Globale Verkavelings Analyse Noord-Holland
Globale verkavelings analyse Noord-Holland Augustus 2008 In opdracht van: Stivas Noord-Holland Auteurs: ing. P. N. J. van Diepen ir. L. van der Sluijs ir. J.B. Groot Nibbelink ing. R.M.G. Jansen
Inhoud Samenvatting 3 1 Inleiding 5 2 Gebiedsafbakening 7 2.1 Niet-agrarische eigendommen 7 2.2 Bedrijfsgrootte 7 2.3 Buitenblokkers 8 2.4 Pacht in het landelijk gebied van Noord-Holland 8 3 Globale verkavelingsanalyse 10 3.1 Algemeen 10 3.2 Bedrijfsoppervlakte 11 3.3 Huiskaveloppervlakte 13 3.4 Huiskavelpercentage 15 3.5 Aantal Veldkavels per bedrijf 17 3.6 Veldkavelgrootte 19 4 Totale beoordeling van de verkaveling 21 4.1 Toekenning van klassengrenzen en wegingsfactoren 21 4.2 Uitkomsten van de beoordeling 22 5 Gebieden binnen landinrichtingsproject of met een natuurclaim 24 5.1 De verkavelingssituatie binnen bestaande landinrichtingsprojecten 25 5.2 De verkavelingssituatie binnen de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) 27 5.3 De verkavelingssituatie binnen Robuuste Verbindingszones (RVZ) 29 5.4 De verkavelingssituatie binnen Natura 2000-gebieden 31 5.5 De verkavelingssituatie binnen 7 ILG gebieden 33 6 Conclusies en aanbevelingen 36 6.1 Aanbevelingen 37 Bijlage 1: Woonplaatsen in Noord Holland 39 Bijlage 2: Kengetallen per woonplaats 40
2
3 Samenvatting In opdracht van "Stivas Noord Holland is onderzoek gedaan naar de verkavelingssituatie van de hele provincie Noord-Holland. Na deze globale verkavelingsanalyse van de provincie Noord Holland valt het volgende te concluderen: Bedrijfsgrootte De bedrijven zijn gemiddeld het grootst in en om de Wieringermeer en in Warder. De woonplaatsen met bedrijven die kleiner zijn dan 10 ha, hebben ook in aantal weinig bedrijven binnen de woonplaats. Huiskaveloppervlakte De huiskaveloppervlakte is het grootst in de Wieringermeer. Ook Wieringerwaard, Schermer, Warder en Haarlemmermeer scoren goed. In Heemskerk, Castricum, Kwadijk, Oostzaan en in de omgeving van Aalsmeer en Naarden zijn de huiskavels klein (allen kleiner dan 5 ha). Verhouding huiskavel / veldkavel De verhouding huiskavel / veldkavel is in de Wieringermeer, de Haarlemmermeer, de Schermer, Drechterland / Stedebroec en Niedorp relatief goed. In het grootste deel van Noord Holland is de verhouding tussen de 30 en 50%. Met name in Marken (4 %), Oostzaan (8 %) Krommenie (10%), Aalsmeer (15 %) en Edam (28%) is de verhouding slecht. Aantal veldkavels per bedrijf Het aantal veldkavels per bedrijf in Oostzaan, Jisp en Aalsmeer met meer dan 4 hoog is. Opvallend is dat het aantal veldkavels elders grotendeels onder de 2 is. De situatie is in het grootste deel van Noord-Holland dus redelijk goed. Veldkaveloppervlakte Met name in Oostzaan en Aalsmeer en in mindere mate in de strook Schagen-Alkmaar-Castricum- Waterland-het Gooi zijn de veldkavels relatief klein. In de Wieringermeer, Wieringerwaard en de Haarlemmermeer zijn de veldkavels groot.
4 Conclusie voor wat betreft de verkaveling Uit de totaalbeoordeling blijkt dat met name in Jisp, Oostzaan, Kwadijk, Aalsmeer en in de omgeving van Velsen, Beverwijk en Heemskerk. de verkaveling slecht is. Heemskerk, Beverwijk en Kwadijk liggen al in landinrichtingsgebieden. Matig verkaveld zijn van noord naar zuid- Wieringen, Anna Palowna, grote delen rondom Schagen, de strook Egmond Castricum Akersloot Graft de Rijp, de streek ten noordwesten van Edam, Ransdorp en het gebied tussen Amsterdam en het Gooi. Een deel rond Schagen, de strook Egmond Castricum, de streek ten noordwesten van Edam, Ransdorp en het gebied tussen Amsterdam en het Gooi liggen al in landinrichtingsgebieden. In de Wieringermeer, bij Stede Broec en de Haarlemmermeer is de verkaveling goed. Aanbevelingen voor gebieden waar Stivas potentiële kavelruilgebieden kan vinden Potentieel nieuwe gebieden voor Stivas-werkzaamheden zijn daarom Jisp, Oostzaan (beide in combinatie met EHS- en Natura 2000-realisatie) en Aalsmeer. In mindere mate dan de eerdergenoemde gebieden, maar nog steeds interessant voor vervolgonderzoek zijn: Wieringen, Anna Palowna, het deel rondom Schagen dat niet in landinrichtingsgebied ligt en de strook Castricum Akersloot Graft de Rijp. (dit laatste gebied kan deels in combinatie met EHS- en Natura 2000-realisatie).
5 1 Inleiding De stichting ter bevordering van de agrarische structuur "Stivas Noord Holland" (in het vervolg steeds aangeduid met Stivas) is een organisatie die probeert op nieuwe ontwikkelingen in het landelijk gebied in te spelen en deze te begeleiden zodat er een goed ingericht landelijk gebied behouden blijft. Structuurversterking van de landbouw probeert Stivas door planmatige, vrijwillige kavelruil te bevorderen. Stivas zal in een aantal gebieden de zittende agrariërs en andere grondeigenaren faciliteren om snel tot kavelruilen te komen. Het verbeteren van de landbouwstructuur kan middels kavelruil worden bereikt door huiskavelvergroting, het samenvoegen van veldkavels (kavelconcentratie), afstandsverkorting en vormverbetering. Om de mogelijkheden hiervoor in beeld te brengen, is het zaak de huidige landbouwstructuur te onderzoeken. Tot op heden zijn er door Stivas in eigen beheer onderzoeken uitgevoerd. De opdracht voor zo n onderzoek werd gegeven nadat een initiatief groep, in de meeste gevallen een LTO afdeling, overleg heeft gehad met Stivas. Bij Stivas is nu de behoefte ontstaan om inzicht te krijgen in de verkavelingbehoefte van de hele provincie. Om deze reden is aan Kadaster Ruimte en Advies de opdracht gegeven om voor de hele provincie Noord- Holland een Globale Verkavelingsanalyse uit te voeren. Door middel van deze Globale Verkavelingsanalyse wordt duidelijk waar de verkavelingbehoefte het grootst is. Deze kan vervolgens als basis dienen voor het identificeren en prioriteren van nieuwe potentiële kavelruilgebieden. Vervolgonderzoek per potentieel kavelruilgebied (bijvoorbeeld een Quick Scan Verkavelingonderzoek) moet vervolgens meer in detail aangeven wat per gebied de precieze verbeteringsmogelijkheden zijn. De oorspronkelijke opzet van dit onderzoek was een analyse van de zogenaamde witte gebieden. Deze gebieden kemerken zich door afwezigheid van een gebiedsclaim en/of omdat deze niet in een landinrichtingsproject liggen. Om deze reden werden de gebieden die wèl in een landinrichtingsproject liggen of waar natuurdoelen gerealiseerd dienen te worden uit de analyse gehaald.
6 Het gaat dan om gebieden met één of meer van de de volgende kenmerken: Bestaande landinrichtingsprojecten Ecologische Hoofd Structuur (EHS) (inclusief nieuwe natuur ) Robuuste verbindingszone (RVZ) Natura-2000-gebieden In dit onderzoek is de opzet echter omgedraaid. Eerst wordt de verkavelingsanalyse gemaakt (in hoofdstuk 3 en 4) en vervolgens wordt de totaalbeoordeling van de verkaveling geconfronteerd met de landinrichtingsprojecten, de EHS, de RVZ en de Natura-2000-gebieden. Deze analyse wordt besproken in hoofdstuk 5. Voordeel van deze werkwijze is dat met kan zien wat de effecten van landinrichtingsprojecten zijn (afhankelijk van de fase waar het project zich in bevindt namelijk de inbrengsituatie of de toedelingssituatie) en waar de realisatie van natuurdoelen wellicht gecombineerd kan worden met het verbeteren van de verkavelingssituatie door een integrale aanpak.
7 2 Gebiedsafbakening Voorafgaand aan de analyse zijn de eigendommen binnen de bebouwde kom en de bestaande natuurgebieden (eigendommen van natuurbeherende instanties) uit het onderzoeksgebied gehaald. De verkaveling binnen de bebouwde kom of binnen natuurgebieden is immers niet relevant voor de bedrijfssituatie in de onderzochte gebieden. De bestanden zijn gesplitst op woonplaatsbegrenzing. Daarbij moet de opmerking worden geplaatst dat de woonplaatsbegrenzing is gebaseerd op de kadastrale gemeente. Deze tabel woonplaatsen is leidend voor het onderzoek. In de bijlage 1 is een kaart opgenomen met de namen van de woonplaatsen zoals die kadastraal gehanteerd worden. Tot slot is er in dit hoofdstuk nog een analyse opgenomen van de pacht in het landelijk gebied in Noord- Holland. 2.1 Niet-agrarische eigendommen In de eigendomsgegevens van het Kadaster komen eigenaren voor die niet relevant zijn voor het onderzoek. Te denken valt bijvoorbeeld aan landgoederen, woningbouwverenigingen, industriële bedrijven, overheden en waterschappen. Als we deze zouden opnemen zou dat voor vertroebeling van de verkavelingsanalyse kunnen leiden. Ook potentiële verpachters zoals kerkelijke instanties, stichtingen en gemeenten zijn uit het onderzoek gelaten omdat niet bekend is aan wie de grond is verpacht en dus ook niet bekend is aan welke gebruiker deze gegevens toegevoegd zouden moeten worden. Alleen de natuurlijke personen Man en Vrouw en niet natuurlijke persoon Maatschap zijn geselecteerd als startpunt voor de bepaling van de agrarisch bedrijven. 2.2 Bedrijfsgrootte De subjecten Man, Vrouw en Maatschap bevat ook alle kleine eigendommen. Veel van deze eigendommen kunnen, vanwege hun grootte, niet als (levensvatbaar) agrarisch bedrijf worden aangemerkt. Om een redelijke zekerheid te hebben dat grond ook daadwerkelijk een agrarisch bedrijf behoort, wordt in het onderzoek de aanname gedaan dat het totale eigendom per eigenaar groter moeten zijn dan 5 ha. Er blijft dan circa 85.000 ha aan te onderzoeken gebied over.
8 2.3 Buitenblokkers De kavels die overblijven zijn in het bezit van een eigenaar waarvan waarschijnlijk wordt geacht dat dit een agrarisch bedrijf betreft. Het kan voorkomen dat veldkavels in een andere woonplaats liggen dan de woonplaats van de eigenaar. De oppervlaktegegevens van deze veldkavels worden bij de bedrijfsoppervlakte geteld en komen op deze wijze bij de kengetallen van de woonplaatsen terecht. Op de kaart worden alleen de huiskavels ingekleurd om zo lokale patronen beter te herkennen. Eigenaren van kavels die niet in Noord-Holland wonen zijn buiten de analyse gehouden. 2.4 Pacht in het landelijk gebied van Noord-Holland De Stivas heeft gevraagd om de Verkavelingsanalyse aan te vullen met gegevens over de verpachte oppervlakte. Het Kadaster heeft echter geen pachtgegevens, maar alleen eigendomsgegevens. De pachtgegevens zijn daarom, op aangeven van Stivas, benaderd door de verenigingen, stichtingen, kerkgenootschappen en Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) uit de eigendomsbestanden te selecteren en te analyseren. Mogelijk verpachte oppervlakte KERKGENOOTSCHAPPEN VERENIGINGEN BUREAU BEHEER LANBOUWGRONDEN STICHTINGEN In het zuidoosten van Noord-Holland is sprake van een natuurgebied. Uit de kaart valt te lezen dat verenigingen en stichtingen hier veel eigendom hebben met een belang. De gronden die hier worden verpacht zijn meestal in beheer van biologische boeren en worden alleen onder voorwaarden voor gebruik uitgegeven. Daar waar BBL eigendommen heeft, worden kortlopende pachtcontracten verwacht. BBL koopt grond aan met als doelstelling om deze te gebruiken als ruilgrond. De verpachte grond is voornamelijk voor tijdelijk gebruik.
9
10 3 Globale verkavelingsanalyse 3.1 Algemeen Het onderzoek geeft inzicht in de eigendomstoestand en de verkavelingsituatie van een onderzoeksgebied. Het onderzoek is uitgevoerd met het GIS-pakket MapInfo, met behulp van de administratieve en cartografische eigendomsgegevens uit de kadastrale registratie met als actualiteitsdatum 1 februari 2008. Indien sprake is van zakelijke rechten op de percelen, anders dan volle eigendom, is de belastingplichtige als hoofdgerechtigde aangemerkt. Dit is onder meer van toepassing bij het recht van erfpacht. Er is geen gebruik gemaakt van pacht en/of gebruiksgegevens. De verkavelingsituatie van het onderzoeksgebied wordt uitgedrukt in kengetallen. Door de vergelijking van de kengetallen kan aan de verkavelingsituatie in het onderzoeksgebied een waardeoordeel worden gegeven. De kengetallen per woonplaats worden ten opzichte van elkaar vergeleken. Naast de kengetallen worden bovendien een aantal thematische kaarten vervaardigd, waarmee het waardeoordeel over de verkavelingtoestand kan worden aangevuld. De kengetallen, samen met de themakaarten, leveren op een eenvoudige en snelle wijze inzicht in de huidige verkavelingsituatie in Noord- Holland. De kengetallen zijn gegroepeerd per woonplaats. Woonplaatsen met een geringe oppervlakte of met een gering aantal bedrijven kunnen een vertekenend beeld geven van de situatie. De kengetallen zijn weliswaar opgenomen in de tabellen om toch nog iets over deze woonplaatsen te kunnen zeggen, maar bij de interpretatie van deze kengetallen dient men zich te realiseren dat mogelijk een vertekend beeld van de situatie in de betreffende woonplaats wordt gegeven. Op de kaarten vallen deze kengetallen overigens niet zo op omdat deze vanwege hun geringe oppervlakte automatisch wegvallen. Door de kengetallen van de woonplaatsen in het onderzoeksgebied met elkaar te vergelijken kan de verkavelingtoestand in het onderzoeksgebied worden uitgedrukt in goed, redelijk, matig of slecht. Er is hierbij geen rekening gehouden met verschillen tussen gebieden voor wat betreft de landschapsstructuur (kleinschalig of grootschalig, opstrekkende- of blokverkaveling). Deze verschillen kunnen mogelijk wel verklaren waarom het ene gebied beter is verkaveld dan het andere gebied.
11 3.2 Bedrijfsoppervlakte Op bijgaande kaart is te zien dat de bedrijven in en bij de Wieringermeer en in Warder (boven Edam) het grootst zijn. De woonplaatsen met kleine bedrijven hebben vaak tevens een gering aantal bedrijven. In onderstaande tabel is achter iedere woonplaats de gemiddelde bedrijfsoppervlakte weergegeven. De bedrijven in Warder (39,5 ha), Wieringermeer (36 ha), Wieringerwaard (35 ha) en Barsingerhorn (31,5 ha) zijn het grootst. De bedrijven in Petten (5,6 ha), Schoten (6,8 ha) en Hoorn (7,3 ha) zijn het kleinst, maar het bedrijfsaandeel in die woonplaatsen is gering. Woonplaats van eigenaar Opp. bedr. in woonpl. (ha) perc. bedrijfsopp in woonpl. aant. bedr. gem. bedr. opp. (ha) AALSMEER 216 7% 16 13,5 AKERSLOOT 215 14% 8 26,9 ALKMAAR 48 2% 6 8 AMSTELVEEN 633 14% 36 17,6 AMSTERDAM 170 2% 9 18,8 ANDIJK 811 17% 59 13,7 ANKEVEEN 63 38% 3 21,2 ANNA PAULOWNA 3.289 55% 119 27,6 ASSENDELFT 1.569 49% 64 24,5 BARSINGERHORN 723 53% 23 31,5 BEEMSTER 4.351 60% 170 25,6 BEETS 199 33% 9 22,2 BENNEBROEK 15 8% 1 14,7 BERGEN (N.H.) 676 18% 33 20,5 BEVERWIJK 157 21% 7 22,4 BLOEMENDAAL 300 7% 10 30 BROEK IN WATERL. 1.029 46% 44 23,4 CALLANTSOOG 663 25% 35 18,9 CASTRICUM 391 11% 26 15 DEN HELDER 1.222 7% 54 22,6 DIEMEN 11 1% 1 10,9 DRECHTERLAND 1.569 65% 77 20,4 EDAM 601 24% 25 24,1 EGMOND-BINNEN 843 28% 50 16,9 ENKHUIZEN 211 2% 16 13,2 GRAFT-DE RIJP 1.018 49% 47 21,6 GRAVELAND, 'S- 260 10% 20 13 HAARLEM 37 1% 3 12,5 HAARLEMMERMEER 3.341 18% 128 26,1 HARENKARSPEL 1.615 53% 103 15,7 HEEMSKERK 236 7% 15 15,8 HEEMSTEDE 59 6% 3 19,6 HEERHUGOWAARD 1.245 31% 75 16,6 HEILOO 448 24% 26 17,2 HILVERSUM 215 5% 9 23,9 HOORN 36 1% 5 7,3 HUIZEN 44 2% 3 14,6 JISP 520 42% 24 21,7 KATWOUDE 497 61% 23 21,6 KROMMENIE 50 9% 3 16,6 KWADIJK 211 41% 14 15 LANDSMEER 644 24% 30 21,5 LANGEDIJK 464 18% 30 15,5 LAREN 41 3% 3 13,5 LIMMEN 312 34% 14 22,3 LOOSDRECHT 411 13% 34 12,1 Woonplaats van eigenaar Opp. bedr. in woonpl. (ha) perc. bedrijfsopp in woonpl. aant. bedr. gem. bedr. opp. (ha) MARKEN 46 1% 5 9,2 MEDEMBLIK 250 2% 16 15,6 MIDDELIE 357 44% 22 16,2 MONNICKENDAM 896 36% 40 22,4 MUIDEN 455 12% 26 17,5 NAARDEN 213 6% 21 10,1 NEDERHORST DEN B. 429 29% 31 13,8 NIEDORP 2.455 50% 116 21,2 NIEUWENDAM 335 46% 17 19,7 NOORDER-KOGGENL. 3.160 62% 136 23,2 OBDAM 1.023 49% 56 18,3 OOSTHUIZEN 545 22% 20 27,3 OOSTZAAN 222 14% 18 12,3 OPMEER 2.729 65% 111 24,6 OUDER-AMSTEL 1.069 41% 53 20,2 PETTEN 6 1% 1 5,6 PURMEREND 90 4% 7 12,8 RANSDORP 500 34% 20 25 SCHAGEN 608 31% 25 24,3 SCHERMER 3.741 58% 153 24,4 SCHOORL 498 12% 28 17,8 SCHOTEN 7 1% 1 6,8 SINT MAARTEN 796 58% 38 20,9 STEDE BROEC 236 14% 22 10,7 TEXEL 6.084 13% 232 26,2 UITGEEST 708 32% 31 22,8 UITHOORN 332 17% 18 18,4 VELSEN 67 2% 7 9,6 VENHUIZEN 1.951 34% 109 17,9 WARDER 791 69% 20 39,5 WARMENHUIZEN 324 30% 23 14,1 WATERLAND 250 25% 14 17,9 WEESP 808 37% 45 18 WEESPERKARSPEL 26 1% 3 8,8 WERVERSHOOF 705 23% 62 11,4 WESTER-KOGGENL. 3.493 55% 157 22,2 WESTZAAN 330 29% 21 15,7 WIERINGEN 1.524 7% 56 27,2 WIERINGERMEER 7.670 25% 213 36 WIERINGERWAARD 1.191 64% 34 35 WIJDEWORMER 1.048 63% 56 18,7 WIJK AAN ZEE 55 4% 2 27,5 WOGNUM 754 35% 59 12,8 WORMER 267 17% 18 14,8 ZANDVOORT 38 1% 2 18,9 ZIJPE 3.633 44% 155 23,4
12
13 3.3 Huiskaveloppervlakte Van de woonplaatsen is de huiskaveloppervlakte in de Wieringermeer (24,9 ha) het grootst. Ook Wieringerwaard, Schermer, Warder en Haarlemmermeer scoren goed. In Heemskerk, Castricum, Kwadijk, Oostzaan en in de omgeving van Aalsmeer en Naarden zijn de huiskavels klein (alle kleiner dan 5 ha). In de onderstaande tabel is van alle woonplaatsen de gemiddelde oppervlakte van het huiskavel weergegeven. Indien de grootte minder is dan 5 ha is de beoordeling slecht, als deze tussen de 5 en 10 ha is dan is beoordeling matig, als deze tussen de 10 en 20 ha is dan is beoordeling redelijk en als ze groter is dan 20 ha dan is de beoordeling goed. Woonplaats van eigenaar Oppervlakte huiskavel (ha) en beoordeling AALSMEER 2 slecht AKERSLOOT 6,7 matig ALKMAAR 3,3 slecht AMSTELVEEN 8,3 matig AMSTERDAM 10,2 redelijk ANDIJK 7,9 matig ANKEVEEN 13,4 redelijk ANNA PAULOWNA 10,8 redelijk ASSENDELFT 11,8 redelijk BARSINGERHORN 9,7 matig BEEMSTER 13,1 redelijk BEETS 13,3 redelijk BENNEBROEK 14,7 redelijk BERGEN (N.H.) 8,8 matig BEVERWIJK 5,9 matig BLOEMENDAAL 20,1 goed BROEK IN WATERLAND 12,7 redelijk CALLANTSOOG 7 matig CASTRICUM 4,5 slecht DEN HELDER 13,5 redelijk DIEMEN 10,2 redelijk DRECHTERLAND 12,4 redelijk EDAM 6,7 matig EGMOND-BINNEN 8,1 matig ENKHUIZEN 5,5 matig GRAFT-DE RIJP 8 matig GRAVELAND, 'S- 8,3 matig HAARLEM 5,7 matig HAARLEMMERMEER 16,2 redelijk HARENKARSPEL 7,1 matig HEEMSKERK 4,3 slecht HEEMSTEDE 16,5 redelijk HEERHUGOWAARD 7,4 matig HEILOO 5,3 matig HILVERSUM 14,8 redelijk HOORN 5 matig HUIZEN 7,9 matig JISP 5,1 matig KATWOUDE 8,6 matig KROMMENIE 1,6 slecht KWADIJK 3,6 slecht LANDSMEER 7,8 matig LANGEDIJK 7,8 matig LAREN 10,7 redelijk LIMMEN 7,7 matig LOOSDRECHT 6 matig Woonplaats van eigenaar Oppervlakte huiskavel (ha) en beoordeling MARKEN 0,4 slecht MEDEMBLIK 6,1 matig MIDDELIE 8,3 matig MONNICKENDAM 9,5 matig MUIDEN 6,4 matig NAARDEN 2,4 slecht NEDERHORST DEN BERG 6,6 matig NIEDORP 12,9 redelijk NIEUWENDAM 11,5 redelijk NOORDER-KOGGENLAND 10,7 redelijk OBDAM 6,8 matig OOSTHUIZEN 9,9 matig OOSTZAAN 1 slecht OPMEER 10,8 redelijk OUDER-AMSTEL 7,2 matig PETTEN 5,6 matig PURMEREND 5,1 matig RANSDORP 9,8 matig SCHAGEN 9 matig SCHERMER 15,4 redelijk SCHOORL 6,9 matig SCHOTEN 5,2 matig SINT MAARTEN 6,8 matig STEDE BROEC 7,7 matig TEXEL 11,5 redelijk UITGEEST 11,4 redelijk UITHOORN 8,7 matig VELSEN 3,8 slecht VENHUIZEN 9,6 matig WARDER 15,1 redelijk WARMENHUIZEN 8,1 matig WATERLAND 9,5 matig WEESP 8,3 matig WEESPERKARSPEL 5,7 matig WERVERSHOOF 7,4 matig WESTER-KOGGENLAND 9,6 matig WESTZAAN 9,4 matig WIERINGEN 10 redelijk WIERINGERMEER 24,9 goed WIERINGERWAARD 17,9 redelijk WIJDEWORMER 9,1 matig WIJK AAN ZEE EN DUIN 14,4 redelijk WOGNUM 7 matig WORMER 8,5 matig ZANDVOORT 18,9 redelijk ZIJPE 9,1 matig
14
15 3.4 Huiskavelpercentage In de Wieringermeer, de Haarlemmermeer, de Schermer, Drechterland / Stede Broec en Niedorp is het huiskavelpercentage relatief goed. In het grootste deel van Noord-Holland is het huiskavelpercentage tussen de 30%-70%. Met name in Marken (4 %), Oostzaan (8 %) Krommenie (10%), Aalsmeer (15 %) en Edam (28%) is het huiskavelpercentage slecht. In onderstaande tabel is van alle woonplaatsen het percentage huiskavel weergegeven. Indien het minder is dan 30% dan is de beoordeling slecht, als het tussen de 30 en 50% is dan is beoordeling matig, als het tussen de 50 en 70% is dan is beoordeling redelijk en als het groter is dan 70% dan is de beoordeling goed. Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling AALSMEER 15% slecht AKERSLOOT 25% slecht ALKMAAR 40% matig AMSTELVEEN 47% matig AMSTERDAM 54% redelijk ANDIJK 58% redelijk ANKEVEEN 63% redelijk ANNA PAULOWNA 39% matig ASSENDELFT 48% matig BARSINGERHORN 31% matig BEEMSTER 51% redelijk BEETS 60% redelijk BENNEBROEK 100% goed BERGEN (N.H.) 43% matig BEVERWIJK 26% slecht BLOEMENDAAL 67% redelijk BROEK IN WATERLAND 54% redelijk CALLANTSOOG 37% matig CASTRICUM 30% matig DEN HELDER 60% redelijk DIEMEN 93% goed DRECHTERLAND 61% redelijk EDAM 28% slecht EGMOND-BINNEN 48% matig ENKHUIZEN 42% matig GRAFT-DE RIJP 37% matig GRAVELAND, 'S- 64% redelijk HAARLEM 45% matig HAARLEMMERMEER 62% redelijk HARENKARSPEL 45% matig HEEMSKERK 28% slecht HEEMSTEDE 84% goed HEERHUGOWAARD 45% matig HEILOO 31% matig HILVERSUM 62% redelijk HOORN 69% redelijk HUIZEN 54% redelijk JISP 23% slecht KATWOUDE 40% matig KROMMENIE 10% slecht KWADIJK 24% slecht LANDSMEER 36% matig LANGEDIJK 50% redelijk LAREN 79% goed LIMMEN 35% matig LOOSDRECHT 50% redelijk Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling MARKEN 4% slecht MEDEMBLIK 39% matig MIDDELIE 51% redelijk MONNICKENDAM 42% matig MUIDEN 37% matig NAARDEN 23% slecht NEDERHORST DEN BERG 48% matig NIEDORP 61% redelijk NIEUWENDAM 58% redelijk NOORDER-KOGGENLAND 46% matig OBDAM 37% matig OOSTHUIZEN 36% matig OOSTZAAN 8% slecht OPMEER 44% matig OUDER-AMSTEL 35% matig PETTEN 100% goed PURMEREND 40% matig RANSDORP 39% matig SCHAGEN 37% matig SCHERMER 63% redelijk SCHOORL 39% matig SCHOTEN 76% goed SINT MAARTEN 32% matig STEDE BROEC 72% goed TEXEL 44% matig UITGEEST 50% redelijk UITHOORN 47% matig VELSEN 39% matig VENHUIZEN 53% redelijk WARDER 38% matig WARMENHUIZEN 57% redelijk WATERLAND 53% redelijk WEESP 46% matig WEESPERKARSPEL 64% redelijk WERVERSHOOF 65% redelijk WESTER-KOGGENLAND 43% matig WESTZAAN 60% redelijk WIERINGEN 37% matig WIERINGERMEER 69% redelijk WIERINGERWAARD 51% redelijk WIJDEWORMER 49% matig WIJK AAN ZEE EN DUIN 52% redelijk WOGNUM 55% redelijk WORMER 58% redelijk ZANDVOORT 100% goed ZIJPE 39% matig
16
17 3.5 Aantal Veldkavels per bedrijf Uit bijgaande kaart blijkt dat het aantal veldkavels per bedrijf in Oostzaan, Jisp en Aalsmeer met meer dan 4 hoog is. Opvallend is dat het aantal veldkavels elders grotendeels onder de 2 is. De situatie is in Noord-Holland dus redelijk goed. In de onderstaande tabel is van alle woonplaatsen het gemiddelde aantal veldkavels weergegeven. Indien het aantal meer is dan 5 dan is de beoordeling slecht, als deze tussen de 2 en 5 is dan is beoordeling matig, als deze tussen de 1 en 2 is dan is beoordeling redelijk en als ze minder is dan 1 dan is de beoordeling goed. Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling AALSMEER 4,7 slecht AKERSLOOT 3,0 matig ALKMAAR 1,2 redelijk AMSTELVEEN 1,3 redelijk AMSTERDAM 2,0 redelijk ANDIJK 1,1 redelijk ANKEVEEN 2,0 redelijk ANNA PAULOWNA 2,1 matig ASSENDELFT 2,0 redelijk BARSINGERHORN 3,1 matig BEEMSTER 1,5 redelijk BEETS 2,1 matig BENNEBROEK 0,0 goed BERGEN (N.H.) 1,9 redelijk BEVERWIJK 3,3 matig BLOEMENDAAL 0,7 goed BROEK IN WATERLAND 1,9 redelijk CALLANTSOOG 1,4 redelijk CASTRICUM 2,3 matig DEN HELDER 1,2 redelijk DIEMEN 1,0 goed DRECHTERLAND 1,3 redelijk EDAM 2,6 matig EGMOND-BINNEN 1,8 redelijk ENKHUIZEN 1,4 redelijk GRAFT-DE RIJP 2,8 matig GRAVELAND, 'S- 1,3 redelijk HAARLEM 2,0 redelijk HAARLEMMERMEER 0,9 goed HARENKARSPEL 1,9 redelijk HEEMSKERK 2,3 matig HEEMSTEDE 1,0 goed HEERHUGOWAARD 1,5 redelijk HEILOO 1,8 redelijk HILVERSUM 1,8 redelijk HOORN 0,8 goed HUIZEN 1,0 goed JISP 4,0 matig KATWOUDE 2,0 redelijk KROMMENIE 1,3 redelijk KWADIJK 2,9 matig LANDSMEER 2,3 matig LANGEDIJK 1,4 redelijk LAREN 1,7 redelijk LIMMEN 2,3 matig LOOSDRECHT 1,8 redelijk Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling MARKEN 4,0 matig MEDEMBLIK 1,9 redelijk MIDDELIE 1,4 redelijk MONNICKENDAM 1,6 redelijk MUIDEN 2,1 matig NAARDEN 1,9 redelijk NEDERHORST DEN BERG 1,8 redelijk NIEDORP 1,3 redelijk NIEUWENDAM 1,6 redelijk NOORDER-KOGGENLAND 1,8 redelijk OBDAM 1,6 redelijk OOSTHUIZEN 3,0 matig OOSTZAAN 6,4 slecht OPMEER 1,7 redelijk OUDER-AMSTEL 1,6 redelijk PETTEN 0,0 goed PURMEREND 2,1 matig RANSDORP 2,8 matig SCHAGEN 2,6 matig SCHERMER 1,1 redelijk SCHOORL 3,2 matig SCHOTEN 1,0 goed SINT MAARTEN 2,7 matig STEDE BROEC 0,7 goed TEXEL 2,0 redelijk UITGEEST 2,1 matig UITHOORN 1,6 redelijk VELSEN 1,3 redelijk VENHUIZEN 1,3 redelijk WARDER 3,6 matig WARMENHUIZEN 1,2 redelijk WATERLAND 1,5 redelijk WEESP 1,8 redelijk WEESPERKARSPEL 0,3 goed WERVERSHOOF 0,9 goed WESTER-KOGGENLAND 2,0 redelijk WESTZAAN 1,6 redelijk WIERINGEN 3,2 matig WIERINGERMEER 0,7 goed WIERINGERWAARD 1,7 redelijk WIJDEWORMER 1,5 redelijk WIJK AAN ZEE EN DUIN 1,0 goed WOGNUM 0,9 goed WORMER 1,4 redelijk ZANDVOORT 0,0 goed ZIJPE 1,9 redelijk
18
19 3.6 Veldkavelgrootte Met name in Oostzaan en Aalsmeer en in mindere mate in de strook Schagen-Alkmaar-Castricum- Waterland-het Gooi zijn de veldkavels relatief klein. In de Wieringermeer, Wieringerwaard en de Haarlemmermeer zijn de veldkavels groot. In de onderstaande tabel is van alle woonplaatsen de gemiddelde oppervlakte van het veldkavel weergegeven. Indien de grootte minder is dan 3 ha is de beoordeling slecht, als deze tussen de 3 en 6 ha is dan is beoordeling matig, als deze tussen de 6 en 9 ha is dan is beoordeling redelijk en als ze groter zijn dan 9 ha dan is de beoordeling goed. Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling AALSMEER 2,5 slecht AKERSLOOT 6,7 redelijk ALKMAAR 4,1 matig AMSTELVEEN 7,0 redelijk AMSTERDAM 4,3 matig ANDIJK 5,2 matig ANKEVEEN 3,9 matig ANNA PAULOWNA 8,0 redelijk ASSENDELFT 6,5 redelijk BARSINGERHORN 7,0 redelijk BEEMSTER 8,6 redelijk BEETS 4,2 matig BENNEBROEK 0,0 goed BERGEN (N.H.) 6,1 redelijk BEVERWIJK 5,0 matig BLOEMENDAAL 14,2 goed BROEK IN WATERLAND 5,6 matig CALLANTSOOG 8,4 redelijk CASTRICUM 4,6 matig DEN HELDER 7,6 redelijk DIEMEN 0,7 slecht DRECHTERLAND 6,3 redelijk EDAM 6,7 redelijk EGMOND-BINNEN 4,8 matig ENKHUIZEN 5,6 matig GRAFT-DE RIJP 4,8 matig GRAVELAND, 'S- 3,6 matig HAARLEM 3,4 matig HAARLEMMERMEER 11,0 goed HARENKARSPEL 4,5 matig HEEMSKERK 4,9 matig HEEMSTEDE 3,1 matig HEERHUGOWAARD 6,1 redelijk HEILOO 6,6 redelijk HILVERSUM 5,1 matig HOORN 2,8 slecht HUIZEN 6,7 redelijk JISP 4,2 matig KATWOUDE 6,4 redelijk KROMMENIE 11,2 goed KWADIJK 3,9 matig LANDSMEER 6,0 redelijk LANGEDIJK 5,5 matig LAREN 1,7 slecht LIMMEN 6,4 redelijk LOOSDRECHT 3,4 matig Woonplaats van eigenaar Percentage huiskavel en beoordeling MARKEN 2,2 slecht MEDEMBLIK 4,9 matig MIDDELIE 5,8 matig MONNICKENDAM 8,3 redelijk MUIDEN 5,2 matig NAARDEN 4,2 matig NEDERHORST DEN BERG 4,0 matig NIEDORP 6,4 redelijk NIEUWENDAM 5,2 matig NOORDER-KOGGENLAND 6,8 redelijk OBDAM 7,0 redelijk OOSTHUIZEN 5,7 matig OOSTZAAN 1,8 slecht OPMEER 8,3 redelijk OUDER-AMSTEL 8,1 redelijk PETTEN 0,0 goed PURMEREND 3,6 matig RANSDORP 5,5 matig SCHAGEN 5,8 matig SCHERMER 8,1 redelijk SCHOORL 3,4 matig SCHOTEN 1,6 slecht SINT MAARTEN 5,2 matig STEDE BROEC 4,1 matig TEXEL 7,2 redelijk UITGEEST 5,4 matig UITHOORN 6,1 redelijk VELSEN 4,5 matig VENHUIZEN 6,6 redelijk WARDER 6,7 redelijk WARMENHUIZEN 5,1 matig WATERLAND 5,6 matig WEESP 5,4 matig WEESPERKARSPEL 9,4 goed WERVERSHOOF 4,2 matig WESTER-KOGGENLAND 6,2 redelijk WESTZAAN 4,0 matig WIERINGEN 5,3 matig WIERINGERMEER 15,4 goed WIERINGERWAARD 10,2 goed WIJDEWORMER 6,4 redelijk WIJK AAN ZEE EN DUIN 13,1 goed WOGNUM 6,3 redelijk WORMER 4,5 matig ZANDVOORT 0,0 goed ZIJPE 7,4 redelijk
20
21 4 Totale beoordeling van de verkaveling 4.1 Toekenning van klassengrenzen en wegingsfactoren Om de verkavelingsituatie van het onderzoeksgebied in klassen in te delen wordt gebruik gemaakt van onderstaande verdeling: # Klasse-indeling Wegingsfactor Slecht Matig Redelijk Goed (0 punten) (1 punt) (2 punten) (3 punten) A Huiskavel-oppervlakte 1 0-5 ha 5 10 ha 10 20 ha >20 ha B Percentage Huiskavel 4 0 30% 30 50% 50 70% > 70% C Aantal Veldkavels 3 > 4 2-apr 1-feb < 1 D Veldkavel-oppervlakte 2 0 3 ha 3 6 ha 6 9 ha > 9 ha Beoordeling van de verkaveling: TOTAAL =(1xA)+(4xB) 0 tot 7 punten 8 tot 15 punten 15 tot 22 punten 23 tot 30 punten Waardeoordeel +(3xC)+(2xD) oordeel: slecht oordeel: matig oordeel: redelijk oordeel: goed Voor iedere woonplaats worden punten toegekend aan de criteria; huiskaveloppervlakte, percentage huiskavels, aantal veldkavels en veldkaveloppervlakte. Voor het totaal waardeoordeel worden deze punten bij elkaar opgeteld waarbij de factor percentage huiskavel het zwaarste meeweegt. Het percentage huiskavel in combinatie met het aantal veldkavels zijn verhoudingsgetallen die onafhankelijk zijn van de bedrijfsomvang. Daarom zijn deze criteria meer maatgevend voor de bestaande verkavelingssituatie die hier beoordeeld wordt. De oppervlaktes van huis- en veldkavels zijn absolute getallen en geven slechts een indicatie en hebben daarom een kleiner gewicht meegekregen.
22 Met behulp van dit waardeoordeel kan een advies worden gegeven over het in te zetten instrument. Indien de verkavelingssituatie in het onderzoeksgebied goed is, zal de mogelijke verbetering van de verkavelingssituatie door middel van kavelruil of herverkaveling gering zijn. Indien de verkavelingsituatie matig is, dan zal de mogelijke verbetering van de verkavelingsituatie door middel van kavelruil of herverkaveling redelijk zijn. Indien de verkavelingsituatie slecht is, dan is de mogelijke verbetering van de verkavelingsituatie door middel van kavelruil of herverkaveling groot. Een belangrijk aandachtspunt is de factor vrijwilligheid. Binnen herverkavelingprojecten is de gang naar de rechter immers mogelijk, waarmee ruilingen kunnen worden 'afgedwongen'. In planmatige en vrijwillige kavelruilprojecten is dit niet mogelijk. De succesfactor van vrijwillige projecten kan, ondanks een matige of slechte verkaveling gering zijn als niet een substantieel deel van de eigenaren en gebruikers meewerkt aan de kavelruil. 4.2 Uitkomsten van de beoordeling In nevenstaande kaart wordt per woonplaats weergegeven wat het waardeoordeel is van de verkaveling volgens het schema uit de vorige paragraaf. In de Wieringermeer, bij Stede Broec en de Haarlemmermeer is de verkaveling goed. Matig verkaveld zijn van noord naar zuid- Wieringen, Anna Palowna, grote delen rondom Schagen, de strook Egmond Castricum Akersloot Graft de Rijp, de streek ten noordwesten van Edam, Ransdorp en het gebied tussen Amsterdam en het Gooi. Met name in Jisp, Oostzaan, Kwadijk, Aalsmeer en in de omgeving van Velsen, Beverwijk en Heemskerk. blijkt de verkaveling slecht te zijn. Voor de exacte kengetallen wordt verwezen naar de bijlage 2 kengetallen per woonplaats. Alle woonplaatsen zonder huiskavels zijn niet in deze lijst opgenomen.
23
24 5 Gebieden binnen landinrichtingsproject of met een natuurclaim De verkavelingsanalyse die is gemaakt in hoofdstuk 3 en 4 wordt nu geconfronteerd met de landinrichtingsprojecten, de EHS, de RVZ en de Natura 2000-gebieden. Hierdoor kan men zien wat de effecten van landinrichtingsprojecten zijn en waar de realisatie van genoemde natuurdoelen wellicht gecombineerd kan worden met het verbeteren van de verkavelingssituatie door middel van een integrale aanpak. Het gaat om gebieden met één of meer van de volgende kenmerken: Bestaande landinrichtingsprojecten Ecologische Hoofd Structuur (EHS) Robuuste verbindingszone (RVZ) Natura-2000-gebieden Als begrenzing van de landinrichtingsprojecten, de EHS en de RVZ zijn de bestanden van de betreffende items van het Ministerie van LNV, directie Kennis gebruikt. De gebruikte gegevens van de EHS, de RVZ en de Natura 2000-gebieden zijn van 2006. Die van de landinrichtingsgebieden zijn van 2008. Het restant van de provincie kan worden beschouwd als wit gebied, oftewel puur agrarisch gebied.
25 5.1 De verkavelingssituatie binnen bestaande landinrichtingsprojecten Amstelland In dit blok is de verkavelingssituatie redelijk. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Bergen-Egmond-Schoorl In dit blok is de verkavelingssituatie slecht. Het landinrichtingsproject moet nog worden uitgevoerd. De Gouw In dit blok is de verkavelingssituatie redelijk. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Haarlemmermeer In dit blok is de verkavelingssituatie goed. Het landinrichtingsproject moet nog worden uitgevoerd. Heemskerk Beverwijk In dit blok is de verkavelingssituatie slecht. Het landinrichtingsproject moet nog worden uitgevoerd. Omgeving 5e baan Schiphol In dit blok is de verkavelingssituatie goed. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Schagerkogge In dit blok is de verkavelingssituatie matig. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Vechtstreek In dit blok is de verkavelingssituatie slecht. Het landinrichtingsproject moet nog worden uitgevoerd. Waterland In dit blok is de verkavelingssituatie matig tot redelijk. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Westzaan In dit blok is de verkavelingssituatie redelijk. Het landinrichtingsproject is reeds uitgevoerd. Zeevang In dit blok is de verkavelingssituatie slecht. Het landinrichtingsproject moet nog worden uitgevoerd. In de gebieden waar het landinrichtingsproject reeds is uitgevoerd is de verkaveling redelijk, met uitzondering van Schagerkogge, hier is de verkaveling matig. Daar waar de verkavelingssituatie matig of slecht is moet het landinrichtingsproject nog worden uitgevoerd. Het gaat hier om Bergen-Egmond-Schoorl, Heemskerk-Beverwijk, Vechtstreek en Zeevang. Opvallend is dat in de Haarlemmermeer de verkaveling goed is terwijl het landinrichtingsproject nog moet worden uitgevoerd.
26
27 5.2 De verkavelingssituatie binnen de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) Het eerste wat opvalt, is dat de EHS grotendeels buiten de agrarische gebieden is gelegen. Op enkele plaatsen raakt de EHS de agrarische gebieden. Indien de verkaveling matig of slecht is kan wellicht de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Van noord naar zuid gaat het om de volgende gebieden: Bergen Schoorl Op geringe afstand van de duinen is hier de EHS geprojecteerd. In Schoorl is de verkaveling matig, in Bergen is deze redelijk. Egmond Binnen Hier is de verkaveling matig beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Grensgebied Schermer Wester koggenland: Hier is de verkaveling redelijk beoordeeld. Jisp Hier is de verkaveling slecht beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Oostzaan Hier is de verkaveling slecht beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Zeevang Hier is de verkaveling matig tot slecht beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Aalsmeer Hier is de verkaveling slecht beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Loosdrecht e.o. Hier is de verkaveling redelijk beoordeeld.
28
29 5.3 De verkavelingssituatie binnen Robuuste Verbindingszones (RVZ) De grenzen van de Robuuste verbindingszones (RVZ) zijn niet hard ; de grenzen staan niet exact vast. Op enkele plaatsen ligt de RVZ in agrarische gebieden. Indien de verkaveling matig of slecht is kan wellicht de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Tevens kan de definitieve begrenzing van de RVZ dan zodanig worden bepaald dat daarbij rekening wordt gehouden met het landbouwbelang. Van noord naar zuid gaat het om de volgende gebieden: Castricum Limmen Uitgeest In dit gebied is de verkaveling matig beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Rondom de Wijdewormer In de Wijdewormer zelf is de verkaveling redelijk beoordeeld. In het aangrenzende Jisp is de verkaveling slecht beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Nieuwendam Ransdorp In de Nieuwendam zelf is de verkaveling redelijk beoordeeld. In het Ransdorp is de verkaveling matig beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Muiden-Weesp De grens van de RVZ staat hier duidelijk nog niet vast. Hier is de verkaveling matig beoordeeld. Wellicht kan hier de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen.
30
31 5.4 De verkavelingssituatie binnen Natura 2000-gebieden De Natura 2000-gebieden van de 1e trance liggen alle buiten de agrarische gebieden. De Gebieden in de vervolgtrance liggen wel deels in agrarisch gebied maar de gebieden zijn dan onderdeel van de Ecologische Hoofd structuur. Het gaat dan om: Eilandspolder / Heerhugowaard (verkaveling redelijk), Wormer-, Jisper- en Klaverpolder (verkaveling slecht), Oostzanerveld en Twiske (verkaveling slecht) en Polder Westzaan (verkaveling redelijk), Zeevang (verkaveling matig tot slecht ). Oosterlijke vechtplassen (verkaveling redelijk) De polder Westzaan en Zeevang liggen bovendien reeds in een landinrichtingsproject.
32
33 5.5 De verkavelingssituatie binnen 7 ILG gebieden Binnen deze ILG-werkgebieden werkt provincie Noord-Holland samen met de zeven regio s aan: Meer natuur Ruimte voor recreatie Mooi landschap Vitale en duurzame agrarische sector Betere milieukwaliteit Vitaliseren plattelandseconomie Ruimte voor water Texel Dit ILG-gebied omvat slechts één kadastrale gemeente: Texel. De verkavelingssituatie van Texel is als redelijk beoordeeld. De huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel vormen hier nog aandachtspunten. Kop van Noord-Holland Dit ILG-gebied is in 3 deelgebieden te splitsen. Aan de oostzijde van het gebied ligt de Wieringermeerpolder; deze polder heeft een goede verkaveling. Het westelijke deel omvat de strook langs de duinen tussen Den Helder en Warmenhuizen. De verkavelingssituatie van deze strook is als redelijk beoordeeld. Met name de huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel vormen hier nog aandachtspunten. Hiertussenin ligt een strook van Wieringen via Anna Palowna en Schagen naar Harenkarspel. Hier is de verkaveling als matig beoordeeld. Alle beoordeelde items komen er hier wat mager van af. Uitzondering in deze middenstrook zijn gemeenten Wieringerwaard en Niedorp waar de situatie redelijk is. In het zuidelijke deel van deze middenstrook ligt het landinrichtingsproject Schagerkogge. West-Friesland In vrijwel geheel ILG-gebied West-Friesland is de verkavelingssituatie als redelijk beoordeeld. In het westelijk deel is het huiskavelaandeel een aandachtspunt. In het zuidelijke en oostelijk deel de huiskaveloppervlakte en in het noordoostelijk deel de veldkaveloppervlakte. In het noordwestelijk deel van West-Friesland ligt het landinrichtingsproject De Gouw. Noord Kennemerland Dit ILG-gebied is in 3 deelgebieden te splitsen. Aan de noordoostzijde van het gebied rondom Alkmaar is de verkaveling als redelijk beoordeeld. Het westelijke deel omvat de strook langs de duinen tussen Schoorl en Castricum. De verkavelingssituatie van deze strook is als matig beoordeeld. Met name de huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel zijn hier nog aandachtspunten. In het zuidelijk deel rondom Heemskerk en Beverwijk is de verkaveling als slecht beoordeeld. Alle beoordeelde items komen er hier ongunstig van af. Uitzondering in het zuiden is Uitgeest waar de situatie redelijk is. In het noordwestelijk deel van Noord-Kennemerland ligt het landinrichtingsproject Bergen-Egmond- Schoorl. In het zuiden ligt landinrichtingsproject Heemskerk-Beverwijk.
34 Laag Holland In het grootste deel van ILG-gebied Laag Holland is de verkavelingssituatie als redelijk beoordeeld. Uitzondering hierop zijn Graft-De Rijp, Landsmeer, Ransdorp, Edam, Waarder en Oosthuizen waar de verkaveling als matig is beoordeeld en Jisp, Oostzaan en Kwadijk waar de verkaveling als slecht is beoordeeld. De aandachtspunten wisselen per gemeente. In het noordoostelijk deel van Laag Holland ligt het landinrichtingsproject Zeevang. In het zuidwesten ligt het landinrichtingsproject Westzaan en in het zuidoosten ligt het landinrichtingsproject Waterland. Zuid-West/Rijnland In het grootste deel van ILG-gebied Zuid-West/Rijnland is de verkavelingssituatie als goed beoordeeld. Het grootste aandeel in dit gebied heeft de Haarlemmermeer. Uitzondering op de goede beoordeling is Aalsmeer waar de verkaveling op alle punten als slecht is beoordeeld. In de Haarlemmermeer ligt het gelijknamige landinrichtingsproject en het project rondom de 5e baan van Schiphol. Amstel-, Gooi- en Vechtstreek Dit ILG-gebied is in 3 deelgebieden te splitsen. In Amstelland aan de westzijde van het gebied is de verkaveling als redelijk beoordeeld. Met name de huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel zijn hier nog aandachtspunten. De Vechtstreek in het midden van het gebied is als matig beoordeeld. Alle beoordeelde onderdelen komen er hier middelmatig van af. Het Gooi aan de oostkant is als redelijk beoordeeld. Hier zijn de veldkavels aan de kleine kant. In het Amstelland en de Vechtstreek liggen de gelijknamige landinrichtingsprojecten Stelling van Amsterdam Het deel aan de noordkant (in Laag Holland) heeft een wisselende verkavelingskwaliteit; Waterland, Nieuwendam, en Broek in Waterland zijn redelijk verkaveld. Hier zijn de veldkavels aan de kleine kant. Ransdorp en Landsmeer zijn matig verkaveld. Vooral de huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel zijn hier nog aandachtspunten. In het noordelijke deel ligt het landinrichtingsproject Waterland. Oostzaan tenslotte is slecht verkaveld. Alle beoordeelde onderdelen komen er hier onvoldoende van af. Het deel aan de zuidkant (in Amstelland) is redelijk verkaveld. Ook hier vormen de huiskaveloppervlakte en het huiskavelaandeel nog aandachtspunten. In het zuidelijke deel ligt het landinrichtingsproject Amstelland.
35
36 6 Conclusies en aanbevelingen De bedrijven zijn gemiddeld het grootst in en om de Wieringermeer en in Warder. De huiskaveloppervlakte is het grootst in de Wieringermeer. Ook Wieringerwaard, Schermer, Warder en Haarlemmermeer scoren goed. In Heemskerk, Castricum, Kwadijk, Oostzaan en in de omgeving van Aalsmeer en Naarden zijn de huiskavels klein (allen kleiner dan 5 ha). De verhouding huiskavel / veldkavel is in de Wieringermeer, de Haarlemmermeer, de Schermer, Drechterland / Stede Broec en Niedorp relatief goed. In het grootste deel van Noord Holland is de verhouding huiskavel/veldkavel tussen de 30/70%en 50/50%. Met name in Marken (4 %), Oostzaan (8 %) Krommenie (10%), Aalsmeer (15 %) en Edam (28%) is de verhouding slecht. Het aantal veldkavels per bedrijf in Oostzaan, Jisp en Aalsmeer met meer dan 4 hoog is. Opvallend is dat het aantal veldkavels elders grotendeels onder de 2 is. De situatie is in het grootste deel van Noord-Holland dus redelijk goed. Met name in Oostzaan en Aalsmeer en in mindere mate in de strook Schagen-Alkmaar- Castricum-Waterland-het Gooi zijn de veldkavels relatief klein. In de Wieringermeer, Wieringerwaard en de Haarlemmermeer zijn de veldkavels groot. Uit de totaalbeoordeling blijkt dat met name in Jisp, Oostzaan, Kwadijk, Aalsmeer en in de omgeving van Velsen, Beverwijk en Heemskerk. de verkaveling slecht is. Heemskerk, Beverwijk en Kwadijk liggen al in landinrichtingsgebieden. Matig verkaveld zijn van noord naar zuid- Wieringen, Anna Palowna, grote delen rondom Schagen, de strook Egmond Castricum Akersloot Graft de Rijp, de streek ten noordwesten van Edam, Ransdorp en het gebied tussen Amsterdam en het Gooi. Een deel rond Schagen, de strook Egmond Castricum, de streek ten noordwesten van Edam, Ransdorp en het gebied tussen Amsterdam en het Gooi liggen al in landinrichtingsgebieden. In de Wieringermeer, bij Stede Broec en de Haarlemmermeer is de verkaveling goed. De EHS en de Natura-2000-gebieden zijn grotendeels buiten de agrarische gebieden gelegen. Op enkele plaatsen raakt de EHS en de tweede tranche van de Natura 2000-gebieden aan de agrarische gebieden. Indien de verkaveling matig of slecht is, zoals in Schoorl (EHS), Egmond-Binnen (EHS), Jisp (EHS en Natura 2000), Oostzaan (EHS en Natura 2000), Zeevang (EHS en Natura 2000) en Aalsmeer (EHS), dan kan wellicht de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Schoorl en Zeevang ligt bovendien al in een landinrichtingsproject.
37 De grenzen van de Robuuste verbindingszones (RVZ) zijn niet hard ; de grenzen staan niet exact vast. Op enkele plaatsen ligt de RVZ in agrarische gebieden. Indien de verkaveling matig of slecht is, zoals in het gebied bij Castricum, Limmen en Uitgeest en het gebied bij Muiden en Weesp dan kan wellicht de verbetering van de verkaveling integraal meegenomen worden bij de realisatie van natuurdoelen. Tevens kan de definitieve begrenzing van de RVZ dan zodanig worden bepaald dat daarbij rekening wordt gehouden met het landbouwbelang. 6.1 Aanbevelingen Naar aanleiding van de analyse kan men de volgende potentiële nieuwe kavelruilgebieden voor Stivaswerkzaamheden aanwijzen: Jisp (in combinatie met EHS- en Natura 2000-realisatie) Oostzaan (in combinatie met EHS- en Natura 2000-realisatie) Aalsmeer. In mindere mate dan de bovenstaande gebieden, maar nog steeds interessant voor kavelruilwerkzaamheden zijn: Wieringen, Anna Palowna, het deel rondom Schagen dat niet in landinrichtingsgebied ligt de strook Castricum Akersloot Graft de Rijp. (deels in combinatie met EHS- en Natura 2000 realisatie).
38
Bijlage 1: Woonplaatsen in Noord Holland 39
Bijlage 2: Kengetallen per woonplaats 40 Woonplaats van eigenaar Opp. bedr. in woonpl. (ha) perc. bedrijfsopp in woonpl. aant. bedr. gem. bedr. opp. (ha) Oppervlakte huiskavel (ha) en beoordeling Percentage huiskavel en beoordeling Aantal veldkavels en beoordeling Oppervlakte veldkavel (ha) en beoordeling Totaaloordeel AALSMEER 216 7% 16 13,5 2 slecht 15% slecht 4,7 slecht 2,5 slecht slecht AKERSLOOT 215 14% 8 26,9 6,7 matig 25% slecht 3 matig 6,7 redelijk matig ALKMAAR 48 2% 6 8 3,3 slecht 40% matig 1,2 redelijk 4,1 matig matig AMSTELVEEN 633 14% 36 17,6 8,3 matig 47% matig 1,3 redelijk 7 redelijk redelijk AMSTERDAM 170 2% 9 18,8 10,2 redelijk 54% redelijk 2 redelijk 4,3 matig redelijk ANDIJK 811 17% 59 13,7 7,9 matig 58% redelijk 1,1 redelijk 5,2 matig redelijk ANKEVEEN 63 38% 3 21,2 13,4 redelijk 63% redelijk 2 redelijk 3,9 matig redelijk ANNA PAULOWNA 3.289 55% 119 27,6 10,8 redelijk 39% matig 2,1 matig 8 redelijk matig ASSENDELFT 1.569 49% 64 24,5 11,8 redelijk 48% matig 2 redelijk 6,5 redelijk redelijk BARSINGERHORN 723 53% 23 31,5 9,7 matig 31% matig 3,1 matig 7 redelijk matig BEEMSTER 4.351 60% 170 25,6 13,1 redelijk 51% redelijk 1,5 redelijk 8,6 redelijk redelijk BEETS 199 33% 9 22,2 13,3 redelijk 60% redelijk 2,1 matig 4,2 matig redelijk BENNEBROEK 15 8% 1 14,7 14,7 redelijk 100% goed 0 goed 0 goed goed BERGEN (N.H.) 676 18% 33 20,5 8,8 matig 43% matig 1,9 redelijk 6,1 redelijk redelijk BEVERWIJK 157 21% 7 22,4 5,9 matig 26% slecht 3,3 matig 5 matig slecht BLOEMENDAAL 300 7% 10 30 20,1 goed 67% redelijk 0,7 goed 14,2 goed goed BROEK IN WATERLAND 1.029 46% 44 23,4 12,7 redelijk 54% redelijk 1,9 redelijk 5,6 matig redelijk CALLANTSOOG 663 25% 35 18,9 7 matig 37% matig 1,4 redelijk 8,4 redelijk redelijk CASTRICUM 391 11% 26 15 4,5 slecht 30% matig 2,3 matig 4,6 matig matig DEN HELDER 1.222 7% 54 22,6 13,5 redelijk 60% redelijk 1,2 redelijk 7,6 redelijk redelijk DIEMEN 11 1% 1 10,9 10,2 redelijk 93% goed 1 goed 0,7 slecht goed DRECHTERLAND 1.569 65% 77 20,4 12,4 redelijk 61% redelijk 1,3 redelijk 6,3 redelijk redelijk EDAM 601 24% 25 24,1 6,7 matig 28% slecht 2,6 matig 6,7 redelijk matig EGMOND-BINNEN 843 28% 50 16,9 8,1 matig 48% matig 1,8 redelijk 4,8 matig matig ENKHUIZEN 211 2% 16 13,2 5,5 matig 42% matig 1,4 redelijk 5,6 matig matig GRAFT-DE RIJP 1.018 49% 47 21,6 8 matig 37% matig 2,8 matig 4,8 matig matig GRAVELAND, 'S- 260 10% 20 13 8,3 matig 64% redelijk 1,3 redelijk 3,6 matig redelijk HAARLEM 37 1% 3 12,5 5,7 matig 45% matig 2 redelijk 3,4 matig matig HAARLEMMERMEER 3.341 18% 128 26,1 16,2 redelijk 62% redelijk 0,9 goed 11 goed goed HARENKARSPEL 1.615 53% 103 15,7 7,1 matig 45% matig 1,9 redelijk 4,5 matig matig HEEMSKERK 236 7% 15 15,8 4,3 slecht 28% slecht 2,3 matig 4,9 matig slecht HEEMSTEDE 59 6% 3 19,6 16,5 redelijk 84% goed 1 goed 3,1 matig goed HEERHUGOWAARD 1.245 31% 75 16,6 7,4 matig 45% matig 1,5 redelijk 6,1 redelijk redelijk HEILOO 448 24% 26 17,2 5,3 matig 31% matig 1,8 redelijk 6,6 redelijk redelijk HILVERSUM 215 5% 9 23,9 14,8 redelijk 62% redelijk 1,8 redelijk 5,1 matig redelijk HOORN 36 1% 5 7,3 5 matig 69% redelijk 0,8 goed 2,8 slecht redelijk HUIZEN 44 2% 3 14,6 7,9 matig 54% redelijk 1 goed 6,7 redelijk redelijk JISP 520 42% 24 21,7 5,1 matig 23% slecht 4 matig 4,2 matig slecht KATWOUDE 497 61% 23 21,6 8,6 matig 40% matig 2 redelijk 6,4 redelijk redelijk KROMMENIE 50 9% 3 16,6 1,6 slecht 10% slecht 1,3 redelijk 11,2 goed matig KWADIJK 211 41% 14 15 3,6 slecht 24% slecht 2,9 matig 3,9 matig slecht LANDSMEER 644 24% 30 21,5 7,8 matig 36% matig 2,3 matig 6 redelijk matig LANGEDIJK 464 18% 30 15,5 7,8 matig 50% redelijk 1,4 redelijk 5,5 matig redelijk LAREN 41 3% 3 13,5 10,7 redelijk 79% goed 1,7 redelijk 1,7 slecht redelijk LIMMEN 312 34% 14 22,3 7,7 matig 35% matig 2,3 matig 6,4 redelijk matig LOOSDRECHT 411 13% 34 12,1 6 matig 50% redelijk 1,8 redelijk 3,4 matig redelijk
41 Woonplaats van eigenaar Opp. bedr. in woonpl. (ha) perc. bedrijfsopp in woonpl. aant. bedr. gem. bedr. opp. (ha) Oppervlakte huiskavel (ha) en beoordeling Percentage huiskavel en beoordeling Aantal veldkavels en beoordeling Oppervlakte veldkavel (ha) en beoordeling Totaaloordeel MARKEN 46 1% 5 9,2 0,4 slecht 4% slecht 4 matig 2,2 slecht slecht MEDEMBLIK 250 2% 16 15,6 6,1 matig 39% matig 1,9 redelijk 4,9 matig matig MIDDELIE 357 44% 22 16,2 8,3 matig 51% redelijk 1,4 redelijk 5,8 matig redelijk MONNICKENDAM 896 36% 40 22,4 9,5 matig 42% matig 1,6 redelijk 8,3 redelijk redelijk MUIDEN 455 12% 26 17,5 6,4 matig 37% matig 2,1 matig 5,2 matig matig NAARDEN 213 6% 21 10,1 2,4 slecht 23% slecht 1,9 redelijk 4,2 matig matig NEDERHORST DEN BERG 429 29% 31 13,8 6,6 matig 48% matig 1,8 redelijk 4 matig matig NIEDORP 2.455 50% 116 21,2 12,9 redelijk 61% redelijk 1,3 redelijk 6,4 redelijk redelijk NIEUWENDAM 335 46% 17 19,7 11,5 redelijk 58% redelijk 1,6 redelijk 5,2 matig redelijk NOORDER-KOGGENLAND 3.160 62% 136 23,2 10,7 redelijk 46% matig 1,8 redelijk 6,8 redelijk redelijk OBDAM 1.023 49% 56 18,3 6,8 matig 37% matig 1,6 redelijk 7 redelijk redelijk OOSTHUIZEN 545 22% 20 27,3 9,9 matig 36% matig 3 matig 5,7 matig matig OOSTZAAN 222 14% 18 12,3 1 slecht 8% slecht 6,4 slecht 1,8 slecht slecht OPMEER 2.729 65% 111 24,6 10,8 redelijk 44% matig 1,7 redelijk 8,3 redelijk redelijk OUDER-AMSTEL 1.069 41% 53 20,2 7,2 matig 35% matig 1,6 redelijk 8,1 redelijk redelijk PETTEN 6 1% 1 5,6 5,6 matig 100% goed 0 goed 0 goed goed PURMEREND 90 4% 7 12,8 5,1 matig 40% matig 2,1 matig 3,6 matig matig RANSDORP 500 34% 20 25 9,8 matig 39% matig 2,8 matig 5,5 matig matig SCHAGEN 608 31% 25 24,3 9 matig 37% matig 2,6 matig 5,8 matig matig SCHERMER 3.741 58% 153 24,4 15,4 redelijk 63% redelijk 1,1 redelijk 8,1 redelijk redelijk SCHOORL 498 12% 28 17,8 6,9 matig 39% matig 3,2 matig 3,4 matig matig SCHOTEN 7 1% 1 6,8 5,2 matig 76% goed 1 goed 1,6 slecht redelijk SINT MAARTEN 796 58% 38 20,9 6,8 matig 32% matig 2,7 matig 5,2 matig matig STEDE BROEC 236 14% 22 10,7 7,7 matig 72% goed 0,7 goed 4,1 matig goed TEXEL 6.084 13% 232 26,2 11,5 redelijk 44% matig 2 redelijk 7,2 redelijk redelijk UITGEEST 708 32% 31 22,8 11,4 redelijk 50% redelijk 2,1 matig 5,4 matig redelijk UITHOORN 332 17% 18 18,4 8,7 matig 47% matig 1,6 redelijk 6,1 redelijk redelijk VELSEN 67 2% 7 9,6 3,8 slecht 39% matig 1,3 redelijk 4,5 matig matig VENHUIZEN 1.951 34% 109 17,9 9,6 matig 53% redelijk 1,3 redelijk 6,6 redelijk redelijk WARDER 791 69% 20 39,5 15,1 redelijk 38% matig 3,6 matig 6,7 redelijk matig WARMENHUIZEN 324 30% 23 14,1 8,1 matig 57% redelijk 1,2 redelijk 5,1 matig redelijk WATERLAND 250 25% 14 17,9 9,5 matig 53% redelijk 1,5 redelijk 5,6 matig redelijk WEESP 808 37% 45 18 8,3 matig 46% matig 1,8 redelijk 5,4 matig matig WEESPERKARSPEL 26 1% 3 8,8 5,7 matig 64% redelijk 0,3 goed 9,4 goed goed WERVERSHOOF 705 23% 62 11,4 7,4 matig 65% redelijk 0,9 goed 4,2 matig redelijk WESTER-KOGGENLAND 3.493 55% 157 22,2 9,6 matig 43% matig 2 redelijk 6,2 redelijk redelijk WESTZAAN 330 29% 21 15,7 9,4 matig 60% redelijk 1,6 redelijk 4 matig redelijk WIERINGEN 1.524 7% 56 27,2 10 redelijk 37% matig 3,2 matig 5,3 matig matig WIERINGERMEER 7.670 25% 213 36 24,9 goed 69% redelijk 0,7 goed 15,4 goed goed WIERINGERWAARD 1.191 64% 34 35 17,9 redelijk 51% redelijk 1,7 redelijk 10,2 goed redelijk WIJDEWORMER 1.048 63% 56 18,7 9,1 matig 49% matig 1,5 redelijk 6,4 redelijk redelijk WIJK AAN ZEE EN DUIN 55 4% 2 27,5 14,4 redelijk 52% redelijk 1 goed 13,1 goed goed WOGNUM 754 35% 59 12,8 7 matig 55% redelijk 0,9 goed 6,3 redelijk redelijk WORMER 267 17% 18 14,8 8,5 matig 58% redelijk 1,4 redelijk 4,5 matig redelijk ZANDVOORT 38 1% 2 18,9 18,9 redelijk 100% goed 0 goed 0 goed goed ZIJPE 3.633 44% 155 23,4 9,1 matig 39% matig 1,9 redelijk 7,4 redelijk redelijk