Luchtkwaliteitsonderzoek Tijdelijk gebruik Vliegkamp Valkenburg Gemeente Katwijk Datum: 8 december 2011 Projectnummer: 100847
INLEIDING Aan de zuidzijde van Katwijk ligt de voormalige vliegbasis Valkenburg. Tot het jaar 2006 was deze vliegbasis operationeel. Na het vertrek van de luchtmacht hebben diverse bedrijven en een asielzoekerscentrum zich gevestigd op de luchtmachtbasis. Sinds kort heeft het bedrijf Theaterhangar zich gevestigd in het plangebied. Dit bedrijf verzorgt theatervoorstellingen, zoals de musical Soldaat van Oranje in een oude hangar. Deze memo is opgesteld om inzicht te geven in de ontwikkeling van de luchtkwaliteit langs de 1 e Mientlaan. Dit is de enige toegangsweg naar het plangebied. De wens om inzicht te verkrijgen in de ontwikkeling van de luchtkwaliteit komt voort uit het feit dat er de laatste jaren op het voormalige vliegkamp verschillende activiteiten tijdelijk mogelijk zijn gemaakt maar hierbij nergens rekening is gehouden met het nabij gelegen Natura-2000 gebied. Dit gebied is gevoelig voor stikstofdepositie, een toename hiervan zou een significant negatief effect betekenen. Om inzicht te verkrijgen in deze depositie wordt in eerste instantie de uitstoot ten gevolge van verkeer van en naar het plangebied berekend. De ministeriële regeling NIBM bevat geen kwantitatieve uitwerking voor bedrijven en theaters. Dit betekent dat op een andere manier aannemelijk moet worden gemaakt dat het project niet in betekenende mate leidt tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. RESULTATEN Toets NIBM Na sluiting van de vliegbasis zijn de gebouwen tijdelijk in gebruik genomen door verschillende bedrijven en instellingen. Het bestemmingsplan Tijdelijk gebruik Locatie Valkenburg waarvoor deze toets wordt uitgevoerd legt het gebruik van de opstallen op de vliegbasis voor langere tijd vast. De voorgenomen bestemmingen zoals theater en creatieve bedrijven zijn op basis van het Besluit gevoelige bestemmingen geen gevoelige bestemmingen. Daarnaast is er sprake van een significante blootstellingsduur aangezien de verblijftijd de bezoekers op het voormalige vliegveld meer dan 1 uur is. In een van de voormalige hangars worden theatervoorstellingen gegeven. De ministeriële regeling NIBM bevat geen kwantitatieve uitwerking voor theaters. Dit betekent dat op een andere manier aannemelijk moet worden gemaakt dat het project niet in betekenende mate leidt tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. Dit wordt gedaan door de toename van de luchtverontreiniging ten gevolge van het wegverkeer van en naar het plangebied inzichtelijk te maken. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van tellingen en andere cijfers waaruit de verkeersstromen van en naar het plangebied kunnen worden afgeleid. Om tot een goede vergelijking te kunnen komen wordt voor vier momenten de uitstoot van NO 2 en PM 10 berekend. 2004: Toen was de vliegbasis nog in gebruik van de luchtmacht. Op de basis werkte toen 800 man personeel. 2007: De vliegbasis was gesloten en nieuwe tijdelijke invulling door de vestiging van diverse bedrijven en een asielzoekerscentrum is ontstaan. 2011: Naast de tijdelijke invulling werden de voorstelling Soldaat van Oranje opgevoerd
door het bedrijf Theaterhangar. 2011 met evenementen: Naast de structurele activiteiten worden ook op diverse losse evenementen georganiseerd. De uitgevoerde berekening maken inzichtelijk wat de uitstoot van eht verkeer van en naar de vliegbasis was en wat deze is in de opvolgende situaties. Dit komt overeen met de toename van stikstofdioxide en fijn stof door het wegverkeer de 1 e Mientlaan. Berekening invloed in 2004 In 2004 was de vliegbasis nog in gebruik door de luchtmacht. Toen werkte er 800 man op de luchtmachtbasis. Er zijn geen kengetallen bekend voor de berekening van de verkeersaantrekkende werking voor luchtmachtbasissen. Deze kengetallen zijn wel voor algemene bedrijventerreinen. Met behulp van het aantal arbeidsplaatsen kan op basis van deze kengetallen is berekend dat de verkeersaantrekkende werking ligt tussen de 2.100 mvt/e (hoogwaardig bedrijvenpark) en de 2.520 mvt/e (distributieterrein). Door uit te gaan van kantoor voor zakelijke dienstverlening wordt de verkeersaantrekkende werking (2.100 mvt/e) te laag ingeschat en is er sprake van een worst-case benadering. De referentie situatie in 2004 wordt zo minimaal mogelijk ingeschat, de overige situaties worden maximaal ingeschat. In de onderstaande tabel staat de verkeersaantrekkende werking van de vliegbasis in 2004 weergegeven. De verwachte verkeersgeneratie met voertuigverdeling voertuigbewegingen per etmaal functies eenheden LMV MZMV ZMV Totaal Hoogwaardig bedrijvenpark 800 1727,66 178,72 193,62 2100 totale verkeersgeneratie 1727,66 178,72 193,62 2100 82,3% 8,5% 9,2% 100,0% Met behulp van de NIBM-rekentool 1 (versie juni 2011) is de luchtkwaliteit in 2004 ten gevolge van het plan berekend. Bij het instellen van de NIBM-rekentool is uitgegaan van een worstcase situatie: bij de berekening van de concentratietoename zijn de kenmerken van het verkeer, de straat en de omgeving zo gekozen dat een situatie ontstaat met een maximale luchtverontreiniging. In de volgende tabel Berekening invloed in 2007 1 Een rekenprogramma voor luchtkwaliteit, dat gebaseerd is op het luchtmodel CAR. Dit rekenmodel is gepubliceerd op InfoMil, door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu pagina 2 van 8
In 2007 was de luchtmachtbasis Valkenburg niet meer in gebruik bij de luchtmacht. Het terrein wordt toen gedeeltelijk gebruikt door creatieve bedrijven. In 2007 is door de gemeente Katwijk een verkeerstelling uitgevoerd. Uit deze telling blijkt dat de voormalige vliegbasis in 2007 679 mvt/e geneert. In de onderstaande tabel staat de verkeersaantrekkende werking van de vliegbasis in 2007 weergegeven. De verwachte verkeersgeneratie met voertuigverdeling voertuigbewegingen per etmaal functies eenheden LMV MZMV ZMV Totaal Verkeer naar vliegbasis in 2007 1 629,43 44,81 4,75 679 totale verkeersgeneratie 629,43 44,81 4,75 679 92,7% 6,6% 0,7% 100,0% Met behulp van de NIBM-rekentool 2 (versie juni 2011) is de luchtkwaliteitsituatie ten gevolge van de invulling van het gebied in 2007 berekend. Bij het opstellen van de NIBM-rekentool is uitgegaan van een worstcase situatie: bij de berekening van de concentratietoename zijn de kenmerken van het verkeer, de straat en de omgeving zo gekozen dat een situatie ontstaat met een maximale luchtverontreiniging. Berekening invloed in 2011 Ten opzichte van de situatie van 2007 heeft zich op het voormalige luchtmachtterrein in een hangaar ook nog een theater zich gevestigd. Dit theater geneert met zijn voorstellingen 880 mvt/e. Om de groei van de overige bedrijven op de voormalige luchtmachtbasis in te kunnen schatten is uitgegaan van een autonome groei van 1,5 % per jaar. Dit betekend dat de verkeersaantrekkende werking van de overige bedrijven in 2011 721 mvt/e bedroeg. In de onderstaande tabel staat de verkeersaantrekkende werking van de vliegbasis in 2011 weergegeven. 2 Een rekenprogramma voor luchtkwaliteit, dat gebaseerd is op het luchtmodel CAR. Dit rekenmodel is gepubliceerd op InfoMil, door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu pagina 3 van 8
De verwachte verkeersgeneratie met voertuigverdeling voertuigbewegingen per etmaal functies eenheden LMV MZMV ZMV Totaal Verkeer naar vliegbasis in 2011 1 671,43 44,81 4,75 721 Theaters en schouwburgen 0,84 880,60 1,70 1,70 884 totale verkeersgeneratie 1510,03 46,51 6,45 1563 96,6% 3,0% 0,4% 100,0% Met behulp van de NIBM-rekentool 3 (versie juni 2011) is de de luchtkwaliteitsituatie ten gevolge van de invulling van het gebied in 2011 berekend. Bij het opstellen van de NIBM-rekentool is uitgegaan van een worstcase situatie: bij de berekening van de concentratietoename zijn de kenmerken van het verkeer, de straat en de omgeving zo gekozen dat een situatie ontstaat met een maximale luchtverontreiniging. Berekening invloed in 2011 met evenementen Op de voormalige vliegbasis mogen ook evenementen worden gehouden. In de vrijstelling voor het bedrijf Business de Luxe wordt de mogelijkheid geboden om evenementen te organiseren. In de vrijstelling is aangegeven hoe vaak een evenement mag plaatsvinden. Dit is afhankelijk van het aantal bezoekers. Voor de zeer grote evenementen met meer dan 10.0000 bezoekers, zoals een piratenfestival, is genoemd dat dit slechts incidenteel mag plaatsvinden. In het luchtkwaliteitsonderzoek is er dan ook vanuit gegaan dat dit maximaal 4 keer per jaar is. In de onderstaande tabel staat de evenementen en het totale aantal bezoekers per jaar weergegeven. Omvang evenement Aantal bezoekers per dag Maximaal aantal evenementen Maximaal aantal bezoekers per jaar Klein Maximaal 1.000 30 30.000 Middelgroot 1.000 tot 5.000 20 100.000 3 Een rekenprogramma voor luchtkwaliteit, dat gebaseerd is op het luchtmodel CAR. Dit rekenmodel is gepubliceerd op InfoMil, door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu pagina 4 van 8
Groot 5.000 tot 10.000 10 100.000 Zeer groot Meer dan 10.000 Incidenteel (4) 40.0000 Totaal 270.000 (740 bezoekers/dag) Op een gemiddelde dag komt dit neer op 740 bezoekers op een gemiddelde dag. Er zijn geen kengetallen van voor de verkeersaantrekkende werking van een evenement bekend. Daarom is voor de evenementen aangesloten bij de kengetallen voor theaters en schouwburgen van het CROW (www.verkeersgeneratie.nl). Naar verwachting is het autogebruik van de bezoekers theaters vergelijkbaar met het autogebruik van de bezoekers van evenementen. In de onderstaande tabel staat de verkeersaantrekkende werking van de vliegbasis in 2011 met evenementen weergegeven. De verwachte verkeersgeneratie met voertuigverdeling voertuigbewegingen per etmaal functies eenheden LMV MZMV ZMV Totaal Verkeer naar vliegbasis in 2011 1 671,43 44,81 4,75 721 Theaters en schouwburgen 0,84 880,60 1,70 1,70 884 Evenementen 1 232,68 16,57 1,76 251 totale verkeersgeneratie 1742,71 63,08 8,21 1814 96,0% 3,5% 0,5% 100,0% Met behulp van de NIBM-rekentool 4 (versie juni 2011) is de de luchtkwaliteitsituatie ten gevolge van de invulling van het plangebied in 2011 met evenementen berekend. Bij het opstellen van de NIBM-rekentool is uitgegaan van een worstcase situatie: bij de berekening van de concentratietoename zijn de kenmerken van het verkeer, de straat en de omgeving zo gekozen dat een situatie ontstaat met een maximale luchtverontreiniging. Conclusie NIBM-toets In de onderstaande tabel staan de referantie situatie, 2004, en de invloed op de luchtkwaliteit van het plangebied voor de drie zichtjaren weergegeven, zoals berekend in de NIBM-tool. Zichtjaren Invloed op de luchtkwaliteit door het plangebied NO 2 in ųg/m³ PM 10 in ųg/m³ 4 Een rekenprogramma voor luchtkwaliteit, dat gebaseerd is op het luchtmodel CAR. Dit rekenmodel is gepubliceerd op InfoMil, door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu pagina 5 van 8
2004 5,38 1,12 2007 1,07 0,25 2011 1,68 0,49 2011, met evenementen 2,07 0,59 Uit de bovenstaande tabel blijkt dat de toename tussen 2007 en 2011 kleiner is dan de NIBM-grens van 1,2 ųg/m³, daardoor zal het plan niet in betekende mate (NIBM) bijdragen aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Een toetsing aan de grenswaarden is op basis van de Wm niet noodzakelijk, aan gezien het plan NIBM is. In het kader van een goede ruimtelijke ordening wordt inzichtelijk gemaakt of er sprake van een dreigende grenswaarde overschrijding. Uit de cijfers blijkt dat tussen 2004 (datum inwerkingtreding van het Natura-2000 gebied) en 2011 een sterke afname plaats vond van de NO 2 van de stikstofemissies van het verkeer naar de vliegbasis. Dit verkeer rijdt op de 1 e Mientlaan. Door de sluiting van de vliegbasis neemt de stikstofdepositie op het nabij gelegen Natura 2000-gebied Meijendel en Berkheide sterk af. Bij deze berekening is het verdwijnen van de vliegtuigenemissies in de situatie 2007 en 2011 ten opzichte van de situatie 2004 niet meegenomen. CONCLUSIE Op basis van het voorgaande kan geconcludeerd worden dat na berekening blijkt dat de stikstofuitstoot in 2011, ten opzichte van 2004, sterk is afgenomen. Hiermee kan geconcludeerd worden dat de stikstofdepositie ten gevolge van verkeer van en naar de voormalige vliegbasis tevens sterk is afgenomen. pagina 6 van 8
pagina 7 van 8 Plangebied
pagina 8 van 8 Plangebied