Bomen in Hengelo De (oude) bomen in Klein Driene Natuur in Hengelo 1
Leden van KNNV Hengelo-Oldenzaal en NDV (Nederlandse Dendrologische Vereniging) verzorgden de tekst en foto s bij deze wandeling. Vragen n.a.v. de wandeling kunt u toesturen aan: secretaris@hengelo-oldenzaal.knnv.nl Versie: december 2015. Deze uitgave werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Overijssel
INLEIDING Wandeling 1 voert langs de sierappels, sierkersen etc.. In de tweede wandeling zijn het de oude bomen en de bomen die niet zo opvallend bloeien maar daardoor niet minder interessant zijn. De beste tijd voor deze wandeling is de periode van het voorjaar tot en met de herfst. De ongeveer 40 bomen, die hier genoemd worden, zijn eigendom van de Gemeente Hengelo Ov of Woningbouwvereniging Welbions. TOELICHTING ROUTEBESCHRIJVING. Tijdens de route komen we langs veel verschillende soorten bomen. Bij een aantal bomen staat een naambordje met een toelichting en foto s. Alle bomen zijn ook te vinden op de bomen-app van de gemeente Hengelo (www.tinyurl.com/hgl-bomen). Deze App geeft alleen de wetenschappelijke naam van de boom. In de tekst van deze wandeling zullen wij zoveel mogelijk ook Nederlandse namen vermelden. START De wandeling start bij het grote grasveld (Hazenveld) aan de J. Haydenlaan bij de speeltoestellen. Hier staan 5 roze schijnacacia s (Robinia ambigua Decaisneana ), die in juni bloeien. We blijven op het veld en gaan rechtsaf richting Schumannstraat. Op de hoek van het veld staat een boomhazelaar, die we verderop weer zullen zien. De volgende grote boom is een geelbladige zwarte els (Alnus glutinosa Aurea ), waarvan het blad bij het uitlopen geelkleurig is. Er komen nu drie verschillende jonge bomen. De eerste is de varenbeuk (Fagus sylvatica Aspleniifolia ), die in 2015 geplant is (foto1). Foto 1 Dan komt de hopbeuk (Ostrya carpinifolia), genoemd naar de witte hopvormige vruchten. Iets verderop staan jonge berken. Dit is een soort met de meest witte stam namelijk de witte himalayaberk (Betula utilis Doorenbos ). De grote treurberk (Betula pendula Tristis ) stamt uit de beginperiode van de wijk. Bij de bank staat een meidoornsoort (Hybride hanendoorn). We steken hier het veld over, richting Mozartlaan. Op het veld en in de strook staan twee exemplaren van de Chinese moerascipres (Metasequoia glyptostroboides). Op de hoek van veld staat een forse boom. Dit is een eik en wel de dakspaaneik of glanseik (Quercus imbricaria). 3
We steken de Mozartlaan over en gaan de Ravelstraat in richting Cesar Franckstraat. In deze straat staan meerdere exemplaren van Hollandse linde (Tilia europaea). Wij gaan linksaf. We lopen de groenstrook achter het gebouwtjes van de speeltuin in. Na een zomereik en sierappel komt een flinke boom. Dit is de gewone plataan. Voor de spoorlijn gaan we linksaf over de groenstrook. Voor vogels en kleine zoogdieren is dit een belangrijk leefgebied. Hier staan zuilvormige haagbeuken (Carpinus betulus Fastigiata ). Voor de volkstuintjes gaan we linksaf. Hier staat aan het eind van het pad een ruwe berk. Een heel mooi exemplaar staat iets verderop aan de rand van het open gebied. Foto 2 Aan de rechterzijde staan twee exemplaren van de veldesdoorn/spaanse aak. Verderop komen we er nog een tegen. We komen nu weer op de Cesar Franckstraat, waar aan de linkerkant vier boomhazelaars staan (Corylus colurna). Zoek eens naar de kenmerkende vruchten (foto 2) met daarin de hazelnoten. We gaan even linksaf, tussen de twee gebouwen door. Hier staat een smalle boom. Dit is een zilveresdoorn met een heel fijn gevormd blad (Acer saccharinum Laciniatum Wieri ) (foto 3). Nu gaan we richting Händelstraat. We blijven hier aan rechterzijde lopen. Op het open veld staat nog twee flinke bomen namelijk een ruwe berk (Betula pendula) (foto 4) en links daarvan een grote conifeer (Thuja occidentalis). De Nederlandse naam is westerse levensboom. We blijven aan de rechterzijde en bespreken, op twee uitzonderingen na, de bomen die daar staan. De eerste uitzondering is de grote bruine beuk (Fagus sylvatica Atropunicea ). Foto 3 Foto 4 4
Aan de rechter kant van de Händelstraat komen we nu bij de eerste groep van de vijf groepen van elk drie knotlindes. Hiervoor is de grootbladige linde (Tilia platyphyllos) gebruikt, die sinds 1960 elke paar jaar geknot worden (zie foto 5). Voor- en tussen de nieuwbouw zijn weer bomen aangeplant. Tussen de woningen staan sierkersen en sierappels. Direct na de eerste wadi staat een moerascipres (Taxodium distichum). We steken voorbij de Schubertstraat weer even over voor de schietwilg (Salix alba). Daarna vervolgen we weer de weg langs de Händelstraat waar bij nr 49. bij Foto 5 de wadi een Chinese moerascipres staat. Aan het eind van de groenstrook, richting kwekerij, staat een flinke veldesdoorn/ Spaanse aak (Acer campestre). Deze boom kan in de herfst fraai geel verkleuren. (Zie foto op de achterzijde van deze brochure) Ter hoogte van de Bachstraat (voor nr. 5) staat een Japanse notenboom (Ginkgo biloba), die ook geel kleurt in de herfst. We steken over en gaan rondom het grasveld. Op dit grasveld staan bomen uit de periode voor de bouw van Klein Driene. Op de hoek van het grasveld staan drie populieren (Populus canadensis), die hier tot volwassen bomen kunnen uitgroeien. Iets verderop staan drie essen en wel de cultivar eenbladige es (Fraxinus excelsior Diversifolia ). We gaan linksaf. Bij de speeltoestellen staat een Foto 6 nog jonge plataan. Dit is de oosterse plataan (Platanus orientalis) met meestal 3 tot 6 vruchten bij elkaar (zie foto 6). We gaan nu rechtsaf de Lentohof in. Dit deel van de wijk is de laatste jaren gerenoveerd. Bij de renovatie zijn de meeste bomen gespaard gebleven. Daarnaast zijn er nieuwe bomen geplant waardoor het assortiment vergroot is. Er stonden in dit gebied veel verschillende soorten struiken, die bij de renovatie grotendeels verwijderd zijn. 5
Foto 7 In de Lentohof zijn twee nieuwe bomen geplant en wel een boomvorm van Persisch ijzerhout (Parrotia persica Vanessa ). Parrotia geeft heel hard hout, dat onder andere voor beeldhouwwerk wordt gebruikt. Midden op het grasveld staat de oudste boom van de wijk. Deze zomereik staat er zeker al sinds 1850. We gaan schuin rechts naar de volgende groenstrook. Hier staan ook nieuwe bomen. In het midden staat de bijenboom (Tetradium daniellii), die in augustus bloeit en een goede drachtplant is. Aan het eind van deze groenstrook staat een zuileik (Quercus robur Fastigiate Koster ) (foto 7). Voordat we linksaf gaan kijken we eerst even naar rechts waar de gele trompetboom (Catalpa ovata) staat. Nu linksaf waarna we de Allegrohof ingaan. Hier staat rechts een kleinbladige linde (Tilia cordata). Verderop komen we die weer tegen. We vervolgen de Allegrohof tot de Schubertstraat. Hier zijn in 2015 zes okkernoten (walnoten) (Juglans regia) aangeplant. Het duurt nog wel een paar jaar voordat de eerste noten komen. We gaan rechtsaf en dan weer gelijk rechts de Johan Wagenaarstraat in. Hier staat de Zweedse lijsterbes (Sorbus intermedia). Het is een sterke lijsterbessoort met een blad dat het midden houdt (intermedia) tussen een lijsterbes- en meelbes blad. De bomen bloeien in de maand mei (foto 8). De laatste boom (rechts) voor de Bachstraat is een meelbes (Sorbus aria Magnifica ). Hier staat rechts in de groenstrook drie nieuwe bomen en wel de pluimes Foto 8 (Fraxinus ornus Arie Peters ) met s zomers witte bloemen. We gaan nu linksaf de Bachstraat in. Rechts voor de garages staan achtereenvolgens twee zomereiken, een Amerikaanse eik (Quercus rubra) en een flink exemplaar van de Zweedse lijsterbes. 6
We kijken nu op de honingboom (Styphnolobium japonicum). Dit is een boom die pas in augustus begint te bloeien en dan een belangrijke drachtplant voor bijen is. Haaks op groenstrook staan meerdere struiken en middenin een boom. Dit geheel staat er al vanaf het begin van de bouw. Links en rechts staat een struikvormige Perzische ijzerhout en middenin een lijsterbes (Sorbus aucuparia). Hiervoor staat Japanse sieresdoorn met purperbruin kleurig blad. We gaan nu de Diepenbrockstraat in. Links staat midden voor de groenstrook een cultivar van de Noorse esdoorn (Acer platanoides Schwedleri ) (foto 9). De bladeren zijn in het voorjaar rood en verkleuren dan naar donkergroen met paarse nerven. Foto 9 Verderop rechts staat weer een honingboom. We steken de Schubertstraat over en gaan de van Ockeghemstraat in. Hier staan drie exemplaren van de tulpenboom (Liriodendron tulipifera). We gaan nu het eerste pleintje op. Voor de huizen van dit pleintje en ook het volgende pleintje staan in totaal zes exemplaren van de valse Christusdoorn (Gleditsia triacanthos). Triacanthos betekent drie-doornig. De oorspronkelijk boom heeft namelijk doorns op de stam en aan de takken(zie foto 10). Meestal wordt een cultivar geplant, die geen doorns heeft. Dit was hier waarschijnlijk ook de bedoeling maar één exemplaar heeft toch doorns. Op het eerste plein staat een forse kleinbladige linde (Tilia cordata). We gaan nu naar het volgende plein waar een fijnbladige moseik (Quercus cerris f. laciniata). We gaan nu richting Schumannstraat en zijn aan het eind van de wandeling gekomen. Foto 10 7
De reeks Bomen in Hengelo is een initiatief van de Gemeente Hengelo, IVN Hengelo en KNNV Hengelo-Oldenzaal. December 2015