Bestemmingsplan 'Park Mariabosch' - Bijlage 8 NL.IMRO.40.BPBaMariabosch-VO03 Baexem, Klooster Mariabosch (gem. Leudal) rapport 09
Baexem, Klooster Mariabosch (gemeente Leudal) Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend en karterend booronderzoek W. v. Breda R. v. Lil
Colofon ADC Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend en karterend booronderzoek Auteurs: W. v. Breda, R. v. Lil In opdracht van: CSO Adviesbureau ADC ArcheoProjecten, Amersfoort, april 08 Foto s en tekeningen: ADC ArcheoProjecten, tenzij anders vermeld Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgevers. ADC ArcheoProjecten aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. Autorisatie: dr. E. Lohof ISBN 978-90-6836-001-1 ADC ArcheoProjecten Tel 033-299 81 81 Postbus 3800 BM Amersfoort Fax 033-299 81 80 Email info@archeologie.nl
Inhoudsopgave Samenvatting 5 1 Inleiding 6 2 Bureauonderzoek 6 2.1 Methoden 6 2.2 Resultaten 7 Afbakening plan- en onderzoeksgebied en vaststellen van de consequenties van het mogelijk toekomstige gebruik (LS01) 7 Beschrijving van de huidige situatie (LS02) 7 Beschrijving van de historische situatie en mogelijke verstoringen (LS03) 7 Beschrijving van bekende archeologische waarden en aardwetenschappelijke gegevens (LS04) 7 Gespecificeerde verwachting (LS05) 8 3 Inventariserend Veldonderzoek 9 3.1 Methoden 9 Booronderzoek (VS03) 9 3.2 Resultaten verkennend booronderzoek (VS03) 9 Interpretatie 3.3 Resultaten karterend booronderzoek (VS03) 4 Conclusies 4.1 Conclusies op basis van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek 4.2 Conclusies op basis van het karterend booronderzoek 4.3 Samenvattende conclusie 5 Aanbeveling Literatuur Lijst van afbeeldingen Lijst van tabellen Bijlage 1 Boorgegevens ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
Tabel 1 Archeologische perioden Periode Tijd in jaren Nieuwe tijd 00 na Chr. - heden Late-Middeleeuwen 50 na Chr. - 00 na Chr. Vroege-Middeleeuwen 450 na Chr. - 50 na Chr. Romeinse tijd voor Chr. - 450 na Chr. IJzertijd 800 voor Chr. - voor Chr. Bronstijd 00 voor Chr. - 800 voor Chr. Neolithicum (Nieuwe Steentijd) 5300 voor Chr. - 00 voor Chr. Mesolithicum (Midden Steentijd) 8800 voor Chr. - 4900 voor Chr. Paleolithicum (Oude Steentijd) 300.000 voor Chr. - 8800 voor Chr. Tabel 2 Administratieve gegevens van het onderzoeksgebied Provincie: Limburg Gemeente: Leudal Plaats: Baexem Toponiem: Mariabosch Kadastrale gegevens: Onbekend Kaartblad: 58C Coördinaten: 96/ 360456, 9658/ 3603/,9847/3603, 9960/360379 Bevoegd gezag: provincie Limburg Deskundige namens het bevoegd gezag: mevr. G. Jansen ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer (CIS-code): 849 ADC-projectcode: 475 Periode van uitvoering: mei-augustus 07 Beheer en plaats documentatie: ADC Archeoprojecten ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
5 Samenvatting In opdracht van CSO Adviesbureau heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Klooster Mariabosch in Baexem, (gemeente Leudal). In het plangebied zullen woningen gebouwd worden. Het onderzoek was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. Op grond van de landschappelijke ligging (bureauonderzoek) en de intacte bodembouw (verkennend booronderzoek) is aan het noordwestelijke deel van het terrein een hoge archeologische verwachting toegekend voor de aanwezigheid van bewoningsresten uit de prehistorie. In overleg met de opdrachtgever is hierop besloten om het noordwestelijke deel van het plangebied te onderzoek op de aanwezigheid van archeologische resten door een karterend booronderzoek uit te voeren. Dit onderzoek heeft geen aanwijzingen opgeleverd dat het terrein in de pre- of protohistorie daadwerkelijk bewoond is geweest. ADC ArcheoProjecten adviseert om in het plangebied geen aanvullend archeologisch onderzoek uit te voeren. Wat betreft de archeologie is er geen belemmering om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij het bevoegd gezag, zoals aangegeven in de Monumentenwet. ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
6 1 Inleiding In opdracht van CSO Adviesbureau heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Klooster Mariabosch in Baexem, (gemeente Leudal). In het plangebied zullen woningen gebouwd worden. Het onderzoek was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. Het doel van het bureauonderzoek is het verwerven van informatie over bekende of verwachte archeologische waarden binnen het omschreven gebied. Het doel van het inventariserende veldonderzoek is het aanvullen en toetsen van de op basis van het bureauonderzoek opgestelde gespecificeerde verwachting. Het inventariserend veldonderzoek vond plaats door middel van een karterend booronderzoek. Ten behoeve van het inventariserend veldonderzoek is een plan van aanpak (PvA) opgesteld conform KNA specificatie VS01 en de geldende beleidsregel van de Staatsecretaris van OCW. 1 Hierin zijn de volgende onderzoeksvragen opgesteld: - Zijn er (aanwijzingen voor) archeologische waarden in het plangebied aanwezig, en zo ja, wat is naar verwachting de omvang, ligging, aard en datering hiervan? Indien er archeologische waarden aanwezig zijn: - In welke mate worden deze waarden verstoord door realisatie van de geplande bodemingreep? - Hoe kan deze verstoring door planaanpassing tot een minimum worden beperkt? Indien de archeologische waarden niet kunnen worden behouden: - Welke vorm van nader onderzoek is nodig om de aanwezigheid van archeologische waarden en hun omvang, ligging, aard en datering voldoende te kunnen bepalen om te komen tot een selectiebesluit? Het bureauonderzoek is uitgevoerd op -05-07 en het booronderzoek vond plaats op -05-07. Meegewerkt hebben: R. van Lil (prospector), W. van Breda (archeoloog), E. Lohof (senior prospector). 2 Bureauonderzoek 2.1 Methoden Het onderzoek is uitgevoerd conform de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), versie 3.1, in het bijzonder de specificaties LS01, LS02, LS03, LS04 en LS05. Het bureauonderzoek wordt gerapporteerd conform LS06. Het onderzoek bestaat uit zes onderdelen (specificaties LS01 t/m LS06). In de eerste vier onderdelen zijn de volgende werkzaamheden verricht: - afbakening plangebied en vaststellen van de consequenties van het mogelijk toekomstige gebruik - beschrijving van de huidige situatie - beschrijving van de historische situatie en mogelijke verstoringen - beschrijving van bekende archeologische waarden en aardwetenschappelijke gegevens Op grond van deze onderdelen wordt een gespecificeerde verwachting van het gebied opgesteld (specificatie LS05). Hierin wordt verwoord of, en zo ja, welke archeologische waarden worden verwacht. Indien deze worden verwacht worden de (veronderstelde) eigenschappen van de waarden zo gedetailleerd mogelijk aangegeven. 1 Beleidsregel van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van juni 05, nr. WJZ/05/2 (83), tot wijziging van de Beleidsregels opgravingsbevoegdheid. Het PvA is opgesteld door R. Van Lil (prospector) op -03-07 ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
7 2.2 Resultaten Afbakening plan- en onderzoeksgebied en vaststellen van de consequenties van het mogelijk toekomstige gebruik (LS01) Het plangebied ligt in Baexem en heeft een oppervlakte van 3,2 ha. Het wordt begrensd door de spoorlijn Roermond-Weert aan de noordkant, de Briasweg aan de zuid- en oostkant en de Stationstraat aan de westkant. Het onderzochte gebied komt overeen met het plangebied en het omliggende gebied binnen een straal van 500 m. In het plangebied is de bouw van woningen gepland. Hierbij zal een gebied met een oppervlakte van 30.000 m 2 worden bebouwd. De consequentie van de voorgenomen ingreep is dat eventuele waardevolle archeologische resten in de ondergrond kunnen worden aangetast. Beschrijving van de huidige situatie (LS02) Het plangebied is momenteel in gebruik als klooster. Aan de oost- en zuidkant van het plangebied loopt een gekanaliseerd beekje. Het grootste deel van het gebied wordt gebruikt als tuin. In het midden van het plangebied staat het kloostergebouw. Beschrijving van de historische situatie en mogelijke verstoringen (LS03) Bron Minuutkaart uit ca. 30 Bonnekaart uit 94 en 96 Bonnekaart uit, 38 De historische situatie is op verschillende historische kaarten als volgt: historische situatie onbebouwd (akker)land. Aan zuidkant van terrein loopt een gekanaliseerde beek deels heidegrond (noordkant), deels bos (westkant) en deels grasland (oostkant) deels bebouwd met klooster, deels akker en grasland De naam Baexem wordt vanaf het jaar 44 vermeld in verschillende gedaanten (Baexen, Baexhem). Het wordt verklaard als een samenstelling van heem (woonplaats) van de persoon Bako. 2 Op de kadastrale minuut uit het begin van de e eeuw is er geen bebouwing op het plangebied te bekennen. In het zuidelijk deel van het plangebied loopt een beekje. Het beekje lijkt al in deze periode gekanaliseerd te zijn (afb. 3). Het is mogelijk dat in deze periode een bos aanwezig is, aangezien het gebied wordt aangeduid als de Bryasbos. Op de Bonnekaart uit 96 is te zien dat er aan de westkant van het terrein wel een bos staat. Rond is er op het terrein een klooster gebouwd. Beschrijving van bekende archeologische waarden en aardwetenschappelijke gegevens (LS04) type informatie Bodemkunde Geologie Geomorfologie De volgende aardwetenschappelijke informatie is bekend van het onderzoeksgebied: informatie hoge bruine enkeergrond en venige beekdalgrond Formatie van Beegden: rivierklei op rivierzand en -grind beekdal in terras Het plangebied ligt iets ten noordoosten van een punt waar twee beekjes samen komen. Het zuidelijk deel van het plangebied ligt dus ook in een beekdal, en de gekanaliseerd beek loopt door het zuidelijke en oostelijke deel van het plangebied. De noordwestkant van het plangebied ligt op een verhoogde terras dat bedekt is met enkeergronden. In het onderzoeksgebied zijn de volgende archeologische (indicatieve) waarden vastgesteld: Bron omschrijving IKAW hoge/ middelhoge indicatieve archeologische waarde waarnemingen ARCHISII 49301, 301, 30747, 29352, 293, 30748 vondstmeldingen ARCHISII geen onderzoeksmeldingen ARCHISII 3542, 9342. 2 Van Berkel, G. & K. Slamponius 07 ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
8 Het plangebied ligt in een gebied van deels hoge en deels middelhoge indicatieve archeologische waarde. Het gebied van middelhoge waarde komt ongeveer overeen met de loop van het oude beekje. In een radius van 500 m rondom het gebied zijn een aantal archeologische waarnemingen gedaan variërend van het Neolithicum tot de Nieuwe Tijd. 3 De meeste vondsten in de directe omgeving van het plangebied betreffen Neolitische vuursteenfragmenten. Direct ten zuiden van het plangebied is in 02 een aanvullend archeologische inventarisatie gedaan. 4 De resultaten hiervan gaven geen aanleiding tot archeologisch vervolgonderzoek. Een groot gebied rondom het plangebied is ook in 02 in kaart gebracht in de vorm van een archeologische advieskaart. 5 Dit is in opdracht van de provincie Limburg gedaan. Het betreft het ruilverkavelinggebied Land van Thorn. Het uitgebrachte advies hield in dat gebieden van middelhoge en hoge archeologische waarde zoveel mogelijk in de huidige staat bewaard dienen te blijven. Ingrepen die tot aantasting van de verwachte archeologische waarden leiden, dienen zoveel mogelijk vermeden te worden. Voor percelen waar archeologische resten zijn gevonden is nader onderzoek vereist. Gespecificeerde verwachting (LS05) Op grond van de verzamelde archeologische en aardwetenschappelijke informatie is de volgende gespecificeerde verwachting opgesteld: In het hele plangebied kunnen archeologische resten voorkomen uit alle archeologische perioden. De kans op het voorkomen van resten van tijdelijke of permanente bewoning is hoog voor het noordwestelijke deel van het plangebied, omdat: - dit deel van het terrein deel uitmaakt van een hooggelegen terras aan de rand van twee beekdalen, - deze zone onbebouwd is gebleven, en - ter plaatse volgens de bodemkaart enkeerdgronden voorkomen. De meeste archeologische waarnemingen die in de directe omgeving zijn gedaan liggen aan de rand van de hoger gelegen dekzandterrassen grenzend aan de beekdalen. De archeologische resten komen voor onder het esdek en in de top van de oorspronkelijke C-horizont. De vondstenlaag is opgenomen onderin het esdek; hier wordt ook wel van cultuurlaag gesproken: een doorwerkte oude bodem tussen het esdek en de ongeroerde ondergrond met kleine fragmenten aardewerk, natuursteen, vuursteen en houtskool. 6 Archeologische sporen zullen zich bevinden tot ongeveer cm in de top van de C-horizont. Organische resten en bot zullen door de relatief droge en zure bodemomstandigheden slecht zijn geconserveerd. In het lager gelegen beekdal is de archeologische verwachting laag (conform de archeologische verwachtingskaart) aangezien deze nattere gebieden minder geschikt zijn voor bewoning. Toch is het niet uitgesloten dat er hier archeologische resten aanwezig zijn. Men moet denken aan rituele of toevallige deposities van goederen, dumpzones, voorden, bruggen enz. Gezien de archeologische waarnemingen die gedaan zijn in de buurt van het plangebied, kan men resten verwachten uit het Paleolithicum tot in de Nieuwe Tijd. De archeologische verwachting is middelhoog. Door de vochtige bodemcondities en de mogelijke aanwezigheid van afdekkende klei- en veenlagen zijn zowel organische als anorganische archeologische resten naar verwachting goed geconserveerd. 3 Archis Waarnemingsnummer. 49301, 301, 30747, 29352, 293, 30748 4 Archis Onderzoeksmelding mnr. 3542 5 Archis Onderzoeksmelding mnr. 9342. RAAP rapport 802 6 Groenewoudt 94. ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
9 3 Inventariserend Veldonderzoek 3.1 Methoden De bij het Inventariserend Veldonderzoek toegepaste methoden zijn conform de KNA, versie 3.1, in het bijzonder specificatie VS03 (booronderzoek). Uitgangspunt van het inventariserend veldonderzoek is de gespecificeerde verwachting zoals die is opgesteld in het bureauonderzoek. De strategie voor het veldonderzoek is hierop gebaseerd, alsmede op het voor dit onderzoek opgestelde Plan van Aanpak (VS01). De rapportage is opgesteld conform specificatie VS05. Tenslotte is een aanbeveling gegeven. Booronderzoek (VS03) In het plangebied zijn grondboringen uitgevoerd met als doel het bepalen van de bodemopbouw en eventuele bodemverstoringen. Dit is de verkennende fase van het inventariserend veldonderzoek. Het verkennen van de bodemopbouw gebeurt door de bodemtextuur en, indien relevant, bodemkundige horizonten systematisch te beschrijven. Eventuele afwijkingen van de verwachte bodemopbouw zoals vastgesteld op grond van het bureauonderzoek, en andere niet-natuurlijke bodemkenmerken kunnen er aanleiding toe geven om (delen van) het plangebied als verstoord te beschouwen. De boringen zijn geplaatst in twee parallelle raaien met een afstand van 50 m. Binnen een raai zijn de boringen geplaatst om de 30 m. De boringen zijn zodanig geplaatst dat zij verspringen ten opzichte van die in de aangrenzende raai en zijn uitgevoerd met een 7 cm Edelmanboor. De boringen zijn gezet tot 30 cm in de ongestoorde ondergrond tot gemiddeld 0 cm en maximaal 0 cm onder het maaiveld. De resultaten hebben aanleiding gegeven tot het uitvoeren van een karterend booronderzoek. In het noordwestelijke deel van het plangebied zijn in verspringend een x m grid boringen gezet met een cm Edelmanboor. De bouwvoor is bemonsterd en gezeefd over een 2 mm zeef. De zeefrest is onderzocht op het voorkomen van archeologische indicatoren. Deze onderzoeksmethode is geschikt voor het opsporen en karteren van nederzettingen met: - een omvang groter dan ongeveer 0 m 2, - een vondstenstrooing van overwegend vuursteen of aardewerk en - een middelhoge vondstdichtheid. De bodemtextuur en archeologische indicatoren zijn beschreven volgens SBB 5.1 van het NITG- TNO waarin ondermeer de standaard classificatie van bodemmonsters volgens NEN54 wordt gehanteerd. 7 De X- en Y-coördinaten zijn bepaald aan de hand van de lokale topografie. De hoogte van het maaiveld ter plaatse van de boringen is bepaald aan de hand van de topografische kaartserie 1 :.000 3.2 Resultaten verkennend booronderzoek (VS03) De locatie van de verkennende boringen is weergeven in afb. 4. Overal in het plangebied bestaat de ondergrond uit zeer fijn kalkloos ziltig zand. In het noordwesten van het plangebied komt in de boringen 1 t/m 7 direct onder het maaiveld een donkergrijsbruine -40 cm dikke toplaag voor. Onder deze laag zijn onverstoorde afzettingen van zeer fijn zand aangetroffen. De overgang van de donkergrijsbruine toplaag en de onderliggende onverstoorde afzettingen bestaat uit een vlekkerige (licht)grijsbruine laag. 7 Bosch 05; Normalisatie-Instituut 89. ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
Het oostelijk en zuidelijk deel van het terrein, dat in het beekdal ligt, gaf een iets ander beeld. Hier werd over het algemeen een pakket vlekkerig zand met kleine stukje houtskool, sintel, en baksteen onder de donkergrijsbruine toplaag aangetroffen. Ook dit zand is zeer fijn en siltig. In boring 9 werd een donkerbruine laag met veel plantenresten op 0 cm onder het maaiveld aangetroffen. In boringen, en zijn sporen van klei gevonden in de verstoorde grond. Het onverstoorde bodem lag in het zuidelijke deel van het plangebied op 60-0 cm onder het maaiveld. Interpretatie De bodemopbouw in het plangebied komt niet geheel overeen met de verwachting. In de noordwesthoek van het plangebied is geen esdek aangetroffen. Onder een gemiddeld 30 cm dikke bouwvoor komen onverstoorde Pleistocene afzettingen voor. Deze afzettingen bestaan uit dekzand. Hieruit mag worden afgeleid dat hier geen diepe bodemverstorende activiteiten hebben plaatsgevonden. De kans dat eventuele archeologische resten intact zijn gebleven is daarom groot. In en langs het beekdal is de situatie anders. Daar is de verstoring van het ondergrond dieper. Dit kan verband houden met de kanalisering van de beek en de bouw van het klooster. Hierdoor is de trefkans op archeologische resten in dit deel van het plangebied kleiner. Het is echter ook niet geheel uitgesloten dat het verstoorde zandpakket door hellingprocessen in het beekdal terecht is gekomen. 3.3 Resultaten karterend booronderzoek (VS03) De locatie van de karterende boringen is weergeven in afb. 5. Het opgeboorde en bemonsterde materiaal bevat vooral nieuwetijdse resten in de vorm van steenkool en sintels. In boring 8 is een fragment gedraaid aardewerk aangetroffen. Een preciezer datering dan (proto)historisch kan niet aan het aardewerk niet worden gegeven. Voorts zijn indicatoren gevonden die uit alle archeologische perioden kunnen dateren. Deze resten bestaan uit stukjes verbrand steen (boring 1 en boring ), een brokje houtskool (boring ) en onverbrand bot (boring 5). Boring 5 bevat tevens stukjes onverbrand bot. ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
4 Conclusies 4.1 Conclusies op basis van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek Zijn er (aanwijzingen voor) archeologische waarden in het plangebied aanwezig en, zo ja, wat is naar verwachting de omvang, ligging, aard, datering en waardestelling hiervan? Ja. Op grond van de verrichte bureau- en veldonderzoek zijn er aanwijzingen dat in het gebied ten noordwesten van het kloostergebouw bewoningsresten uit alle archeologische perioden kunnen voorkomen. Gezien de ligging van het terrein en de datering van nabijgelegen archeologische waarnemingen is vooral de kans op het voorkomen van resten uit de prehistorie hoog. In welke mate worden deze waarden verstoord door realisatie van de geplande bodemingreep? De voorgenomen woningbouw is vooral gepland in de noordwestkant van het plangebied. De kans dat archeologische waarden, indien aanwezig, verstoord zullen worden is daarom groot. Hoe kan deze verstoring door planaanpassing tot een minimum worden beperkt? Deze vraag kan niet worden beantwoord, omdat de aanwezigheid van archeologische resten, alsmede hun omvang en ligging, nog is niet vastgesteld. Welke vorm van nader onderzoek is nodig om de aanwezigheid van archeologische waarden en hun omvang, ligging, aard en datering voldoende te kunnen bepalen om te komen tot een selectiebesluit? Naar aanleiding van de resultaten van het bureauonderzoek en het verkennend booronderzoek is geadviseerd om de aanwezigheid van archeologische waarden en hun omvang, ligging, aard en datering nader te bepalen door het uitvoeren van een karterend booronderzoek. In overleg met de opdrachtgever is dit onderzoek uitgevoerd. Het karterend booronderzoek had tot doel om vast te stellen of in het gebied ten noordwesten van het kloostergebouw archeologische vindplaatsen voorkomen. In deze zone zijn met een cm Edelmanboor boringen gezet in x m grid (zie afb. 5). Het opgeboorde materiaal is gezeefd door een 2 mm zeef en geanalyseerd op het voorkomen van archeologische resten. 4.2 Conclusies op basis van het karterend booronderzoek Het karterend booronderzoek heeft vooral resten opgeleverd die gerelateerd zijn aan het gebruik van het kloosterterrein in de e eeuw (steenkool en sintels). Het vondstmateriaal heeft geen concrete aanwijzingen opgeleverd voor de aanwezigheid van waardevolle resten uit pre- of protohistorische tijden. 4.3 Samenvattende conclusie Op grond van de landschappelijke ligging en intacte bodembouw is aan (een deel van) het terrein een hoge archeologische verwachting toegekend voor de aanwezigheid van bewoningsresten uit de prehistorie. Er zijn echter geen aanwijzingen dat het terrein in de pre- of protohistorie daadwerkelijk bewoond is geweest. 5 Aanbeveling ADC ArcheoProjecten adviseert om in het plangebied geen aanvullend archeologisch onderzoek uit te voeren. Wat betreft de archeologie is er geen belemmering om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij het bevoegd gezag, zoals aangegeven in de Monumentenwet. ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
Literatuur Berkel, G. van, K. Samplonius, 07: Nederlandse plaatsnamen, herkomst en historie, Utrecht. Bosch, J.H.A., 05: Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode, Versie 5.2. Utrecht (TNO-rapport, NITG 05-043-A). Groenewoudt, B.J., 94: Prospectie, waardering en selectie van archeologische vindplaatsen: een beleidsgerichte verkenning van middelen en mogelijkheden. Amersfoort (Nederlandse Archeologische Rapporten, ). Normalisatie-Instituut, Nederlands, 89: Geotechniek, classificatie van onverharde grondmonsters NEN 54, Delft. Lijst van afbeeldingen Afb. 1 Locatie van het plangebied Afb. 2 Indicatieve Kaart Archeologische Waarden, AMK-terreinen en ARCHIS-meldingen Afb. 3 Kadastrale Minuut uit ca 30 Afb. 4 Boorpuntenkaart verkennend booronderzoek Afb. 5 Boorpuntenkaart karterend booronderzoek Lijst van tabellen Tabel 1 Archeologische perioden Tabel 2 Administratieve gegevens van het onderzoeksgebied Tabel 3 Archeologische indicatoren en vondsten ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem Klooster Mariabosch
ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch Afb. 1 Locatie van het plangebied L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER ITTER T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T T bron: Geodan 5000 0000 5000 355000 360000 365000 N 0
ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch Afb. 2 Indicatieve Kaart Archeologische Waarden, AMK-terreinen en ARCHIS-meldingen 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7 6.7.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 52.6 Legenda Hoge indicatieve archeologische waarde Middelhoge indicatieve archeologische waarde Lage indicatieve archeologische waarde Bebouwd gebied Water Zeer lage indicatieve archeologische waarde ARCHIS-meldingen (bijgewerkt april '06) Paleolithicum Mesolithicum Neolithicum Bronstijd IJzertijd Vroeg-Romeinse tijd Midden-Romeinse tijd Laat-Romeinse tijd Vroege Middeleeuwen Late Middeleeuwen Nieuwe Tijd Recent Datering onbekend Begrenzing plangebied AMK-terrein van archeologische betekenis AMK-terrein van archeologische waarde AMK-terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd AMK-terrein van hoge archeologische waarde AMK-terrein van zeer hoge archeologische waarde 9000 90 9500 9750 0000 00 0500 359750 360000 3600 360500 360750 3600 N 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 0
360000 3600 3600 360300 360400 360500 360600 N 0 2 9500 9600 9700 9800 9900 0000 00 Afb. 3 Kadastrale Minuut uit ca 30 ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch
ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch Afb. 4 Boorpuntenkaart verkennend booronderzoek 8 9 7 5 4 3 6 1 2 0 9600 9650 9700 9750 9800 9850 9900 9950 3600 3600 360300 360350 360400 360450 360500 360550 N Spoorlijn Roermond - Weert de Briasweg Baexem - Klooster Mariabosch Boorpuntenkaart Legenda Begrenzing van het plangebied Boorpunt 8 WL 04-06-07
ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch Afb. 5 Boorpuntenkaart karterend booronderzoek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 9650 9700 9750 9800 9850 9900 9950 3600 360300 360350 360400 360450 N 0 Legenda Begrenzing van het plangebied Boorpunt karterend booronderzoek 4 RvL -08-07
Tabel 3. Archeologische indicatoren en vondsten Oorsprong Vondstnummer Diepte cm-mv x (mrd) y (mrd) Omschrijving Datering Boring 1 Geen 0-30 steenkool NT stukje verbrand steen alle perioden Boring 5 Geen 0-30 sintel NT onverbrand bot alle perioden Boring 7 Geen 0-30 vuursteensplinter, hoekig (2 x) alle perioden steenkool ( x) NT sintel (1x) NT Boring 8 Geen 0-30 gedraaid aardewerk, oranje kern, lichte rand (proto)historie Boring Geen 0-30 slak IJT-NT Geen 0-30 sintel NT Geen 0-30 steenkool NT Boring Geen 0-30 sintel NT Boring Geen 0-30 verbrand steen alle perioden sintel (x) NT houtskoolbrokje onbekend Boring Geen 0-30 sintel (5x) NT Boring Geen 0-30 sintel (2x) NT ADC ArcheoProjecten Rapport 09 Baexem, Klooster Mariabosch
1 Bijlage 1 Boorgegevens verkennend booronderzoek nummer x coordinaat (m) y coordinaat (m) maaiveldhoogte (cm) NAP bovengrens (cm onder mv) ondergrens (cm onder mv) grondsoort bijmenging zandmediaan kleur kalkgehalte nieuwvormingen antropogene bijmengingen organische bijmengingen bodemhorizonten overig Lithostratigrafie 1 9645 360431.43 2 9675 3604.76 3 9708 360407.75 4 9736 360400.78 5 9770 360406.64 6 9794 360386.58 0 30 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos spoor baksteen bouwvoor; stukje leisteen op 30 cm 30 40 zand sterk siltig zeer fijn geel; kalkloos omgewerkte grond 40 70 zand sterk siltig zeer fijn geel; kalkloos C-horizont 0 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor 0 zand matig siltig matig fijn geel; kalkloos roestvlekken op 0 -mv 0 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor 35 zand matig siltig zeer fijn licht-; bruin-; geel; kalkloos omgewerkte grond 35 0 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos spoor roestvlekken C-horizont 0 40 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor 40 70 zand sterk siltig zeer fijn licht-; bruin-; geel; kalkloos omgewerkte grond 70 1 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos spoor roestvlekken C-horizont 0 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor 40 zand sterk siltig zeer fijn licht-; bruin-; geel; kalkloos omgewerkte grond 40 90 zand sterk siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos C-horizont 0 grind uiterst zandig grijs; kalkloos opgebrachte grond 50 zand matig siltig zeer fijnzeer fijn grijs-; geel; kalkloos omgewerkte grond 50 70 zand matig siltig matig fijn geel; kalkloos spoor roestvlekken ADC ArcheoProjecten rapport 09 Baexem, klooster Mariabosch
2 7 98 360374.61 8 9849 360369.37 9 9871 360347.56 9906 360352.64 99 360299.82 9882 360307.78 9853 3603.62 0 zand zwak siltig zeer fijn 30 zand zwak siltig matig fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor grijs-; bruin; kalkloos omgewerkte grond 30 70 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos spoor roestvlekken 70 90 zand uiterst siltig zeer fijn licht-; geel-; grijs; kalkloos veel roestvlekken 0 30 zand sterk siltig; zwak humeus zeer fijn 30 60 zand matig siltig zeer fijn donker-; bruin-; grijs; licht-; geel-; bruin; kalkloos bouwvoor kalkloos omgewerkte grond 60 80 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos 80 0 zand uiterst siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos leem vermengd in zand op 1m 0 zand zwak siltig; sterk humeus matig fijn 60 zand matig siltig zeer fijn donker-; bruin; kalkloos veel plantenresten licht-; grijs-; bruin; kalkloos spoor baksteen omgewerkte grond 60 5 zand sterk siltig zeer fijn grijs-; bruin; kalkloos spoor roestvlekken 5 5 zand matig siltig matig fijn donker-; bruin; kalkloos 5 0 zand sterk siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor sintels omgewerkte grond veel plantenresten; zeer veel boomwortels; mogelijk beekopvulling 0 zand zwak siltig; sterk humeus zeer fijn donker-; bruin; kalkloos spoor plantenresten; bouwvoor 35 zand matig siltig zeer fijn licht-; bruin-; grijs; 35 50 zand sterk siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos 50 80 zand zwak siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor roestvlekken kalkloos omgewerkte grond vermengd met kleilaag 0 zand zwak siltig; zwak humeus matig fijn donker-; bruin; kalkloos spoor puinresten 55 zand matig siltig zeer fijn bruin-; grijs; kalkloos hellingmateriaal 55 90 zand uiterst siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos uiterst fijn lemig; beekafzettingen A- horizont 0 zand matig siltig zeer fijn grijs; kalkloos bouwvoor 70 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos 70 80 zand matig siltig zeer fijn grijs-; bruin; kalkloos weinig plantenresten 80 0 zand matig siltig zeer fijn grijs; kalkloos 0 90 zand zwak siltig; zwak grindig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin; kalkloos bouwvoor 90 0 zand sterk siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor roestvlekken 0 0 zand sterk siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor houtskoolspikkels C- horizont omgewerkte grond ADC ArcheoProjecten rapport 09 Baexem, klooster Mariabosch
3 98 3603. 9795 360329. 9765 3603.86 9737 360343.36 9708 360352.93 9661 360355.70 0 30 zand matig siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; geel-; bruin; kalkloos bouwvoor 30 60 zand matig siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos spoor roestvlekken 60 0 zand matig siltig zeer fijnmatig fijn licht-; bruin-; geel; kalkloos 0 0 zand sterk siltig zeer fijn donker-; grijs; kalkloos spoor plantenresten; lijkt op oude bouwvoor. mogelijk resten mens activiteit 0 40 zand matig siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos 40 0 zand sterk siltig zeer fijn licht-; geel; kalkloos 0 0 zand sterk siltig zeer fijn licht-; grijs-; geel; kalkloos spoor roestvlekken veel puinresten spoor houtskoolspikkels bouwvoor omgewerkte grond weinig kleilagen 0 zand matig siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; 70 zand sterk siltig; matig grindig zeer fijn licht-; geel; kalkloos 70 1 zand sterk siltig zeer fijn 1 0 klei uiterst siltig; matig humeus licht-; grijs-; geel; donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor spoor baksteen kalkloos spoor kleilagen kalkloos 0 0 zand matig siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor houtskoolspikkels omgewerkte grond 0 30 zand matig siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; grijs-; bruin; 30 0 zand matig siltig zeer fijn geel; kalkloos kalkloos bouwvoor C- horizont 0 zand matig siltig; zwak humeus zeer fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor 70 zand matig siltig matig fijn licht-; bruin-; geel; kalkloos omgewerkte grond 70 90 zand matig siltig matig fijn licht-; grijs; kalkloos omgewerkte grond 90 0 zand matig siltig zeer fijn licht-; grijs; kalkloos spoor houtskoolspikkels 0 0 zand matig siltig; matig grindig; zwak humeus matig fijn donker-; bruin-; grijs; kalkloos bouwvoor ADC ArcheoProjecten rapport 09 Baexem, klooster Mariabosch