Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Aandachtspunten bij chemotherapie Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, B-3500 Hasselt www.jessazh.be versie maart 2016 (Object-ID 230092)
Welkom Uw arts heeft chemotherapie voorgeschreven voor de behandeling van uw ziekte. Zoals met alle medicatie en zeker bij deze geneesmiddelen zijn er bepaalde gevaren verbonden aan het gebruik ervan. De afvalstoffen van deze medicijnen worden uitgescheiden via urine, ontlasting, braaksel en wondvocht. Wanneer een ander met deze uitscheidingsproducten in aanraking komt, zal deze persoon hier niet ziek van worden. Omdat bekend is dat chemotherapie op lange termijn schade kan berokkenen aan gezonde cellen, is het wenselijk om hier niet teveel mee in aanraking te komen. Vandaar dat we u en uw omgeving vragen om enkele voorzorgsmaatregelen te nemen tijdens en tot 7 dagen na uw behandeling. Verpleegkundigen die chemotherapie toedienen, nemen ook voorzorgsmaatregelen om rechtstreeks contact met deze geneesmiddelen te vermijden bv. door het dragen van handschoenen. In deze brochure geven we u hierover graag meer uitleg. Indien u na het lezen ervan nog vragen heeft of extra inlichtingen wenst, kan u steeds terecht bij een medewerker van uw behandelend team. 1
Inhoud 1. Algemene voorzorgsmaatregelen p. 3 2. Toiletgebruik p. 3 3. Omgaan met braken p. 4 4. Wassen van kleding en beddengoed p. 5 5. Seksueel contact p. 5 6. Inname van medicatie p. 6 7. Tandartsbezoek p. 6 8. Koorts p. 7 9. Contactgegevens p. 7 2
1. Algemene voorzorgsmaatregelen Vermijd tot een week na uw chemotherapie rechtstreeks contact met urine, stoelgang, braaksel en wondvocht. De hoeveelheid afvalstoffen van chemotherapie in uitscheidingsproducten zoals transpiratievocht, tranen en speeksel is zo laag dat er geen specifieke maatregelen nodig zijn. Bij overmatige transpiratie moeten wel voorzorgsmaatregelen toegepast worden. Meer hierover leest u onder hoofdstuk 4 (p. 5). Samen slapen mag. U hoeft lichamelijk contact niet te vermijden. Knuffelen of het geven van een zoen is niet schadelijk, ook niet voor kleine kinderen. 2. Toiletgebruik Gebruik als patiënt, indien mogelijk, een persoonlijk toilet. Mannen kunnen best zittend urineren, om spatten te voorkomen. Druppels urine kan u met toiletpapier verwijderen. Sluit het deksel van het toilet vóór het doorspoelen. Spoel het toilet twee maal door na gebruik. Maak hierbij géén gebruik van de spaarknop. Was uw handen telkens u van het toilet gebruik gemaakt heeft. 3
Bij risico op incontinentie Gebruik voldoende wegwerpincontinentiemateriaal. Gebruik wegwerphandschoenen bij het verwijderen van bevuilde onderleggers, verbanden, inlegkruisjes, incontinentiemateriaal,... Vouw vuil incontinentiemateriaal goed dicht, met de plastieken laag aan de buitenkant. Verzamel alle gebruikte materialen in een plastieken vuilniszak en knoop deze goed dicht. Deze zak kan u met het gewoon huisvuil meegeven. Bij gebruik van bedpan of urinaal Ledig de bedpan of het urinaal onmiddellijk na gebruik in het toilet. Let hierbij op voor spatten. Spoel ook in dit geval het toilet twee maal na met gesloten deksel. Draag hierbij steeds handschoenen! Spoel de bedpan of het urinaal overvloedig na met water. Ledig de bedpan of het urinaal in het toilet. 3. Omgaan met braken U kan het best rechtstreeks in het toilet braken. Lukt dit niet, gebruik dan een emmer of een bakje. Ledig de emmer of het bakje in het toilet en was de emmer daarna goed af. Hiervoor draagt u eveneens wegwerphandschoenen. Spoel de wc daarna twee keer door, met gesloten deksel en zonder de spaarknop te gebruiken. Was daarna uw handen. 4
4. Wassen van kleding en beddengoed Voor het wassen van onbevuilde kleding of ondergoed, dient u geen speciale maatregelen te treffen. Indien uw kleding, ondergoed of beddengoed in aanraking komt met uw uitscheidingsproducten, doe dan het volgende: deponeer het bevuilde wasgoed zo snel mogelijk in de wasmachine. draag bij het manipuleren van het wasgoed wegwerphandschoenen. spoel de bevuilde kleding eerst apart in de wasmachine met een koud spoelprogramma. u mag het wasgoed vervolgens samen wassen met ander wasgoed, op een geschikt wasprogramma. als het niet mogelijk is de kleding onmiddellijk in de wasmachine te stoppen, moet u het wasgoed in een goed afgesloten plastieken zak bewaren. was na contact met het wasgoed goed uw handen. Ook wanneer u overmatig getranspireerd heeft, kan u best bovenstaande instructies opvolgen. 5. Seksueel contact De invloed van chemotherapie kan zeer schadelijk zijn voor een ongeboren vrucht. Het is daarom van groot belang om tijdens uw behandeling en tot minimum 12 maanden nadien niet zwanger te worden. Gebruik gedurende deze periode een voorbehoedsmiddel en/of condoom. Bespreek dit best even met uw arts. 5
Het is raadzaam om tot zeven dagen na uw behandeling met een condoom te vrijen, ook als een zwangerschap niet (meer) mogelijk is. In uw vaginaal vocht of sperma kunnen zich immers resten van de chemotherapie bevinden. Uw partner (intiem) kussen mag, maar denk aan uw verhoogd infectierisico (verkoudheden, ziekte, ). 6. Inname van medicatie Indien u chemotherapie in pilvorm krijgt, neem deze pil dan in zijn geheel in met voldoende water (1 glas per inname). Was nadien uw handen. Wanneer iemand u helpt met het innemen van het medicament, gebruikt deze persoon best wegwerphandschoenen. Wij raden u aan het tablet of de capsule niet te breken of te openen. Indien een capsule toch moet worden open gemaakt, voor toediening via een maagsonde of bv. in een lepel met confituur, draag dan steeds een mondmasker en handschoenen. 7. Tandartsbezoek U kan uw tandarts best bezoeken voordat u start met de chemotherapie. Als u toch gedurende uw behandeling met chemotherapie de tandarts wil bezoeken, kan u dit bespreken met uw behandelende arts. Het is ook belangrijk om uw tandarts in te lichten over uw therapie. Tijdens de behandeling bent u immers gevoeliger voor infecties en bloedingen. Daarom kan u best tijdens de derde week na de chemotherapie een bezoek plannen, wanneer de waarden van uw bloedcellen terug hoger zijn. 6
8. Koorts De aanmaak van uw witte bloedcellen kan verminderen ten gevolge van de chemotherapie. Als u te weinig witte bloedcellen heeft, vermindert uw weerstand tegen infecties. Wanneer u tijdens de chemotherapie koorts krijgt (temperatuur >38.5 C of >38 C langer dan een uur) komt u best via de spoedgevallendienst naar het ziekenhuis zodat we u van daaruit onmiddellijk kunnen helpen. Vermeld dan zeker dat u een behandeling met chemotherapie krijgt via het Limburgs Oncologisch Centrum. 9. Contactgegevens Afdelingen Hematologie Afdeling C7, tel: 011 33 92 00 Afdeling A5, tel: 011 30 91 50 Dagziekenhuis Hematologie E5, tel: 011 339640 Physician assistant Hematologie Ingrid Geuns, tel: 011 33 92 02 E-mail: ingrid.geuns@jessazh.be Afdeling Oncologie Afdeling B5, tel: 011 30 92 50 Daghospitaal oncologie Dagzaal L0, tel: 011 30 89 51 Dagzaal D5, tel: 011 30 91 54 Inwendig dagziekenhuis K3 campus SA, tel: 011 33 96 10 (secretariaat) Hoofdverpleegkundige Marc Aerts, tel: 011 33 96 11 7
Secretariaat oncologie Om afspraken te maken Tel: 011 30 99 61 Oncocoaches Voor alle vragen en/of problemen Hilde Lenders, tel: 011 30 89 14 E-mail: hilde.lenders@jessazh.be Sandra Bortels, tel: 011 30 79 24 E-mail: sandra.bortels@jessazh.be Dienst spoedgevallen Voor urgente zaken, tel: 011 30 99 70 8