapkraan en bevestig het andere uiteinde in de meegeleverde opvangzak. Spoel met de waterdruk van het drinkwater-net het hars. 3. Vul met nieuw hars, herbevestig het bovenste deel, sluit de pantserslangen aan, reset de meter, zie de handleiding. De capaciteit van de ionenwisselaar De capaciteit (reikwijdte) van het ionenwisselaarshars hangt af van de waterhardheid. Ze kan worden afgelezen van de hiernaast afgebeelde tabel of aan de hand van het capaciteitsgetal van het harsvolume berekend worden. De PUROTAP compenso 25 harsvulling heeft een capaciteit van 70 m 3 bij 1 fh of 40 m 3 bij 1 dh, de compenso 50 het dubbele. Om de capaciteit te berekenen, deelt u de capaciteitswaarde van de PUROTAP compenso door de waterhardheid. Voorbeeld: bij een waterhardheid van bijv. 20 dh is de autonomie van het hars van PUROTAP compenso 25 precies 2.000 l gedemineraliseerd water. (capaciteitswaarde 40 m 3, gedeeld door een hardheid van dh = 2 m 3 = 2.000 l) Totale hardheid Totale hardheid liters gedemineraliseerd (volledig ontzout) water per patroon 50 45 40 35 30 15 10 5 fh 3 3 140 m à 1 fh 80 m à 1 dh liters gedemineraliseerd (volledig ontzout) water per patroon 50 45 40 35 30 15 10 5 fh Capaciteit PUROTAP compenso 25 70 m 3 à 1 fh 40 m 3 à 1 dh 0 l 500 l 1 000 l 1 500 l 2 000 l 2 500 l 3 000 l 3 500 l 4 000 l 4 500 l 5 000 l 5 500 l 6 000 l 6 500 l 7 000 l 7 500 l 8 000 l 8 500 l 9 000 l 9 500 l 10 000 l Capaciteit PUROTAP compenso 50 0 l 750 l 1 500 l 2 250 l 3 000 l 3 750 l 4 500 l 5 250 l 6 000 l 6 750 l 7 500 l 8 250 l 9 000 l 9 750 l 10 500 l 11 250 l 12 000 l 12 750 l 13 500 l 14 250 l 15 000 l dh 28 22 17 14 11 8 6 3 dh 28 22 17 14 11 8 6 3 Totale hardheid Totale hardheid
11 NL PUROTAP compenso Gegevens en afmetingen compenso 2 compenso 12 Stromingsrichting Leveringsomvang zoals afgebeeld compenso 25/50 Stromingsrichting Beschrijving: PUROTAP compenso, navulstation voor de productie van volledig ontzout verwarmingswater overeenkomstig de recentste richtlijnen (VDI 2035 en SWKI BT 102-01) op basis van ionenuitwisseling. Harsvast van roestvrij staal met een vloer- of wandhouder. Bovenste deel met afsluitkranen en ontluchtingsventiel. Eenvoudige vervanging van het hars ter plaatse door de exploitant. Geïntegreerde meter voor de doorstromingssnelheid, totale hoeveelheid, waterkwaliteit en grenswaardebewaking; Werkt op batterijen, met automatische inschakelfunctie. Wanneer de specifieke voorschriften en ontwerprichtlijnen (bijv. DIN EN 1717) worden nageleefd, is de PUROTAP compenso geschikt voor een vaste aansluiting. PUROTAP compenso 2 compenso 12 compenso 25 compenso 50 Jaarlijkse behoefte < 250 l < 2'500 l < 5'000 l < 10'000 l Capaciteit bij 1 dh 2.5 m3 20 m3 40 m3 80 m3 Capaciteit bij 1 fh 4.5 m3 35 m3 70 m3 140 m3 Stortprestaties 2,5 l/min 10 l/min 20 l/min 20 l/min Werkdruk < 4.5 bar < 4.5 bar < 4.5 bar < 4.5 bar Temp. max. 60 C 60 C 60 C 60 C Inbouwlengte 45 cm 80 cm 80 cm 80 cm Hoogte 46 cm 70 cm 115 cm 142 cm Leeg gewicht 5 kg 7.5 kg 15 kg 18 kg Harsvulling 1,75 l 12.5 l 25 l 50 l
NL 12 Servicehandboek Installateur: Voorwerp Geïnstalleerd Hardheid onbehandeld water berekende capaciteit fh / dh / TDS liter Datum Hars vervangen Meter Firma