Fractie Betaalbaar Water p.a. P.A. van Mombergen Algemeen Bestuurslid Blauwpotskamp 7 9481 EW Vries Vries 5 september 2016 omdat ons water ook morgen betaalbaar moet zijn Aan het dagelijks Bestuur van het Waterschap Noorderzijlvest Stedumermaar 1 9735 AC Groningen In afschrift aan het Algemeen Bestuur Onderwerp: waterkwaliteit niet in orde Geacht bestuur, Met belangstelling las de fractie van Betaalbaar Water het rapport van de Adviescommissie Water van 19 mei 2016 over de waterkwaliteit in Nederland en het onderzoeksrapport Zover het eigen instrumentarium reikt welke is opgesteld in opdracht van de Provincie Noord-Brabant en de Noord-Brabantse Waterschapsbond. Helaas gaven deze stukken ons reden tot ernstige zorgen. Immers blijkt hieruit dat de waterkwaliteit in Nederland niet in orde is en dat deze ook niet beter wordt. Zoals in het advies van de Adviescommissie Water wordt verwoord, zijn het met name de concentraties van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen die zorgen voor overschrijding van de normen. Met andere woorden: ons oppervlaktewater wordt ernstig vervuild met mest en landbouwgif. Betaalbaar Water vindt goede waterkwaliteit van groot belang, maar vindt ook dat één en ander betaalbaar moet blijven. Verder vindt Betaalbaar Water dat de vervuiler dient op te draaien voor de vervuiling en dat de gevolgen en kosten hiervan niet op andere groepen dienen te worden afgewenteld. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van het oppervlaktewater en moeten daartoe een emissiebeleid voeren. Op dit moment zijn alle ogen en plannen gericht op het Deltaplan Agrarisch Waterbeleid. Deze ambitieuze plannen kosten weer veel geld, maar of zij zullen helpen is nog maar zeer de vraag. Tot op heden blijft het immers mogelijk dat mest en gewasbeschermingsmiddelen in de watergangen terechtkomen. Sterker nog: dit probleem neemt alleen maar toe. Het is een kwestie van dweilen met de waterschapsheffingen open. Dit ondanks alle dure rapporten en onderzoeken van gerenommeerde instituten. Pagina 1 van 5
Betaalbaar Water Ieder weldenkend mens vraagt zich af hoe het nu toch komt dat het oppervlaktewater nog steeds bij de bron kan worden vervuild en dat het zelfs steeds erger wordt. Dat is echter niet moeilijk te begrijpen. Tot voor kort was het namelijk zo dat er tussen de intensieve landbouw (akkers en weilanden) en de watergangen (het oppervlaktewater) nog een zekere scheiding aanwezig was, die voorkwam dat er al teveel mest en landbouwgif in het water terechtkwam. Deze scheiding werd gevormd door de onderhouds- of maaipaden. De grens tussen de landbouwgrond waarop intensief werd gemest en gespoten en de onderhoudspaden was op de meeste plaatsen voorzien van een afrastering, zodat de agrariër bij het mesten of spuiten niet over het onderhouds- of maaipad kon gaan. Aldus vormden deze stroken grond een buffer tussen de landbouwgrond en het water. Nu deze afrasteringen echter steeds meer verdwijnen, wordt er tot de insteek van de watergang mest geïnjecteerd en worden zelf over de insteek van de watergangen gewasbeschermingsmiddelen gespoten. Zo komen deze stoffen rechtstreeks (of vrijwel rechtstreeks) in het oppervlaktewater terecht. Vele zogenoemde deskundigen vragen zich nu af waarom de waterkwaliteit in Nederland niet in orde is. Vele tientallen miljoenen euro s worden er in allerlei projecten, zoals milieuvriendelijke oevers, geïnvesteerd. Dit om de oppervlaktewaterkwaliteit te verbeteren. Echter wordt zorgvuldig vermeden om het grootste probleem de vervuiling van het water met mest en landbouwgif bij de bron aan te pakken. Daarentegen is het investeren van tientallen miljoenen in allerlei milieuprojecten die weinig effect hebben, dus geen enkel probleem. Ook worden er de laatste tijd grote woorden gewijd aan de biodiversiteit. Juweeltjes van de biodiversiteit zijn en waren de schouw- of maaipaden. Echter, door het verwijderen van de afrastering worden deze schouw- of maaipaden nu onderhouden door de agrariërs. Deze stroken worden daardoor nu ook intensief beheert, als het ware als onderdeel van het landbouwareaal, waardoor de biodiversiteit is verdwenen. Deze ontwikkeling valt niet te rijmen met het door het Algemeen Bestuur aangenomen maaibeleid. Dit maaibeleid zou de biodiversiteit moeten vergroten. Uitgangspunt van dit beleid is dat de schouw- of onderhoudspaden, inclusief de kanten van de waterlossingen, niet ieder jaar zouden worden gemaaid. Zo zou de biodiversiteit hier een kans moeten krijgen. Nu ziet men echter dat de agrariërs deze grondstroken zo n vier keer per jaar maaien. Weg biodiversiteit Zeer teleurstellend vindt Betaalbaar Water het, dat op signalen en concrete vragen van Betaalbaar Water over deze punten, door het Dagelijks Bestuur zeer laconiek wordt gereageerd. Bij vragen tijdens de Algemeen Bestuursvergaderingen reageerde de dijkgraaf, de heer B. Middel, met het steevaste antwoord: u heeft een punt, maar daar laten wij het bij. Uit dit antwoord kan geconcludeerd worden dat het Dagelijks Bestuur van het Waterschap Noorderzijlvest er geen enkel belang in ziet om de vervuiling bij de bron aan te pakken, maar liever miljoenen in minder effectieve projecten stopt, op kosten van de belastingbetaler. Teleurstellend is ook dat milieugerelateerde partijen meerwaarde zien in allerlei dure en weinig effectieve milieuprojecten, en dat alles op kosten van de gemeenschap. Dit terwijl een simpele oplossing als het behoud en herstel van enige afrasteringen, terzijde wordt gelegd. Pagina 2 van 5
Betaalbaar Water Dit moet veranderen. Betaalbaar Water is van mening dat de vervuiling van het oppervlaktewater bij de bron dient te worden aangepakt, en wel zodanig dat de agrariërs elke mogelijkheid wordt onthouden, om beken, waterlossingen en sloten te verontreinigen. Betaalbaar Water heeft daarom de volgende vragen: 1. Wat gaat u ondernemen opdat agrariërs de mogelijkheid wordt ontnomen om beken, watergangen en sloten (oppervlaktewaterlichamen) te vervuilen met gewasbestrijdingsmiddelen en mest? 2. Welke maatregelen gaat u treffen om de scheiding/afrastering van de schouwen onderhoudspaden te herstellen? 3. Welke maatregelen gaat u treffen om de biodiversiteit van de schouw- en onderhoudspaden te herstellen? Wij verzoeken het Dagelijks Bestuur om deze vragen zo spoedig mogelijk, en in ieder geval voorafgaand aan de eerstvolgende Algemeen Bestuursvergadering, te beantwoorden. Als bijlage worden aan deze brief enige foto s gehecht, van watergangen die al dan niet door een afrastering beschermd worden, om het bovenstaande te illustreren. Wakend over de kwaliteit van onze oppervlaktewateren en de biodiversiteit, verblijven wij. Met vriendelijke groet, Peter van Mombergen Fractie Betaalbaar Water Bijlage: foto s Pagina 3 van 5
Betaalbaar Water Bijlage: foto s Foto 1: Watergang beschermd door een afrastering. Foto 2: Watergang niet beschermd door een afrastering. Pagina 4 van 5
Betaalbaar Water Foto 3: Het injecteren van de mest tot de insteek van de waterlossing. Pagina 5 van 5