ECLI:NL:RBUTR:2012:BV9150 Instantie Rechtbank Utrecht Datum uitspraak 12-03-2012 Datum publicatie 16-03-2012 Zaaknummer 16/711454-09 Rechtsgebieden Strafrecht Bijzondere kenmerken Eerste aanleg - meervoudig Inhoudsindicatie Berekening wederrechtelijk verkregen voordeel in mensenhandelzaak. Vindplaatsen Rechtspraak.nl Uitspraak RECHTBANK UTRECHT Sector strafrecht Parketnummer: 16/711454-09 (ontneming) vonnis van de rechtbank d.d. 12 maart 2012 in de ontnemingszaak tegen [verdachte] geboren op [1987] te Soest, wonende aan de [adres], [woonplaats] raadsman mr. A. Boumanjal, advocaat te Utrecht Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 13 februari 2012. De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie en van wat van de zijde van de veroordeelde naar voren is gebracht. 1 De vordering Blijkens het in de strafzaak tegen de veroordeelde opgemaakte proces-verbaal van de terechtzitting van deze rechtbank van 29 november 2010 heeft de officier van justitie aldaar het voornemen een vordering als bedoeld in artikel 36e Wetboek van Strafrecht aanhangig te maken kenbaar gemaakt. De vordering van de officier van justitie strekt tot het vaststellen van het bedrag waarop het wederrechtelijk verkregen voordeel als bedoeld in artikel 36e, lid 4, Wetboek van Strafrecht, wordt geschat en het aan de veroordeelde opleggen van de verplichting tot betaling aan de Staat van het geschatte voordeel tot een maximumbedrag van 247.054,00. Ter terechtzitting heeft de officier van justitie de vordering gewijzigd in dier voege dat zij het maximumbedrag thans stelt op 140.556,67. 2 De grondslag van de vordering De rechtbank heeft in de hoofdzaak meerdere strafbare feiten bewezen geacht. De rechtbank gaat bij de verdere beoordeling van de vordering 36e van het Wetboek van Strafrecht uit van de in dat vonnis bewezen verklaarde strafbare feiten, te weten: Feit 1 van parketnummer 16/711454-09:
mensenhandel, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, meermalen gepleegd. Feit 1 van parketnummer 16/600430-10: mensenhandel, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen. Feit 4 van parketnummer 16/600430-10: medeplegen van verduistering. Feiten 5, 7, 8 en 10 van parketnummer 16/600430-10: telkens: verduistering. Feit 6 van parketnummer 16/600430-10: medeplegen van oplichting. Feit 9 van parketnummer 16/600430-10: oplichting. 3 De berekening van het wederrechtelijk verkregen voordeel 3.1. Op grond van de bewijsmiddelen is de rechtbank van oordeel dat veroordeelde voordeel heeft verkregen door middel van of uit de baten van de feiten ter zake waarvan hij is veroordeeld. Hierna volgt een nadere beschouwing per onderdeel. Bij de beoordeling van de vordering beziet de rechtbank de volgende onderdelen: 1. Het vonnis in de hoofdzaak 2. De periode van het wederrechtelijk verkregen voordeel 3. De berekening, te verdelen in: a. Verdiensten en kosten uit mensenhandel en prostitutie b. Verdiensten en kosten uit oplichting c. De berekening van het wederrechtelijk verkregen voordeel d. De toerekening van het wederrechtelijk verkregen voordeel 4. De matiging van het te betalen bedrag. De rechtbank zal bij de hierboven vermelde onderdelen de standpunten uit de schriftelijke procedure van de verdediging en van de officier van justitie betrekken. 3.2. De officier van justitie heeft zich in de conclusie van repliek aangesloten bij de door het Bureau ontnemingswetgeving OM (BOOM) opgestelde berekening van het wederrechtelijk verkregen voordeel (hierna mede: WVV) in de mensenhandelzaken. Drs. J.H. Gerrits, RA van het BOOM heeft dit voordeel in de bij conclusie van repliek overgelegde brief als volgt berekend (bedragen steeds in euro s): [A] uitgangspunten Gemiddeld aantal dagen per week 6,00 Aantal weken 72,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 7,50 Gemiddelde opbrengst per dag 850,00 Gemiddelde kosten hotel per week 850,00 Gemiddelde kk levensond., condooms etc./dag 50,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 5.850,00 [A] berekening: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 367.200,00
Kosten = ( weken x hotel/w )+ 61.200,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 21.600,00 Uitbetaald loon 5.850,00 Totaal aftrek -88.650,00 WVV [A] 278.550,00 [B] uitgangspunten wk 1 tm 8 wk9-31 Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 6,00 Aantal weken 8,00 23,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 4,20 Gemiddelde opbrengst per dag 437,50 525,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan U per week 250,00 100,00 [B] berekening eerste 8 weken Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 17.500,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.000,00 Uitbetaald loon 2.000,00 Totaal aftrek -10.800,00 totaal eerste 8 weken 6.700,00 [B] berekening laatste 23 weken Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 72.450,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 19.550,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 6.900,00 Uitbetaald loon 2.300,00 Totaal aftrek -28.750,00 Totaal laatste 23 weken 43.700,00 WVV [B] 50.400,00 [C] uitgangspunten 20 w in Z 8 w in A Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 5,00 Aantal weken 20,00 8,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 1,50 Gemiddelde opbrengst per dag 525,00 225,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 7.280,00 0,00 [C] berekening 20 w Zeist Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 52.500,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 17.000,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 5.000,00 Uitbetaald loon 7.280,00 Totaal aftrek -29.280,00 Totaal 20 w Zeist 23.220,00 Berekening 8 w Amersfoort: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 9.000,00
(weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.000,00 Uitbetaald loon 0,00 Totaal aftrek -8.800,00 Totaal 8 w Amersfoort 200,00 WVV [C] 23.420,00 [D] Uitgangspunten wk 1+2 wk3-10 Gemiddeld aantal dagen per week 6,00 6,00 Aantal weken 2,00 8,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 5,00 3,00 Gemiddelde opbrengst per dag 750,00 450,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 968,75 [D] berekening wk 1+2 Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 9.000,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 1.700,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 600,00 Uitbetaald loon 0,00 Totaal aftrek -2.300,00 Totaal wk 1+2 6.700,00 [D] berekening wk 3-10: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 21.600,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.400,00 Uitbetaald loon 968,75 Totaal aftrek -10.168,75 Totaal wk 3-10 11.431,25 WVV [D] 18.131,25 [F] Uitgangspunten Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 Aantal weken 5,50 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 Gemiddelde opbrengst per dag 364,09 Gemiddelde kosten hotel per week 850,00 Gemiddelde kk levensond., condooms etc./dag 50,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 1.100,00 [F] berekening: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 10.012,48 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 4.675,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 1.375,00 Uitbetaald loon 1.100,00 Totaal aftrek -7.150,00 WVV [F] 2.862,48
De berekening van ieders aandeel is vervolgens (M is [M] E is [verdachte], T is medeverdachte [T]): WVV Ms deel Es deel Ts deel [A] 278.550,00 139.275,00 139.275,00 0,00 [B] 50.400,00 25.200,00 25.200,00 0,00 [C] 23.420,00 7.806,67 7.806,67 7.806,67 [D] 18.131,25 18.131,25 0,00 0,00 [F] 2.862,50 1.431,25 0,00 1.431,25 191.844,17 172.281,67 9.237,92 3.3. Ter zitting heeft de officier van justitie vervolgens de vordering aangevuld met het WVV uit de bewezenverklaarde oplichting, als volgt: WVV Ms deel Es deel Ts deel [A] 278.550,00 139.275,00 139.275,00 0,00 [B] 50.400,00 25.200,00 25.200,00 0,00 [C] 23.420,00 7.806,67 7.806,67 7.806,67 [D] 18.131,25 18.131,25 0,00 0,00 [F] 2.862,50 1.431,25 0,00 1.431,25 191.844,17 172.281,67 9.237,92 aangevuld ter zitting met WVV uit oplichtingszaken: 2.000,00 11.110,00 totaal 193.844,17 183.391,67 Ten slotte heeft de officier van justitie de toegewezen vorderingen van de benadeelde partijen, voor zover die immateriële schade betreffen in mindering gebracht: [M] 193.844,17 [verdachte] 183.391,67 Aftrek benadeelde partijen: M E [A] elk 1/2 x 40.000 20.000,00 20.000,00 [B] elk 1/2 x 19.600 9.800,00 9.800,00 [C] elk 1/3 x 10.500 3.500,00 3.500,00 [F] 1/2 x 3725 1.862,50 [N] ([N]) elk 1/2 x 2250 1.125,00 1.125,00 [O] alleen [verdachte] 8160 8.160,00 [P] alleen [verdachte] 200 200,00 [Q] elk 1/2 x 50* 50,00 totaal 36.287,50 42.835,00-36.287,50-42.835,00 Uiteindelijke vordering 157.556,67 140.556,67 *De verwerking van de benadeelde partij [Q] is gebaseerd op het uiteindelijk door de officier van justitie gevorderd bedrag, de berekening in de vordering is daarin niet eenduidig, dat wil zeggen dat daarin gerept wordt van verdeling over beide verdachten van de toegewezen vordering van 50,--. 3.4. Door de verdediging is aangevoerd dat de BOOM-berekening ten onrechte geen rekening houdt met extra bedragen die zouden zijn gegeven aan of meegenomen door [A], [B], [C] en [D]. 3.5. De rechtbank honoreert dit verweer, met dien verstande dat deze bedragen, ook indien geschonken of weggenomen, in zo n nauw verband staan met de feiten, dat deze gelden als uitbetaald aan de slachtoffers. Bij gebreke van duidelijke opgave, ook van de kant van de verdediging, van de omvang van de bedragen, zal de rechtbank die bedragen schatten als hierna vermeld.
Wat betreft [C], die in het geheel geen bedragen noemt, maar alleen spreekt over afpakken van een stapeltje indien nodig is er echter onvoldoende reden om die bedragen niet besloten te achten in het uitgangspunt van 50,-- per dag voor diverse kosten. De rechtbank neemt voor het overige de hiervoor aangehaalde berekening in de brief van het BOOM over en baseert zich in zoverre op dit bewijsmiddel. 3.6. De door de raadsman van [verdachte] bij conclusie van antwoord opgegeven omzet over 2009 is op geen enkele wijze onderbouwd, terwijl de BOOM-berekening gebaseerd is op concrete gegevens, ontleend aan het dossier. Datzelfde geldt voor de bij de conclusie van antwoord opgegeven berekening van gemaakte kosten. Opmerking verdient daarbij overigens dat deze, zij het gebaseerd op andere posten, op een lager bedrag ( 110,-- per werkdag) uitkomt dan die van het BOOM (1/7 x 850,-- + 50,- = 171,43 per dag). Tegen de door het BOOM berekende omzet en kosten, ontleend aan verklaringen afgelegd door de aangeefsters, zijn ook overigens geen alternatieve (gespecificeerde en onderbouwde) berekeningen gesteld. De stelling dat niet blijkt van vermogen of vermogensvermeerdering doet niet af aan deze berekening, die uitgaat van het voordeel dat wederrechterlijk verkregen is volgens de in genoemd bewijsmiddel vermelde verklaringen, 3.7. Een en ander leidt tot de volgende berekening van het wederrechtelijk verkregen voordeel volgens de rechtbank (vetcursief is de correctie van de rechtbank op de BOOM berekening): [A] Gemiddeld aantal dagen per week 6,00 Aantal weken 72,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 7,50 Gemiddelde opbrengst per dag 850,00 Gemiddelde kosten hotel per week 850,00 Gemiddelde kk levensond., condooms etc./dag 50,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 5.850,00 Geld om te winkelen, geschat 18 maanden x 200 + 400,-- 4.000,00 Berekening: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 367.200,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 61.200,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 21.600,00 Uitbetaald loon, met winkelgeld en gepakt geld 9.850,00 Totaal aftrek -92.650,00 WVV [A] 274.550,00 [B] wk 1 tm 8 wk9-31 Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 6,00 Aantal weken 8,00 23,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 4,20 Gemiddelde opbrengst per dag 437,50 525,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan U per week 250,00 100,00
Eenmaal 500,-- mee om te winkelen 500,00 Berekening eerste 8 weken Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 17.500,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.000,00 Uitbetaald loon met 500,-- winkelgeld 2.500,00 Totaal aftrek -11.300,00 totaal eerste 8 weken 6.200,00 Berekening laatste 23 weken Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 72.450,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 19.550,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 6.900,00 Uitbetaald loon 2.300,00 Totaal aftrek -28.750,00 Totaal laatste 23 weken 43.700,00 WVV [B] 49.900,00 [C] 20 w in Z 8 w in A Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 5,00 Aantal weken 20,00 8,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 1,50 Gemiddelde opbrengst per dag 525,00 225,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 7.280,00 0,00 Berekening 20 w Zeist Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 52.500,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 17.000,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 5.000,00 Uitbetaald loon 7.280,00 Totaal aftrek -29.280,00 Totaal 20 w Zeist 23.220,00 Berekening 8 w Amersfoort: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 9.000,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.000,00 Uitbetaald loon 0,00 Totaal aftrek -8.800,00 Totaal 8 w Amersfoort 200,00 WVV [C] 23.420,00 [D] wk 1+2 wk3-10 Gemiddeld aantal dagen per week 6,00 6,00 Aantal weken 2,00 8,00 Gemiddeld aantal klanten per dag 5,00 3,00 Gemiddelde opbrengst per dag 750,00 450,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 968,75 Door [D] in contanten meegenomen 7.000,00 Berekening wk 1+2
Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 9.000,00 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 1.700,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 600,00 Uitbetaald loon 0,00 Totaal aftrek -2.300,00 Totaal wk 1+2 6.700,00 Berekening wk 3-10: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 21.600,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 2.400,00 Uitbetaald loon vermeerderd met 7000 contant 7.968,75 Totaal aftrek -17.168,75 Totaal wk 3-10 4.431,25 WVV [D] 11.131,25 [F] Gemiddeld aantal dagen per week 5,00 Aantal weken 5,50 Gemiddeld aantal klanten per dag 3,50 Gemiddelde opbrengst per dag 364,09 Gemiddelde kosten hotel per week 850,00 Gemiddelde kk levensond., condooms etc./dag 50,00 Loon daadwerkelijk uitbetaald aan meisje 1.100,00 Berekening: Opbrengst = aantal weken x aantal dagen gemiddeld x opbrengst/dag= 10.012,48 Kosten = ( weken x hotel/w )+ 4.675,00 (weken x dagen/w x levensonderhoud etc) 1.375,00 Uitbetaald loon 1.100,00 Totaal aftrek -7.150,00 WVV [F] 2.862,48 3.8. De verdediging heeft voorts nog aangevoerd dat voor de berekening van het maximaal verkregen wederrechtelijk verkregen voordeel uit dient te worden gegaan van de materiële schade, zoals gevorderd en toegewezen in de strafzaak door de benadeelde partijen. De rechtbank verwerpt dit verweer, nu de benadeelde partijen bij de onderbouwing van de door hen geleden materiële schade hebben aangegeven dat dit een schatting betrof op het absolute minimum. 3.9. De rechtbank is, met het Openbaar Ministerie en de verdediging van oordeel dat van het wederrechtelijk verkregen voordeel het aandeel van [T] en de toegewezen vorderingen benadeelde partij, voor zover materiële schade betreffend, moeten worden afgetrokken en dat geen hoofdelijke veroordeling moet worden uitgesproken. 3.10. De rechtbank is, anders dan het Openbaar Ministerie, van oordeel dat aanleiding bestaat om het aldus resterende wederrechtelijk verkregen voordeel niet gelijkelijk te verdelen over [M] en [verdachte], maar in de zaken [A] en [B] naar de maatstaf 2/3 voor [M] en 1/3 voor [verdachte] (met uitzondering van het WVV in verband met [D], dat geheel aan [M] wordt toegerekend, omdat zij alleen voor hem werkte).
Met die verdeling, die een schatting betreft, wordt mede tegemoetgekomen aan het standpunt van de verdediging dat [verdachte] niet aanstonds betrokken was bij de mensenhandel inzake [A], omdat hij van januari tot mei 2007 nog ander werk had. Daarbij merkt de rechtbank op dat uit de tot bewijs gebezigde verklaring van [A] blijkt dat zij [verdachte] al drie weken na de start van haar werkzaamheden heeft leren kennen terwijl uit diezelfde verklaring bij de rechter-commissaris blijkt dat [verdachte] al werkzaamheden heeft verricht na Valentijnsdag 2007, namelijk met haar een meisje heeft opgehaald. 3.11. Dit leidt tot het volgende: WVV Ts deel WVV M+E BP mat WVV-BP Ms deel Es deel [A] 274.550,00 0,00 274.550,00 40.000,00 234.550,00 156.366,67 78.183,33 [B] 49.900,00 0,00 49.900,00 19.600,00 30.300,00 20.200,00 10.100,00 [C] 23.420,00 7.806,67 15.613,33 10.500,00 5.113,33 2.556,67 2.556,67 [D] 11.131,25 0,00 11.131,25 0,00 11.131,25 11.131,25 0,00 [F] 2.862,50 1.431,25 1.431,25 3.725,00-2.293,75 0,00 0,00 190.254,58 90.840,00 3.12. Tenslotte is in beide zaken thans sprake van gevorderd wederrechtelijk verkregen voordeel in verband met de tenlastegelegde en bewezenverklaarde oplichtings- en verduisteringszaken. De rechtbank is van oordeel dat, voor zover [verdachte] nog wederrechtelijk voordeel heeft genoten uit de bewezenverklaarde oplichting en verduistering in de zaken [Q], [R], Interparochiële [N] Instelling Soest/Soesterberg, [S] en [O], dit teniet is gedaan door de toegewezen vorderingen als benadeelde partij in de strafprocedure dan wel ([O]) in de civiele procedure. De rechtbank is voorts van oordeel dat sprake is van te ontnemen wederrechtelijk verkregen voordeel in de zaak van [verdachte] wat betreft de bewezenverklaarde feiten 8 en 9, op grond van de volgende berekening: WVV aftrek WVV na aftrek [verdachte] [P] 200 0 200 200 [U] 600 0 600 600 Totaal 800 3.13. De verdediging heeft nog aangevoerd dat de waarde van het thans nog liggende beslag moet worden afgetrokken. De rechtbank verwerpt dit standpunt: de vermogensbestanddelen waarop het beslag rust zijn de verdachte niet ontnomen, het beslag rust daarop slechts ter verhaal. 4 De verplichting tot betaling De verplichting tot betaling aan de Staat ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel van voormeld bedrag van 91.640,00 kan aan de veroordeelde worden opgelegd. Uit het onderzoek ter zitting is niet aannemelijk geworden dat de huidige en de redelijkerwijs te verwachten toekomstige draagkracht van de veroordeelde niet toereikend zullen zijn om voormeld bedrag te voldoen. 5 De toepasselijke wettelijke voorschriften De op te leggen maatregel is gegrond op artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht. 6 DE BESLISSING De rechtbank:
stelt het bedrag van het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel vast op een bedrag van 91.640,00. legt aan de veroordeelde de verplichting op tot betaling aan de Staat van een bedrag van 91.640,00. wijst af het meer of anders gevorderde. Dit vonnis is gewezen door mr. M.J. Grapperhaus, voorzitter, mrs. J.M. Bruins en P.L.C.M. Ficq, bijgestaan door mr. L.C.J. van der Heijden als griffier en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 12 maart 2012.