Vlaanderen Schaakt Digitaal

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 1 Vlaanderen Schaakt Digitaal Het VSF-ledenblad verschijnt op de 1e en de 15e van elke maand, behalve in juli en augustus met enkel een nummer op de 1e van de maand Inhoudstafel VSD 2017-04 pagina 2 : Toernooi-kalender pagina 3 : NV-punten pagina 5 : Schaakgeschiedenis: Vera Menchik pagina 11 : pagina 13 : pagina 15 : Maak geen fouten Positionele stellingen Eindspel pagina 17 : VJK 2017 Redactie/auteur: Jan Gooris mag niet openbaar op het Internet geplaatst worden vlaanderen.schaakt.digitaal@gmail.com Verantwoordelijke uitgever: VSF vzw schaakfederatie.be Maatschappelijke zetel: Lindestraat 81, BE-2800 Mechelen

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 2 Summiere toernooi-kalender 2017 26 feb 1e Jeugdcriterium 2017 http://www.jeugdschaakcriterium.be/ 25 feb - 02 mar Wachtebeke Winter Round Robin www.wwrr.be Geel Wachtebeke 04 mar VSF-Rapid 50+ en 65+ Kapelle-o/d-Bos 18 mar Vlaams Schoolschaakkampioenschap tom.piceu@gmail.com Oostende 09-15 april Belgisch Jeugdkampioenschap 2017 Blankenberge 29-30 april 24 uur blitz Zottegem 01 mei 2e Jeugdcriterium 2017 Aalter 25-28 mei VSF-Kampioenschap 2017 Gent Gezocht en... gevonden! VSF zocht iemand die de VSF-reglementen wou updaten en verbeteren. Er waren meerdere kandidaten maar er is gekozen voor Kristof Verbeke (Jurist in wording). Het is de bedoeling dat alle aanpassingen op de AV VSF (Okt 2017) worden voorgelegd. Nog steeds gezocht! Er wordt nog steeds gezocht naar een organisator VSF jeugdkampioenschap 2018. Subsidie is 3500. Aanmelden voor 01 mei bij Voorzitter VSF bart.van.tichelen@telenet.be VSF ondersteunt organisatoren en beginnende C-arbiters in 2017! Toernooi-organisatoren kunnen voor de periode 01 maart 2017 tot 28 februari 2018 een kleine subsidie aanvragen indien zij beginnende C-arbiters een kans geven om ervaring op te doen tijdens hun tornooi. Het betreft elke organisatie van een van de kringen of liga's aangesloten bij de VSF die doorgegeven wordt voor FIDE-rating (standard) en de betreffende C-arbiter waarvoor subsidie wordt aangevraagd moet aangesloten zijn bij VSF en fidebelg zijn. Eigen tornooien van VSF komen niet in aanmerking voor deze subsidie. De subsidie bedraagt maximum 25 euro per dag per organisatie. (Opgelet budget is beperkt.) Aanvraag indienen bij Bart van tichelen@telenet.be met aanduiding van het tornooi, hoofdarbiter en naam van de stagedoende arbiter + aantal dagen. Verzekering Al de VSF-schakers zijn verzekerd bij ARENA. Details: VSF-website deel administratie

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 3 NV-punten van makkelijk naar "minder makkelijk". Steeds hetzelfde, zoek wat er NV (Niet Verdedigd of Nul Verdedigd) staat en sla dan toe. 8r+-wq-trk+( 7zppzp-+pzp-' 6-+nzp-sn-zp& 5+-vl-zp-+-% 4-+-+P+-sN$ 3+-+P+-+-# 2PzPP+NzPPzP" 1tR-vLQ+RmK-! NV1 : Zwart aan zet. 8-+-+-+-tr( 7+lmk-zppvl-' 6pzpn+-snpzp& 5+-zp-+-+-% 4-+N+P+-+$ 3+-zP-vLP+-# 2PzPKsNL+PzP" 1+-+-+-+R! NV2 : 8-mk-+-+-+( 7zp-zp-+p+-' 6-vlRzpn+-+& 5+P+-zp-+-% 4P+-+P+-+$ 3+-+P+Ntr-# 2-+-+K+-+" 1+R+-+-+-! NV3 : Zwart aan zet. 8-mk-+-+r+( 7+-wq-+p+-' 6L+l+p+-zp& 5zp-+p+-tr-% 4P+-wQP+N+$ 3tR-+-+-snP# 2-zPP+-+P+" 1+-+-tR-mK-! NV4 : 8-+r+-+-+( 7zpp+l+-+k' 6-+-+psnrzp& 5+-+-+-+-% 4-wq-sNQzP-+$ 3+-zp-+-+R# 2P+P+-vLP+" 1tR-+-+-mK-! NV5 : 8-+-+-+-+( 7zpp+-+pmk-' 6-+-zp-wq-zp& 5+P+-+-+-% 4-+-sNl+-zP$ 3+-wQ-+-+-# 2-+P+-+P+" 1+-+-+-mK-! NV6 : Zwart aan zet.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 4 NV1 : NV2 : NV3 : NV4 : NV5 : NV6 : Bij wit staat Ph4 Niet Verdedigd. Vandaar dat zwart met 1...Pxe4! een zuivere pion wint. Pion b6 staat Nul Verdedigd, en de verdediger is Kc7. Vandaar 1.Lf4+ (verjagen van de verdediger) en zwart verliest een pion. Aangezien Pf3 Nul Verdedigd staat focust zwart zijn onderzoek rond dit thema. Hoe die enige verdediger verjagen? Heel eenvoudig met 1...Pf4+ en zwart wint Pf3. Bij zwart staat Pg3 Nul Verdedigd en wit zou graag Kb8 verder verzwakken en belagen. Hij doet dit met 1.TxPg3! aangezien 1...DxTg3?? met mat wordt afgestraft (2.Db6+ enz.). Zwart kan ook met 1...h5 geen afdoende verdediging verzinnen want wit speelt dan 2.Tb3+ en 3.Pe3. Zo zo, Db4 staat Niet Verdedigd... als wit dus Pe4 met schaak kan wegspelen is er Damewinst. Dit kan met 1.Txh6+ KxTh6 2.Pf5+ expf5 en 3.DxDb4 wat voor wit ongeveer 2 winstpunten betekent. Zowel pion c2 en g2 als Pd4 staan Nul Verdedigd. Verder staan Dc3 en pion h4 Niet Verdedigd. Uiteraard wordt 1...Dxh4?? met 2.Pf5+ afgestraft, maar met het simpele 1...Lxc2 kan zwart een pion winnen omdat de "verdediging" 2.Dg3+ Lg6 3.h5 niet werkt wegens 3...DxPd4+.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 5 Schaakgeschiedenis: VERA MENCHIK (1906-1944) Ze werd de eerste Wereldkampioene in 1927 en kreeg de Menchik club Vera Menchik, geboren in 1906 te Moskou, had een Tsjechische vader en Engelse moeder. Zij leerde schaken op haar negende en nadat haar familie later in Engeland ging wonen in 1921 nam ze schaaklessen bij Grootmeester Geza Maroczy. Tijdens de eerste schaakolympiade in 1927 werd ook het eerste wereldkampioenschap voor vrouwen georganiseerd. Vera Menchik won deze titel overtuigend en verdedigde hem later met overmacht 6 maal. Haar beste resultaat is ongetwijfeld de 2e plaats in het toernooi van Ramsgate in 1929 waar zij met Rubinstein gedeeld tweede eindigt achter Capablanca. Zij wordt daarop uitgenodigd voor het grote internationale toernooi van Karlsbad in 1929 waar de Weense schaker Albert Becker de historische uitspraak doet dat iedere mannelijke schaker die in een internationaal toernooi verliest van Menchik, automatisch lid wordt van de Vera Menchik Club. Het toeval wil dat Becker, die in dit toernooi op een mooie 5e plaats zal eindigen in het gezelschap van Nimzowitsch, Capablanca, Euwe, Rubinstein, Bogoljubow, Marshall en Tartakower, meteen ook het eerste lid zal worden van de Club als hij in de 3e ronde verliest tegen Menchik. Ook Sämisch verliest in de 11e ronde van haar. In latere toernooien kon ze ook nog de scalp van andere gerenommeerde grootmeesters winnen zodat topspelers zoals Max Euwe, Samuel Reshevsky, Colle, Yates, Winter en Mir Sultan Khan door het leven moesten als "leden van de Vera Menchik club". Menchik is wereldkampioene gebleven tot in 1944, waar ze op 26 juni 1944 te Londen door een Duits V1 bombardement gedood werd. Karlsbad 1929. Derde rij van links naar rechts: Yates, Tartakower, Marshall, Treybal, Canal, Becker, Colle Tweede rij: Johner, Grünfeld, Euwe, Mattison, George Thomas, Brinckmann, Sämisch, Gilg Zittend : Menchik, Spielmann, Vidmar, Capablanca, Tietz, Boguljobow, Nimzowitsch, Rubinstein, Maroczy.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 6 Er volgen nu enkele partijfragmenten. We starten met haar "onsterfelijke partij". Menchik,Vera - Thomas,George Alan [E85] London (4), 1932 1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 d6 5.f3 0 0 6.Le3 e5 7.Pge2 b6 8.Dd2 Pc6 9.d5 Pe7 10.g4 Pd7 11.Tg1 a5 12.0 0 0 Pc5 13.Pg3 Ld7 14.h4 a4 15.h5 Db8 16.Lh6 Da7 17.Lxg7 Kxg7 18.Pf5+ Pxf5 19.gxf5 a3 Diagram 8r+-+-tr-+( 7wq-zpl+pmkp' 6-zp-zp-+p+& 5+-snPzpP+P% 4-+P+P+-+$ 3zp-sN-+P+-# 2PzP-wQ-+-+" 1+-mKR+LtR-! 20.f6+! Kh8 of 20...Kxf6 21.Dg5+ Kg7 22.h6+ Kg8 23.Df6 en zwart kan het mat niet meer ontwijken. 21.Dh6 axb2+ 22.Kb1 Tg8 23.hxg6 fxg6 Diagram 8r+-+-+rmk( 7wq-zpl+-+p' 6-zp-zp-zPpwQ& 5+-snPzp-+-% 4-+P+P+-+$ 3+-sN-+P+-# 2Pzp-+-+-+" 1+K+R+LtR-! 24.Dxh7+ 1 0 Menchik,Vera - Reilly,Brian Patrick (1935) 1.c4 Pf6 2.Pc3 d5 3.d4 e6 4.Pf3 Pbd7 5.Lf4 Lb4 6.Db3 Lxc3+ 7.bxc3 0 0 8.e3 b6 9.Ld3 La6 10.0 0 c5 11.Ld6 Te8 12.Da4 Lxc4 13.Lxc4 dxc4 14.Dxc4 Pe4 15.Lf4 g5 16.Dd3 f5 17.Lg3 c4 18.Dc2 Pdf6 19.Pd2 Dd5 20.Le5 Pxd2 21.Dxd2 Pd7 Diagram 8r+-+r+k+( 7zp-+n+-+p' 6-zp-+p+-+& 5+-+qvLpzp-% 4-+pzP-+-+$ 3+-zP-zP-+-# 2P+-wQ-zPPzP" 1tR-+-+RmK-! 22.e4 en mat via Dxg5+ of Dameverlies 1 0 Stupan,Bogumir - Menchik,Vera (1934) 1.d4 Pf6 2.Pf3 e6 3.c4 d5 4.Pc3 Pbd7 5.cxd5 exd5 6.Lf4 c6 7.e3 Lb4 8.Ld3 0 0 9.0 0 Te8 10.Dc2 Pf8 11.h3 Ld6 12.Pe5 Pg6 13.Pxg6 hxg6 14.Lg5 Le6 15.e4 dxe4 16.Pxe4 Le7 17.Pc5 Lc8 18.Db3 Dxd4 19.Lxg6 8r+l+r+k+( 7zpp+-vlpzp-' 6-+p+-snL+& 5+-sN-+-vL-% 4-+-wq-+-+$ 3+Q+-+-+P# 2PzP-+-zPP+" 1tR-+-+RmK-! Zwart aan zet. 19...Dd5! waarna wit 3 (!!) stukken heeft die "hangen" (Pc5, Lg5 en Lg6) en hij ze niet allemaal kan redden. Er volgde nog 20.Lxf6 gxf6 21.Dg3 Dg5 22.Lh7+ Kxh7 23.Db3 Tg8 0 1

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 7 Hieronder de bewuste partij waardoor Becker, de bedenker van de Menchik club, als eerste lid zal worden. Menchik,Vera - Becker,Albert [A85] Karlsbad, 1929 1.d4 d5 2.Pf3 Pf6 3.c4 c6 4.Pc3 e6 5.e3 Pe4 6.Ld3 f5 7.Pe5 Dh4 8.0 0 Pd7 Diagram 8r+l+kvl-tr( 7zpp+n+-zpp' 6-+p+p+-+& 5+-+psNp+-% 4-+PzPn+-wq$ 3+-sNLzP-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tR-vLQ+RmK-! Kies uit 9.f4 of 9.f3. Motiveer. 9.f4 Na het mindere 9.f3 volgt 9...Pxe5 10.dxe5 Pxc3 11.bxc3 Lc5 en zwart heeft zijn loper mooi opgesteld en zet de zwakte op e3 onder druk. 9...Le7 10.Ld2 Pxe5 11.dxe5 Lc5 12.Lxe4 fxe4 13.Db3 Dd8 14.Pa4 Le7 Diagram 8r+lwqk+-tr( 7zpp+-vl-zpp' 6-+p+p+-+& 5+-+pzP-+-% 4N+P+pzP-+$ 3+Q+-zP-+-# 2PzP-vL-+PzP" 1tR-+-+RmK-! Vera speelt een positionele zet. Dewelke? 15.Lb4 mooi, wit wil de slechte loper afruilen 15...b6 16.Lxe7 Dxe7 17.cxd5 exd5 18.Tac1 Lb7 19.Pc3 Df7 20.Db4 Td8 21.Tfd1 La8 22.h3 De7 23.Dxe7+ Kxe7 24.b4 Td7 25.Td2 Thd8 26.Pe2 Tc8 27.Tdc2 Tdc7 28.Pd4 g6 29.Pb5 Td7 30.Kf2 h6 31.g4 a6 32.Pd4 Tdc7 33.f5 g5 34.Kg3 Lb7 35.h4 gxh4+ 36.Kxh4 Kf7 37.Kh5 a5 38.bxa5 bxa5 Diagram 8-+r+-+-+( 7+ltr-+k+-' 6-+p+-+-zp& 5zp-+pzPP+K% 4-+-sNp+P+$ 3+-+-zP-+-# 2P+R+-+-+" 1+-tR-+-+-! Vera verlost zwart uit zijn lijden met... 39.Pb5 Td7 (of 39...Te7 40.Pd6+) 40.e6+ 1 0 En het volgende clublid wordt ene FRITZ... Menchik,Vera - Saemisch,Fritz [A96] Karlsbad, 1929 1.Pf3 e6 2.c4 f5 3.g3 Pf6 4.Lg2 Le7 5.0 0 0 0 6.d4 d6 7.Pc3 c6 8.Dc2 Pa6 9.a3 Pc7 10.b3 De8 11.e4 fxe4 12.Pxe4 Dg6 13.Pxf6+ gxf6 14.Dxg6+ hxg6 15.Ph4 Kf7 16.f4 Ld7 17.Lb2 Tab8 18.a4 b6 19.Pf3 Tfc8 20.La3 c5 21.Tfe1 a6 22.Tad1 Td8 23.Td3 Lc6 24.Pd2 Lxg2 25.Kxg2 b5 26.Pe4 f5 27.Pd2 b4 28.Lb2 Lf6 29.Pf3 a5 30.La1 Pa6 31.Tde3 Te8 32.d5 Pc7 33.dxe6+ Txe6 34.Txe6 Pxe6 35.Lxf6 Kxf6 36.Td1 Td8 37.Td3 Pc7 38.Pe5 Diagram 8-+-tr-+-+( 7+-sn-+-+-' 6-+-zp-mkp+& 5zp-zp-sNp+-% 4PzpP+-zP-+$ 3+P+R+-zP-# 2-+-+-+KzP" 1+-+-+-+-! Zwart aan zet. Wat is de dreiging en hoe je verdedigen? De dreiging is Pc6 en Pxa5. Teneinde toe te laten dat Td8 via a8 zou kunnen verdedigen moet dus pion d6 bijkomend verdedigd worden, en de enige juiste manier is... 38...Pe8! de enig goede zet 39.h3 g5 40.Pc6 Td7

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 8 8-+-+n+-+( 7+-+r+-+-' 6-+Nzp-mk-+& 5zp-zp-+pzp-% 4PzpP+-zP-+$ 3+P+R+-zPP# 2-+-+-+K+" 1+-+-+-+-! Wit aan zet gaat naar een sterk eindspel met... 41.fxg5+! door deze ruil krijgt wit een gevaarlijke vrijpion op de h-lijn die een sterke troef is. 41...Kxg5 42.Pe5 Tc7 43.Pf3+ Kf6 44.Ph4 Te7 45.Tf3 Te5 46.g4 Pg7 47.Kf2 d5 48.cxd5 Txd5 49.Ke2 Kg5 50.Pxf5 Pe6 51.h4+ Kf6 52.Pe3+ Ke5 53.Tf5+ Ke4 54.Txd5 Pf4+ 55.Kd2 1 0 Menchik,Vera - Milner Barry,Philip Stuart Hastings 3435 (8), 12.1934 1.d4 Pf6 2.Pf3 d5 3.c4 c6 4.Pc3 Lf5 5.cxd5 Pxd5 6.e3 e6 7.Lc4 Pd7 8.0 0 Ld6 9.De2 Lg4 10.e4 Pf4 11.De3 e5 Diagram 8r+-wqk+-tr( 7zpp+n+pzpp' 6-+pvl-+-+& 5+-+-zp-+-% 4-+LzPPsnl+$ 3+-sN-wQN+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tR-vL-+RmK-! Vera pakt uit met een leuke Combi 12.Lxf7+! Ke7 of 12...Kxf7 13.dxe5 en wit wint zijn stuk terug. 13.Pxe5 Pxe5 14.dxe5 Lxe5 15.Lb3 g5 16.Dc5+ Kf6 17.Le3 Pd3 18.Dc4 Dd7 19.f3 Le6 Diagram 8r+-+-+-tr( 7zpp+q+-+p' 6-+p+lmk-+& 5+-+-vl-zp-% 4-+Q+P+-+$ 3+LsNnvLP+-# 2PzP-+-+PzP" 1tR-+-+RmK-! 20.Pd5+ alweer een schitterende zet die ervoor zorgt dat de witte Dame op het bord kan blijven waardoor de "half-blote" Kf6 erg ongemakkelijk blijft staan. Merk op dat het verleidelijke 20.Lxg5+ KxLg5 21.DxLe6 DxDe6 22.LxDe6 met pionwinst fout is vanwege 22...Ld4+ 23.Kh1 Pf2+ en al het witte voordeel is weg. 20...cxd5 21.Dxd3 Tad8 Diagram 8-+-tr-+-tr( 7zpp+q+-+p' 6-+-+lmk-+& 5+-+pvl-zp-% 4-+-+P+-+$ 3+L+QvLP+-# 2PzP-+-+PzP" 1tR-+-+RmK-! 22.f4! mooi, wit heeft gezien dat Tf1 graag mee zou jagen op Kf6 en wil dus de stelling verder openen teneinde Kf6 beter te kunnen belagen. 22...gxf4 23.Lxf4 Lxf4 24.Txf4+ Ke7 25.exd5 1 0

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 9 Menchik, Vera - Colle, Edgar [E40] Paris (8), 1929 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 Lxc3+ 5.bxc3 b6 6.Ld3 Lb7 7.Pf3 Pe4 8.Dc2 f5 9.0 0 0 0 10.Pd2 Dh4 11.f3 Pf6 12.Tb1 Pc6 13.Dd1 Kh8 14.De1 Dh5 15.Dg3 d6 16.La3 Tfe8 17.c5 Dh6 18.Df2 dxc5 19.Lxc5 Pd5 20.La3 Pxe3 21.Tfe1 Pd5 22.c4 Pf4 23.Lf1 Diagram 8r+-+r+-mk( 7zplzp-+-zpp' 6-zpn+p+-wq& 5+-+-+p+-% 4-+PzP-sn-+$ 3vL-+-+P+-# 2P+-sN-wQPzP" 1+R+-tRLmK-! Test van je voorstellingsvermogen. Wat na 23...Pxd4 24.DxPd4 Tad8 25.De3 TxPd2 26.DxTd2? 23...Pxd4 24.Dxd4 Tad8 25.De3 Txd2 26.Lc1 (natuurlijk geen 26.DxTd2?? wegens 27.Ph3+ en 28.DxDd2) 26...Ted8 27.Lxd2 Txd2 Diagram 8-+-+-+-mk( 7zplzp-+-zpp' 6-zp-+p+-wq& 5+-+-+p+-% 4-+P+-sn-+$ 3+-+-wQP+-# 2P+-tr-+PzP" 1+R+-tRLmK-! Hoe de sterk opgestelde Td2 verjagen van hetzij de 2e rij, hetzij van de open d-lijn? 28.Kh1! na deze stille Koningszet dreigt er nu wel degelijk 29...DxTd2. 28...Txa2 29.Tbd1 Kg8 30.Td8+ Kf7 31.Td7+ Kg6 32.Txc7 Dg5 33.De5 Kh6 Diagram 8-+-+-+-+( 7zpltR-+-zpp' 6-zp-+p+-mk& 5+-+-wQpwq-% 4-+P+-sn-+$ 3+-+-+P+-# 2r+-+-+PzP" 1+-+-tRL+K! 34.Txg7! WAUH! Het einde nadert. Er volgde 34...Dxg7 35.Dxf4+ Kh5 36.Txe6 Txg2 37.Dxf5+ Kh4 38.Df4+ Kh5 39.Te5+ 1 0 Euwe, Max - Menchik, Vera [D63] Hastings 1930/31 (2), 30.12.1930 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 d5 4.Lg5 Pbd7 5.e3 Le7 6.Pf3 0 0 7.Tc1 a6 8.cxd5 exd5 9.Ld3 c6 10.0 0 Pe4 11.Lf4 Pxc3 12.Txc3 Te8 13.Db1 Pf8 14.b4 Pg6 15.Lg3 8r+lwqr+k+( 7+p+-vlpzpp' 6p+p+-+n+& 5+-+p+-+-% 4-zP-zP-+-+$ 3+-tRLzPNvL-# 2P+-+-zPPzP" 1+Q+-+RmK-! Zwart aan zet. Wat is het witte plan? En hoe dit zoveel mogelijk dwarsbomen? Wit wil een typische minoriteitsaanval opzetten met a4 en b5 teneinde dan de achtergebleven zwarte b- of c-pion meer onder druk te zetten. Deze minoriteitsaanval wordt dan mooi ondersteund door Lg3 die de velden c7 en b8 controleert. 15...Ld6 goed gespeeld. Zwart betwist de invloed van Lg3 en probeert zo de druk op de Dame-vleugel af te bouwen.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 10 16.a4 Lxg3 17.hxg3 Ld7 18.Tfc1 Df6 19.b5 axb5 20.axb5 Tec8 21.Dc2 Dd8 22.bxc6 Txc6 23.Tc5 Txc5 24.dxc5 Ta5 25.Db2 Da8 26.Db6 Pf8 27.Pe5 Ta1 28.Tb1 Txb1+ 29.Lxb1 Le6 30.Kh2 Pd7 31.Pxd7 Lxd7 32.Dc7 Dc8 33.Dxc8+ Lxc8 34.La2 Le6 35.Kg1 Diagram 8-+-+-+k+( 7+p+-+pzpp' 6-+-+l+-+& 5+-zPp+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-zP-zP-# 2L+-+-zPP+" 1+-+-+-mK-! Speel je 35...f6 of 35...Kf8? 35...Kf8 goed! Fout is immers 35...f6? wegens 36.e4! wat mogelijk werd gemaakt omdat Le6 plots Niet Verdedigd werd gezet door de opmars f7-f6. 36.Kf1 Ke7 37.Ke2 Kf6 38.Kd3 Ke5 39.g4 g5 40.g3 Lxg4 41.f4+ gxf4 42.gxf4+ Kf6 43.Lxd5 Lc8 44.Lf3 Ke7 45.Kc4 Kd8 46.Kd5 b6 47.c6 Kc7 48.Ke5 Le6 49.f5 Lb3 50.Kf6 b5 51.Kg7 b4 52.Kxh7 Lc2 53.Kg7 b3 54.Ld5 b2 55.La2 Kxc6 56.f6 Kd6 57.e4 Lxe4 58.Kxf7 Diagram 8-+-+-+-+( 7+-+-+K+-' 6-+-mk-zP-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+l+-+$ 3+-+-+-+-# 2Lzp-+-+-+" 1+-+-+-+-! Zwart aan zet. Rejfir,Josef - Menchik,Vera [D32] Maribor Maribor (5), 1934 1.c4 e6 2.Pc3 d5 3.d4 c5 4.cxd5 cxd4 5.Dxd4 Pc6 6.Da4 exd5 7.Pf3 Lc5 8.Db5 Dd6 9.g3 Pf6 10.Lg5 Pe4 11.Pxe4 dxe4 12.Pd2 0 0 13.Pxe4 Lb4+ 14.Ld2 Lxd2+ 15.Pxd2 Pd4 16.Dc4 Le6 17.Pe4 Diagram 8r+-+-trk+( 7zpp+-+pzpp' 6-+-wql+-+& 5+-+-+-+-% 4-+QsnN+-+$ 3+-+-+-zP-# 2PzP-+PzP-zP" 1tR-+-mKL+R! Zwart aan zet. Evalueer deze stelling en motiveer je zetkeuze. De evaluatie via KAMP geeft: - K (veiligheid Koning) = voordeel zwart - A (Activiteit stukken) = voordeel zwart want zwart heeft immers "3 stukken + rokade" tegenover slechts "2 stukken" voor wit actief. - M (Materiaal) = wit heeft een pion meer - P (Pionstructuur) = gelijk Conclusie: zwart moet dus accuraat handelen om zijn dynamische voordelen (K en A) te verzilveren in statische voordelen (M). Zwart doet dit met 17...Db6! want dit ontwijkt niet enkel Dameruil waardoor de positie van Ke1 onveilig blijft, maar zet ook druk op pion b2 en Dc4 die nog aangevallen staat door Le6. Er volgde nog : 18.Dd3 Tac8 19.Pc3 Dxb2 20.Tb1 Dxc3+ 0 1 58...Ld5+ 59.Lxd5 b1d 60.Kg7 Dg1+ 61.Kf8 Kxd5 0 1

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 11 8rsnl+-trk+( 7zp-+-wqpvl-' 6-+pzp-snpzp& 5+p+-zp-+-% 4-+LzPP+-+$ 3+-sN-vLN+P# 2PzPPwQ-zPP+" 1tR-+-+RmK-! Fout 1: Kies uit 1.Lb3 of 1.Ld3 of 1.dxe5. 8r+-+-tr-+( 7+-+n+pmk-' 6p+-+-+p+& 5+p+Pzp-wqp% 4-+-+-sn-+$ 3+-+LsNR+P# 2PzPP+-+PmK" 1+-wQ-tR-+-! Fout 2: Kies uit 1...PxLd3 of 1...h4 of 1...Pc5. 8-+-+-+k+( 7+l+-wqp+-' 6-+-zp-+p+& 5+p+P+-+n% 4-+p+P+-+$ 3+-zP-+Q+P# 2r+-vL-+R+" 1+-+-+R+K! Fout 3: Kies uit 1...Ta3 of 1...Lc8 of 1...Pg7. Maak geen fouten 8r+-+-mk-+( 7+-+-+-zpQ' 6p+-vl-+-zp& 5+pzp-+-wq-% 4-+-+l+-+$ 3+-vL-+-+P# 2PzP-+-zPp+" 1+-+-tR-mK-! Fout 4: Kies uit 1.DxLe4 of 1.TxLe4. 8rsn-wq-trk+( 7zppzp-+pzp-' 6-vl-+l+-zp& 5+-+n+-+-% 4-+LzPN+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tRNvLQ+RmK-! Fout 5: Kies uit 1.Pc5 of 1.Pbc3 of 1.Te1. 8r+-+-trk+( 7zpp+-+-vlp' 6-+lwqpzpp+& 5+-+-+-+-% 4PzP-zPpzPN+$ 3+-zP-+-+P# 2-+-+Q+P+" 1tR-vL-+RmK-! Fout 6: Kies uit 1...Tfc8 of 1...b6 of 1...Tac8.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 12 Fout 1: Fout 2: Fout 3: Fout 4: Fout 5: Fout 6: Zowel 1.Ld3 als 1.dxe5 zijn goed. De zet 1.Lb3?! is fout wegens 1...b4! en wit verliest pion e4. De echte reden is dus dat pion e4 Nul Verdedigd staat en dus een zwak punt is. Vandaar dat wit pion e4 dus beter met 1.Ld3 bijkomend zou verdedigen waarna dit geen zwak punt meer zou zijn. Op 1...PxLd3? volgt 2.Pf5+ DxPf5!? en aangezien 3.TxDf5? PxDc1 materiaal verliest kiest wit voor 3.cxPd3! en plotseling merkt zwart dat Df5 geen kanten meer op kan. Dameverlies. De zetten 1...h4 of 1...Pc5 zijn goed. Zowel 1...Lc8? als 1...Pg7? worden met 2.Lg5! afgestraft waarbij Ta2 verloren gaat (1...Lc8 2.Lg5 Da7 3.TxTa2 en 3...DxTa2? 4.Dxf7+ enz.). Vandaar dat enkel 1...Ta3! (zet deze toren uit de invloedssfeer van Tg2) goed is. Na 1.TxLe4?? loopt wit mat met 1...Lh2+! 2.KxLh2 g1d# Conclusie: enkel 1.DxLe4 is een optie. De foute zet is 1.Pbc3 omdat wit na 1...PxPc3! 2.bxPc3 LxLc4 een stuk verliest. Na zowel 1...b6? als 1...Tac8? volgt er 2.b5 en 3.La3! met kwaliteitswinst. Vandaar dat enkel 1...Tfc8 een goede keuze is.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 13 8r+-wqr+k+( 7+p+-vlpzp-' 6p+n+lvL-zp& 5+-+-zp-+-% 4-+PzpN+-+$ 3sNL+P+-+-# 2PzP-+QzPPzP" 1tR-+-+RmK-! Zwart kiest uit 1...gxLf6 of 1...LxLf6. Na 1...LxLf6 blijft de zwarte Koningsstelling intact maar blijft zwart met een "slechte Lf6" zitten tegenover het sterke Pe4. Na 1...gxLf6 is de zwarte Koningsstelling verzwakt maar kan zwart uitpakken met 2...f5 wat Pe4 verjaagt. Aangezien wit echter geen gebruik kan maken van de verzwakking (gxlf6) omdat zijn stukken op de Dame-vleugel staan, kan zwart dus het best opteren voor 1...gxLf6! wat hem meer dan gelijk spel geeft. Niet vergeten, een verzwakking is enkel een verzwakking indien de tegenstander er gebruik kan van maken. 8r+lwqkvlntr( 7zppzp-snpzp-' 6-+-zp-+-zp& 5+-+Pzp-vL-% 4-+-+P+-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRN+QmKL+R! Kies uit 1.LxPe7 of 1.Lh4 of 1.Le3. Positionele stellingen Na 1.LxPe7?! (FRITZ= 0,2) ruilt wit zijn goede loper af, en helpt hij zwart in zijn ontwikkeling. Bovendien is wit nu voortaan zwak op de zwarte velden gezien zijn centrale pionstructuur. Met 1.Lh4 (FRITZ= 0,6) blijft wit de zwarte ontwikkeling hinderen (Pe7 kan niet spelen), maar kan zwart met 1...g5 2.Lg3 deze loper voor een tijdje op non-actief plaatsen. Met 1.Le3!? (FRITZ= 0,7) blijft deze loper erg actief en controleert hij de velden d4 en c5. Het enige nadeel is dat hij het gebruik van zwart (Pe7) niet meer hindert. 8r+-+ltrk+( 7+-+-+-zpp' 6p+-+pwq-+& 5+-+psN-+-% 4-+-zp-zP-+$ 3zP-zP-+-+-# 2-+-wQ-+PzP" 1+-+-tRRmK-! Wat is beter, 1.cxd4 of 1.Dxd4? Waarom? Na 1.Dxd4?! blijft de zwakke c3-pion staan en kan hij later via Tc8 onder druk gezet worden. Na het betere 1.cxd4!? heeft wit geen zwakte op c3 en is pion d4 bijna onaantastbaar. Conclusie: 1.cxd4 is de betere zet omdat de witte stelling nadien minder zwaktes vertoont. 8-+l+-+k+( 7+-+-+pzp-' 6-zp-+p+-zp& 5zpP+-+-+-% 4n+Pvl-+-+$ 3+N+N+PzP-# 2-+-+L+-zP" 1+-+-+K+-! Zwart aan zet.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 14 Indien zwart 1...Lf6 speelt volgt er 2.c5!? wat wit toelaat om de gedekte vrijpion op a5-pion te elimineren wat leuk is voor wit. Na 1...Lc5?! 2.PxLc5 PxPc5 3.PxPc5 bxpc5 heeft wit dan weer een "gedekte vrijpion" (b5). Vandaar dat zwart hier het best 1...Le3! speelt omdat hij zo veld c5 onder controle kan houden en zijn pionstructuur niet verzwakt. 8r+-wq-trk+( 7zp-+-vlpzp-' 6-snp+psn-zp& 5+-+-+l+-% 4-+NzP-vL-+$ 3+-+-+N+-# 2PzPP+LzPPzP" 1tR-+Q+RmK-! Kies uit 1.Pce5 of 1.PxPb6 of 1.Pa5. Met 1.Pce5 vermijdt wit niet enkel een stukkenruil maar valt hij ook pion c6 aan. Hij heeft zo een sterk paard dat moeilijk kan verjaagd worden. Goede keuze. Na het mindere 1.PxPb6 axpb6 verbetert de zwarte pionnenstructuur en... staat plotseling Ta8 ontwikkelt en actief! Het bizarre 1.Pa5 zet pion c6 onder druk, maar het paard staat daar Niet Verdedigd en aan de rand, wat wit op termijn toch zorgen kan bezorgen. Conclusie: de beste zet is 1.Pce5. 8r+-wqkvlntr( 7zpp+l+pzpp' 6-+L+p+-+& 5+-+pzP-+-% 4-+-sN-+-+$ 3+-+-+-+-# 2PzPP+-zPPzP" 1tRNvLQmK-+R! Zwart aan zet. Hoe sla je Lc6 eraf? Motiveer. Na het mindere 1...LxLc6 kan zwart moeilijk het sterke Pd4 verjagen. Hij kan het enkel afruilen met Lf8 via 2...Lc5 en 3...LxPc5. Aangezien Lf8 echter zijn sterke loper is (vanwege de pionstructuur) is dit minder aangewezen. Na het betere 1...bxLc6 kan zwart later uitpakken met...c6-c5! waarmee hij Pd4 verjaagt en veel invloed krijgt in het centrum. Onze vriend FRITZ evalueert het verschil tussen beide zetten op 0,5 punt!! 8r+-wq-trk+( 7+-+lzppvlp' 6-+-zp-snp+& 5sn-zp-+-+-% 4-zp-+PzP-+$ 3+-sNPvLN+P# 2LzPPwQ-+P+" 1tR-+-+RmK-! Kies uit 1.Pd1 of 1.Pe2. Motiveer. Met 1.Pd1 verdedigt wit pion b2 (er lonkt gevaar van Lg7) maar onderbreekt hij de werking van zijn beide torens. Er dreigen nu plots trucjes met 1...b3 waarop zowel 2.cxb3 als 2.Lxb3 slecht zijn wegens 2...Pxb3 en Ta1 gaat verloren. Indien wit echter kiest voor 1.Pe2!? blijven beide torens verbonden (en dus verdedigd) en moet wit enkel controleren of Lg7 kan binnenvallen op b2. Zwart blijkt over geen tactisch middel te beschikken om Lxb2 te spelen, en dus geeft wit best de voorkeur aan 1.Pe2. Wit kan zijn onderzoek nog afsluiten met de vraag wat de toekomst is van zijn Paard op hetzij d1 of e2. Het Pe2 beveiligt veld g3 en het paard kan eventueel langs daar meer in het spel betrokken worden terwijl Pd1 daar iets minder gelukkig staat. Conclusie: Pe2 krijgt de voorkeur.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 15 Eindspel 8-+-+-+-+( 7zpp+-+-+-' 6-+-+-+p+& 5zP-mk-+pzPp% 4-+l+pzP-zP$ 3+-mK-zP-+-# 2-+P+-+-sN" 1+-+-+-+-! Als opwarming een makkie. Zwart aan zet. Het is een makkie als je denkt aan zetdwang. Na 1...a6! moet wit spelen en dat kan enkel zonder stukverlies door 2.Kb2 (of Kd2) te spelen waarna zwart met 2...Kb4 de a5-pion verovert en de partij wint. 8-+-+-+l+( 7+-+-+-+-' 6p+-+kzPLvl& 5+pzppzpN+-% 4-+-+-+P+$ 3+PzP-+-+-# 2P+K+-+-+" 1+-+-+-+-! Kies uit 1...Lf4 of 1...Lf8. Niet zo moeilijk als je hebt opgemerkt dat wit na 1...Lf8? gewoon 2.g5 speelt en zo een ijzersterke vrijpion op f6 krijgt. Vandaar dat zwart hier beter 1...Lf4! (of zelfs 1...Lg5) kan spelen waardoor wit zijn f6 pion verliest. 8-+-+-+N+( 7+-+-+-+-' 6p+-+-+Lvl& 5+-+-+P+-% 4-zP-+-mkP+$ 3+P+pzp-+-# 2P+-+-+-+" 1+-+K+-+-! Zwart aan zet. Zwart heeft een stuk geofferd om 2 sterke vrijpionnen op d3 en e3 te krijgen. Nu hangt ook nog Lh6. Een eerste winstvariant zou 1...Kf3 2.PxLh6 Kf2 en 3...e2+ en 4...e1D kunnen zijn. Wit heeft dan voor de zwarte dame op e1 nog een Paard en Loper en 2 sterke vrijpionnen (f5 en g4). Waarschijnlijk gewonnen maar nog veel werk. De zwartspeler (Alekhine) koos hier echter voor het eenvoudige 1...Lg5!! wat geen materiaalverlies betekent en toelaat dat zwart Kd1 bijkomend bestookt met Lg5. Er volgde na 1...Lg5 2.f6 e2+ 3.Kd2 Ke5+ 4.Kxd3 e1d en opgave want wit heeft veel te weinig compensatie. 8-+r+-+k+( 7zp-+-+pzpp' 6-sn-+l+-+& 5+-+-+-+-% 4N+p+P+-+$ 3+-+-+P+-# 2P+-+LmKPzP" 1+-tR-+-+-! Pb6 slaan of niet?

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 16 Na 1.PxPb6?! axpb6 heeft zwart zijn pionstructuur iets verbeterd omdat de c-pion nu mogelijk door de b-pion kan verdedigd worden. Bovendien kan de witte a2-pion nu makkelijk aangevallen worden via Ta8 terwijl wit moeilijk kan uitpakken met 2.Tb1 wegens 2...c3!? Conclusie: met de stukkenruil op b6 verbetert de zwarte situatie en wordt die van wit slechter. Wit doet er dan ook goed aan niet te ruilen als daar geen tactische nadelen aan verbonden zijn (en die zijn er niet). 8-+-+-+-+( 7+-+-mk-+p' 6-+-vl-tr-+& 5+-+-+pzp-% 4-snL+p+-+$ 3zpP+-+-+-# 2P+-+RzPPzP" 1+-+R+-mK-! Een interessant trucje is hier 1.g4!? wat de enige verdediger van pion e4 ondermijnt. Deze zet maakt het nu bijzonder moeilijk voor zwart om geen verder nadeel op te lopen. 8-sn-tr-+k+( 7+P+-+pzp-' 6-+-+l+-zp& 5+-sN-+n+-% 4-+-+pvL-+$ 3+-+-+-+-# 2r+-+-zPPzP" 1+-tR-+RmK-! Wat zijn de sterke punten van wit? En hoe die verzilveren? Wit heeft een stuk minder, maar is bijzonder trots op pion b7 die een sterke troef is. Hij kan die mooi benutten met 1.LxPb8 TxLb8 2.PxLe6 fxpe6 3.Tc8+ en wint. 8-+-+-+r+( 7+p+-+-+-' 6-zp-vl-+-+& 5+-+k+pzpp% 4-+-zpp+-+$ 3zPN+-+P+P# 2-zP-+K+P+" 1+-tR-vL-+-! Zwart heeft heel wat compensatie voor zijn stuk minder. Hij heeft actieve stukken (Koning) en een dreigende pionnenmuur. Wit moet proberen een bres te slaan in deze Atlantic Wall en hij kan dit hier doen met 1.fxe4! en zwart moet nu 1...Kxe4 spelen wat zijn pionnenmuur ontkracht. Inderdaad, na het foutieve 1...fxe4? volgt er 2.Pxd4! KxPd4 3.Td1+ Kc5 (Ke5) en 4.Lb4+ (Lg3+) en wit wint op d6 zijn stuk terug en wint dus uiteindelijk een pion. 8-+-+-+-+( 7+-+-mK-+-' 6-+-+-+L+& 5+-+-+-+-% 4-+p+-mk-+$ 3+-zP-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! Kies uit 1.Lf7 of 1.Kd6. Fout is 1.Lf7?? wegens 1...Ke3 2.Lxc4 Kd2 3.Kd6 Kxc3 en remise Vandaar dat wit moet kiezen voor 1.Kd6! Ke3 2.Kd5 Kd2 3.Kxc4 en wint.

Vlaanderen Schaakt Digitaal 15-02-2017 pagina 17 Vlaams Jeugd Kampioenschap 2017 een blik achter de schermen... Zaterdagochtend 11 februari en vandaag zal in Schepperschool de 3e en zwaarste dag van het VJK doorgaan. Gisteravond hebben we de speelzalen opgesteld, maar nu moeten we nog de grote analysezaal klaar zetten aangezien deze gisteravond nog gebruikt werd voor een quiz-event. Het is 06Hr45, ijskoud en het sneeuwt lichtjes. Geen weer om een hond door te jagen, maar ik spring op de fiets richting Scheppers. Geen mens op straat, af en toe een auto. Als ik aankom is Louis al druk bezig met uitladen uit zijn wagen die volgepropt is met trofeeën, prijzen en werkmateriaal. Hij heeft alles thuis zitten inladen vanaf 06 uur 's morgens. Ik durf er niet aan denken hoeveel tijd en energie hij vooraf aan dit alles heeft gestoken (contacteren politici - afhalen trofeeën - aankopen prijzen - afspraken met de school...). Nadien beginnen we met z'n vijven aan het opkuisen en herschikken van de grote analysezaal. Er moeten o.a. een 20-tal zware tafels en een 100-tal stoelen van de kelderverdieping worden aangesleurd. De geluidsinstallatie wordt ook aangereden. Twee zware boxen van elk 30 kilo moeten op het verhoogde podium worden gedragen. Allemaal zwaar labeur. Meteen ook een test voor onze fysieke paraatheid. Het is ondertussen al 08Hr30 en de eerste kinderen en begeleiders komen toe. Sommigen steken ons sportief een handje toe. Rond 09 Hr is alles eindelijk klaar. De arbiters noteren de aanwezigen en maken de eerste paringen. De begeleiders bestellen hun eerste koffie. We zijn vertrokken voor een hele dag schaakplezier met meer dan 200 jongeren. 's Avonds komt na de prijsuitreiking de opkuis en afbraak. Ik bespaar je de details maar net na middernacht ben ik terug thuis (Louis zal pas na 04 uur in zijn bed duiken). Ik ben half gebroken, maar ook tevreden en vol respect voor het enthousiasme van Louis, zonder wie dit allemaal niet mogelijk zou zijn. Die man verdient een standbeeld... Louis, het werkpaard