1
2 Illustraties Eva Lenis. Vormgeving Biblionet Drenthe
Doorgaande Leeslijn Voorwoord Doorgaande leeslijn voorschools is het aanbod leesbevorderingsactiviteiten van de bibliotheek Emmen voor de peuterspeelzalen in de gemeente Emmen. De bibliotheek werkt al jarenlang en met heel veel plezier samen met de leidsters in de peuterspeelzalen om te komen tot succesvolle leesbevorderingsactiviteiten in en vanuit de speelzalen. De bibliotheek heeft hiervoor een dienstverleningsovereenkomst afgesloten met Sedna, afdeling peuterspeelzaalwerk. In deze brochure hebben wij alle onderdelen van de dienstverlening voor het komende schooljaar op een rijtje gezet. De doorgaande leeslijn voorschools sluit aan op de doorgaande leeslijn primair onderwijs. Bij dit aanbod horen bestelformulieren voor: Boekenpretcollecties Themacollecties Vertelkoffers Vertelplaten met vertelkastje (kamishibai) van diverse prentenboeken Zou u deze formulieren vóór vrijdag 8 juli 2011 willen opsturen? We hopen dat u komend schooljaar weer veel gebruik zult maken van de materialen van de bibliotheek en wensen u en de peuters veel succes en plezier bij uw voorleesactiviteiten. Heeft u vragen,opmerkingen of wensen, wij horen het graag! Met vriendelijke groet, Mineke Meinen en Tineke Fietje Afdeling educatie Bibliotheek Emmen (Noorderplein 101) Postbus 1019, 7801 BA Emmen T (0591) 681425 - Mineke T (0591) 681429 - Tineke E m.meinen@bibliotheekemmen.nl E t.fietje@bibliotheekemmen.nl 3
Inhoud Voorwoord 3 1 Voorlichting 5 2 Activiteiten rond voorlezen 6 3 Collecties lenen 7 4 Contactpersonen afdeling educatie 9 Bijlage 1 - Titeloverzicht centrale prentenboeken 10 Bijlage 2 - Titeloverzicht themacollecties 12 Bijlage 3 - Titeloverzicht vertelplaten 13 voor Kamishibai (vertelkastje) Bijlage 4 - Titeloverzicht vertelkoffers 14 4
1 Voorlichting Lezen begint al bij baby s: voorlichting op ouderbijeenkomsten Zoekt u een leuk thema voor een ouderbijeenkomst? Het is mogelijk om een bijeenkomst over taalontwikkeling en voorlezen te laten verzorgen door één van de jeugdbibliothecarissen in de gemeente Emmen. Ook is het mogelijk om een ouderbijeenkomst nieuwe stijl aan te vragen. De jeugdbibliothecaris verzorgt dan samen met een logopediste of diëtiste een interactief programma. Er wordt altijd een tentoonstelling bij gemaakt van de meest aantrekkelijke peuterboeken en andere materialen. Doelgroep: Wanneer: Duur: Ouders Ouders informeren over het belang van voorlezen; ouders enthousiast maken voor mooie peuterboeken In overleg Ca. 1,5 uur Kostenindicatie: 100,00 / ouderbijeenkomst nieuwe stijl; kosten in overleg Contactpersoon: Tineke Fietje Kopij voor de peuterkrant Ik ga ook naar de bieb Voor uw peuterkrant of nieuwsbrief biedt de bibliotheek u 3x per jaar kopij aan. Hierin is aandacht voor leuke nieuwe peuterboeken, cd-s, cd-roms of interessante websites. Het artikel is drukklaar en beslaat 2 A4-tjes. U ontvangt de kopij per e-mail of per post. Doelgroep: Wanneer: Kosten: Verspreiding: Ouders en leid(st)ers speelzalen Voorlichting over voorlezen en leuke peuterboeken/materialen Verschijnt november, februari en mei Geen Per post en digitaal Peuterboekenshow: zelf boeken aanschaffen De bibliotheek verzorgt in overleg met Sedna een boekenshow indien budget beschikbaar is. Recent verschenen boeken (en eventuele andere materialen) kunnen via de boekhandel aangeschaft worden. Ook is er de mogelijkheid de boeken geplastificeerd te bestellen via de bibliotheek, dit verlengt de levensduur van de boeken. Elke peuterspeelzaal ontvangt t.z.t. een uitnodiging voor de peuterboekenshow. 5
2 Activiteiten rond voorlezen De Nationale Voorleesdagen Veel speelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen organiseren tijdens de jaarlijkse Nationale Voorleesdagen een Voorleesontbijt. Samen ontbijten en samen luisteren naar een mooi verhaal, voorgelezen door een bekend persoon of door de eigen vertrouwde juf. Tip: schakel de bibliotheek hierbij in! Door een landelijke jury bestaande uit bibliothecarissen wordt het Prentenboek van het Jaar 2012 gekozen. Dit prentenboek staat centraal in de periode van de Nationale Voorleesdagen. De Nationale Voorleesdagen 2012 zijn van 18 januari tot en met 28 januari 2012. Doelgroep: Peuters en hun ouders Promotie van het voorlezen aan kinderen die zelf nog niet kunnen lezen Wanneer: 18 januari t/m 28 januari 2012 Peutervoorstelling Jaarlijks wordt door de bibliotheken in de gemeente Emmen een voorstelling aangeboden aan alle groepen peuters en hun ouders. Hierbij wordt een pakket voor de leidsters geleverd bestaande uit: het bekroonde prentenboek, een knuffel of handpop, een lesbrief met bijlagen en een poster. Het pakket wordt gebruikt in de periode voorafgaande aan de voorstelling ter voorbereiding van de peuters. De bibliotheek levert de uitnodigingen en verstrekt bonnen voor een gratis lidmaatschap met een cadeautje (ledenwerfactie). De voorstellingen worden gehouden in de periode van februari/maart i.v.m. het grote aantal voorstellingen dat gepland moet worden. Doelgroep: Peuters en hun ouders Peuters en ouders genieten van een verbeeld verhaal Wanneer: In de periode februari en maart 2012 Informatieavond leidsters In de maand januari wordt een informatieavond gehouden voor de leidsters met de try-out van de voorstelling. Ook worden tips voor de creatieve verwerking van het boek gegeven. Doelgroep: Leidsters en vrijwilligsters peuterspeelzalen Voorbereiding op de voorstelling Wanneer: Januari 2012 Evaluatie Jaarlijks worden na afloop van de peutervoorstellingen evaluatieformulieren verstuurd. De gegevens uit deze evaluatie worden gebruikt voor het verslag dat toegestuurd wordt naar de gemeente. (medesubsidiënt) 6
3 Collecties lenen Boeken lenen in de bibliotheek of bibliobus Als leidster kunt u zelf naar de bibliotheek of bibliobus komen om boeken te lenen voor uw speelzaal. De peuterspeelzaal heeft een basisabonnement voor het lenen van maximaal 125 materialen per jaar. Per januari 2009 is het lenen van cd s, dvd,cd-roms ook gratis geworden. De pas kan in alle vestigingen (incl. bussen) in de gemeente Emmen worden gebruikt en de geleende materialen kunnen overal weer ingeleverd worden. Voor het gebruiken van de pas is het uitleenreglement voor leners met een basisabonnement van kracht. Alle peuterspeelzalen hebben in januari 2009 een abonnement gekregen, dit blijft gewoon geldig. Boekenpret (centrale prentenboeken) Boekenpret is een landelijk leesbevorderingsprogramma voor voorschoolse instellingen en basisscholen groep 1 en 2.Het doel is kinderen van 0 tot 6 jaar en hun ouders meer plezier te laten beleven aan (voor)lezen en kinderen een goede start te geven in groep 3 van de basisschool. Een onderdeel van Boekenpret is ook het organiseren van ouderbijeenkomsten/kijkmomenten. De bibliotheek Emmen stelt de centrale prentenboeken beschikbaar,de bijbehorende speel-ontdekboeken worden door de speelzalen aangeschaft. Voor het overzicht van de titels zie blz. 7 en 8. Doelgroep: Wanneer: Duur: Aanvragen: Kosten: Peuters en ouders Voorlezen thuis en op de peuterspeelzaal extra aandacht geven 1 of 2 keer per jaar 3 weken Via aanvraagformulier 2,00 per speel-ontdekboek De wekelijkse boekenuitleen Elke peuterspeelzaal leent een ruime collectie boeken van de bibliotheek die wordt uitgeleend aan de peuters om thuis uit voorgelezen te worden. Deze collectie wordt samengesteld in overleg met de bibliotheek en uitgeleend door ouders (van de peuterspeelzaal) die hiervoor gevraagd worden. De uitleenouders en zo mogelijk een van de leidsters komen naar de bibliotheek voor het samenstellen van de collecties: 2 keer per jaar. Doelgroep: Wanneer: Duur: Peuters en ouders Voorlezen thuis extra aandacht geven Wekelijks Hele schooljaar Themacollecties In bijna alle speelzalen wordt themagericht gewerkt. De bibliotheek heeft hiervoor een (groot) aantal themacollecties samengesteld. Een themacollectie bestaat uit een collectie prentenboeken rond het betreffende thema met o.a. spelmateriaal, liedjes en knutselvoorbeelden. Voor de lijst met thema s : zie blz. 9. Doelgroep: Duur: Aanvragen: Leidsters en peuters Woordenschatontwikkeling, taalstimulering, leesbevordering 3 weken Via aanvraagformulier Naast de vaste themacollecties is het mogelijk op een themakist op verzoek samen te stellen (indien voldoende materiaal op peuterniveau leverbaar is). 7
Vertelplaten met vertelkastje (kamishibai) Een kamishibai is een klein (van oorsprong Japans) verteltheatertje, of vertelkastje. Het vertelkastje maakt voorlezen en vertellen extra leuk. Doordat de platen van de prentenboeken die hiervoor worden gebruikt zijn uitvergroot (A3 formaat) kunnen de peuters de illustraties extra goed zien. Voor het overzicht van de vertelplaten zie blz.10. Doelgroep: Duur: Aanvragen: Peuters Genieten van een mooi prentenboek op bijzondere wijze 3 weken Via aanvraagformulier Vertelkoffers: interactief voorlezen en verwerkingssuggesties bij een prentenboek Een vertelkoffer past in de methodiek van het interactief voorlezen en bestaat uit een prentenboek met attributen die bij het thema van het boek passen. Ook zit er een handleiding bij. De handleiding bevat o.a. een vragenlijst om dieper te kunnen ingaan op het verhaal met de peuters,een lijst met kernwoorden, tips voor het inrichten van een verteltafel en liedjes en tips voor creatieve verwerking. Voor het overzicht van de vertelkoffers zie blz. 12. Let op!! De materialen zitten (i.v.m. transportproblemen) niet letterlijk in een koffer maar in een tas in een krat. Doelgroep: Duur: Aanvragen: Peuters Woordenschatontwikkeling, taalstimulering / leesbevordering 4 weken Via aanvraagformulier Leveringsvoorwaarden collecties Collecties kunnen aangevraagd worden via de aanvraagformulieren. Indien wij uw aanvraag niet kunnen honoreren, krijgt u daarover z.s.m. bericht. De collecties worden uitgeleend aan de instelling. Per peuterspeelzaal wordt om een contactpersoon gevraagd. Afhalen en inleveren De peuterspeelzalen geven aan in welke bibliotheek of bij welke bibliobushalte de collecties worden opgehaald en ingeleverd. Bij de collectie zit een controlelijst. Voor materialen die blijvend zoek of ernstig beschadigd zijn, wordt een vergoeding gevraagd. Vermissing of beschadiging Bij vermissing of beschadiging van de boeken uit de collectie bestemd voor de wekelijkse peuterboekenuitlening zijn de ouders verantwoordelijk en wordt aan hen een vergoeding gevraagd. Dit gaat altijd in overleg met de leidster. Uitleentermijn en verlengen De uitleentermijn is 3 of 4 weken, afhankelijk van type collectie (de uitleencollectie uitgezonderd). Wilt u een collectie langer lenen dan kunt u deze per e-mail of telefonisch verlengen, dit is mogelijk tenzij de collectie is gereserveerd door een andere peuterspeelzaal. Telefonisch verlengen: (0591) 681425, contactpersoon Mineke Meinen E m.meinen@bibliotheekemmen.nl 8
4 Contactpersonen afdeling educatie Mineke Meinen T (0591) 681425 E m.meinen@bibliotheekemmen.nl Tineke Fietje T (0591) 681429 E t.fietje@bibliotheekemmen.nl Ons bezoekadres: Noorderplein 101 7811 MG Emmen Postadres: Postbus 1019 7801 BA Emmen Op tijden dat wij niet aanwezig zijn kunt u een bericht inspreken op de voicemail van toestel (0591) 681425. Wij bellen u dan zo spoedig mogelijk terug. Ook kunt u mailen naar: m.meinen@bibliotheekemmen.nl / t.fietje@bibliotheekemmen.nl Alle aanvraagformulieren kunnen opgestuurd worden naar: Openbare bibliotheek Emmen t.a.v. M. Meinen Postbus 1019 7801 BA EMMEN 9
Bijlage 1 - Titeloverzicht centrale prentenboeken Dotties eieren - Julie Sykes Onervaren kip Dottie is heel trots op haar eerste legsel. Als ze echter de andere dieren erover wil vertellen, blijken deze maar weinig belangstelling te tonen o.a. doordat ze het te druk hebben met hun zeer benijdenswaardige kroost. Dotties oorspronkelijke blijdschap verdwijnt als sneeuw voor de zon. Wanhopig wordt ze als de eieren onder haar breken nadat ze er een poosje op heeft gezeten. Verbaasd maar reuzenblij is ze met de vele kuikens die haar plotseling omringen. Ze heeft nu ieders bewondering. Thema s: voorjaar, jonge dieren, eieren En nu lekker slapen, Sam! Amy Hest Het waait buiten en het is koud en donker buiten. Binnen is het veilig en warm. Het is bedtijd, maar beertje Sam wil nog niet slapen.mama beer legt zijn knuffelbeesten om hem heen en dekt hem toe. Ze leest hem voor uit zijn favoriete boek en brengt hem warme melk. Maar Sam wil nog steeds niet slapen. Mama beer is het allerbelangrijkste vergeten: de nachtzoen! Thema s: slapen gaan, emoties, herfst Er was eens een muisje over tellen van 1 tot 12 -Gitte Spee Een muisje voelt zich alleen en gaat op zoek naar vriendjes. Na een korte wandeling en een boottocht met een overnachting op een eilandje, belandt de muis op een strand. Daar wordt zij opgenomen in een vrolijke dierengroep die een verjaardag aan het vieren is. Thema s: tellen De grote rode bus Judy Hindley De grote rode bus zit met een wiel vast in een gat in de weg. Niemand kan er meer langs. Er ontstaat een lange file van allerlei voertuigen, maar de groene trekker trekt de bus uit het gat. Het kiepwagentje gooit het gat weer dicht, de wals gaat eroverheen en iedereen kan weer verder. Thema s: elkaar helpen,probleem oplossen Kinderboerderij Betty Sluyzer Bas en Marij gaan naar de kinderboerderij. Steeds zien ze iets achter een hek of een deur en horen ze een geluid. Wat zou dat zijn? Alle dieren van de kinderboerderij komen ze tegen: eenden, varkens, kippen, paarden, koeien, schapen en konijnen. Als ze uitgekeken zijn gaan ze weer naar huis. Thema s: dieren, kinderboerderij Kleine Muis zoekt een huis Petr Horacek Als Kleine Muis een grote, rode appel vindt, past deze niet in haar holletje en daarom gaat ze op zoek naar een grotere woning. Ze klopt aan bij Mol, Konijn en Das maar die willen hun hol niet delen met Muis. Tenslotte klopt ze aan bij een beer en die ziet een muis in zijn huis wel zitten! Maar Muis bedenkt dat ze dat beter niet kan doen. Onderweg, op zoek naar een nieuw hol, heeft muis elke keer een hapje van de appel genomen en die is ondertussen behoorlijk kleiner geworden. Als Muis dan eindelijk een holletje ziet dat haar geschikt lijkt ( haar eigen oude holletje) past de appel er gemakkelijk in. Thema s: wonen,verhuizen, dieren, fruit Kom nou, Bommes! Jane Simmons Eendje Bommes moet bij zijn moeder in de buurt blijven, maar komt onderweg allerlei spannende dingen tegen en dan opeens is mama weg. Als het een beetje te eng wordt voor een klein eendje blijkt mama gelukkig toch wel in de buurt te zijn. Thema s: weglopen, emoties, veiligheid 10 Rupsje Nooitgenoeg Eric Carle Uit een eitje kruipt een rupsje dat op zoek naar eten gaat. Hij eet zich per dag door een oplopend aantal etenswaren heen. Als hij genoeg gegeten heeft bouwt hij een cocon en komt na twee weken als een prachtige vlinder tevoorschijn. Thema s: tellen, eten, tijd, vlinders, rupsen
Za-za s babybroertje Lucy Cousins Peuter Za-za krijgt een babybroertje. En dat is heel erg wennen. De ouders hebben het in het begin te druk met de nieuwe baby, zodat aandacht en knuffelen voor Za-za er nogal eens bij inschieten. Za-za komt erachter dat spelen met de baby ook leuk kan zijn.en als de baby naar bed is, hebben de ouders tijd voor knuffelen en voor te lezen. Thema s: gezinsuitbreiding, jaloezie, emoties Waar is Dikkie Dik? Jet Boeke Dikkie Dik speelt verstoppertje met zijn vrienden maar niemand kan hem vinden. Zijn vriendjes zoeken overal en tenslotte blijkt hij in de wasmand te liggen en gewoon in slaap te zijn gevallen! De grote oranje poes uit Sesamstraat is bekend bij bijna alle peuters. Thema s: spelen,tellen 11
Bijlage 2 - Titeloverzicht themacollecties (Ook passend bij Piramide en Puk & Ko) Baby s / Hoera, een baby! (Puk & Ko) Boerderij / Kinderboerderij Emoties Eten/boodschappen doen/ Eet smakelijk! (Puk & Ko) Groot en klein / Reuzen en kabouters (Piramide/ Puk & Ko) Huis (Piramide) Huisdieren Kleding / Wat heb jij aan vandaag? (Piramide, Puk & Ko) Kleur en vorm (Piramide) Knuffels / vriendjes (Puk & Ko) Lichaam / lich.verzorging / Dit ben ik! (Piramide, Puk & Ko) Muziek Slapen Spelen Tellen / jarig zijn (Piramide ) Verkeer / vervoer (Piramide ) Water/ Regen / Oef, wat warm (Piramide, Puk & Ko) Welkom Puk! (Puk & Ko) Wilde dieren / dierentuin Ziek zijn / Hatsjoe! (Puk & Ko) Zindelijk worden Zintuigen Splinternieuw (boeken die het afgelopen jaar verschenen zijn) 12
Bijlage 3 - Titeloverzicht vertelplaten voor Kamishibai (vertelkastje) Dat ben jij, Kiki! Amy Hest Eendje Kiki kijkt met haar opa naar foto s van zichzelf in opa s foto-album. En nu lekker slapen, Sam! Amy Hest Als mama Beer Sam naar bed brengt, moet ze nog van alles doen voordat Sam gaat slapen. Een grote ezel Rindert Kromhout Kleine Ezel gaat alleen de wijde wereld in, maar nergens is het zo plezierig en veilig als thuis bij mama. Ik wil de maan Jonathan Emmett Mol ziet voor het eerst de maan en wil deze proberen te pakken, maar dat lukt niet. Kleine Kangoeroe Guido van Genechten Kleine Kangoeroe vindt het zo knus en veilig in de buidel van haar moeder, dat ze geen zin heeft de wijde wereld in te gaan. Kom nou, Bommes! Jane Simmons Wanneer het eendje Bommes de wereld ontdekt, is het maar goed dat moeder in de buurt blijkt als er gevaar vanuit de lucht dreigt. Lassa doet boodschappen Esther en Kirsten Plomp Lassa en haar konijn bezoeken allerlei winkels om te kopen wat ze voor het huishouden nodig hebben. Waar is Dikkie Dik? Jet Boeke Wanneer Dikkie Dik verstoppertje speelt met zijn vriendjes, valt hij in slaap in de wasmand. Wat nu, Olivier? Phyllis Root Als beertje Olivier in de herfst een geel blad achterna rent, blijkt hij na een poosje verdwaald te zijn. Kleine Muis zoekt een huis Petr Horacek De appel die muis vindt, past niet in zijn holletje en daarom gaat hij op zoek naar een groter huis. De Lamboeroe Diana Kimpton Kangoeroe wil graag een kindje en Lammetje zoekt een mama. Gelukkig vinden ze elkaar. Kinderboerderij Betty Sluyzer (aansluitend bij Boekenpret) Bas en Marij brengen een bezoekje aan de kinderboerderij. De wiebelbillenboogie Guido van Genechten Papa Olifant moet op zijn kinderen passen en dat levert een hoop plezier maar ook veel rommel op! Fiet wil rennen Bibi Dumon Tak Fiet is een eigenwijze struisvogel die gek is op rennen. Hij laat zich door niets tegenhouden, ook niet door een stevige tegenwind. 13
Bijlage 4 - Titeloverzicht vertelkoffers Kleine Kangoeroe Guido van Genechten Mama kangoeroe vindt dat Kleine Kangoeroe eigenlijk te groot wordt voor haar plekje in de buidel. Steeds probeert ze haar op eigen benen te laten staan maar nee hoor, Kleine kangoeroe vindt het veel te gezellig bij mama. Totdat een soortgenootje langs komt, dan wil ze wel spelen Thema s: loslaten, zelfstandig worden, moeder/kind, vriendschap Eendje Buitenbeentje - Claire Freedman Een jong eendje maakt zich grote zorgen als ze een donsveertje verliest. Gelukkig legt moeder eend dan uit dat het heel normaal is en dat ze later net zulke veren krijgt als mama. Thema s: jonge dieren, lente Het geheim van IJsje Guido van Genechten IJsje, de kleine ijsbeer, werkt zonder dat mama het merkt, aan een geheim. Na het avondeten kan hij niet langer wachten. Hij neemt mama mee om zijn geheim te laten zien. Thema s: geheimen, gezin De wiebelbillenboogie Guido van Genechten Papa Olifant moet op zijn kinderen passen en dat levert een hoop plezier maar ook veel rommel op! Thema s: gezin, dansen 14