Vragenlijst voor vertalers Velden met een zijn verplicht. Introductie 1
Europe Economics en het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam hebben van DG Connect van de Europese Commissie de opdracht gekregen om een onderzoek uit te voeren naar de vergoeding van schrijvers (fictie, non-fictie, academisch, educatief), journalisten (geschreven pers en audiovisueel), auteurs van publicaties in wetenschappelijke/academische tijdschriften, vertalers (literair en audiovisueel), fotografen, illustratoren en ontwerpers voor het gebruik van hun werk. In het onderzoek zal worden gekeken naar de verschillende nationale voorschriften en mechanismen in bepaalde Lidstaten, die verzekeren dat vertalers vergoeding ontvangen voor de exploitatie van hun werk. Er zal ook worden bepaald of, en in welke mate, de verschillen die onder de Lidstaten bestaan invloed hebben op remuneratieniveaus. Hiertoe houden we een online enquête onder vertalers in tien Europese landen. Wij denken dat vertalers hun eigen vergoeding waarschijnlijk beter kennen dan wie dan ook, en daarom is het belangrijk voor ons om deze informatie uit de eerste hand te verkrijgen. Het onderzoek betreft uw activiteiten als een zelfstandig vertaler en/of vertaler in loondienst. Eventuele andere activiteiten die u onderneemt om inkomsten te genereren maken geen deel uit van dit onderzoek. We begrijpen dat het invullen van de enquête wat van uw tijd in beslag zal nemen, en daarom hebben we deze zo kort mogelijk gehouden. De meeste vragen hebben multiplechoice-antwoorden en het zou niet meer dan 10 tot 15 minuten moeten duren om de hele enquête in te vullen. We hopen dat u zult kunnen bijdragen aan dit belangrijke stukje onderzoek. Uw deelname zal helpen ervoor te zorgen dat aanbevelingen voor het verzekeren van eerlijke vergoeding gericht zijn op de voornaamste bezorgdheden van auteurs. De bijlage van de uitnodigingsmail is een machtigingsbrief van DG Connect die onze deelname aan het onderzoek verifieert. Als u echter nog meer verzekering wilt dat dit een legitiem onderzoek is, kunt u Ewa Biernat of Judit Fischer van DG Connect e-mailen op ewa.biernat@ec.europa.eu en judit.fischer@ec.europa.eu. Voor hulp bij het invullen van de enquête kunt u Stefano Ficco of Iona McCall van Europe Economics e-mailen op Stefano.Ficco@europe-economics.com en Iona.McCall@europe-economics.com. Alle antwoorden zijn vertrouwelijk: noch Europe Economics, noch het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam, noch DG Connect zal u kunnen identificeren. Wij verzoeken u de enquête uiterlijk 21 juni 2015 in te vullen. Bij voorbaat hartelijk dank voor uw reactie. Achtergrondinformatie De informatie over uw algemene achtergrond zal ons helpen uw antwoorden beter te begrijpen vergeleken met die van andere deelnemers. 2
Bij welke van de volgende activiteiten bent u het vaakst betrokken als vertaler? (Selecteer alles wat van toepassing is.) Vertaling van gedichten Vertaling van fictieboeken Vertaling van non-fictieboeken Vertaling van educatieve boeken/handboeken Vertaling van boeken voor kinderen en jongvolwassenen Vertaling van wetenschappelijke/technische boeken Vertaling van kranten-/tijdschriftartikelen Vertaling van reclames/commercieel materiaal Andere categorie van literaire vertaling Interlinguïstische ondertiteling Vertaling van voice-overscripts voor documentaires en films Vertaling voor nasynchronisatie (lipsynchronisatie of voice-over) Live ondertitelvertaling voor live uitzendingen Ondertitelvertaling voor doven en slechthorenden Vertaling van audiobeschrijving voor blinden en slechtzienden Andere categorie van audiovisuele vertaling Welke van de volgende activiteiten is uw primaire activiteit als vertaler? (Selecteer één antwoord.) Vertaling van gedichten Vertaling van fictieboeken Vertaling van non-fictieboeken Vertaling van educatieve boeken/handboeken Vertaling van boeken voor kinderen en jongvolwassenen Vertaling van wetenschappelijke/technische boeken Vertaling van kranten-/tijdschriftartikelen Vertaling van reclames/commercieel materiaal Andere categorie van literaire vertaling Interlinguïstische ondertiteling Vertaling van voice-overscripts voor documentaires en films Vertaling voor nasynchronisatie (lipsynchronisatie of voice-over) Live ondertitelvertaling voor live uitzendingen Ondertitelvertaling voor doven en slechthorenden Vertaling van audiobeschrijving voor blinden en slechtzienden Andere categorie van audiovisuele vertaling Beantwoord de rest van de enquête op basis van de primaire activiteit die u hierboven hebt aangegeven. 3
In welk land woont u? Denemarken Frankrijk Duitsland Hongarije Italië Ierland Nederland Polen Spanje Verenigd Koninkrijk Hoeveel jaar werkt u al in de primaire activiteit die u eerder als antwoord hebt opgegeven? Minder dan 1 jaar Tussen de 1 en 2 jaar Tussen de 2 en 3 jaar Tussen de 3 en 4 jaar Tussen de 4 en 5 jaar Tussen de 5 en 10 jaar Tussen de 10 en 20 jaar Meer dan 20 jaar 4
Vanuit welke van de volgende talen vertaalt u met betrekking tot uw primaire activiteit? Baskisch Bulgaars Catalaans Kroatisch Tsjechisch Deens Nederlands Engels Ests Fins Frans Galicisch Duits Grieks Fries Hongaars Iers (Gaelisch) Italiaans Lets Litouws Luxemburgs Maltees Pools Portugees Roemeens Schots (Gaelisch) Slowaaks Sloveens Spaans Zweeds Welsh Turks Russisch Oekraïens Japans Chinees 5
Naar welke van de volgende talen vertaalt u met betrekking tot uw primaire activiteit? Baskisch Bulgaars Catalaans Kroatisch Tsjechisch Deens Nederlands Engels Ests Fins Frans Galicisch Duits Grieks Fries Hongaars Iers (Gaelisch) Italiaans Lets Litouws Luxemburgs Maltees Pools Portugees Roemeens Schots (Gaelisch) Slowaaks Sloveens Spaans Zweeds Welsh Turks Russisch Oekraïens Japans Chinees 6
Hoe belangrijk zijn uw inkomsten uit uw primaire activiteit voor u? Het is mijn enige bron van inkomsten Het is niet mijn enige bron van inkomsten, maar wel de voornaamste Het is een secundaire bron van inkomsten Ik krijg er geen inkomsten uit Hoe voert u uw primaire activiteit uit? Als freelancer Onder een arbeidscontract Beide (hangt af van het vertaalwerk) Arbeidscontract Deze informatie zal vertrouwelijk worden behandeld door Europe Economics en het Instituut voor Informatierecht en kan op geen enkele manier aan u worden gekoppeld. Geef hieronder aan wie uw werkgever is met betrekking tot uw primaire activiteit. Kleine nationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Kleine internationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Grote nationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Grote internationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Organisatie in de publieke sector Individueel Hebt u een of meer van het volgende ondervonden met betrekking tot uw contract? Een contract waarin volledig eigendom van uw werk wordt geclaimd Een contract waarin een uitgebreide licentie wordt geclaimd om uw werk onbeperkt te gebruiken Een contract waarin het recht wordt geclaimd om uw werk in andere publicaties te gebruiken, maar waarin wordt toegestaan dat u betalingen ontvangt voor secundair gebruik Een contract waarin zowel digitale als gedrukte publicatie wordt gedekt (indien van toepassing) Een contract waarin alleen eenmalig gebruik van uw werk wordt gedekt Een contract waarin afstand wordt gedaan van uw morele rechten (inclusief het recht om te worden geïdentificeerd en het recht op integriteit van uw werk) Een contract waarin de opname van uw werk in digitale archieven van de werkgever wordt gespecificeerd, waardoor het mogelijk dus toegankelijk is voor andere werknemers, het bedrijfsnetwerk en/of het grote publiek Geen van bovengenoemde 7
Freelance contract Deze informatie zal vertrouwelijk worden behandeld door Europe Economics en het Instituut voor Informatierecht en kan op geen enkele manier aan u worden gekoppeld. Geef hieronder aan wie uw voornaamste klant/koper van uw werk is voor uw primaire activiteit. Kleine nationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Kleine internationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Grote nationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Grote internationale organisatie/bedrijf (bijv. vakuitgever, educatieve uitgever, STM-uitgever, Organisatie in de publieke sector Individueel Hoe hebt u onderhandeld over uw looncontract met betrekking tot het werk dat u hebt gedaan voor uw voornaamste klant/koper van uw werk? Ik heb gebruik gemaakt van een agent Ik heb gebruik gemaakt van een vertegenwoordiger van een derde partij Ik heb zelf onderhandeld omdat ik geen andere keus had Ik heb zelf onderhandeld omdat ik dacht dat ik betere voorwaarden kon krijgen Ik heb niet kunnen onderhandelen over mijn contract, ik heb de contractvoorwaarden van de klant geaccepteerd Geen van bovengenoemde Welke van de volgende antwoorden beschrijft het best welk soort contract over het algemeen voor uw overeenkomst wordt gebruikt? Een modelcontract dat is aangeboden door mijn beroepsvereniging (vakbond, enz.) Een standaardcontract dat is aangeboden door de partij (bijv. uitgever, omroep) waarmee ik het contract heb getekend Een op maat gemaakt contract Een contract dat is gebaseerd op een collectieve onderhandelingsovereenkomst die bepalingen over vergoeding bevat Een contract dat is gebaseerd op een collectieve onderhandelingsovereenkomst die geen bepalingen over vergoeding bevat Geen contract of alleen een mondeling contract Geen van bovengenoemde 8
Hebt u een of meer van de volgende problemen ondervonden met betrekking tot uw contract? (Selecteer alles wat van toepassing is.) Er was geen vergoeding aangeboden of opgenomen in mijn contract Het was niet duidelijk hoeveel vergoeding ik moet ontvangen voor mijn werk Ik heb de overeengekomen vergoeding niet ontvangen Ik heb geen duidelijk rapport over de betaalde royalty's ontvangen Ik kon de nauwkeurigheid van de rapportering over de verkoop van mijn werk niet verifiëren Mijn werk is zonder mijn weten en/of toestemming in een digitale indeling gepubliceerd Ik heb geprobeerd mijn rechten terug te krijgen, maar het was juridisch niet mogelijk het contract te beëindigen of op te zeggen Ik wilde opnieuw onderhandelen over het contract, maar dit was juridisch niet mogelijk Ik moest een uitkoopcontract met een lumpsum accepteren in ruil voor de overdracht van alle rechten en in eeuwigheid Mijn morele rechten werden niet gerespecteerd Geen van bovengenoemde Uw inkomsten Wij willen graag weten wat uw gemiddelde inkomsten zijn uit de activiteiten die u in de bovenstaande sectie hebt aangegeven. Beantwoord de volgende vragen met betrekking tot uw eerder opgegeven primaire vertaalactiviteit. Niet alle vragen in deze sectie zijn verplicht. We zouden een zo volledig mogelijk antwoord echter bijzonder op prijs stellen, aangezien we dan gemakkelijker een robuuste analyse kunnen bieden en het beleidsvormingsproces beter kunnen informeren. Deze informatie zal vertrouwelijk worden behandeld door Europe Economics en het Instituut voor Informatierecht en kan op geen enkele manier aan u worden gekoppeld. 9
Geef aan in welke valuta u geldbedragen wilt opgeven. EUR GBP USD BGN CHF CZK DKK HRK HUF NOK PLN RON SEK Welk percentage van uw werk heeft betrekking op vertalingen vanuit een eerste taal (d.w.z. een vertaling van het oorspronkelijke werk, niet van een tussenvertaling in een andere taal)? 0% Minder dan 10% Tussen de 10% en 20% Tussen de 20% en 30% Tussen de 30% en 40% Tussen de 40% en 50% Tussen de 50% en 60% Tussen de 60% en 70% Tussen de 70% en 80% Tussen de 80% en 90% Meer dan 90% 100% Wat was voor uw primaire activiteit de gemiddelde vergoeding per typische opdracht met betrekking tot vertalingen vanuit een eerste taal in de afgelopen twee jaar? (Dit kan bijvoorbeeld een vertaling van een boek of gedicht zijn, of de ondertiteling van een film.) Aan de hand waarvan meet u de lengte van een opdracht? Aantal woorden Aantal pagina's Aantal gewerkte dagen Minuten audio-visuele opname 10
Wat was voor uw primaire activiteit de lengte van een typische opdracht met betrekking tot vertalingen vanuit een eerste taal in de afgelopen twee jaar (in aantal woorden, pagina's, minuten audio-visuele opname of gewerkte dagen zoals hierboven opgegeven)? Hoeveel opdrachten hebt u elk jaar ongeveer voor uw primaire activiteit uitgevoerd met betrekking tot vertalingen vanuit een eerste taal in de afgelopen twee jaar? Beschouw nu werk met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal, d.w.z. een vertaling die is gebaseerd op een andere vertaling van het oorspronkelijke werk (als het oorspronkelijke werk bijvoorbeeld in het Engels was en dit naar het Duits is vertaald op basis van een tussenvertaling in het Frans, dan zou dit worden geclassificeerd als een vertaling vanuit een tweede taal). Wat was voor uw primaire activiteit de gemiddelde vergoeding per typische opdracht met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal in de afgelopen twee jaar? (Dit kan bijvoorbeeld een vertaling van een boek of gedicht zijn, of de ondertiteling van een film.) Wat was voor uw primaire activiteit de lengte van een typische opdracht met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal in de afgelopen twee jaar (in aantal woorden of gewerkte dagen zoals hierboven opgegeven)? Hoeveel opdrachten hebt u elk jaar ongeveer voor uw primaire activiteit uitgevoerd met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal in de afgelopen twee jaar? Beschouw nu uw primaire rechten (d.w.z. uw recht op royalty's voor het gebruik van uw werk in gepubliceerde vormen) en secundaire rechten (d.w.z. uw aandeel van de verkoop van rechten). Welk percentage hebt u over het algemeen ongeveer ontvangen voor primaire rechten in uw contract met betrekking tot vertalingen vanuit een eerste taal in de afgelopen twee jaar? tussen 0 en 100 Welk percentage hebt u over het algemeen ongeveer ontvangen voor secundaire rechten in uw contract met betrekking tot vertalingen vanuit een eerste taal in de afgelopen twee jaar? tussen 0 en 100 11
Welk percentage hebt u over het algemeen ongeveer ontvangen voor primaire rechten in uw contract met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal in de afgelopen twee jaar? tussen 0 en 100 Welk percentage hebt u over het algemeen ongeveer ontvangen voor secundaire rechten in uw contract met betrekking tot vertalingen vanuit een tweede taal in de afgelopen twee jaar? tussen 0 en 100 Beschouw nu hoeveel u ongeveer aan aanvullende betalingen hebt ontvangen voor secundair gebruik van uw vertaalde materiaal in de afgelopen twee jaar. (Deze aanvullende betalingen omvatten thuiskopie- en reprografieheffingen, betalingen voor uitzendingen en ander secundair gebruik van uw vertalingen). Geef indien mogelijk het gemiddelde gedrag aan dat u elk jaar van uw collectieve beheersorganisatie hebt ontvangen met betrekking tot uw primaire activiteit (in uw gekozen valuta die u eerder hebt opgegeven). Als u de bovenstaande vraag niet kunt beantwoorden, geef dan het totale gemiddelde bedrag aan dat u elk jaar voor alle activiteiten hebt ontvangen van uw collectieve beheersorganisatie (in uw gekozen valuta die u eerder hebt opgegeven). Geef ook aan welk geschatte percentage hiervan betrekking heeft op uw primaire activiteit. tussen 0 en 100 Geef indien mogelijk het gemiddelde gedrag aan dat u elk jaar van uw voornaamste klant/koper van uw werk hebt ontvangen met betrekking tot uw primaire activiteit (in uw gekozen valuta die u eerder hebt opgegeven). Nogmaals, als u de bovenstaande vraag niet kunt beantwoorden, geef dan het totale gemiddelde bedrag aan dat u elk jaar voor alle activiteiten hebt ontvangen van uw voornaamste klant/koper (in uw gekozen valuta die u eerder hebt opgegeven). Geef ook aan welk geschatte percentage hiervan betrekking heeft op uw primaire activiteit. tussen 0 en 100 12
Wat waren ongeveer de gemiddelde jaarlijkse inkomsten die u hebt ontvangen voor freelancewerk in de afgelopen twee jaar? Beantwoord dit met betrekking tot uw primaire activiteit en in uw gekozen valuta die u eerder hebt opgegeven. Bedankt voor uw deelname aan dit onderzoek. 13