Vergadering: 23 april 2013 Agendanummer: 7 Status: Opiniërend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar H. Alssema, 0595 750328. E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. H. Alssema) Aan de gemeenteraad, Onderwerp: Verordening Wet inburgering Winsum 2013 Voorgestelde besluit: De Verordening Wet inburgering Winsum 2013 vaststellen. Toelichting De Wet inburgering draagt gemeenten op om bij verordening regels te stellen over het aanbieden van een voorziening aan inburgeringsplichtigen. De huidige verordening inburgering sluit niet meer aan bij de praktijk. Op 1 nuari 2013 is de nieuwe Wet inburgering in werking getreden. De wijzigingen zijn verwerkt in voorliggende nieuwe Verordening Wet inburgering Winsum 2013. Het grootste verschil met de oude verordening is dat er nu sprake is van een aanbodstelsel in plaats van een vaststellingstelsel. Verschil tussen vaststellingsstelsel en aanbodstelsel Een gemeente die het aanbodstelsel hanteert is, als ze een aanbod doet, afhankelijk van de medewerking van de inburgeringsplichtige. De inburgeringsplichtige kan immers het aanbod aanvaarden maar ook afwijzen. De inburgeraar is na weigering van het aanbod zelf verantwoordelijk voor het behalen van het niveau en afleggen van het inburgeringsexamen. Het aanbodstelsel sluit beter aan bij het uitgangspunt van de Wet inburgering, namelijk de eigen verantwoordelijkheid van de inburgeringsplichtige. Een gemeente die het vaststellingstelsel hanteert, is niet afhankelijk van de bereidheid van de inburgeringsplichtige akkoord te gaan met de voorziening die het college voor de betrokken inburgeringsplichtige passend vindt. Dit houdt o.a. in dat het college, indien zij een voorziening geschikt en noodzakelijk acht voor de inburgeringsplichtige, deze niet alleen aanbiedt maar ook vaststelt. Pagina 1 van 6
Nieuwe Wet inburgering In de nieuwe Wet inburgering is bepaald dat een inburgeringsplichtige organisatorisch en formeel verantwoordelijk is voor het inburgeringstraject dat hij/zij moet doorlopen. Hiermee is ook de rol van de gemeente gewijzigd. Vanaf 1 nuari 2013 moet de inburgeringsplichtige zelf de deelname en financiering van de inburgering regelen. Minder draagkrachtige nieuwkomers kunnen gebruik maken van een sociaal leenstelsel. Wat gaat er veranderen? Voor 2013 Inburgeringsplicht voor (niet EU/Turkse) vreemdelingen, oud en nieuwkomers Overheid betaalt veelal aanbod Leningen en vergoedingen Uitvoering gemeenten Vereist taalniveau: A2 Voor oudkomers: deels A1 Inburgeringstermijn: 3½. + 2½ ar voor analfabeten 1 n.2013 Inburgeringsplicht voor (niet EU/Turkse) vreemdelingen, nieuwkomers Inburgeren op eigen kosten Sociaal leenstelsel Uitvoering door DUO Minimaal A2 voor iedereen Inburgeringstermijn: 3. + 2 ar voor analfabeten Inburgering in de overgang start start Overgangsrecht inburgeringsvoorziening als inburgeringsvoorziening vrijwillige of als inburgeringsplicht ig? inburgeringsplicht ig? vrij verplichte willige of inburgeraar? verplichte inburgeraar? Asielgerechtigd of geestelijk Asielgerechtigd bedienaar? of geestelijk bedienaar? Traject afmaken volgens Traject oude afmaken regelgeving; volgens oude Keuze regelgeving; tot 1 nuari 2015 Keuze tussen tot 1 examen nuari oude 2015 of tussen nieuwe examen stijl; Gemeente moet inburgeringsvoorzieningaanbieden; oude of nieuwe stijl; Gemeente moet inburgeringsvoorzieningaanbieden; Financiering Financiering (doorloop)kosten uit Keuze tot 1 nuari 2015 tussen (doorloop)kosten uit Keuze tot 1 nuari 2015 tussen examen oude of nieuwe stijl; examen oude of nieuwe stijl; Gemeente blijft Financiering (doorloop)kosten uit Gemeente blijft Financiering (doorloop)kosten uit handhaven. handhaven. 18 oktober 2012 Gemeente blijft handhaven. 1813 oktober 2012 Gemeente blijft handhaven. 20 november 2012 Geen overgangsrecht Geen overgangsrecht Geen inburgeringsvoorzieninguit Geen inburgerings- voorzieninguit Keuze tot 1 nuari 2015 Keuze tussen tot 1 examen nuari oude 2015 of tussen nieuwe examen stijl; Recht oude op of nieuwe lening oude stijl; stijl; Recht op lening oude Tot stijl; uiterlijk 31 december Tot uiterlijk 2015 31 recht op december vergoeding 2015 ; recht Gemeente op vergoeding blijft ; handhaven. Gemeente blijft handhaven. Pagina 2 van 6
In de bovenstaande schema s is inzichtelijk gemaakt welke taken overblijven voor de gemeente in het kader van de gewijzigde wet en het overgangsrecht. Voor alle inburgeringsplichtigen die vóór 1 nuari 2013 inburgeringsplichtig waren gelden de handhavingstaken van vóór de wetswijziging, dat wil zeggen dat de wetsartikelen zoals die golden op 31 december 2012 van kracht blijven. Resumerend gaat het om de volgende taken die de gemeente moet afronden of moet blijven voortzetten: 1. Lopende inburgeringsvoorzieningen die zijn of worden gestart tot 1 nuari 2013 (en soms nog daarna) blijven begeleiden; 2. Ontheffen van de inburgeringsplicht in geval van psychische of lichamelijke belemmeringen of een verstandelijk handicap (art. 6); 3. Stellen van regels (verordening) over informatieverstrekking aan inburgeringsplichtigen en over het aanbod van inburgerings en taalkennisvoorzieningen (artikel 8); 4. Stellen van regels (verordening) over de inning van de eigen bijdrage (artikel 23); 5. Opleggen van een bestuurlijke boete indien een inburgeringsplichtige geen gehoor geeft aan een oproep en/of geen medewerking verleent aan het onderzoek en/of de inburgeringsvoorziening (artikelen 29 en 30); 6. Opleggen van een bestuurlijke boete indien een inburgeringsplichtige niet binnen de gestelde termijn aan zijn plicht heeft voldaan, dan wel het verlengen van de termijn of het ontheffen van de inburgeringsplichtige (artikel 31); 7. In geval van het opleggen van een boete, het stellen van een nieuwe termijn (artikel 32); 8. Opnieuw opleggen van een bestuurlijke boete indien ook de nieuwe termijn niet wordt behaald (artikel 33); 9. Stellen van regels (verordening) over de hoogte van bestuurlijke boetes (artikel 35); 10. Registratie in ISI (artikelen 47 en 49); 11. Het verlenen van maatschappelijke begeleiding van asielgerechtigden (en nareizende gezinsleden) die vanaf 1 nuari 2013 inburgeringsplichtig worden. De gemeente krijgt hiervoor via het COA een subsidie van 1.000,00 per Inburgeringsplichtige asielgerechtigde. In 2013 is dat tijdelijk 2.000,00; 12. Uitvoeren van de taakstelling. De minister van BZK legt ieder half ar op basis van artikel 60 b van de Huisvestingswet (HVW) aan alle gemeenten een taakstelling van het aantal te huisvesten verblijfsgerechtigden op. De gemeenten zijn op grond van de Huisvestingswet verplicht om deze taakstelling binnen de wettelijk vastgelegde termijn van een half ar te realiseren. Pagina 3 van 6
In aanvulling op bovenstaande geldt dat de gemeente verplicht blijft een inburgeringsvoorziening aan te bieden aan asielgerechtigde inburgeringsplichtigen en aan geestelijk bedienaren die vóór 1 nuari 2013 inburgeringsplichtig waren maar nog geen inburgeringsvoorziening aangeboden kregen (artikelen 19, 20 en 22 van de Wet inburgering zoals die golden op 31 december 2012). Als het gaat om personen die na 1 nuari 2013 in Nederland hun verblijfsvergunning verkrijgen, geldt dat het niet rechtmatig is om middelen uit het Participatiebudget in te zetten voor inburgeringsvoorzieningen. Deze inburgeringsplichtigen moeten zelf zorgen voor de inburgering en de bekostiging. De overheid zorgt wel dat de inburgeraar zijn verantwoordelijkheid kan nemen en aan zijn plicht kan voldoen, onder meer met een sociaal leenstelsel van maximaal 10.000,00. Bekostiging van inburgeringstrajecten De financiële consequenties zijn dat er in 2013 nog middelen beschikbaar zijn voor de gemeenten om de uitvoering van inburgering door gemeenten af te wikkelen. Vanaf 2014 wordt er geen budget meer aan gemeenten beschikbaar gesteld. Gemeenten moeten dan hun uitgaven bekostigen uit het participatiebudget en verantwoorden zoals voorgeschreven in de Wet participatiebudget. Gemeenten kunnen er natuurlijk voor kiezen om zelf middelen (buiten het participatiebudget) vrij te maken voor inburgering. Al met al komt het er echter op r dat de inzet van persol en expertise voor inburgering door gemeenten ook de komende ren nog noodzakelijk blijft, maar dat de opgave die er nog ligt voor gemeenten moet worden gedaan met zeer beperkte financiële middelen. Argumenten De verordening moet geactualiseerd worden op basis van vernieuwde wetgeving. De nieuwe Wet inburgering richt zich vanaf 1 nuari 2013 alleen nog op niet Westerse nieuwkomers en geestelijk bedienaren. Alle andere groepen die de Nederlandse taal willen leren vallen vanaf 2013 onder het generieke beleid voor volwasseneneducatie. Het gaat dan bijvoorbeeld om EU arbeidsmigranten (denk aan de groep Midden en Oost Europeanen), Turken en oudkomers met een Nederlands paspoort. Het doel van de nieuwe wet is dat inburgeraars vanaf dat moment inburgeren op eigen initiatief en op eigen kosten. Voor de minder draagkrachtigen onder hen zet de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) een sociaal leenstelsel op. Het overgangsrecht bepaalt dat de gemeente in 2013 enkel nog een aanbod doen voor asielzoekers en geestelijk bedienaren die vóór inwerkingtreding van de nieuwe wet een verblijfsvergunning hebben gekregen. Juridische gevolgen / rechtmatigheid Pagina 4 van 6
Met de vaststelling van de Verordening Wet inburgering Winsum 2013 wordt het vaststellingsstelsel verlaten voor het aanbodstelsel. Procedure / communicatie De verordening inburgering zal door uw raad op zijn vroegst kunnen worden vastgesteld op 7 mei 2013. Voor de raden in Bedum en De Marne is dit nog mogelijk op respectievelijk 25 april en 23 april. Na vaststelling van de verordening door de raad moet de verordening worden gepubliceerd. Deze verordening treedt in werking met ingang van de achtste dag na publicatie en werkt terug tot 1 nuari 2013. Cliëntenraad De onderhavige verordening is besproken met de Cliëntenraad. Afgesproken is dat vanwege de geringe impact die de nieuwe verordening zal hebben het volstaat om het alleen ter kennisneming aan de Cliëntenraad toe te zenden. Burgemeester en wethouders van Winsum, M.A.P. Michels, burgemeester drs. R.J. Bolt, secretaris Pagina 5 van 6
Agendanummer: Vergadering: De raad van de gemeente Winsum; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders; gelet op het bepaalde in de Wet inburgering: b e s l u i t : de Verordening Wet inburgering Winsum 2013 vast te stellen. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Winsum in zijn openbare vergadering van De raad voornoemd, voorzitter, griffier, Pagina 6 van 6