STICHTING TERMINALE THUISHULP NOORDWEST-OVERIJSSEL Jaarverslag 2013
Inhoudsopgave 1) Voorwoord 2) Het bestuur 3) Voorstellen nieuwe voorzitter Cora van Dijk 4) Financieel jaarverslag 2013 5) Vrijwilligers vertellen 6) Gedicht 7) Verslag van de coördinatoren 9) Netwerk Palliatieve Zorg 10) Overzicht bestuur en coördinatoren TTH NWO Jaarverslag TTH 2013 Pagina 2 van 14
1) Voorwoord In een jaar van een economische crisis met alle gevolgen van werkeloosheid, lagere koopkracht en herwaardering van onroerend goed etc. is onze hulp aan terminale mensen thuis en in hospice t Riemkehuis gewoon doorgegaan. Had tijdelijke leegstand te maken met de opening van een hospice in Meppel, het verzorgen van terminale mensen door zorginstellingen of is dit gewoon toeval? De wijzigingen in het maatschappelijk bestel die aanstaande zijn in het kader van bezuinigingen zullen ons op de een of andere manier raken. Op zich is het opschudden van de maatschappelijke matras niet verkeerd en met het begrip participatie wordt er gedacht alles te kunnen regelen. Dit kan zolang er mensen gemotiveerd kunnen worden om dit uit te voeren en dat zij gewaardeerd worden door de omgeving. In dit speelveld voelt de Stichting Terminale Thuishulp zich heel goed thuis. De lijnen tussen de cliënt/gast en de vrijwilliger zijn kort en we hebben met vertrouwde en betrouwbare mensen te doen die weten wat verantwoordelijkheid is. Dit is mijn laatste voorwoord voor een jaarverslag. Als voorzitter mocht ik 7 jaar in uw midden functioneren. De TTH is een goed geoliede organisatie waar hard gewerkt wordt. Met als belangrijkste doel de hulp aan de terminale mens thuis en/of onze hospice t Riemkehuis. Dit gebeurt door een goede afstemming tussen bestuur, coördinatoren en vrijwilligers. Als voorzitter heb ik dit proces aanschouwd en af en toe in samenspraak met betrokkenen iets bijgesteld. In Cora van Dijk hebt U een nieuwe gedreven voorzitter terug, ik wens haar minstens zoveel voldoening in haar taak als ik heb gehad. Ik ben er trots op dat ik dit in Uw midden mocht doen, het ga U allen goed. Jan Ensing Voorzitter van de Stichting Terminale Thuishulp Noord West Overijssel Jaarverslag TTH 2013 Pagina 3 van 14
2) Het bestuur In 2013 is er door het bestuur vier maal vergaderd tevens zijn er twee vergaderingen gehouden met het bestuur van de Vrienden van Het Riemkehuis. Naar aanleiding van het besluit van de voorzitter, om na dit jaar af te treden, is een profiel opgesteld waaraan een voorzitter zou moeten voldoen. Gelukkig is er een opvolger gevonden die volledig aan dit profiel voldoet. Het bestuur ziet de toekomst vol vertrouwen tegemoet met deze nieuwe voorzitter. Zij heeft al vele maatschappelijke functies bekleed en veel ervaring met vrijwilligers. Verderop in dit verslag stelt zij zich aan u voor. Het belang van onze gasten staat altijd voorop, soms is een wens van een gast niet in het belang van goede zorg, ook het belang van de vrijwilligers kan dan in de knel komen. Naar aanleiding van een dergelijk incident zijn er maatregelen getroffen door het bestuur. Tevens is deze situatie uitgebreid besproken met de vrijwilligers. Onder leiding van onze adviseur is dit gelukkig op een bevredigende manier afgerond. Naast de terminale zorg wordt ook respijtzorg geboden in Het Riemkehuis. Hiervan is slechts twee maal gebruik gemaakt in dit verslagjaar. Ook de vraag naar terminale zorg in de hospice is iets verminderd ten opzichte van 2012. Wat de mogelijke oorzaak hiervan is kan niet met zekerheid gezegd worden. In 2014 zal de nodige aandacht worden besteed om de zorg van de terminale thuishulp onder de aandacht te brengen bij de mensen, zodat ieder die dit nodig heeft onze organisatie weet te vinden. In 2013 is de Stichting Terminale Thuishulp Noordwest Overijssel formeel ANBI geregistreerd ( Algemeen Nut Beogende Instelling). Hiervoor zijn de nodige documenten gepubliceerd via een speciale website voor ANBI organisaties. Donateurs kunnen nu, als men dit wenst, hun gift als aftrekpost opvoeren voor de fiscus. In de komende jaren staan ons veel veranderingen te wachten betreffende de zorgvoorzieningen vanuit de overheid met name de AWBZ is aan versobering onderhevig. Ook op de huishoudelijke zorg vanuit de WMO van de gemeente zal gekort worden is de verwachting, echter deze laatste verandering is nu opgeschort tot 2015. Wat de consequenties van dit beleid voor de terminale thuishulp zullen zijn is nu nog niet duidelijk. Het bestuur zal de ontwikkelingen volgen en met ondersteuning van de koepelorganisatie VPTZ de nodige maatregelen treffen. Het bestuur wil graag betrokken zijn en blijven bij de vrijwilligers, elk jaar wordt er een bijeenkomst georganiseerd om met elkaar het jaar af te sluiten. Dit jaar nam na zeven jaar onze voorzitter afscheid. Tevens was het voor de vrijwilligers een eerste kennismaking met de nieuwe voorzitter Cora van Dijk. Samen willen we ook in 2014 ER ZIJN voor terminaal zieken en hun naasten, dit blijft het uitgangspunt van de TTH. Gerry Teurlinckx secretaris TTH Noordwest Overijssel Jaarverslag TTH 2013 Pagina 4 van 14
3) Even voorstellen Cora van Dijk Toen de vertrekkende voorzitter, Jan Ensing, mij polste of ik wellicht voorzitter zou willen worden van de Stichting TTH, heb ik wel even bedenktijd gevraagd. Ik kende het Riemkehuis en had het mooie appartement destijds bezichtigd bij de opening. Ik wist van het bestaan van de terminale thuishulp. Maar ik wist niet hoe al de werkzaamheden werden georganiseerd en gefinancierd. Dus heeft Jan mij uitgebreid bijgepraat en zo hoorde ik van de grote groep vrijwilligers die in de stichting TTH met elkaar de hulp, zorg en ondersteuning biedt aan medemensen die in de laatste fase van hun leven zijn aangekomen. En van alle donaties die, naast subsidie, de werkzaamheden en het Riemkehuis mogelijk maken. Al snel daarna heb ik ja gezegd op de vraag van Jan Ensing. Mijn naam is Cora van Dijk- van de Wiel, ik ben 63 jaar en heb een zoon. Ik ben 23 jaar samen met mijn vriendin en samen hebben wij 6 kleinkinderen. Wij wonen sinds 2000 in de mooie gemeente Steenwijkerland, de gemeente waar ik de laatste 8,5 jaar werkte ik als projectontwikkelaar. Daarvoor werkte ik in Utrecht als afdelingshoofd bij de gemeente, als manager bij de Sociale Werkvoorziening en als opbouwwerker in het welzijnswerk in achterstandswijken. Vanaf 1 januari j.l. ben ik met pensioen. Bij het TTH diner in december kon ik kennis maken met de medewerkers van de stichting. Het bestuur en coördinatoren had ik kort tevoren mogen ontmoeten op mijn eerste vergadering. Ik ben erg onder de indruk van het enthousiasme, de betrokkenheid, het verantwoordelijkheidsbesef maar ook de levensvreugd van alle betrokkenen. Wat een kracht! Daar wil ik graag bij horen. Vanaf 1 januari 2014 mag ik dat als voorzitter van de stichting TTH. Jan Ensing oud voorzitter, verwelkomt Cora van dijk als de nieuwe voorzitter. Jaarverslag TTH 2013 Pagina 5 van 14
4) Financieel jaarverslag 2013 De subsidie vanuit De Regeling Terminale en Palliatieve Zorg wordt uitgevoerd door het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Ook in 2013 heeft de TTH financiële ondersteuning ontvangen voor de volgende kosten posten : Bevordering deskundigheid voor vrijwilligers en coördinatoren Reiskosten en andere onkosten van vrijwilligers en coördinatoren Kantoorkosten ( huisvesting, kopieerkosten e.d) Telefoonkosten ARBO kosten zoals vaccinaties en andere beschermende middelen Verzekeringen Een klein percentage voor de exploitatie van de hospice ( huur,gas en licht en andere vaste kosten van de appartementen). Per verzorgde gast in de hospice en per thuiszorgcliënt ontvangt de TTH een vast bedrag ongeacht de duur van de hulpverlening. Dit bedrag wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld. Daarnaast komen er gelukkig regelmatig giften van diverse organisaties en particulieren binnen. Daardoor kan nog altijd gesproken worden van een gezonde financiële situatie Wim Engels, Penningmeester Stichting T.T.H. Noordwest Overijssel Jaarverslag TTH 2013 Pagina 6 van 14
5) Vrijwilligers vertellen Wij hadden van de zomer een dame in ons hospice, twee dagen voor mijn vakantie had ik dienst, bij het afscheid vroeg mevrouw Wilma waar ik heen ga met vakantie. Ik vertelde mevrouw dat wij 10 dagen naar Lochem gaan en daar gaan fietsen, waarop mevrouw zei, ga jij naar Lochem zou jij wat voor mij willen doen, natuurlijk zei ik, wil jij voor mij naar de boekhandel gaan, die is van Boeije Jansen en hem heel veel groeten doen, anders schrikt hij zo als hij de kaart van mijn overlijden krijgt, ik ga dat voor U doen, maar stel dat hij naar U toe wil, nee vertelde Wilma mij ik wil niet dat Boeije mij zo ziet. Dus mijn eerste dag van de vakantie was op zoek naar de boekhandel, er waren wat klanten ik wachtte netjes op mijn beurt toen een vriendelijke meneer mij vroeg of hij mij misschien kon helpen, ik zeg ja ik zoek een meneer Boeije Jansen,die staat voor u zei hij, ik vertelde hem dat ik in een hospice werk en hem heel veel groeten van Wilma moest doen, even was het stil, toen vroeg meneer mij of ik even mee wilde gaan naar zijn kantoor en tijdens ons gesprek, onder het genot van koffie zei hij, ik wil naar haar toe, waarop ik vertelde dat ik dat aan Wilma had gevraagd maar zij dat niet meer wilde, wat kan ik nog doen vroeg Boeije mij, U zou een kaartje kunnen sturen, heeft U het adres? Dat kom ik morgen even brengen. Ik Lineke gebeld voor het adres en de postcode en de andere dag weer richting boekhandel. Toen ik weer thuis was even mijn mail bekeken hoe het was in ons hospice, niemand overleden, ik de andere dag naar de hospice, daar lag Wilma heel ziek onder het dekbed, ik zeg, ik ben het en ben bij Boeije geweest, ze schoot overeind en bedankte mij, ik heb nog zo'n mooie brief van hem gekregen, daar doe je het voor, ook tijdens onze vakantie blijven wij met dit mooie werk bezig. Henny Verbeet Eén van mijn ervaringen als vrijwilliger. Ik werd gebeld, of ik in wou vallen in de hospice voor een collega die ziek was geworden. Ik kwam in de hospice en trof een man aan die zeer boos was. Boos omdat hij zo ziek was en wist dat hij nu ging sterven. Ik heb de hele morgen geprobeerd om met de heer contact te krijgen, wat mij niet lukte. Dit, met mijn toch al jaren lange ervaring, een raar gevoel. Het was de bedoeling, dat ik mij weer in zou roosteren voor een volgende dienst, toen dacht ik wil ik dit wel, ik doe dit werk ook omdat ik het leuk vindt en heb na rijp beraad met mij zelf beslist, dat ik mij niet weer inrooster. Wat gebeurde er, een paar dagen later werd ik weer gebeld, wil jij alsjeblieft weer een dienst draaien? En dan doe je dat, omdat je weet dat het nodig is. Ik kwam weer bij diezelfde heer en deed weer een poging om met hem in contact te komen. Ik zag in de kast treintjes staan en vroeg hem of dat een hobby van hem was en dat ik in onze vakantie in Duitsland in een stoomtrein had gezeten en als dit heel leuk had ervaren. De heer keek mij aan en samen hebben we een hele fijne morgen gehad. Ik ging aan het eind van de morgen naar huis met een heel blij gevoel, fijn dat we een prettige morgen hebben gehad, maar ook ik had wat geleerd, d.w.z. mensen met hun ziekte, verdriet, onmacht met alles om hen heen, omgaan. Dit is een ervaring, die ik nooit weer vergeet, maar door alle cursussen en terugkommiddagen leer je hier mee om te gaan. Jenny Veldhuis - Voortman Jaarverslag TTH 2013 Pagina 7 van 14
6) Gedicht Dank je wel, geleende schouder, dat ik even leunen mocht, dat ik even klein mocht wezen, dat een hand de mijne zocht. Dank je wel, geleende oren, open voor een jammerklacht, open voor mijn diepste wanhoop, luisterend de halve nacht. Alda Bolmers Jaarverslag TTH 2013 Pagina 8 van 14
7) Verslag van de coördinatoren Algemeen Als team van 4 coördinatoren kunnen we terugkijken op een jaar van goede samenwerking, samen met een groep van 45 vrijwilligers. Het is een hechte en zeer betrokken groep, waarmee het fijn samenwerken is. De vrijwilligersgroep bestaat uit 38 vrouwen en 7 mannen. Deze groep werkt in de hospice en van deze groep werken zo n 10 vrijwilligers ook in de thuissituatie. Het aantal vrijwilligers is vrij constant. In 2013 zijn 2 vrijwilligers gestopt en is 1 vrijwilliger na enige jaren weer opnieuw gestart. Met deze groep vrijwilligers kunnen we de vraag naar zorg in de hospice en de hulpvraag in de thuissituaties prima aan. De coördinatoren zijn iedere dinsdagmiddag van 13.30 tot 16.00 uur te vinden in het gebouw van Zorggroep Oude en Nieuwe Land. Ze mogen hier gebruik maken van de faciliteiten, zoals kantoorruimte, ruimte voor het houden van vrijwilligersbijeenkomsten, postverzorging en kopieerwerk, etc. Hierdoor hebben we korte lijnen met wijkverpleging en andere disciplines binnen de zorg. De coördinatoren zijn 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Zij wisselen wekelijks op dinsdag van dienst. Hospice De zorg in de hospice leek in 2013 rustiger. Dit kwam voornamelijk door de kortere verblijfsduur van de gasten. Het aantal gasten is vergelijkbaar met de voorgaande jaren. Thuissituatie In de thuissituatie was het behoorlijk druk. We hebben veel mensen een lange tijd kunnen ondersteunen. Uit onze enquêtes blijkt dat er veel waardering en dankbaarheid is van de familieleden van de geholpen cliënten. Wij zijn van mening dat thuis sterven het mooiste is. Als dit niet mogelijk is hebben wij in Steenwijkerland een mooi alternatief, het bijna thuishuis Het Riemkehuis. Werkzaamheden coördinatoren in 2013 - Voortgangsgesprekken met vrijwilligers - Regiobijeenkomsten VPTZ (voor- en najaar). - Lezingen gehouden bij verschillende organisaties als onderdeel van onze PR. - Het organiseren van vrijwilligersbijeenkomsten op de tweede dinsdag van de maand. - Het voor vrijwilligers regelen van oefeningen in tiltechnieken en andere praktische handelingen. - Bezoek gebracht aan hospice te Meppel en een tegenbezoek gehad. Werkzaamheden door vrijwilligers - Het beheren en bijhouden van onze bibliotheek. - Het regelen van de cursussen voor de vrijwilligers. - Het potje lief en leed en bezoekjes aan bv. zieke colegavrijwilligers. - Het in orde houden van de tuin rondom de hospice. - Eén vrijwilliger die alle klusjes en technische problemen oplost. - Eén vrijwilliger maakt prachtige kaarten voor elke jarige vrijwilliger. Jaarverslag TTH 2013 Pagina 9 van 14
Vervolg verslag van de coördinatoren Vrijwilligers Elke tweede dinsdag van de maand komen de vrijwilligers bij elkaar o.l.v. de coördinatoren. In 2013 zijn er 10 bijeenkomsten geweest met de volgende onderwerpen. Januari: Lezing door een SCEN-arts. Februari: Met groepjes in gesprek over stellingen uit de praktijk. Maart: Ademhalings- en ontspanningsoefeningen door een fysiotherapeut. April: Moderne rituelen rondom de dood door een medisch socioloog. Mei Jaarlijks uitje, naar museum Valse Kunst en ter afsluiting met elkaar gegeten. Juni: Documentaire van Zembla gekeken, gevolgd door discussie. Georganiseerd door 2 vrijwilligers. September: Lezing door onze juridisch/medisch adviseur over toekomstgericht terugkijken op een moeilijke situatie. Oktober: Lezing door een pastor over verplichting en/of vrijblijvendheid van vrijwilligerswerk. November: Lezing door een medewerker van de Monuta-stichting over de nieuwste ontwikkelingen in de laatste zorg voor een overledene. December: Een zeer geslaagd en gezellig kerstdiner met bestuur en vrienden van.... Tevens was er voor iedereen een mooie kerstattentie als afsluiting van 2013. De coördinatoren, Maartje Ilmer Nelian Sassen Femmie Scholten Lineke Wierda Cursussen 2013 Jaarlijks biedt de koepelorganisatie VPTZ een scholingsprogramma aan voor vrijwilligers. Sinds vorig jaar mag ik samen met mijn collega Herma Nijland de inschrijvingen van deze cursussen regelen. Afgelopen jaar zijn er weer verschillende van onze vrijwilligers op cursus geweest, op diverse plaatsen in het land worden de cursussen verzorgd. Bij deze cursussen ontmoet men collega vrijwilligers uit het hele land. Naast de inhoud van de cursus, die ook altijd erg goed is, vormt het uitwisselen van ervaringen een extra dimensie die zeer op prijs wordt gesteld door de vrijwilligers. Elke vrijwilliger mag jaarlijks één module volgen,onderstaand een overzicht van de gevolgde modules: Jaarverslag TTH 2013 Pagina 10 van 14
5 vrijwilligers hebben module 1 gedaan : Afstemmen op de ander. 4 andere hebben module 2 gedaan: Balans in verlies, 5 van onze vrijwilligers hebben module 3 gedaan: Dichtbij jezelf en dicht bij de ander, 5 personen hebben module 5 gedaan: Veiligheid en Hygiëne 3 vrijwilligers hebben module 9 hebben gedaan: Kennis van ziektebeelden. Zo zijn er in totaal weer 22 van onze vrijwilligers op cursus geweest en iedereen heeft het als waardevol en goed ervaren. Ria Hassing Hulpaanvragen 2013 HULPAANVRAGEN EN INZETTEN THUISSITUATIE 2013 Aanvragen 23 Leeftijden Geen zorg 2 Leeftijd 90/100 5 Totaal zorg 21 Leeftijd 80/90 4 Leeftijd 70/80 9 nachten 108 Leeftijd 60/70 5 dagdelen 98 jongste 58 jaar Avonden 18 Oudste 97 jaar Totaal uren 1149 Gemiddelde leeftijd 85 jaar ZONL 14 Ziektebeeld buurtzorg 7 kanker 17 mantelzorg 2 Hart en vaat 2 ouderdom 2 mannen 11 CVA 1 vrouwen 12 Wondroos 1 Jaarverslag TTH 2013 Pagina 11 van 14
HOSPICE HET RIEMKEHUIS Aanvragen 12 Aanvragen door: Andere locatie 1 Ziekenhuis Meppel 7 Naar huis 1 Ziekenhuis 1 Heerenveen Overleden voor 1 Mantelzorg 2 opname Totaal in zorg 9 Opname dagen 158 Buurtzorg 1 Huisarts 1 leeftijden ziektebeelden Gemiddeld 78 kanker 11 oudste 88 neurologisch 1 Jongste 44 Jaarverslag TTH 2013 Pagina 12 van 14
9) Netwerk Palliatieve Zorg 2013 Palliatieve zorg is de actieve, totale zorg voor mensen en hun naasten op het moment dat de ziekte niet meer te genezen is. Het algemene doel van palliatieve zorg is het streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven en de afronding hiervan. De TTH is met twee personen vanuit het bestuur vertegenwoordigd in het netwerk. Samen met dit netwerk werden themaavonden georganiseerd voor de vrijwilligers en professionals. Samenwerking versterkt de positie van de terminale zorg door vrijwilligers, waardoor de hulp bij alle deelnemers bekend is en als een volwaardige schakel in de keten van hulpverlening kan blijven functioneren. Dit verslagjaar is een Paliatief Consultatie Team ( PCT ) opgericht, waardoor het nu mogelijk is voor hulpverleners direct contact op te nemen om informatie en advies in te winnen over alle vormen van palliatieve zorg in de regio Meppel /Steenwijkerland. In het palliatieve netwerk functioneren kennisdragers, zij zijn het contactpunt van hun achterban. Elke organisatie heeft een of meer kennisdragers,deze worden regelmatig bijgeschoold over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van palliatieve zorg. Tevens worden regelmatig themabijeenkomsten en scholingen aangeboden vanuit het palliatief netwerk. Een jaarlijks terugkerend fenomeen is de dag van de palliatieve zorg,bedoeld om deze zorg nog eens extra onder de aandacht van de bevolking te brengen. Ook dit jaar werd hieraan weer aandacht besteed in de vorm van diverse werkshops o.a. casuïstiek en palliatieve sedatie. Het netwerk voor palliatieve zorg komt eenmaal in de zes weken bijeen, er worden dan samenwerkingsafspraken gemaakt en inhoudelijke zaken besproken. Door een goede afstemming en samenwerking wordt de kwaliteit van de zorg aan patiënten verbeterd en weten hulpverleners elkaar te vinden. Jaarverslag TTH 2013 Pagina 13 van 14
10) Overzicht bestuur en coördinatoren Bestuur Stichting Terminale Thuishulp Noordwest Overijssel De heer J.W.C. Ensing, voorzitter Mevrouw G.W.A. Teurlinckx van de Ven, secretaris De heer W. Engels, penningmeester De heer P.J.M. Hullegie, bestuurslid Mevrouw drs. H. Tan Koning, bestuurslid Mevrouw H. M. Kisteman _ Roeland bestuurslid ( tevens vertrouwenspersoon) Adviseur : Mr. D.A.A. van der Wedden, jurist en arts Bestuur Vrienden van Het Riemkehuis De heer J.W.C. Ensing, voorzitter Mevrouw G.W.A. Teurlinckx van de Ven, secretaris De heer W. Engels, penningmeester Mevrouw L.P. Landman-Steenbeek De heer P.R. Bos Coördinatoren: Mevrouw Lineke Wierda Mevrouw Maartje Ilmer Mevrouw Nelian Sassen Mevrouw Femmie Scholten Telefoon 06-51 60 60 18 Adres gegevens: hospice Het Riemkehuis" Burgemeester Goeman Borgesiusstraat 39 8331 JZ STEENWIJK Logeerhuis voor Respijtzorg Het Riemkehuis Burgemeester Goeman Borgesiusstraat 37 8331 JZ STEENWIJK Stichting Terminale thuishulp NWO Postbus 155 8330 AD STEENWIJK Website: www. hospicesteenwijkerland.nl Jaarverslag TTH 2013 Pagina 14 van 14