Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers 1
Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht Anouk Siegelaar Vereniging voor Reclamerecht Amsterdam, 30 oktober 2012
De ontwerppraktijk - De Algemene Voorwaarden BNO: - 4.1 Tenzij anders overeengekomen, komen alle uit de opdracht voortkomende rechten van IE [ ] toe aan de opdrachtnemer. Voorzover een dergelijk recht slechts verkregen kan worden door een depot of registratie, is uitsluitende de opdrachtnemer daartoe bevoegd. - 5.1 Wanneer de opdrachtnemer volledig voldoet aan zijn verplichtingen ingevolge de overeenkomst met de opdrachtnemer voldoet, verkrijgt hij een exclusieve licentie tot het gebruik van het ontwerp voorzover dit betreft het recht van openbaarmaking en verveelvoudiging overeenkomstig de bij de opdracht overeengekomen bestemming. - 4.3 [ ] en is het de opdrachtgever niet toegestaan zonder voorafgaande toestemming het werk zonder vermelding van de naam van de opdrachtnemer openbaar te maken of te verveelvoudigen. 3
De ontwerppraktijk (2) - Inkoopvoorwaarden/exploitatiecontracten bevatten vaak: - overdracht van alle rechten - afstand van persoonlijkheidsrechten - zonder vergoeding - vergaande garanties, vrijwaringen en aansprakelijkheid 4
Auteurscontractenrecht - Voorstel voor aanpassing van de Auteurswet - Doel: de contractuele positie van auteurs en uitvoerende kunstenaars ten opzichte van de exploitanten van hun werken te verstevigen 5
Auteurscontractenrecht - Voorstel voor aanpassing van de Auteurswet: - recht op billijke vergoeding - modelcontracten en standaardvergoedingen - bestsellerclausule - non-usus regeling - recht op billijke en proportionele vergoeding bij filmwerken - geschillencommissie (overdracht van rechten blijft mogelijk) 6
Billijke vergoeding - art. 25c lid 1: De maker heeft recht op een in de overeenkomst te bepalen billijke vergoeding voor de verlening van exploitatiebevoegdheden. - geldt zowel bij licentie als bij overdracht - ook exclusieve licentie moet schriftelijk - er kan geen afstand van recht op vergoeding worden gedaan 7
Collectieve onderhandelingen - art. 25c lid 2 en lid 3: collectieve onderhandelingen (behoorlijk ingewikkeld i.v.m. Mededingingswet) - denk aan convenant SAAH-Platform Nederlandse Verpakkingsbureaus - geen stok achter de deur - geschillencommissie? 8
Bestsellerclausule - art. 25d lid 1: De maker kan in rechte een aanvullende billijke vergoeding vorderen van zijn wederpartij, indien de overeengekomen vergoeding die hij ontvangt gelet op de wederzijdse prestaties een ernstige onevenredigheid vertoont in verhouding tot de exploitatie van het werk. - wat klein begint kan groot worden! - een illustratie, een character, een commercial. 9
Nike Swoosh (Carolyn Davidson) AH Hamster (TBWA\Neboko, ArtBox) 10
Non-usus - art. 25e lid 1:. overeenkomst ontbinden indien de wederpartij het auteursrecht niet binnen een redelijke termijn (of niet langer) in voldoende mate exploiteert. - zonde als een werk op de plank blijft liggen! - geldt bij licentie en bij overdracht - niet wanneer er zwaarwichtige redenen zijn, of de maker de oorzaak van non-usus is 11
Jet Boeke 12
Filmwerken - art. 45d lid 3:. billijke vergoeding aan de makers voor de overdracht van rechten aan de producent en een proportionele vergoeding voor de exploitatie voor makers die een wezenlijke bijdrage van scheppend karakter hebben geleverd - vermoeden van overdracht aan producent, tenzij. - belangrijke functie voor cbo s (o.a. Pictoright) - wezenlijke bijdrage? 13
Overige: - art. 25f: onredelijke bedingen zijn vernietigbaar - art. 25g: geschillencommissie - art. 25h: dwingend recht, ongeacht de rechtskeuze 14
Auteurscontractenrecht - art. 25b: Werkingssfeer - Dit hoofdstuk is van toepassing op een overeenkomst die de verlening van exploitatiebevoegdheid t.a.v. het auteursrecht van de maker aan een wederpartij tot hoofddoel heeft [ ] - niet van toepassing op: - fictieve makers ex art. 7 en art. 8 Aw (ondernemingen) - opdracht-/eindgebruikcontracten - werken waarop met toestemming van de maker een modelrecht wordt gevestigd (art. 3.28 BVIE) 15
Samenvattend - Wetsvoorstel is nog geen wet. - Ziet er wel naar uit dat een aantal maatregelen in de Auteurswet terecht zal komen - Versterking onderhandelingspositie auteursrechthebbende in de wet, en dan in de praktijk! 16
17