INLEIDING Bij het geven van een bestemming aan de as dacht men vroeger vaak automatisch aan verstrooiing en kwam veelal later het besef dat dit toch wel erg abrupt is. Anders dan bij een begraving mist men een plaats om naar terug te kunnen gaan. De uitvaartondernemer, die u met raad en daad bijstaat bij het verzorgen van de crematie, wijst er veelal op dat het niet noodzakelijk is om tijdens het regelen van de crematie reeds een keuze te maken over de asbestemming. De as kan namelijk gedurende één jaar, zonder kosten, worden bewaard in de algemene nis van de Essenhof. Deze periode van een jaar kan desgewenst worden verlengd. Naast verstrooiing van de as bestaan er diverse andere mogelijkheden om een bestemming aan de as te geven. Met name de meer langdurige asbestemmingen, zoals die in deze brochure worden beschreven zijn vaak van groot belang in het rouwproces. Deze brochure is bedoeld om na de crematie een bewuste keuze te kunnen maken bij het geven van een bestemming aan de as. Daarom wordt deze brochure ruim een maand na de crematie, vergezeld van een antwoordformulier, toegezonden aan de nabestaande die de crematie heeft aangevraagd. De brochure is ook goed bruikbaar om reeds bij leven, met partner of kinderen een wel doordachte keuze te maken, zodat nabestaanden niet met de vraag blijven zitten: Hoe zou hij of zij het gehad willen hebben? In de volgende hoofdstukken komt achtereenvolgens aan de orde: de meer langdurige asbestemmingen, zoals bijvoorbeeld bijzetting van de asbus in de urnenmuur, in de urnentuin of in een urnengraf; de verschillende mogelijkheden van asverstrooiingen; diverse aspecten, zoals sierurnen, sluitplaten, medaillons, e.d., alsmede het mee naar huis nemen van de asbus. Bij alle mogelijkheden staan nummers vermeld die corresponderen met die op het antwoordformulier. Op dit antwoordformulier staat ook vermeld wat het kost. DIENSTVERLENING MET RESPECT De Essenhof streeft naar dienstverlening met respect. Te vaak horen medewerkers van de Essenhof van nabestaanden: als we dat van te voren hadden geweten dan hadden we het toch anders gedaan. Ons advies is daarom altijd: pleeg overleg met partner, kinderen of anderen, zodat een wel overwogen keuze wordt gemaakt. Deze keuze is vooral van belang bij asverstrooiingen, omdat je hier nooit meer op kunt terugkomen, het is immers een onomkeerbare handeling. Heeft u desondanks vragen, schroomt u dan niet contact op te nemen met de medewerkers van de Essenhof. Zij zijn u graag van dienst. Om alles goed te laten verlopen krijgen de nabestaanden van iedere stap rond een voorgenomen en uitgevoerde asbestemming schriftelijk bericht van de Essenhof. Sommige nabestaanden stellen dit niet op prijs, maar hiervan wordt niet afgeweken vanwege de zorgvuldigheid. De Essenhof vraagt u, juist vanwege de noodzakelijke zorgvuldigheid, hiervoor begrip. 1. ASBIJZETTINGEN De belangrijkste voorziening voor het bijzetten van de asbus is de urnenhof, die op een speciaal gedeelte van de Essenhof is aangelegd. Deze bestaat uit een columbarium (urnenmuur), urnentuin en een akker voor urnengraven. Alle plaatsen in de urnenhof worden uitgegeven voor een periode van 20 jaar; verlenging van die termijn met telkens tien jaar is mogelijk. 1.A Columbarium of urnenmuur met gesloten nis In de urnenhof bevinden zich diverse columbaria. Het zijn muren met nissen in de vorm van honingraten. In zo n nis kan een asbus worden geplaatst, waarna de nis wordt afgesloten met een plaat van natuursteen. Hierop kan een inscriptie worden aangebracht. In een gesloten nis kan later een tweede asbus worden bijgezet. Op verzoek kan bij de nis een beugeltje worden aangebracht voor een bloemenvaasje. Overige informatie over sluitplaten vindt u onder 3, diversen. 1.B Columbarium of urnenmuur met open nis Als gekozen wordt voor een open nis wordt de asbus geborgen in een sierurn. Door het formaat van de sierurn kan later geen tweede asbus worden bijgezet. Zowel bij de gesloten als de open nis kunnen bloemen worden geplaatst. Informatie over sierurnen vindt u onder 3, diversen.
1.C Urnentuin De urnentuin is beplant met bodembedekkende heesters en vaste planten. Tussen dit groen kan de asbus, geborgen in een sierurn, worden geplaatst. In de urnentuin kan een plekje worden uitgezocht. De afmeting van zo n eigen herdenkingsplekje voor één sierurn is 50 x 50 centimeter. 1.D Urnengraf De vierde mogelijkheid in de urnenhof is het urnengraf. In zo n graf kan de as worden verstrooid of de asbus worden bijgezet. Een urnengraf heeft een oppervlakte van 50 x 50 centimeter. Een urnengraf biedt de mogelijkheid voor meerdere verstrooiingen en bijzettingen. Daar zo n graf na de eerste uitgiftetermijn van 20 jaar verlengd kan worden, is dat bij uitstek een goede mogelijkheid voor langdurige nagedachtenis aan meerdere overledenen uit een zelfde familie. Op het urnengraf kan een monumentje of sculptuurtje worden geplaatst. Het plaatsen van andere voorwerpen is niet toegestaan. Een monument of sculptuur dient u bij een steenhouwer te bestellen. De steenhouwer is op de hoogte van de voorwaarden verbonden aan het plaatsen van zo n gedenkteken. 1.E Bijzetting in een bestaand eigen graf, urnenmuur of urnengraf Nu velen in plaats van begraven kiezen voor cremeren komt het afstand doen van eigen graven in een ander daglicht te staan. In het verleden deden nabestaanden vaak afstand van het eigen graf, omdat men al wist er geen gebruik meer van te willen maken. Tegenwoordig wordt het recht op het eigen graf vaak weer verlengd om de as van een familielid of partner in het graf te verstrooien of bij te zetten. Op deze manier behoudt het eigen graf, ook wel familiegraf genoemd, zijn vaak belangrijke betekenis in familieverband. Als voor deze mogelijkheid wordt gekozen en de aanvrager van de asbestemming geen rechthebbende is van het bestaande eigen graf, urnennis of urnengraf dan moet de rechthebbende van het eigen graf of nis daar schriftelijk toestemming voor verlenen.
2. ASVERSTROOIINGEN Indien u kiest voor verstrooiing van de as moet u goed beseffen dat, zodra de verstrooiing heeft plaatsgehad deze keuze onomkeerbaar is. In geval van twijfel is het raadzaam uw keuze nog enige tijd uit te stellen. Tot een jaar na de crematiedatum kan de asbus immers kosteloos worden bewaard in de algemene nis van de Essenhof. Deze zogenaamde voorlopige asbestemming kan desgewenst ook voor een langere periode tegen een geringe vergoeding worden geregeld. 2.A Asverstrooiing in het bijzijn van nabestaanden op de Essenhof Grenzend aan het aula/crematoriumcomplex op de Essenhof is een speciale verstrooiingsakker aangelegd. Op een af te spreken tijdstip kunt u op deze akker van de Essenhof (zelf) de as verstrooien. Daarbij is altijd een medewerker van de Essenhof aanwezig. Op de strooiakker kunnen bloemen in daarvoor bestemde vazen worden geplaatst, het plaatsen van andere voorwerpen is niet toegestaan. Zie ook onder 3, naamplaten op herdenkingszerk. 2.B Asverstrooiing zonder aanwezigheid van nabestaanden op de Essenhof Naast verstrooiing van de as in het bijzijn van nabestaanden kan de as ook zonder aanwezigheid van nabestaanden, (de zogenaamde ambtshalve verstrooiing) op de Essenhof worden verstrooid. De meest gangbare vorm van een ambtshalve verstrooiing vindt echter plaats op de Noordzee. Zie hiervoor verder onder 2.C en 3, naamplaten op herdenkingszerk. 2.C Verstrooiing op de Noordzee per schip (ambtshalve verstrooiing) De meest algemene vorm van asverstrooiing is op de Noordzee. Het gaat daarbij voor nabestaanden niet zo zeer om de plaats waar wordt verstrooid, danwel om het gegeven dat er wordt verstrooid. Deze verstrooiingen, waarbij geen nabestaanden aanwezig zijn, worden periodiek verzorgd door de Essenhof en worden daarom ook wel ambtshalve verstrooiingen genoemd. 2.D Verstrooiing per schip op de Noordzee in het bijzijn van nabestaanden Naast ambtshalve verstrooiing op de Noordzee (2C) is het mogelijk met familie en bekenden aanwezig te zijn bij een asverstrooiing op de Noordzee. De Essenhof kan bemiddelen bij het maken van een afspraak over datum, tijdstip, plaats van afvaart en de kosten. 2.E Verstrooiing per schip op de binnenwateren in het bijzijn van nabestaanden Op verzoek kan de as ook in het bijzijn van familie en bekenden worden verstrooid op de Nederlandse binnenwateren. De Essenhof kan bemiddelen tussen de nabestaanden en een bedrijf dat daarvoor een speciaal schip in de vaart heeft. 2.F Verstrooiing boven de Noordzee per vliegtuig (ambtshalve verstrooiing) Bij deze mogelijkheid wordt de as zonder aanwezigheid van familie per vliegtuig boven de Noordzee verstrooid. Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot de medewerkers van de Essenhof. 2.G Verstrooiing boven de Noordzee per vliegtuig in het bijzijn van familie Op verzoek kunnen nabestaanden aanwezig zijn bij een verstrooiing per vliegtuig. Voor meer informatie en kosten kunt u zich wenden tot de medewerkers van de Essenhof. Verstrooiing in bestaand eigen graf Zie hiervoor onder 1.E. Verstrooiing op een dierbaar plekje Zie hiervoor onder 3.B.
3.A Verzending van de asbus naar elders Wanneer de crematie heeft plaatsgevonden op de Essenhof bestaat de mogelijkheid de asbus voor verstrooiing of bijzetting te verzenden naar een andere begraafplaats of crematorium in Nederland. Voor deze mogelijkheid wordt vaak gekozen, als in de geboorteplaats van de overledene een familiegraf bestaat of omdat de nabestaanden de as willen verstrooien of bijzetten in de omgeving van de woonplaats. In deze gevallen neemt de Essenhof contact op met de beheerder van de begraafplaats of crematorium van uw keuze en zorgt vervolgens tevens voor de verzending van de asbus. Ook verzending naar het buitenland behoort tot de mogelijkheden. 3.B Asbus mee naar huis en verstrooiing op een dierbaar plekje De asbus mag ook mee naar huis worden genomen. Indien u de asbus bij u thuis wilt plaatsen wordt de asbus veelal geborgen in een sierurn. De medewerkers van de Essenhof zijn gaarne bereid u aan de hand van een aantal modellen behulpzaam te zijn bij het maken van een keuze van een sierurn. Desgewenst kan de as ook worden verdeeld over meerdere kleine urnen voor plaatsing in het woonhuis van verschillende nabestaanden. Ook bestaat de mogelijkheid een klein gedeelte van de as te bewaren in één of meerdere medaillons. De medaillons kunnen worden geleverd in verschillende modellen, uitgevoerd in goud of zilver. Indien u, nadat u in eerste instantie een asbus ter bewaring mee naar huis heeft genomen, na verloop van tijd uw verwanten, kinderen of kleinkinderen niet met deze zorg wilt belasten, dan kan de asbus zonder verdere kosten voor ambtshalve verstrooiing aan de Essenhof worden aangeboden. Deze mogelijkheid bestaat ook bij de meeste andere crematoria, ook al heeft de crematie daar niet plaatsgevonden. Naast het bewaren van de asbus bij u thuis is het bij Wet toegestaan dat u zelf de as op een voor de overledene of op een voor u dierbaar plekje verstrooid. Waar dat is mag u zelf bepalen. Het kan in uw eigen tuin, een park of in een bos. In Dordrecht geldt de regel (vastgelegd in de Algemene Plaatselijke Verordening) dat asverstrooiing op openbare grond overal is toegestaan, behalve op verharde delen van de weg en op de terreinen van de gemeentelijke begraafplaatsen en het crematorium. Als het om particuliere grond gaat moet de eigenaar toestemming verlenen. Overigens heeft iedere gemeente een eigen regeling, dus als het geliefde plekje niet op het Eiland van Dordrecht ligt, doet u er goed aan te informeren bij de betreffende gemeente. Daar de mogelijkheden rond het mee naar huis nemen van de asbus zeer divers zijn, is op het bij deze brochure behorende antwoordformulier uitsluitend de mogelijkheid opgenomen aan te geven dat u aan de as mee naar huis wenst te nemen. Voor het maken van meer gedetailleerde keuzes, waaronder het uitzoeken van bijvoorbeeld een sierurn kunt u het beste telefonisch of schriftelijk contact opnemen met de Essenhof voor het maken van een afspraak. Sluitplaten urnenmuur/columbarium Een gesloten nis van het columbarium, het woord zegt het reeds, wordt afgesloten met een sluitplaat. Omdat een nis onderdeel uitmaakt van een urnenmuur met meerdere nissen is een zekere uniformiteit in de steensoort vereist. De sluitplaten kunnen daarom uitsluitend via de Essenhof worden besteld. U kunt kiezen uit twee soorten natuursteen. Op de sluitplaten kunnen inscripties, zoals naam, geboorte- en overlijdensdatum van de overledene worden aangebracht. De kosten daarvan zijn tot maximaal 40 tekens begrepen in de kosten van de sluitplaat (zie antwoordformulier). Ter plaatse kunt u ook de nis in het columbarium uitzoeken. Indien het de bedoeling is later een tweede asbus achter de sluitplaat van een gesloten nis bij te zetten, is het raadzaam daar rekening mee te houden bij de indeling van de inscriptie bij de eerste gravering. Sierurnen Sierurnen, zoals onder de hoofdstukken hiervoor genoemd, zijn nodig om een asbus in te bergen wanneer u kiest voor een open nis in het columbarium, de urnentuin en veelal ook als u besluit de asbus mee te nemen om in uw woning te bewaren. Op de Essenhof zijn showmodellen en catalogi aanwezig waaruit u een keuze kunt maken. Op de sierurn kunnen inscripties, zoals naam, geboorteen overlijdensdatum van de overledene worden aangebracht. De kosten van de urnen zijn gevarieerd (zie antwoordformulier).
Naamplaten op herdenkingszerk Op de algemene strooiakker mogen uitsluitend bloemen worden geplaatst in daarvoor bestemde vazen. Het plaatsen van andere voorwerpen is niet toegestaan en ook niet gepast, daar deze algemene strooiakker voor meerdere verstrooiingen wordt gebruikt. Wanneer voor het rouwproces behoefte bestaat aan een eigen plekje kan beter aan een van de mogelijkheden van asbijzetting worden gedacht, zoals die beschreven staan in hoofdstuk 1. Omdat veel nabestaanden toch behoefte hebben aan een persoonlijk her-denkingspunt zijn aan de rand van de strooiakker enkele natuurstenen zerken geplaatst. Op deze zerken kunt u een bronzen plaatje (ca. 4 x 20 cm) met de naam, geboorte- en overlijdensdatum laten aanbrengen voor een periode van 20 jaar, met de mogelijkheid deze termijn telkens met 10 jaar te verlengen. Naast de rechten voor het aanbrengen van het naamplaatje zijn kosten verschuldigd voor het maken van het naamplaatje (zie antwoordformulier). Onderhoud Het onderhoud van de nissen in het columbarium, de plaatsen in de urnentuin en de urnengraven, alsmede de naamplaaten op de herdenkingszerk op de algemene strooiakker wordt verzorgd door de Essenhof zonder verdere verrekening van kosten.
4. INFORMATIE Heeft u naar aanleiding van deze brochure nog vragen, neemt u dan contact op met: Essenhof Nassauweg 200 3314 JR Dordrecht tel. 078-61 33 411 fax. 078-61 40 959 e-mail: essenhof@sw.dordrecht.nl