Wegwijs in justitie In de hoofdrol bij justitie De instellingen Meer informatie Justitie in de praktijk De jaarlijkse statistieken van de hoven en de rechtbanken [ Gegevens 2004 ] Rechtbanken van Koophandel
Met dank aan het personeel van de Rechtbanken van Koophandel en de stafdienst ICT (FOD Justitie). Het gebruik van de inhoud van deze publicatie als toelichting of bewijsvoering in een artikel of een boek is toegestaan, mits de bron duidelijk en nauwkeurig wordt vermeld. Federale Overheidsdienst Justitie Diensten van de Voorzitter Cel Statistieken Waterloolaan 115 1000 Brussel Tel. 02/542.69.74 Fax 02/542.70.26 Email : stat@just.fgov.be Website : http://www.just.fgov.be, onder de sectie Statistieken. 1
Rechtbanken van Koophandel Inleiding De FOD Justitie is bijzonder verheugd u deze publicatie voor te stellen. Aan de hand hiervan kan u zich een beeld vormen van de werking van justitie in de rechtbanken van koophandel. Hiermee wil de Cel Statistieken inspelen op de vraag naar informatie van alle geïnteresseerden. Deze publicatie omvat de gerechtelijke activiteitenstatistieken van de rechtbanken van koophandel. Indien nodig wordt de inhoud van de gepubliceerde rubrieken toegelicht en beschreven in de rubriekbespreking die de leidraad vormt voor het interpreteren van de cijfergegevens van het burgerlijk jaar 2004 (1 januari 2004 tot en met 31 december 2004). In de statistische publicatiebladen treft u horizontaal de rubrieken aan en verticaal de rechtbanken van koophandel. Bijkomende informatie is opgenomen in bijlagen omtrent gerechtelijke begrippen, bronnen inzake gerechtelijke en aanverwante statistieken, bevolkingscijfers per gerechtelijk arrondissement en indeling van de gemeenten in gerechtelijke en administratieve arrondissementen. Deze bijlagen zijn te raadplegen op de website van de FOD Justitie 1. Net zoals met betrekking tot de vredegerechten en de politierechtbanken, publiceert de FOD Justitie statistieken over de rechtbanken van koophandel sinds het burgerlijk jaar 1998. Omtrent de burgerlijke griffies van de Hoven van Beroep en de notariaten werden statistische gegevens vrijgegeven sinds 1999. Vanaf 2000 werden daaraan de rechtbanken van eerste aanleg, het correctioneel en politieparket toegevoegd. Al deze publicaties kaderen in de reeks De jaarlijkse statistieken van de hoven en de rechtbanken. Vanaf 2002 werden enkel door het College van Procureurs-generaal cijfergegevens over het correctioneel parket (openbaar ministerie) gepubliceerd 2. In Kerncijfers van de gerechtelijke activiteit vindt u voor alle rechtsmachten het jaarlijks aantal hangende, nieuwe en behandelde zaken sinds 2000. In de brochure Justitie in cijfers worden de FOD Justitie, de rechtbanken en de hoven, de gevangenissen, de Justitiehuizen, de veroordelingen, cijfermatig behandeld. Deze brochure kan u gratis bestellen 3, zolang de voorraad strekt. Al deze publicaties en de brochure Justitie in cijfers kan u terugvinden op de website van de FOD Justitie (http://www.just.fgov.be, sectie Statistieken, klik op de link Cel Statistieken ). Voor gerechtelijke activiteitenstatistieken en aanverwante statistische gegevens kan u ook bij andere instanties terecht. Het Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS) stond tot 1998 in voor de inzameling en publicatie van de gerechtelijke statistieken 4. De Vlaamse en Franse gemeenschappen publiceren onder andere informatie omtrent maatregelen genomen ten aanzien van minderjarigen 5. De 1 http://www.just.fgov.be, sectie Statistieken, klik op de link Cel Statistieken. 2 De publicatie Jaarstatistiek van het Openbaar Ministerie kan u raadplegen via de website van de FOD Justitie (http://www.just.fgov.be, sectie Statistieken, link College van Procureurs-generaal ). 3 U kan deze brochure bestellen op de website van de FOD Justitie of via stat@just.fgov.be. 4 Recentste en laatste jaargang gepubliceerd door het NIS betrof het statistische jaar 1996. Nationaal Instituut voor de Statistiek, Gerechtelijke Statistieken. Bedrijvigheid van hoven en rechtbanken. Jaar 1996, Brussel, 1999, 129 p. Website: http:://www.statbel.fgov.be. 5 Zie onder andere: Vlaamse Gemeenschap, Vrind 2001, hoofdstuk 6.7: bijzondere jeugdzorg. Website: http://www.vlaanderen.be. Departement Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, afdeling Bijzondere Jeugdbijstand. En: Direction générale de l aide à la jeunesse, Ministère de la Communauté Française, Rapport d activités 2001, 133 p. Website: http://www.cfwb.be. 2
Dienst Strafrechtelijk Beleid van de Minister van Justitie op haar beurt staat in voor de publicatie van statistische gegevens over veroordelingen, opschortingen en interneringen 6. Ook buiten België worden statistische gegevens over gerechtelijke thema s gepubliceerd 7. Voor het burgerlijk jaar 2004 werden de gerechtelijke activiteitenstatistieken op elektronische wijze ingezameld door de Cel Statistieken. De statistieken worden in samenspraak met de betrokken actoren, zoals de (hoofd)griffiers, de systeembeheerders en de stafdienst ICT (FOD Justitie) opgemaakt en aangepast. Het lopend informaticaproject PHENIX 8 heeft onder andere als doelstelling het efficiënter aanmaken van gerechtelijke statistieken. Deze modernisering en rationalisering van de huidige informaticasystemen moet de opvolging van de elektronische dossiers doorheen de gerechtelijke keten realiseren. Op statistisch vlak kan het overschakelen door de griffies verregaande implicaties teweegbrengen. Voorlopig kan de volledige draagwijdte van het project nog niet ingeschat worden. Heeft u nog vragen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de volgende dienst: Federale Overheidsdienst Justitie Diensten van de Voorzitter Cel Statistieken Waterloolaan 115 1000 Brussel Tel. : 02/542.69.74 Fax : 02/542.70.26 Email : stat@just.fgov.be Versie augustus 2005. 6 Dienst Strafrechtelijk Beleid, Statistisch Steunpunt, Statistische gegevens inzake veroordelingen, opschortingen, interneringen. Http://www.just.fgov.be. 7 Raadpleeg daaromtrent de bijlage Bronnen inzake gerechtelijke en aanverwante statistieken op de website van de FOD Justitie (http://www.just.fgov.be, sectie Statistieken, klik op de link Cel Statistieken ). 8 Voor meer informatie omtrent PHENIX kan u terecht op de website van de FOD Justitie (http://www.just.fgov.be). 3
Rubriekbespreking Op de algemene rol ingeschreven zaken. * Nieuwe zaken ingeschreven op de algemene rol, met uitzondering van betwiste schuldvorderingen: nieuwe zaken kunnen op verschillende manieren op de algemene rol worden ingeschreven: bij dagvaarding, door vrijwillige verschijning, door een verzoekschrift in hoger beroep, bij verzet, tegen verstekvonnis of na verwijzing door een ander gerecht. In deze cijfers zijn ook de vragen tot het verwezenlijken van pandstelling, voor dewelke een verzoekschrift op de algemene rol is vereist, verrekend. betalend: betreft alle inschrijvingen op basis van art. 269 1 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten. Tevens bekijken we hier dagvaardingen dewelke om een interpretatie of een rechtzetting van een op de algemene rol in debet ingeschreven vonnis vragen ( art. 160 2 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten) kosteloze inschrijvingen: betreft zaken voor dewelke een uitzondering van rolrecht voorzien wordt door art. 279 1 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten. Deze rubriek bevat geen betwiste schuldvorderingen, daar ze in een eigen rubriek worden opgenomen. De dagvaardingen in tussenkomst en vrijwaring, hervatting van het geding, e.d. zijn slechts procedurele incidenten en komen niet in deze rubriek voor. * Betwiste schuldvorderingen: vorderingen beschreven in art. 68 van de Wet op het faillissement (8 augustus 1997). * Door eindvonnis afgehandelde zaken (art. 19 1 Ger.W.): betreft het aantal zaken dat tijdens dit jaar aan de hand van een eindvonnis werd afgehandeld. * Vonnis over de grond van de zaak: vonnissen dewelke, conform art. 19 al 1 Ger. W., de rechtsmacht van een rechter volledig uitputten. De eindvonnissen betreffende vorderingen tot staking en de eindbeschikkingen van de voorzitter inzake pandverzilveringen worden hier vermeld. Deze rubriek bevat geen betwiste schuldvorderingen, daar ze in een eigen rubriek worden opgenomen. * Doorhalingen (art. 730 1 Ger.W.) en afstand van geding (art. 820 Ger. W.). Ingeval de doorhalingen bij proces-verbaal werden gedaan, werden ze hier vermeld. * Weglatingen: (art. 730 2a Ger.W.): betreft slechts de zaken voor dewelke, bij een eventuele herinschrijving, de weglating een verplichte betaling van een rolrecht met zich meebrengt. * Vonnissen alvorens recht te doen: betreft tussenvonnissen. Deze maken geen eind aan de zaak. Op de rol van de verzoekschriften ingeschreven zaken * Nieuwe zaken ingeschreven op de rol van de verzoekschriften: betalende zaken: betreft zaken op de rol der verzoekschriften ingeschreven op basis van art. 269 2 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten. kosteloze inschrijvingen: betreft zaken voor dewelke, in overeenstemming met artikel 279 1 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten, geen rolrecht dient betaald te worden. 4
* Niet op de rol der verzoekschriften ingeschreven verzoekschriften.: betreft de vrijwillige tussenkomsten ter vervanging (expert, revisor, voorlopige bewindvoerder): de tijdens een procedure optredende verzoekschriften zoals verzoekschriften tot heropening der debatten, verzoekschriften tot bepaling van de experthonoraria, verzoekschriften tot vrijwillige tussenkomst, verzoekschriften tot vervanging e.d.. de tijdens de faillissementsprocedure voorkomende verzoekschriften (art. 43, 47, 49, 50, 51, 59, 75, 76, 88, 107 en 108 Wet van 08.08.1997) de verzoekschriften van de faillissementscurator in een kosteloze procedure (art. 666 Ger. W.) de verzoekschriften op basis van de artikelen 747, 748 en 750 van het Ger. W. worden hier niet vermeld daar zij onder een eigen rubriek voorkomen. Op de rol kort geding ingeschreven zaken * Nieuwe zaken ingeschreven op de rol kort geding: betalend: betreft zaken ingeschreven op basis van art. 269 3 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten. kosteloze inschrijvingen: betreft zaken voor dewelke, in overeenstemming met artikel 279 1 van het Wetboek van Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten, geen rolrecht diende betaald te worden. * Vonnissen en beschikkingen: betreft alle voorbereidende en definitieve beslissingen in zaken ingeschreven op de rol kort geding. Rol van de pro deo s. * Voor het bureau van rechtsbijstand ingeleide zaken: hier wordt geen rekening gehouden met de door de curator neergelegde pro deo-verzoekschriften in het kader van een faillissement. Deze worden onder de rubriek dossiers dewelke een kosteloze procedure verkregen geplaatst. Diverse inlichtingen. * Vonnissen gewezen in hoger beroep tegen beslissingen van de vrederechters: betreft enkel vonnissen van de rechtbank van koophandel die haar rechtsmacht definitief uitputten. * Vonnissen inzake handelspraktijken (Wet van 14 juli 1991): betreft alle voorbereidende, voorlopige en definitieve beslissingen aangaande deze materie. Om de rubrieken algemene rol en eindvonnissen in overeenstemming te houden werden de eindvonnissen aangaande de vorderingen tot staking bij de eindvonnissen van de algemene rol verrekend. Deze zaken werden namelijk ingeschreven op de algemene rol. * Dossiers dewelke een kosteloze procedure verkregen: betreft enkel pro deo s in het kader van faillissementen. Administratieve handelingen. * Inzameling van gegevens: aantal dossiers. Gelet op de nieuwe wetgeving op het gerechtelijk akkoord kent deze rubriek een uitzonderlijk belang; ze geeft immers aan hoeveel bedrijven er in vooronderzoek kunnen komen. Men diende hier het aantal nieuwe, tijdens het jaar ten gevolge van 5
gegevensverzameling geopende, dossiers op te nemen. Het totaal aantal, aan de griffies doorgezonden, gegevens werd buiten beschouwing gelaten. * In het kader van gerechtelijke akkoorden uitgevoerde handelsonderzoeken. behandelde dossiers. Dit zijn de beëindigde dossiers: - voor dewelke de kamer van commerciële onderzoeken een beslissing tot doorzending naar het parket nam. - ingeleid door bekentenis van het faillissement door de schuldenaar. - waar het faillissement wordt uitgesproken op basis van een dagvaarding. in onderzoek blijvende dossiers. Dit zijn de dossiers die op 31 december bij een onderzoeksrechter in behandeling zijn. Deze publicatie bevat geen cijfers over faillissementen en gerechtelijke akkoorden. Hiervoor kan u terecht bij het Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS), http://www.statbel.fgov.be, 6
Nieuwe zaken ingeschreven op de algemene rol Door eindvonnis afgehandelde zaken Vonnissen Nieuwe zaken (excl. betwiste schuldvorderingen) Betalend Niet- Totaal nieuwe zaken (excl. betwiste Betwiste schuld- Vonnis over de grond van de zaak (excl. betwiste Doorhalingen en afstand Weg- Totaal afgehandelde zaken (excl. betwiste Afgehandelde zaken (betwiste alvorens recht te betalend schuldvorderingen) vorderingen schuldvorderingen) geding latingen schuldvorderingen) schuldvorderingen) doen ANTWERPEN Antwerpen 8104 1756 9860 7370 6708 3621 2497 12826 6733 4633 Mechelen 1507 522 2029 1459 1430 889 183 2502 1337 973 Turnhout 2133 487 2620 1791 2034 233 349 2616 1772 1455 Hasselt 2954 597 3551 1629 2281 298 286 2865 1667 2071 Tongeren 1874 389 2263 2146 1611 166 228 2005 2080 1211 Totaal 16572 3751 20323 14395 14064 5207 3543 22814 13589 10343 BRUSSEL Brussel 13029 3317 16346 6270 11052 136 5344 16532 2211 7147 Leuven 1709 466 2175 1910 1416 139 255 1810 1645 1062 Nijvel 1277 511 1788 3010 1010 23 1685 2718 483 1097 Totaal 16015 4294 20309 11190 13478 298 7284 21060 4339 9306 GENT Dendermonde 2829 2077 4906 1007 2686 548 601 3835 1682 1789 Gent 3583 493 4076 1952 2929 313 4004 7246 1477 2818 Oudenaarde 872 89 961 874 654 125 597 1376 499 709 Brugge 1669 279 1948 1026 1401 176 229 1806 1162 928 Oostende 921 201 1122 667 696 68 191 955 839 544 Ieper 499 80 579 217 404 112 267 783 453 370 Kortrijk 3441 293 3734 1218 2973 369 818 4160 1225 1245 Veurne 461 109 570 398 388 73 97 558 524 319 Totaal 14275 3621 17896 7359 12131 1784 6804 20719 7861 8722 LUIK Eupen 163 80 243 198 45 13 54 112 158 30 Hoei 446 167 613 661 302 4-306 681 488 Luik 2672 906 3578 1879 2618 57 409 3084 1731 2634 Verviers 737 166 903 426 607 52-659 540 507 Aarlen 155 60 215 170 150 11-161 206 150 Marche-en-Fam. 287 125 412 239 267 9 252 528 241 166 Neufchateau 250 73 323 289 190 24-214 352 263 Dinant 430 131 561 276 422 8 310 740 298 295 Namen 898 1059 1957 118 1818 17-1835 78 682 Totaal 6038 2767 8805 4256 6419 195 1025 7639 4285 5215 BERGEN Charleroi 2124 742 2866 3775 1671 63 6379 8113 1507 1823 Bergen 1357 315 1672 1599 1020 7 1 1028 380 1231 Doornik 829 289 1118 456 796 19 5 820 352 657 Totaal 4310 1346 5656 5830 3487 89 6385 9961 2239 3711 HET RIJK 57210 15779 72989 43030 49579 7573 25041 82193 32313 37297 7
Rol van de verzoekschriften (excl. pro deo) Niet op de rol der verzoekschriften ingeschreven verzoekschriften Rol kort geding Voor het bureau van rechtsbijstand ingeleide zaken Nieuwe zaken Vonnissen en Vonnissen en Nieuwe zaken Vonnissen en Beschikkingen Betalend Niet- beschik- Verzoekschriften Betalend Niet- beschik- Zaken toe- af- betalend kingen beschik-kingen betalend kingen gestaan gewezen ANTWERPEN Antwerpen 372 2 334 2339 1136 278 4 257 17 12 2 Mechelen 37 4 20 619 178 31 1 41 - - - Turnhout 54-61 831 588 49-52 12 12 - Hasselt 64-63 1881 1188 80 1 88 124 117 3 Tongeren 103 6 46 1298 1065 86 3 84 2 1 1 Totaal 630 12 524 6968 4155 524 9 522 155 142 6 BRUSSEL Brussel 236 14 308 2117 891 302 3 723 490 487 - Leuven 56 12 32 561 491 75 1 86 - - - Nijvel 78 1 112 770 261 43 1 44 - - - Totaal 370 27 452 3448 1643 420 5 853 490 487 - GENT Dendermonde 119 13 44-571 78-88 8 9 - Gent 109 1 62 1059 26 93 3 105 22 10 1 Oudenaarde 29-41 199 382 24 1 25 - - - Brugge 77 1 48 950 680 62 1 71 4 4 - Oostende 46 4 27 393 229 34-38 - - - Ieper 20-19 236 194 4-10 1-1 Kortrijk 85 1 74 1125 723 84 4 99 - - - Veurne 23-23 326 248 17 2 22 - - - Totaal 508 20 338 4288 3053 396 11 458 35 23 2 LUIK Eupen 20 0 16 134 132 7 0 5 0 0 0 Hoei 29 1 16 341 370 3-6 7 5 Luik 171 7 183 1363 462 68 2 94 50 46 1 Verviers 54-43 361 173 13-15 2 1 Aarlen 15-10 187 91 2-1 - - - Marche-en-Fam. 22-31 185 119 3-3 - - - Neufchateau 28-21 227 117 3-5 1 - - Dinant 37-28 331 138 7-14 3 3 - Namen 82 4 55 540 154 16 1 18 - - - Totaal 458 12 403 3669 1756 122 3 161 63 55 1 BERGEN Charleroi 27 30 32 3014 181 43-39 56 8 - Bergen 91 3 76 823 773 25 1 37 - - - Doornik 71 5 66 619 275 12-15 - - - Totaal 189 38 174 4456 1229 80 1 91 56 8 - HET RIJK 2155 109 1891 22829 11836 1542 29 2085 799 715 9 8
Vonnissen Daden van onderzoek Gewezen in hoger Inzake Proces-verbaal Proces- Neergelegde Proces-verbaal van Proces- Andere beroep tegen beslissingen van handels- van getuigen- verbaal van persoonlijke verslagen van deskundigen- eedaflegging (oa. curatoren en beslag- verbaal van plaats- akten van vrederechter praktijken verhoor verschijning onderzoek commissarissen) bezoek onderzoek ANTWERPEN Antwerpen - 80-2 237 19-2772 Mechelen 2 22 12 13 22 6 337 Turnhout - 32 6-88 301 2 704 Hasselt 16 28 6 10 54 3-681 Tongeren 1 19 10 11 139 15 1 995 Totaal 19 181 34 36 540 344 3 5489 BRUSSEL Brussel 10 377 4 10 232 18 2 4599 Leuven - - - 1 60 5-718 Nijvel 5 21-1 27 31 3 1296 Totaal 15 398 4 12 319 54 5 6613 GENT Dendermonde - 42 1 18 11 4-806 Gent 16 30 14 10 129 16-809 Oudenaarde 1 2 1 2 38 75 15 250 Brugge 11 16 5 3 95 71-739 Oostende - 14 1 1 46 40 1 485 Ieper - 1 4 4 25 4 1 161 Kortrijk 17 29 4 2 179 21 5 748 Veurne 1 33 1-27 70 234 Totaal 46 167 31 40 550 301 22 4232 LUIK Eupen 0 1 0 3 0 7 37 38 Hoei - 12 2 1 7 8 1 299 Luik 8 36 6 5 37 27 2 1250 Verviers 3 4 2 13 7-339 Aarlen - 3 2 1 8 1 1 111 Marche-en-Fam. 2 - - 7 43-117 Neufchateau 1 2 1 13 3-161 Dinant - 4-1 11 4-135 Namen 3 87 9-18 6 1 394 Totaal 13 147 25 14 114 106 42 2844 BERGEN Charleroi - 13 7 1 3-1 2038 Bergen 3 17 8 10 62 9 6 620 Doornik 4 3-3 31 5-470 Totaal 7 33 15 14 96 14 7 3128 HET RIJK 100 926 109 116 1619 819 79 22306 9
Proces-verbaal Verzoekschriften Beschikkingen Neergelegde In bewaring Inzameling In het kader van gerechtelijke akkoorden van vrijwillige neergelegd op basis van art. 747, 748, op basis van art. 747, 748, gegeven huwelijks- van gegevens. Aantal uitgevoerde handelsonderzoeken Totaal aantal Beëindigde In onderzoek verschijning 750 Ger. W. 750 Ger. W. facturen contracten dossiers dossiers dossiers blijvende dossiers ANTWERPEN Antwerpen 784 1709 1973 7638 149 8065 8192-126 Mechelen 209 180 169 2529 51 604 1774 1020 321 Turnhout 203 337 419 4115 79 1708 1584 251 - Hasselt 203 573 552 3641 1254 10770 1697 168 Tongeren 253 387 2809 79 1646 2381 1704 421 Totaal 1652 2799 3500 20732 358 13277 24701 4672 1036 BRUSSEL Brussel - 2927 1575 9976 236 9219 8278 - - Leuven 2 150 301 3190 121 264 2697 375 885 Nijvel 271 130 115 2601-1087 1902 771 599 Totaal 273 3207 1991 15767 357 10570 12877 1146 1484 GENT Dendermonde 206 293 242 5418 131 4128 4579 2030 278 Gent 256 956 742 6749 187 2144 1701 1256 101 Oudenaarde 48 201 146 1605 42 753 530 209 171 Brugge 208 368 299 3484 150 2493 1106 633 296 Oostende 155 185 174 1399 70 850 468 257 118 Ieper 74 190 148 1533 43 415 725 279 220 Kortrijk 235 332 448 5535 153 428 4439 1111 343 Veurne 104 181 101 1061 50 354 780 365 170 Totaal 1286 2706 2300 26784 826 11565 14328 6140 1697 LUIK Eupen 43 15 15 1007 30 26-11 25 Hoei 184 68 64 860 40 560 450 56 214 Luik 3 546 407 3140 100 4769 4247 1308 563 Verviers - 64 65 1815 48 944 2759 66 46 Aarlen 15 24 26 417 14 332 62 9 Marche-en-Fam. 63 56 24 914 34 226 - - - Neufchateau 21 31 39 802 19 268 38 26 6 Dinant 53 60 52 1246 40 1894 1780 - - Namen 162 129 106 1736 65 418 75 - - Totaal 544 993 798 11937 390 9437 9411 1467 863 BERGEN Charleroi 421 265 230 3087-976 5748 1799 1953 Bergen 166 120 134 1638 67 2424 2155 510 1150 Doornik 125 163 138 2219 63 754 784 254 289 Totaal 712 548 502 6944 130 4154 8687 2563 3392 HET RIJK 4467 10253 9091 82164 2061 49003 70004 15988 8472 10
Verantwoordelijke uitgever: A. Bourlet / Waterloolaan, 115 / 1000 Brussel D/2005/7951/NL/271 Diensten van de Voorzitter Cel Statistieken Waterloolaan 115 1000 Brussel Tel: 02/ 542.69.74 stat@just.fgov.be Federale Overheidsdienst Justitie http://www.just.fgov.be