Zondagsschoolboekjes Recensie Druk: 1 jongens- en meisjesboek; geschikt voor een leeftijd van ± 8-9 jaar; algemeene strekking. Korte inhoud: De rijke boer van de Scholtenhoeve houdt altijd met Kerstavond een groot feest, waar de boeren uit den omtrek worden uitgenoodigd. Allen zijn in de weer om alles in gereedheid te brengen. Jantje loopt temidden van de drukte te denken over het feest van het Kindje, waarvan hij niets begrijpt. Hij loopt weg om het Kindje te gaan zoeken en verdwaalt. Schrik op de hoeve, wanneer het bemerkt wordt. Het feest loopt heelemaal in de war. Men gaat Jantje zoeken. Eindelijk komt men te weten, dat de "heks", die van de hoeve is weggejaagd door den boer, hem gevonden heft. Dan wordt de "heks" liefderijk ontvangen. En alles bij alles wordt het een heerlijke Kerstavond, juist omdat het zoo anders gaat dan de rijke boer zich had voorgesteld. Algemeene op- of aanmerkingen: Dit is een mooi boekje met een leerzame strekking. Hoe arm is het Kerstfeest van den rijken boer, omdat hij Kerstfeest wilde vieren zonder Jezus. Mooi wordt die verandering geteekend, als Jantje weer gevonden is. Het woord Heer wordt in plaats van Heere gebruikt. Conclusie: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1937 Druk: 1 G.K.O. 6 t.d.t. 't Kerstfeest zal op de rijke Scholtenhoeve in groote pracht en praal worden gevierd, niet ter verheerlijking Gods, maar om den hoogmoed van den Scholtenboer te streelen. Kleine Jantje, 5-jarig zoontje van den boer, heeft van Riek, de meid, de geschiedenis van 't kindje in de kribbe hooren verhalen. Ze is slecht door hem begrepen; door ieder weggestuurd als lastig, gaat hij op zoek naar 't kindje, verdwaald in de sneeuw, maar wordt gelukkig gevonden door Mienemeu, een oude arme vrouw, in de buurt gewoonlijk "heks" genoemd, die door den Scholtenboer 's middags nog van zijn erf is gejaagd als bedelares. Als de zeer ongerust geworden ouders het kind zoeken, wordt het tenslotte gevonden in de hut der zelf haast verkleumde oude vrouw, warm toegedekt met haar kleeren. Beiden worden naar de rijke boerderij gebracht. In den Kerstnacht, (alle feestgangers zijn verdwenen), slapen de kleine Jantje, droomend van 't kindje in de kribbe, 1/5 Rens Strijbos, 13-09-2017
en de oude Mienemeu op de canapé in de voorkamer rustig, maar Scholten-boer en boerin waken, belijden elkander en God hun zondigen hoogmoed, en smaken nu, knielend, de ware Kerstvreugde. Ook dit boekje is weer een bewijs voor de bijzondere gave, die de Heer v.d. Hulst ontving. 't Verhaal is eenigszins fantastisch, hetgeen door de jonge lezers op prijs zal worden gesteld. 't Is zeker een Kerstvertelling, maar het eigenlijke centrale Kerstfeit komt niet uit. Wel wordt er met aandrang gewaarschuwd tegen den hoogmoed. Ook is er sprake van zonde en genade. Aanbevolen. Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1937 Druk: 2 jongens- en meisjesboek; geschikt voor een leeftijd van ± 6-10 jaar; algemeene strekking. Korte inhoud: De rijke boer van Scholtenhoeve heeft als elk jaar een grootsch Kerstfeest op touw gezet. In de drukte let niemand op zijn zoontje Jan. Deze heeft gehoord, dat er een Kindje geboren is. Hij, jongen van 4 jaar, begrijpt niets van het Kerstwonder en gaat het Kindje zoeken, verdwaalt, blijft liggen in de sneeuw. Een arme, oude vrouw, verdacht van hekserij, vindt Jan en neemt hem mee naar huis. Door deze Christelijke daad komen de boer en zijn vrouw tot bezinning en leeren ze verstaan, dat ze op het feest het Kindje zelf hebben vergeten. Algemeene op- of aanmerkingen: Godsdienstige strekking erg sober. Verhaaltrant goed. Opzet niet bijzonder aannemelijk. Nieuwe spelling. Conclusie: matig aanbevolen voor Z.S. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1939 Druk: 4 Prijs f 0,35; in slappe omslag; geïllustreerd; jongens- en meisjesboek. Strekking: Wat de strekking aangaat wel wat moeilijk te begrijpen. Het wil de kinderen leren om bij het Kerstfeest niet aan het uitwendige te blijven hangen. Conclusie: Van de Hulst kleedt het verhaal in een waas van geheimzinnigheid, wat het voor jongere kinderen wel wat moeilijk maakt. Geschikt voor de leeftijd van ± 9 jaar. Eindoordeel: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1948 Druk: 5 2/5 Rens Strijbos, 13-09-2017
prijs 45 ct; in slappe omslag; geïll.; jongens- en meisjesboek, 6-8 j. Inhoud: De grote Scholtenboer gaat feest vieren. Iedereen moet zeggen, dat het bij hem het rijkst toegaat. De vele voorbereidingen doen de ouders hun kind vergeten, dat zo graag weten wil, welk Kindje er toch geboren zal worden, Jantje gaat het Kind zoeken, verdwaalt en wordt gevonden door de oude heks, die eerder smadelijk van het erf is gejaagd. De ouders komen tot inkeer en Mienemeu krijgt het goed. Strekking: De armoede van de rijke en de rijkdom van de arme. Conclusie: Teer geschreven met uitnemende toepassing: we hebben Jezus vergeten. Eindoordeel: warm aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1951 Druk: 6 prijs f 0,45; in slappe omslag; jongensboek. Inhoud: Jantje van de rijke Scholtenboer wordt in de sneeuw gevonden door een zg. heks, die 's morgens van de rijke hoeve werd weggejaagd, toen ze om wat brandstof vroeg. Vader komt tot inkeer. Strekking: De armoede van de rijke en de rijkdom van de arme. Conclusie: Teer geschreven met uitnemende toepassing: we hebben Jezus vergeten. Eindoordeel: warm aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1956 Druk: 7 prijs f 0,65 in slappe omslag; jongensboek. Inhoud: Jantje, zoontje van de rijke boer van de Scholtenhoeve, ontsnapt tijdens de drukke voorbereidingen voor het Kerstfeest aan de aandacht van zijn ouders. Hij wordt thuisgebracht door Mienemeu, van wie men zegt, dat ze een heks is. Deze gebeurtenis brengt een ommekeer in de gedachten van de boer en de boerin over de betekenis van het Kerstfeest. Strekking: Godsdienstig. Het Kerstfeest is geen feest van eten en drinken en vrolijk zijn, maar een feest van herdenken van de komst van Christus. Conclusie: Een verhaal voor de kleintjes. Eindoordeel: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1964 Druk: 8 prijs in slappe omslag f 0,90; jongens- en meisjesboek, leeftijd 5-8 jaar. Inhoud: De rijke boer van de Scholtenhoeve houdt elk jaar een groots kerstfeest. Tijdens de voorbereidingen heeft 3/5 Rens Strijbos, 13-09-2017
niemand tijd voor kleine Jantje. Deze gaat het Kind zoeken en verdwaalt in de sneeuw. Een vrouw, die als heks bekend staat, vindt en verzorgt hem. De boer en zijn vrouw komen door dit voorval tot bezinning en verandering. Conclusie: Een fijnzinnig geschreven boekje, dat ondanks enkele ouderwetse zinswendingen, toch uitnemend verstaanbaar is voor de kleinere kinderen en een duidelijke, bijbelse boodschap meegeeft. Eindoordeel: warm aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1968 Druk: 9 prijs geb. f 2,50; jongens- en meisjesboek, leeftijd 6-9 jaar. Inhoud: Een kerstvertelling van de meester-verteller Van de Hulst. Op een rijke boerderij, de Schoftenhoeve, is iedereen druk met voorbereidingen voor het Kerstfeest. Niemand let op Jantje, die intussen wegloopt om 't Kindje te zoeken, waarover hem vaag iets is verteld. Hij vindt een schuur met een krib, loopt terug, verdwaalt, valt en blijft liggen. Op de boerderij is 't feest, zónder 't Kind. Als men Jantje mist, zoekt iedereen mee. Hij is intussen gevonden door Mienemeu, die "heks" genoemd wordt. Als men Mienemeu tegenkomt is Jantje al gauw terecht. De boer en zijn vrouw schamen zich diep, dat ze alleen voor wereldse dingen oog hadden en God en de naaste vergaten. Ze hebben berouw en bidden om vergeving, Conclusie: Godsdienstig en opvoedkundig zéér goed boekje, dat we onze kleintjes graag als Kerstgeschenk geven. Boeiend beschreven, zodat 't echt pakt en geestelijk verrijkt. Eindoordeel: warm aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1976 Druk: 12 geschikt voor jongens en meisjes 6-8 jaar, geillustr., prijs f 4,95. Inhoud: Terwijl ieder van het gezin en het personeel van de rijke boer van de Scholtenhoeve bezig is met de voorbereidingen voor Kerst, wordt de kleine Jantje vergeten. Een van de dienstboden heeft hem verteld van een Kindje dat geboren is, maar dat heeft hij niet begrepen. Dan gaat hij in de hevige kou op zoek naar het verre land, naar het Kindje. Een oud vrouwtje vindt het verkleumde ventje en verzorgt hem. Die vrouw is even te voren door de boer weggejaagd. Tijdens de overvloedige Kerstmaaltijd met de buren wordt Jantje gemist. Als ze horen wat de oude vrouw voor hun zoontje gedaan heeft, zien ze hun hardheid in. Conclusie: Ook dit verhaal van Van de Hulst is op boeiende wijze geschreven. Het speelt in vroeger tijden en er komen woorden in voor die kinderen van nu niet zo zullen aanspreken. Het gebruik van het woord "Kerstmis" vind ik niet zo geschikt. Eindoordeel: aanbevolen. A. Doeland Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1991 4/5 Rens Strijbos, 13-09-2017
http://www.achterderug.nl 5/5 Rens Strijbos, 13-09-2017