KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR ZUID-HOLLAND

GEMEENTEBESTUUR 1 JANUARI 1949 BURGEMEESTER Mr. P. J. Oud WETHOUDERS H. E. v. d. Brule, A. Hogeweg, J. Meertens, J. v. Tilburg, A. J. v. d. Vlerk J. A. V. Arnolds Mr. H. Bavinck Mr. A. C. W. Beerman J. Dekhuijzen-Zeehuisen Mr. C. J. N. v. Dongen Mr. L. A. Donker L. J. A. van Doorn Mr. Jacq. Dutilh A. Dijksman M. Frenkel H. Goudkuil Mr. W. C. L. v. d. Grinten S. Groenendijk RAADSLEDEN L. v. Halm Mr. Dr. C. de Heer F. Keesen A. Kievit A. v. Kranenburg H. C. Kranenburg J. H. Lamberts R. Langerak J. Lusse-Dalmeijer J. G. Mager C. D. Markenstein Mr. F. A. Nelemans Dr. M. Oudkerk Ir. A. Plate SECRETARIS Mr. M. Smeding L. J. Platenburg A. A. v. d. Ree J. U. Schilthuis J. F. Schouwenaar- Franssen J. Spronkers J. H. in 't Veld A. C. J. Weerts J. C. v. Werkhoven G. A. Willemsen J. Wilschut Mevr. B. van der Zaken-Trommel Mr. J. Zeelenberg KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR ZUID-HOLLAND Voorzitter: Mr. K. P. van der Mandele, Rotterdam. Plv. Voorzitters: Ir. S. H. Stoffel, Delft / w C. J. van Helden, Dordrecht, A. Goedewigen, Gouda A. G. Verbeek, Den Haag, J. G. J. Verheij van Wijk, Leiden C. H. Buschmann, Vlaardingen Voorzitter kantoor Rotterdam: Mr. K. P. van der Mandele Plv. Voorzitter: H. F. Kersten, J. H. Donner Algemeen Secretaris: Dr. W. F. Lichtenauer Secretaris, Plv. Alg. Secretaris: Mr. Jac. G. Wittkampf Secretaris: Mevr. I. E. Wethmar-Logemann De Bureaux der Kamer zijn te Rotterdam gevestigd in het Beursgebouw. HANDELSREGISTER Voor het publiek geopend van 9-4 uur, des Zaterdags van 9-12.30 uur. 9

ECONOMISCH TECHNOLOGISCHE DIENST Zelfde openingsuren Deze dienst houdt zich onder meer bezig met het verrichten van sociaal economisch onderzoekingswerk, waarbij in het bijzonder problemen van industrialisatie, zomede die op vervoerseconomisch terrein de bijzondere aandacht verdienen. HANDELSVOORLICHTINGSDIENST Zelfde openingsuren Deze dienst beschikt over een economische bibliotheek (binnen- en buitenlandse boeken en tijdschriften, adresboeken, telegraafcodes, statistieken en verslagen, bedrijfsregister van Rotterdam enz.) en verstrekt handelsadressen voor binnen- en buitenland, alsmede bijzonderheden omtrent in- en uitvoerformaliteiten, handelsverdragen, betalingsverkeer, distributiemaatregelen, afzetmogelijkheden en handelsgebruiken, zowel voor Nederland als voor andere landen. Hij is belast met het afgeven van certificaten van oorsprong en andere verklaringen, alsmede het legaliseren van handelsdocumenten. Voorts worden in verband met de overheidsmaatregelen ten aanzien van het bedrijfsleven vergunningen afgegeven (vergunningen van uitverkoop en opruiming, voor het afbetalingsbedrijf, alsmede vergunningen in verband met de vestigingswet kleinbedrijf). Tevens zijn bij deze dienst verschillende formulieren (o.a. in verband met de regeling van de in- en uitvoer, het betalingsverkeer, de distributie enz.) verkrijgbaar. Tenslotte verleent hij zijn bemiddeling bij de uitvoering van vele maatregelen, welke als gevolg van de thans bestaande bijzondere omstandigheden door de overheid zijn genomen (o.a. het bedrijfsvergunningen-besluit), terwijl geadviseerd wordt inzake het besluit Algemeen Vestigingsverbod Kleinbedrijf 1941. INLICHTINGEN OMTRENT ENKELE INSTELLIN- GEN TOT BEVORDERING VAN WETENSCHAP EN KUNST ARCHIEF Het Archief der Gemeente is gevestigd in het gebouw aan de Mathenesserlaan 315 en geopend op werkdagen van 10 tot 4 uur, des Zaterdags van 10 tot 12 uur. Archivaris: Mr. H. C. Hazewinkel BIBLIOTHEEK De Centrale bibliotheek en leeszaal zijn gevestigd Nieuwemarkt 1 en op alle werkdagen geopend van 9-17 uur, op Dinsdag en Donderdag van 9-21 uur. Er zijn 5 filialen: Derde Pijnackerstraat 6; Volksuniversiteit (Westzeedijk 145); Tuindorp Vreewijk (Mare 67*); Blokmakerstraat 102; Hoek van Holland: 2e Scheepvaartstraat 111-113. Bibliothecaris: Dr. F. K. H. Kossmann 10

MUSEUM BOYMANS Het Museum is gevestigd Mathenesserlaan 18-20. Geopend iedere dag, des Zondags en op algemeen erkende Christelijke feestdagen te 11, op werkdagen te 10 uur; sluit gedurende Januari-Maart en October-December te 4 en in April tot en met September te 5 uur. De portefeuilles met tekeningen en prenten kunnen dagelijks (behalve tussen 12.30 en 2.30, Zaterdagmiddag en Zondag) bezichtigd worden. Het entreegeld bedraagt 10 cent; voor schoolkinderen onder geleide van hun onderwijzers, voor verenigingen e.d. 1 cent per persoon, mits na voorafgaande aanvrage. Maandag tegen betaling van 25 cent. Persoonlijke toegangskaarten, geldig voor een jaar, kosten f 2.50. Directeur: Prof. Dr. A. P. A. Vorenkamp Wnd. directeur: Drs. J. C. Ebbinge Wubben, conservator van de bibliotheek en van het prentenkabinet Conservator der afd. ceramiek: J. N. Bastert MUSEUM VAN OUDHEDEN Het Museum is gevestigd Mathenesserlaan 18-20. Directeur: Prof. Dr. A. P. A. Vorenkamp Conservatrice: Mej. P. Beydals MUSEUM VOOR LAND- EN VOLKENKUNDE Het Museum is gevestigd Willemskade 25 en geopend iedere dag van 10 tot 4 uur, uitgezonderd de Nieuwjaarsdag, alsmede de Maandagen, welke geen erkend Christelijke feestdagen zijn. De toegang is 10 cent per persoon, voor schoolkinderen en leden van verenigingen 1 cent. Directeur: Prof. Dr. S. Hofstra MARITIEM MUSEUM PRINS HENDRIK Het Museum is gevestigd Burg. s'jacobplein 8 en geopend iedere dag (behalve nieuwjaarsdag) van 10-5 uur, Dinsdag en Donderdag ook des avonds van 7-10 uur. Toegangsprijs 25 cent per persoon, voor groepen van 10 of meer personen 5 cent per persoon. Directeur: Prof. Dr. S. Hofstra Conservatrice: Mej. Dra. J. B. van Overeem NATIONAAL TECHNISCH INSTITUUT VOOR SCHEEPVAART EN LUCHTVAART Het Instituut is gevestigd Burgemeester s'jacobplein 10, hoek Rochussenstraat. Het Museum is geopend: op Zon- en feestdagen van 2 tot 4 uur, op werkdagen van 10 tot 4 uur. De bibliotheek is geopend; op werkdagen van 10 tot 4 uur en bovendien des Dinsdags en Donderdags des avonds van 7 tot 9 uur. De toegang tot de bibliotheek is gratis, tot het Museum 25 cent per persoon, gezelschappen 10 cent per persoon. In de winter worden technische lezingen gehouden. Directeur: Jhr. G. A. Berg 11

NATUUR-HISTORISCH MUSEUM Het Museum is gevestigd Mathenesserlaan 7 en geopend dagelijks, behalve des Dinsdags, van 10 tot 5 uur, in de wintermaanden van 10 tot 4 uur. De toegang is 15 cent per persoon. * Conservator: H. Landsman STICHTING ATLAS VAN STOLK De Atlas Van Stolk", een verzameling historieprenten en portretten op de Nederlandse geschiedenis betrekking hebbende, is gevestigd Groene Wetering 11. Bezichtiging na aanvraag. Beheerder: J. van Stolk Conservatrice: Mej. W. A. H. Crol BATAAFSCH GENOOTSCHAP DER PROEFONDER- VINDELIJKE WIJSBEGEERTE Onder de zinspreuk: Certos feret experientia fructus Opgericht door Steven Hoogendijk in 1769 Het Genootschap heeft als tijdelijk adres: Ir. W. N. van Nooten, Burg. Meineszlaan 64 Praesus Magnificus: Mr. P. J. Oud Administrateuren: H. G. J. de Monchy Mr. J. Dutilh Mr. J. W. W. van der Hoeven Mr. B. Mees Mr. W. Suermondt Wzn. Mr. W. Suermondt Wzn. Directeuren: Dr. H. K. de Haas, Voorzitter Dr. T. Folpmers, Praeses Dr. W. Dijkstra Ir. W. N. van Nooten, Secrs. directeur Ir. J. A. Emmens Dr. A. Havinga, 2e Secretaris ROTTERDAMSCH LEESKABINET Vereniging tot daarstelling van een algemene openbare bibliotheek en een daaraan verbonden leeskabinet De bibliotheek is gevestigd Parklaan 3. Geopend elke werkdag van 10 tot 6 uur, des Zondags van 10 tot 1 uur en van half 3 tot half 6. Bibliothecaris: J. E. van der Pot ACADEMIE VOOR BEELDENDE KUNSTEN EN TECHNISCHE WETENSCHAPPEN G. J. de Jonghweg 4 en 6 Voorzitter: Ir. J. Rotgans Secretaris: Mr. C. J. de Vriese 12

Directeur afd. kunst en kunstnijverheid: H. J. M. Basart Directeur Middelb. techn. dagschool: Ir. H. J. Meewis Directeur Middelb. techn. avondschool: Ir. J. Th. Franken Directeur Machinistenschool: J. C. Piek Directeur cursus voorber. middelb. techn. onderwijs: J. van Beveren NEDERLANDSE ECONOMISCHE HOGESCHOOL Pieter de Hoochweg 122 Voorzitter van het Algemeen Bestuur: Mr. Jacq. Dutilh Voorzitter van de Raad van Beheer: G. C. de Vooys Voorzitter van Curatoren: Mr. K. P. van der Mandele Secretaris van de drie colleges: Mr. C. J. de Vriese Secretaris van de Senaat: Ch. Glasz Rector Magnificus: Prof. Mr. Ph. A. N. Houwing Hoogleraren W. E. Boerman: Economische aardrijkskunde; economische beschrijving van handel, nijverheid, landbouw en scheepvaart. Ch. Glasz: Economie; geld-, crediet- en bankwezen; handelspolitiek. G. Gonggrijp: Koloniale economie; economische geschiedenis van Nederlands-Indië tot de huidige tijd. Mr. Ph. A. N. Houwing: Burgerlijk recht en hoofdbeginselen der burgerlijke rechtsvordering, handelsrecht en faillissementsrecht; internationaal privaatrecht. Dr. J. H. Kernkamp: Economische geschiedenis inzonderheid van de nieuwere tijd. H. W. Lambers: Algemene leer der economie; ondernemings- en bedrijfswezen; conjunctuur-leer. Dr. B. Pruijt: Bedrijfshuishoudkunde. Mr. C. W. de Vries: Nederlands staats- en administratief recht. Dr. J. Wisselink: Industriële economie en bedrijfshuishoudkunde. Dr. H. J. Witteveen: Staathuishoudkunde; conjunctuurleer; economische politiek. Buitengewone hoogleraren Dr. O. Bakker Dr. C. D. J. Brandt Dr. J. B. D. Derksen, 's-gravenhage Mr. Dr. J. P. A. Frangois, Scheveningen Dr. Ir. J. Goudriaan, Hilversum Dr. M. de Haas, emeritus, Wassenaar Mr. J. G. Koopmans, 's-gravenhage S. Posthuma, Overveen Dr. B. Schendstok, 's-gravenhage Dr. Mr. D. Simons, 's-gravenhage Mr. B. C. Slotemaker, Wassenaar Dr. J. Tinbergen, 's-gravenhage 13

Lectoren J. Brands, ec. drs., Rotterdam G. Goudswaard, Scheveningen Dr. T. S. Jansma, Rotterdam A. C. J. Jonkers, ec. drs., Rotterdam L. M. Koyck, ec. drs., Mijnsheerenland Dr. H. Thierry, 's-gravenhage Mr. B. Moret, Rotterdam Dr. Th. L. M. Tburlings, Rotterdam Dr. J. Visscher, Dordrecht Privaat-docenten Ir. L. H. J. Angenot, Rotterdam Dr. H. C. Kuiler, 's-gravenhage Mr. J. C. van Leeuwen, Utrecht Dr. Joh. van der Spek, Poortugaal BIBLIOTHEEK DER NED. ECON. HOGESCHOOL Bibliothecaris: Dr. T. S. Jansma De bibliotheek is geopend van Maandag tot en met Vrijdag van 9 tot 17 uur, Zaterdag van 9-12 uur. De uitlening is geopend van 9.30 tot 16.30 uur, Zaterdag van 9.30-11.30 uur. ECONOMISCH ARCHIEF DER NED. ECONOMISCHE HOGESCHOOL Directeur: ECONOMISCH GEOGRAFISCH INSTITUUT Directeur: Prof. W. E. Boerman RIJKSBELASTINGACADEMIE Tijdelijk: Mecklenburglaan 16 en Dillenburglaan 2 Directeur Mr. Dr. J. van der Poel Docenten W. N. de Blaey: Bedrijfshuishoudkunde. A. L. Brok: Boekhouden. H. J. Doedens: Inkomsten- en Vermogensbelastingen en aanverwante vakken. Drs. A. C. den Duik: Comptabiliteit, Invordering enz. Mr. Dr. J. van der Poel: Inleiding in Rechtswetenschap en Belastingrecht, Geschiedenis van de Rechtsvorming in Nederland, van de Belastingen en van het Belastingwezen, Ambtenarenrecht. (Tijd.) Handelspolitiek, Handelsverdragpolitiek, Autarchie enz. Mr. M. A. Hazen: Burgerlijk recht. Mr. T. J. B. v. d. Meijden: Privaatrecht en Internationaal privaatrecht. K. Millenaar: Wetgeving In-, Uit- en Doorvoer en Waardewet. 14

Mr. W. B. Plantenga: Privaatrecht, Registratiewet. Drs. F. de Roos: Economie. Mr. H. Schuttevaer: Erfrecht, Registratie-, Successie- en Zegelwet. Prof. Dr. M. J. H. Smeets: Voordrachten over Openbare Financiën. Dr. J. R. Stellinga: Nederlands Staats- en Administratief recht. J. van Tilburg: Accijnzen. A. F. Tuk: Grondbelasting, Loonbelasting, Personele belasting, Vennootschapsbelasting. Mr. C. P. Tuk: Strafrecht, Strafvordering, Fiscaal Strafrecht, Omzetbelasting. (vac): Privaatrecht, Zaken-, Verbintenissen- en Personenrecht. VOLKSUNIVERSITEIT Het Secretariaat is gevestigd Westzeedijk 145. De vereniging heeft ten doel het bevorderen van wetenschappelijke en algemene ontwikkeling in de ruimste zin des woords. Voorzitter: Mr. E. F. Bonjer Secretaresse: Mej. I. M. van Dugteren ROTTERDAMSCHE KUNSTKRING De vereniging is gevestigd Witte de Withstraat 35. Zij biedt jaarlijks haar leden verschillende tentoonstellingen, muziekuitvoeringen, voordrachten, lezingen enz. aan. Voorzitter: Dr. J. Drost Secretaresse: Mevr. S. M. Hooykaas-Jongbloed Unterhorst HISTORISCH GENOOTSCHAP DE MAZE" Het genootschap stelt zich ten doel de beoefening van de geschiedenis van het Maasgebied. Voorzitter: Mr. W. F. Lichtenauer Secretaris: Dr. T. S. Jansma GENOOTSCHAP ROTERODAMUM Voorzitter: Dr. W. F. Lichtenauer Secretaris: Mr. J. Dutilh Het Genootschap stelt zich ten doel het streven naar versterking der gemeenschapsgedachte in Rotterdam en omgeving door het bevorderen en verbreiden van de kennis omtrent de geschiedenis van de stad en haar omgeving zo in vroeger eeuwen als in de laatstverlopen tijd. HAVENVERENIGING ROTTERDAM Gevestigd: Zeemanstraat 11 De vereniging heeft ten doel de verbreiding van de kennis betreffende de Rotterdamse haven in de ruimste zin des woords. Voorzitter: Mr. H. Willemse Secretaris: F. W. Kuiper 15

STICHTING HAVENBELANGEN Gevestigd in het Beursgebouw, Meent 132 De Stichting heeft ten doel de bevordering van de algemene belangen van het havengebied van Rotterdam. Voorzitter: Mr. A. C. W. Beerman Vice-voorzitter: J. A. de Monchy Secretaris: A. Veder Secretaris van het bestuur: H. A. Udo de Haes Penningmeester: Mr. J. C. S. Nijenbandring de Boer STICHTING ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST Gevestigd Schiedamsesingel 89 De Stichting heeft ten doel het Rotterdamse muziekleven op hoger peil te brengen door het geven van concerten. Voorzitter: Mr. Herman Vlug Secretaris: C. A. 't Hart VERENIGING TOT INSTANDHOUDING VAN HET ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST Gevestigd Schieweg 113 De Vereniging heeft ten doel de instandhouding van het orkest o.a. door aankoop van instrumenten e.d. Voorzitter: Ph. v. Ommeren Secretaris: J. Huibregtsen Penningmeester: F. J. Zeilinga BOND VAN NED. ARCHITECTEN, KRING ROTTERDAM Gevestigd Vijverlaan 70 Voorzitter: Prof. Ir. J. H. v. d. Broek Secretaris: Corn. Elffers KATHOLIEK KERKELIJK BUREAU Gevestigd Van Vollenhovensfraat 3 Directeur: L. J. S. Rogier Het bureau heeft ten doel het verzamelen van alle gegevens welke van belang zijn voor het Katholiek maatschappelijk leven en het geven van inlichtingen daarover. Het is in het leven geroepen door de vereniging Katholiek Rotterdam en de vereniging Het R.K. Bevolkingsregister. STICHTING HET NEDERLANDS BELASTINGMUSEUM Opgericht 6 Oct. 1937 Geopend alle werkdagen. Bij geen gehoor kan toegang worden gevraagd bij de concierge, Mecklenburglaan 15 Directeur: Mr. Dr. J. van der Poel, directeur van 's Rijks belastingen en domeinen te Rotterdam Het eerste museum Boompjes 92c werd totaal verwoest bij de brand van 14 Mei 1940, sindsdien vernieuwd en na de bevrijding voorlopig gevestigd in het pand Waldeck Pyrmontlaan 15. 16

De stichting heeft ten doel het instandhouden en uitbreiden van de verzameling, door de stichter bijeengebracht, van voorwerpen, betrekking hebbende op het belastingdienstvak of op Staats- en bewindslieden die met de financiële gestie van de Staat bemoeienis hebben gehad en op belastingambtenaren in het verleden en het heden, teneinde deze verzameling dienstig te maken tot de studie van het belastingwezen in Nederland in de ruimste zin des woords; het aanwakkeren der belangstelling in deze tak van wetenschap, in het bijzonder ook bij de studenten in de belastingen en zoveel mogelijk te voorkomen, dat voor de studie der belastingen van belang zijnde zaken te gronde gaan. De voorwerpen zijn aldus opgesteld en van opschriften voorzien, dat men zich ook zonder geleide volledig kan oriënteren. NEDERLANDS OVERZEE-INSTITUUT Het instituut, opgericht 30 April 1945, is gevestigd Eendrachtsweg 12, Rotterdam. Het beoogt, in ruime zin, in overeenstemming met art. 2 van de statuten, het bestuderen van vreemde landen, het bevorderen van de economische en culturele betrekkingen met het buitenland en het verlenen van medewerking aan instellingen, die het zelfde doel beogen. Ter bevordering van de goede betrekkingen met bepaalde landen of werelddelen werden, in verband met het N.O.I., opgericht op 30 April 1945: het Afrika Instituut op 15 Nov. 1945: het Amerika Instituut op 16 Juli 1945: het Canada Instituut op 30 April 1945: het Donau Instituut op 30 April 1945: het Instituut voor het Rijngebied op 30 April 1945: het U.S.S.R. Instituut op 1 Jan. 1948: Het Nederland-Noord-Europa-Instituut Directeur van het Bureau van N.O.I.: Prof. W. E. Boerman Secretaris: Drs. H. A. Bomer VERENIGING ONS HUIS" Gevestigd Gouvernestraat 133 Directeur: Drs. E. Lopes Cardozo Het doel der vereniging is de bevordering van de omgang tussen de verschillende kringen der samenleving en van de volksontwikkeling. Zij tracht dit doel te bereiken door aan personen van beiderlei kunne gelegenheid voor ontwikkeling en ontspanning te verschaffen. DE ROTTERDAMSE KUNSTSTICHTING Gevestigd: Raadhuis, Coolsingel, Kamer 214 Voorzitter: Dr. J. Drost Secretaris: C. A. 't Hart Penningmeester: D. Hoogendijk De Stichting heeft ten doel het stimuleren en organiseren van kunstuitingen en cultureel leven in de ruimste zin des woords. Zij tracht dit doel te bereiken door op het gebied van toneel, opera, ballet, muziek, beeldende en andere kunsten de scheppers, uitvoerders en exploitanten met de overheid, 17

met het publiek en met elkander in contact te brengen en hen aan te sporen tot arbeid in en ten behoeve van Rotterdam. Zij wordt bestuurd door een Raad van dertien personen, waarvan vier aangewezen door de Raad der Gemeente, vier door het Departement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en vier door de Burgemeester van Rotterdam. De laatste vier vertegenwoordigen de kunstlievende burgerij. De Raad kiest buiten zichzelf een voorzitter, die deel uitmaakt van het bestuur. GEMEENTELIJKE KUNSTCOMMISSIE VOOR DE JEUGD Gevestigd Raadhuis, Coolsingel, Kamer 216 Voorzitter: A. Reitsma Secretaresse: Mej. Mr. A. R. Werner De Commissie stelt zich ten doel het bevorderen van de belangstelling voor de kunst onder de jeugd. DE ROTTERDAMSE GEMEENSCHAP De Rotterdamse Gemeenschap is gevestigd Mathenesserlaan 408. Zij heeft ten doel het wekken van belangstelling bij de gehele Rotterdamse bevolking voor Rotterdam als gemeenschap en het bevorderen van beter onderling begrip en bereidheid tot samenwerking van de verschillende Rotterdamse bevolkingsgroepen. Voorzitter van het bestuur: Dr. J. Ph. Backx Algemeen Secretaris: K. Wijbenga VERENIGING DE NEDERLANDSE JEUGDGEMEENSCHAP TE ROTTERDAM Secretariaat: Haringvliet 76 Voorzitter: Dr. A. J. Stakenburg Alg. Secretaris: G. H. Bast Penningmeester: A. Voorhoeve De Vereniging heeft ten doel het gemeenschappelijk overleg en de samenwerking te bevorderen tussen die organisaties, instellingen en verenigingen, die in Rotterdam als haar taak zien de nauw verbonden geestelijke, zedelijke, sociale en lichamelijke vorming der jeugd buiten school verband en die bij haar werk uitgaan van de erkenning van waarden van hoger orde, welke hun grondslag vinden in Christendom en/of Humanisme, zoals dit laatste gegroeid is in de geschiedenis van het Nederlandse volk. ROTTERDAMSE STICHTING ONGEORGANISEERDE JEUGD" Secretariaat: Haringvliet 76 Voorzitter: Dr. A. J. Stakenburg Secretaresse: Mej. Mr. E. A. Stoop Penningmeester: Mr. Marten Mees De Stichting heeft ten doel het nemen van initiatieven en het bevorderen van maatregelen op sociaal, cultureel en aanverwant gebied, uitsluitend met betrekking tot en onder de ongeorganiseerde jeugd of massajeugd uit welke maatschappelijke kringen dan ook en al hetgeen verder naar het oordeel van het algemeen bestuur daarmede verband houdt of wordt geacht daartoe bevorderlijk te zijn. 18