Liederen Zingende gezegend 218: 1, 3 Luisterlied: Geen zorgen (Sela) Gezang 283: 1, 2 Oude Testament Genesis 12:10-13:1 10 Eens brak er in het land hongersnood uit. Abram trok naar Egypte om daar tijdelijk te gaan wonen, want de hongersnood was zeer zwaar. 11 Toen hij op het punt stond Egypte binnen te trekken, zei hij tegen zijn vrouw Sarai: Luister, ik weet heel goed dat jij een mooie vrouw bent. 12 Als de Egyptenaren je zien, zullen ze denken: Dat is zijn vrouw, en dan zullen ze jou in leven laten, maar mij zullen ze doden. 13 Zeg daarom dat je mijn zuster bent, dan kom ik er dankzij jou misschien goed vanaf en loopt mijn leven geen gevaar. 14 Inderdaad was Abram nog maar nauwelijks in Egypte of de Egyptenaren zagen dat Sarai een bijzonder mooie vrouw was. 15 Ook de officieren van de farao merkten haar op. Ze vertelden de farao zo enthousiast over haar dat hij de vrouw naar zijn paleis liet overbrengen. 16 En vanwege haar werd Abram door de farao met geschenken overladen: hij kreeg schapen en geiten, runderen, ezels, slaven en slavinnen, ezelinnen en kamelen. 17 Maar de HEER trof de farao en zijn hof met zware plagen om wat er gebeurd was met Abrams vrouw Sarai. 18 Toen ontbood de farao Abram. Wat hebt u mij aangedaan! zei hij. Waarom hebt u me niet verteld dat ze uw vrouw is? 19 Waarom hebt u gezegd dat ze uw zuster is? Nu heb ik haar tot vrouw genomen. Hier is uw vrouw weer, neem haar mee en verdwijn! 20 En op bevel van de farao werd Abram, met zijn vrouw en al zijn bezittingen, onder geleide het land uit gebracht. Genesis 13 1 Vanuit Egypte trok Abram, met zijn vrouw en zijn bezittingen, weer naar de Negev. Lot ging met hem mee. Abram is een zoon van Terach, zijn vrouw is Sarai. Abram werd door God geroepen om uit Ur weg te gaan. Abram gehoorzaamt God en reist naar Charan, woont daar een hele tijd en wordt ook daar weggeroepen door God. Ur en Charan zijn plekken waar mensen niet in God geloven. Ook Abram was een ongelovige man. Het bijzondere is dat God ongevraagd in zijn leven komt en dan raakt Abram er van overtuigd dat het God is die tegen hem zegt: Trek weg uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je naaste verwanten, en ga naar het land dat ik je zal wijzen. Op dat moment begint God een geschiedenis met Abram en Abram probeert stapje voor stapje met God te gaan leven. Niet makkelijk, maar hij doet het wel God begint een geschiedenis met je zodra je zijn stem hoort en de HEER gaat volgen. Als je Gods stemt volgt, word je uit de wereld van het ongeloof gehaald en in de wereld van God en Jezus gebracht, je komt stapje voor stapje tot geloof. Net zoals Abram. God roept hem en hij gaat op weg naar een nieuwe bestemming in zijn leven, een leven met God. Geloven is op weg gaan, in beweging komen. Daar gaat de vijfenzeventig jarige Abram met Sarai die 65 jaar is, met neef Lot, alle bezittingen, slaven en slavinnen. 1
God wijst de weg. Als Abram in Kanaän is, komt hij aan in Sichem. Hier richt hij een altaar op voor God. Een altaar voor God is een plek waar Abram samen met zijn vrouw Sarai, neef Lot en de slaven, God aanbidden. Als Abram een poosje in Sichem is, trekt hij weer verder. Hij reist naar het Bergland bij Betel. Daar slaat hij zijn tent op en opnieuw maakt hij een altaar voor de HEER, een plek van aanbidding en toewijding. Abram trekt nog verder, naar de Negev, het zuiden van Kanaän. Maar voordat Abram de kans krijgt om ook hier een altaar voor de Heer te bouwen brak in het land hongersnood uit. God is een geschiedenis met Abram begonnen. God haalt hem uit zijn oude leven en wijst hem een nieuw land, een leven met God. God had aan Abram beloofd dat Hij hem zou zegenen; dat Abram veel nakomelingen zou krijgen en dat hij een bron van zegen voor anderen zou zijn. Abram is gehoorzaam aan God, gelooft God, volgt de stem van God, gaat weg uit zijn oude land, maar als hij in het nieuwe land aangekomen is, breekt er hongersnood uit. Daar had God niets van gezegd toen Abram nog Charan was. Er zou toch veel zegen zijn als Abram Gods stem zou volgen?! Stapje voor stapje op weg met God of enthousiast op weg met God en dan kom je in de hongersnood. Dat kan zomaar gebeuren: Je volgt je de stem van God, maar dan kom je in de ellende. Je wilt een nieuw leven beginnen, samen met God je leven op de rit zetten, kom je in de schuldsanering terecht. Je bent gevlucht uit je vaderland naar Nederland maar je herinneringen zijn traumatisch, dat je hele lijf iedere dag pijn doet. Waar is God? Waar kom je terecht als je God volgt? Waar heeft God jóu gebracht? Was de stem van God geen inbéélding? Je probeert Gods stem te begrijpen, te geloven, je doet mee met bijbelstudie, komt naar de Ontmoetingsdienst en dan? Gods stem volgen, God geloven is toch zegen ontvangen? Abram die Gods stem heeft gevolgd, komt in een heel andere situatie terecht dan hij dacht. Geen plek om te wonen en nu ook nog hongersnood erbij. Wat doe je dan? Misschien heb je Jezus gevonden. Maar het is er niet makkelijker op geworden. Je moest kiezen, uit je oude leven vertrekken of daar blijven? Hoe vertel je anderen, je familie en vrienden dat je nu Jezus volgt? De stem van de HEER volgen, is niet zo makkelijk. Tenminste, dat zei Jezus: Jullie zullen door iedereen worden gehaat omwille van mijn naam; maar wie standhoudt tot het einde zal worden gered. Mattheüs 10:22 Geloven in Jezus kan allerlei moeilijkheden geven en toch is het bemoedigend wat Jezus zegt. Het betekent dat je bij Jezus hoort en de zegen is dat je gered bent, dat je zonden zijn vergeven en als Jezus terugkomt leef je in de hemel op aarde. 2
Wat doet Abram als hij het moeilijk krijgt? Blijft hij trouw aan God? Nee, Abram laat God voor wie Hij is en gaat zijn eigen zaken organiseren. Abrams geloof is weg, het ongeloof heeft weer de overhand. Abram verlaat het beloofde land dat God hem had aangewezen. Er staat: Abram trok naar Egypte om daar tijdelijk te gaan wonen ( ). Letterlijk staat er in het Hebreeuws, de originele taal van de bijbel: Abram daalt af naar Egypte. De naam Egypte betekent in het Hebreeuws land van het donker. Egypte is in de bijbel vaak synoniem voor het kwaad. Egypte staat voor de macht die de plannen van God en de mensen van God wil vernietigen. In Egypte moet je niet willen wonen. Maar ja je moet wat, leven in hongersnood met alleen wat beloftes van God, is toch ook niet alles?! Maar toch, een plek zonder God, is veel erger dan hongersnood. Als je honger hebt, heb je niks te eten, maar in Egypte word jezelf opgegeten. Het kost Abram zijn vrouw. Abram gaat de grens over. Abram gaat weer de duisternis in, net zo duister als in Ur. Hij gaat de grens naar Egypte over, plek zonder God. Vlak voor de grens naar Egypte bedacht Abram een list. Sarai, ik ben jouw broer, jij mijn zus. Mooie vrouw, jij zal opgepakt worden, maar ik zal daardoor blijven leven. Sarai zegt niets. God blijft ook stil Als je de keuze hebt tussen licht en duisternis en je kiest de duisternis in plaats van het licht, dan wordt het echt donker. Zo werkt dat als je een grens overgaat. Als je alleen nog aan jezelf denkt. Je kunt zo gefocust ergens op zijn dat je alles en iedereen vergeet. Je gaat helemaal je eigen gang en voor je het weet, ga je een grens over waarvan je dacht die nooit over te gaan. Het kan zomaar gebeuren dat je in beslag genomen wordt, door wat dan ook. Je kan nog maar dáár aan denken. Je wordt meegenomen, stapje voor stapje en voor je het weet kan je niet meer terug, wíl je ook niet meer terug. Of je gaat heel bewust een grens over, een bewuste keuze voor het duister. Gewoon door heel bewust de ander een hak te zetten, op te lichten, te liegen om je zelf te bevredigen. Je bent de grens over gegaan. Kan je nog terug? Of heb je daarvoor je teveel op je geweten? Terug naar het licht, dan komt alles aan het licht, ik schaam mij dood. Toegeven dat ik verkeerd zat, dan verlies ik mijn status. Waar is jouw grens? Sta je in het licht? Sta je in het duister, over de grens? Welke keuze maak je? Waar is Abram? Abram staat in Egypte, hij is de grens over en zijn beeldschone vrouw 3
Sarai, verdwijnt in de harem van de farao. Met haar mag de farao doen wat hij wil. Abram zegt niets. Wat zou hij gedacht hebben? Wie ben je en wat denk je als je leeft zonder God? Die ervaring kennen wij allemaal. Of je hebt - net zoals ik - zonder God geleefd of je leeft nu zonder God. Wat is een leven zonder God? Dat is grenzeloos. Dan draait het om je zelf. Net zoals bij Abram. Het kost hem zijn vrouw en zelf wordt hij zeer rijk. Hij krijgt schapen, geiten, runderen, ezels, kamelen, slaven en slavinnen. Wat is het zegenrijk als je voor jezelf kiest. Maar als je veel bezittingen hebt, wil nog niet zeggen dat je een gezegend mens bent. Is een leven zonder God zegenrijk? Is er nu nog een weg terug voor Abram? God blijft stil, Hij zegt niets. Toch laat God van zich horen. Hij daalt af naar Egypte, de duisternis van het leven van Abram en Sarai in. God grijpt in. Hij wil niet dat er een einde komt aan de beloofde zegen die Hij aan Abram gaf. God wil niet dat de duisternis overheerst. Mensen zoals Abram en ik maken er altijd weer een zooitje van. En God? Hij herstelt! Dat is God. Daar zit onze bemoediging. God komt onze ellende in, ons ongeloof, Hij komt onze verkeerde keuzes binnen. God komt op voor de zwakken en slachtoffers, voor mensen die in de knel zitten. God kom op voor iedereen die zich voelt als Sarai: machteloos, misbruikt, rechteloos, overgeleverd, vluchteling, slachtoffer van het kwaad, opgeofferd. God ziet je als je je voelt als Sarai. Dat is bemoedigend. God ziet je leven en zal je nabij zijn. Toch wel. Ook bij Abram. In deze geschiedenis zegt God helemaal niets. God zegt niets, maar doet iets, Hij handelt. De HEER trof de farao en zijn hof met zware plagen om wat er gebeurd was met Abrams vrouw Sarai. Farao kan niet anders dan Abram bij zich te roepen: Hier is uw vrouw weer, neem haar mee en verdwijn! God bevrijdt Sarai uit angst, misbruik en verdriet en Abram wordt bevrijd uit zijn leugen en duisternis. God begint toch weer een geschiedenis met Abram. Waar ben jij, waar zijn jouw wortels waarin ben jij gefundeerd? Sta je aan de grens of woon je in Egypte, waar alles om jezelf draait? Er klinkt een stem van God: Stop, ga terug, Ik kom je vandaag halen uit de duisternis. Ik vergeef, Ik geef je nieuw leven. Kán God mij vergeven? Wíl God mij vergeven? Ja dat kan en dat wil God! 4
Hij is in Jezus Christus een God van genade en liefde. Hij passeerde de grens tussen hemel en aarde. Hij ging de grens over van leven naar dood om de dood te overwinnen, én Hij passeerde de grens van dood naar leven. Om ons het leven te geven. Gods liefde voor jou is grenzeloos. 5