Nr. Datum Document Kenmerk Beoordeling Artt. Wob 1 25-03-03 Brief Directie Kabinet en Protocol DKP/BV-2003/143 toewijzing 2 17-04-09 Kamervragen, 17 april 2009 2009Z07389 reeds openbaar 3 12-05-09 Kamervragen, 17 april 2009, TK 2008 2009, Aanhangsel 2601 reeds openbaar Uitstelbericht, 12 mei 2009 4 23-07-09 Kamervragen, 17 april 2009, TK 2008 2009, Aanhangsel 3312 reeds openbaar Antwoord, 23 juli 2009 5 11-02-10 Kamervragen, 11 februari 2010 2010Z02757 reeds openbaar 6 26-02-10 Kamervragen, 11 februari 2010, TK 2009-2010, Aanhangsel 1745 reeds openbaar Uitstelbericht, 26 februari 2010 7 23-03-10 Kamervragen, 11 februari 2010, TK 2009-2010, Aanhangsel 1992 reeds openbaar Antwoord, 23 maart 2010 8 02-03-12 Kamervragen, 2 maart 2012 2012Z03948 reeds openbaar 9 20-03-12 Kamervragen, 2 maart 2012, TK 2011 2012, Aanhangsel 1900 reeds openbaar Uitstelbericht, 20 maart 2012 10 23-03-12 Kamervragen, 2 maart 2012, TK 2011 2012, Aanhangsel 1943 reeds openbaar Antwoord, 23 maart 2012 11 12-10-12 Handleiding voor de omgang met <geen> reeds openbaar geprivilegieerden 12 29-11-2011 - E-mailberichten van 29 <geen> 01-11-2012 november 2011 tot en met 1 november 2012 beleidsopvattingen 13 xx-xx-2012 Model Note Verbale DKP-2012/... toewijzing afwijzing: internationale betrekkingen, persoonlijke levenssfeer, onevenredige benadeling, persoonlijke Inventarislijst art. 10, lid 2, sub a, e en g en art. 11, lid 1
Brief Directie Kabinet en Protocol DKP/BV-2003/143 Het Ministerie van Buitenlandse Zaken biedt alle Ambassades, Consulaten en Internationale Organisaties hier ter lande zijn complimenten aan en heeft de eer het volgende mede te delen. Medewerkers van in Nederland gevestigde Ambassades, Consulaten en Internationale Organisaties en hun familieleden, die voorrechten en immuniteiten genieten, dienen ondanks deze voorrechten en immuniteiten de Nederlandse wetten en regelingen te eerbiedigen. Ofschoon het overgrote deel van hen zich aan deze plicht houdt, wil het Ministerie gaarne gezien de potentieel ernstige gevolgen in voorkomend geval - de verhouding verduidelijken tussen het besturen van een motorrijtuig onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen en terzake geldende privileges en immuniteiten. Het in deze nota beschreven beleid is afgestemd met het Ministerie van Justitie en vervangt hetgeen in nota DKP/BV-98452/cb van 6 juli 1998, in de Protocol Guide voor Ambassades (p. 24) en in de Protocol Guide voor Internationale Organisaties (p. 41) staat vermeld. 1. Politiebevoegdheden Document 1 Staande houden en blaastest De politie heeft het recht een geprivilegieerde staande te houden, dat wil zeggen dat zij een geprivilegieerde kan verzoeken te stoppen en mag aanspreken om naar zijn of haar personalia te vragen. De geprivilegieerde is verplicht om zijn of haar diplomatieke identiteitsbewijs te laten zien en, indien de politie hierom verzoekt, deze kaart aan de politie te overhandigen ter verificatie. De politie is echter niet bevoegd de kaart in beslag te nemen; zij dient hem aan de geprivilegieerde terug te geven nadat zij de personalia heeft gecontroleerd. De politie kan op basis van eigen waarneming beoordelen of er gegronde redenen zijn om aan te nemen dat een geprivilegieerde onder de invloed van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen aan het verkeer deelneemt. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van testapparatuur, zoals de blaastest. Met deze blaastest kan worden bepaald of een geprivilegieerde het maximaal toegestane alcoholpercentage heeft overschreden. Op dit moment geldt een wettelijk maximum van 0,5 promille alcohol in het bloed ofwel 220 microgram per liter uitgeademde lucht. Geprivilegieerden worden verzocht aan deze test mee te werken, omdat zo op een eenvoudige wijze kan worden vastgesteld of men daadwerkelijk niet onder invloed autorijdt. Weigert een geprivilegieerde aan deze test mee te werken, dan vormt dit een overtreding van de Nederlandse wetgeving waarvoor een boete kan worden uitgeschreven die de betrokkene geacht wordt te betalen. Aanhouding, ademanalyse, bloedtest en urinetest Een geprivilegieerde die strafrechtelijke immuniteit geniet, mag niet worden gearresteerd (i.e. aangehouden). Bovendien kan de politie geen ademanalyse, bloedtest of urinetest afdwingen. Ook hierbij verzoekt het Ministerie geprivilegieerden echter mee te werken. Inbeslagneming en ontzegging rijbevoegdheid Indien de politie gegronde redenen heeft om aan te nemen dat een geprivilegieerde onder de invloed van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen aan het verkeer deelneemt, mag de politie de noodzakelijke maatregelen nemen om te voorkomen dat de bestuurder een bedreiging vormt voor zichzelf of voor de openbare veiligheid. De politie is bevoegd de autosleutels van de bestuurder af te nemen. In dergelijke gevallen zal de politie de bestuurder assistentie verlenen bij het organiseren van een alternatief vervoermiddel. Ter bescherming van de openbare veiligheid en van de auto van de betrokkene, kan de politie bovendien besluiten de auto naar een veilige plaats te laten vervoeren. Daarnaast kan de politie ter bescherming van de betrokkene en andere weggebruikers een rijverbod van maximaal 24 uur opleggen. Van een geprivilegieerde die onschendbaarheid geniet, mag het diplomatieke identiteitsbewijs, paspoort of rijbewijs echter niet worden geconfisceerd.
2. Verzoek tot terugroeping en strafrechtelijke vervolging Indien de politie constateert dat een geprivilegieerde onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen aan het verkeer deelneemt, zal zij een proces-verbaal opstellen. Bovendien zal zij de Directie Kabinet en Protocol inlichten, die vervolgens het Hoofd van de Ambassade, het Consulaat of de Internationale Organisatie op de hoogte zal stellen van het incident. Vervolgens kunnen de volgende maatregelen worden genomen. Ambassades en Consulaten Indien wordt geconstateerd dat een geprivilegieerde onder invloed van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen ernstig letsel heeft toegebracht aan een derde, kan de zendstaat worden verzocht de betrokkene terug te roepen. Ook indien wordt vastgesteld dat een geprivilegieerde geen ernstig letsel heeft veroorzaakt, maar wel voor de tweede keer onder invloed van alcohol of drugs heeft deelgenomen aan het verkeer, kan de zendstaat worden verzocht de betrokkene terug te roepen. De Nederlandse autoriteiten kunnen ook besluiten om - indien nodig - de zendstaat te verzoeken afstand te doen van de immuniteit van de betrokken persoon, zodat strafrechtelijke vervolging en eventuele executiemaatregelen mogelijk zijn. Wordt er geen medewerking verleend, dan kan de zendstaat alsnog worden gevraagd de betrokken persoon terug te roepen. Internationale Organisaties Indien wordt vastgesteld dat een medewerker van een Internationale Organisatie - die strafrechtelijke immuniteit geniet - onder invloed van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen heeft deelgenomen aan het verkeer, is het Ministerie voornemens de Internationale Organisatie te verzoeken afstand te doen van de immuniteit van de betrokken persoon, zodat strafrechtelijke vervolging en eventuele executiemaatregelen mogelijk zijn. Het Ministerie zou het op prijs stellen indien alle medewerkers van de Ambassade, het Consulaat of de Internationale Organisatie van dit beleid op de hoogte worden gesteld. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken maakt van deze gelegenheid gebruik alle Ambassades, Consulaten en Internationale Organisaties te verzekeren van zijn bijzondere hoogachting. Den Haag, 25 maart 2003 Aan alle Ambassades, Consulaten en Internationale Organisaties.
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 2 2 Vergaderjaar 2008 2009 Vragen gesteld door de leden der Kamer 2009Z07389 Vragen van het lid De Wit (SP) aan de minister van Justitie over niet-betalende bekeurde diplomaten. (Ingezonden 17 april 2009) 1 Kent u de berichten over de slechte betalingsmoraal van diplomaten? 1 Is het waar dat drie kwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? Zo ja, hoe beoordeelt u dit feit? 2 Houdt u vast aan uw eerdere antwoord dat u «geen aanwijzingen (heeft) dat diplomaten vanwege het immuniteitsbeginsel een slechte betalingsmoraal zouden hebben»? 2 Zo ja, wat is dan uw verklaring voor het lage aantal diplomaten dat aan zijn betalingsverplichting voldoet? 3 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de hier geldende wetten moeten houden, en dat het niet valt uit te leggen dat een diplomaat niet aangesproken kan worden op zijn strafbare feiten? Zo nee, waarom niet? 4 Hoe ver gaan nu precies de immuniteiten die voortvloeien uit het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer? Voor welke personen geldt dit precies? Voor welke strafbare feiten kan immuniteit worden ingeroepen? Hoe ver gaat dat? Is het waar dat een dronken ambassadeur niet eens uit zijn auto kan worden gehaald en niet kan worden gedwongen mee te werken aan een blaasproef? 2 5 Deelt u de mening dat het niet aanvaardbaar is dat het slechts op «goed fatsoen» aankomt of de diplomaat de opgelegde boete betaalt en dat de diplomaat nergens toe kan worden gedwongen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen de handhaving van opgelegde boetes te verbeteren? 6 Worden de mogelijkheden die u nu ter beschikking staan momenteel al gebruikt? 3 Zijn deze maatregelen wel geschikt om verkeersboetes te innen of moet er worden gezocht naar eenvoudigere handhavingsmogelijkheden? 7 Bent u bereid tenminste de grenzen van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer op te zoeken om zo min mogelijk beperkingen te stellen aan het afdwingen van betalingsverplichtingen? 8 Vindt u het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer nog van deze tijd? Bent u bereid zo nodig in internationaal verband aan te dringen op aanpassing of modernisering daarvan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer en hoe gaat u dit doen? 1 AD.nl, 10 april 2009: «Bekeurde diplomaat notoire wanbetaler» http://www.ad.nl/binnenland/3143473/ Bekeurde_diplomaat_notoire_wanbetaler.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaten negeren massaal boetes» http://www.ad.nl/denhaag/stad/ 3143515/Diplomaten_negeren_massaal_ boetes.html AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaat kan worden uitgewezen» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143509/ Diplomaat_kan_worden_uitgewezen.html 2 AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nr. 2123 3 Ministerie van Buitenlandse Zaken, Diplomatieke termen en procedures http://www.minbuza.nl/nl/organisatie/ ministerie,geschiedenis/diplomatieke_ termen_en_procedures.html#a3, onder 9, «Diplomatieke sanctiemiddelen». «In eerste instantie kan het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de gaststaat zich tot de Chef de Poste van de betreffende vertegenwoordiging richten met het verzoek zijn medewerker te wijzen op diens ontoelaatbare gedrag. Mocht dit niet toereikend zijn, dan heeft de gaststaat de volgende diplomatieke sanctiemiddelen tot zijn beschikking: uitwijzing als «persona non grata»; terugroepen van een ambassadeur; verbreking van de diplomatieke betrekkingen; ondernemen van een démarche; ontbieden van een ambassadeur.» 0809tkkvl2009Z07389 Sdu Uitgevers s-gravenhage 2009 Tweede Kamer, vergaderjaar 2008 2009, Vragen
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 3 2 Vergaderjaar 2008 2009 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2601 Vragen van het lid De Wit (SP) aan de minister van Justitie over niet-betalende bekeurde diplomaten. (Ingezonden 17 april 2009) 1 Kent u de berichten over de slechte betalingsmoraal van diplomaten? 1 Is het waar dat drie kwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? Zo ja, hoe beoordeelt u dit feit? 2 Houdt u vast aan uw eerdere antwoord dat u «geen aanwijzingen (heeft) dat diplomaten vanwege het immuniteitsbeginsel een slechte betalingsmoraal zouden hebben»? 2 Zo ja, wat is dan uw verklaring voor het lage aantal diplomaten dat aan zijn betalingsverplichting voldoet? 3 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de hier geldende wetten moeten houden, en dat het niet valt uit te leggen dat een diplomaat niet aangesproken kan worden op zijn strafbare feiten? Zo nee, waarom niet? 4 Hoe ver gaan nu precies de immuniteiten die voortvloeien uit het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer? Voor welke personen geldt dit precies? Voor welke strafbare feiten kan immuniteit worden ingeroepen? Hoe ver gaat dat? Is het waar dat een dronken ambassadeur niet eens uit zijn auto kan worden gehaald en niet kan worden gedwongen mee te werken aan een blaasproef? 2 5 Deelt u de mening dat het niet aanvaardbaar is dat het slechts op «goed fatsoen» aankomt of de diplomaat de opgelegde boete betaalt en dat de diplomaat nergens toe kan worden gedwongen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen de handhaving van opgelegde boetes te verbeteren? 6 Worden de mogelijkheden die u nu ter beschikking staan momenteel al gebruikt? 3 Zijn deze maatregelen wel geschikt om verkeersboetes te innen of moet er worden gezocht naar eenvoudigere handhavingsmogelijkheden? 7 Bent u bereid tenminste de grenzen van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer op te zoeken om zo min mogelijk beperkingen te stellen aan het afdwingen van betalingsverplichtingen? 8 Vindt u het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer nog van deze tijd? Bent u bereid zo nodig in internationaal verband aan te dringen op aanpassing of modernisering daarvan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer en hoe gaat u dit doen? 1 AD.nl, 10 april 2009: «Bekeurde diplomaat notoire wanbetaler» http://www.ad.nl/binnenland/3143473/ Bekeurde_diplomaat_notoire_wanbetaler.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaten negeren massaal boetes» http://www.ad.nl/denhaag/stad/ 3143515/Diplomaten_negeren_massaal_ boetes.html AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaat kan worden uitgewezen» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143509/ Diplomaat_kan_worden_uitgewezen.html 2 AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nr. 2123 3 Ministerie van Buitenlandse Zaken, Diplomatieke termen en procedures http://www.minbuza.nl/nl/organisatie/ ministerie,geschiedenis/diplomatieke_ termen_en_procedures.html#a3, onder 9, «Diplomatieke sanctiemiddelen». «In eerste instantie kan het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de gaststaat zich tot de Chef de Poste van de betreffende vertegenwoordiging richten met het verzoek zijn medewerker te wijzen op diens ontoelaatbare gedrag. Mocht dit niet toereikend zijn, dan heeft de gaststaat de volgende diplomatieke sanctiemiddelen tot zijn beschikking: uitwijzing als «persona non grata»; KVR36179 2009Z07389 0809tkkvr2601 ISSN 0921-7398 Sdu Uitgevers s-gravenhage 2009 Tweede Kamer, vergaderjaar 2008 2009, Aanhangsel 5463
terugroepen van een ambassadeur; verbreking van de diplomatieke betrekkingen; ondernemen van een démarche; ontbieden van een ambassadeur.» Mededeling Mededeling van minister Hirsch Ballin (Justitie), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 12 mei 2009) Hierbij deel ik u mee, mede namens mijn ambtgenoot van Buitenlandse Zaken, dat de schriftelijke vragen van het lid De Wit (SP) van uw Kamer over niet-betalende bekeurde diplomaten (ingezonden 17 april 2009) niet binnen de gebruikelijke termijn kunnen worden beantwoord, aangezien nog niet alle benodigde informatie is ontvangen. Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden. Tweede Kamer, vergaderjaar 2008 2009, Aanhangsel 5464
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 4 2 Vergaderjaar 2008 2009 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 3312 Vragen van het lid De Wit (SP) aan de minister van Justitie over niet-betalende bekeurde diplomaten. (Ingezonden 17 april 2009) 1 Kent u de berichten over de slechte betalingsmoraal van diplomaten? 1 Is het waar dat drie kwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? Zo ja, hoe beoordeelt u dit feit? 2 Houdt u vast aan uw eerdere antwoord dat u «geen aanwijzingen (heeft) dat diplomaten vanwege het immuniteitsbeginsel een slechte betalingsmoraal zouden hebben»? 2 Zo ja, wat is dan uw verklaring voor het lage aantal diplomaten dat aan zijn betalingsverplichting voldoet? 3 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de hier geldende wetten moeten houden, en dat het niet valt uit te leggen dat een diplomaat niet aangesproken kan worden op zijn strafbare feiten? Zo nee, waarom niet? 4 Hoe ver gaan nu precies de immuniteiten die voortvloeien uit het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer? Voor welke personen geldt dit precies? Voor welke strafbare feiten kan immuniteit worden ingeroepen? Hoe ver gaat dat? Is het waar dat een dronken ambassadeur niet eens uit zijn auto kan worden gehaald en niet kan worden gedwongen mee te werken aan een blaasproef? 2 5 Deelt u de mening dat het niet aanvaardbaar is dat het slechts op «goed fatsoen» aankomt of de diplomaat de opgelegde boete betaalt en dat de diplomaat nergens toe kan worden gedwongen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen de handhaving van opgelegde boetes te verbeteren? 6 Worden de mogelijkheden die u nu ter beschikking staan momenteel al gebruikt? 3 Zijn deze maatregelen wel geschikt om verkeersboetes te innen of moet er worden gezocht naar eenvoudigere handhavingsmogelijkheden? 7 Bent u bereid tenminste de grenzen van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer op te zoeken om zo min mogelijk beperkingen te stellen aan het afdwingen van betalingsverplichtingen? 8 Vindt u het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer nog van deze tijd? Bent u bereid zo nodig in internationaal verband aan te dringen op aanpassing of modernisering daarvan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer en hoe gaat u dit doen? 1 AD.nl, 10 april 2009: «Bekeurde diplomaat notoire wanbetaler» http://www.ad.nl/binnenland/3143473/ Bekeurde_diplomaat_notoire_wanbetaler.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaten negeren massaal boetes» http://www.ad.nl/denhaag/stad/ 3143515/Diplomaten_negeren_massaal_ boetes.html AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html AD.nl, 10 april 2009: «Diplomaat kan worden uitgewezen» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143509/ Diplomaat_kan_worden_uitgewezen.html 2 AD.nl, 10 april 2009: «Uiteindelijk geen poot om op te staan» http://www.ad.nl/denhaag/stad/3143511/ Uiteindelijk_geen_poot_om_op_te_staan.html Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nr. 2123 3 Ministerie van Buitenlandse Zaken, Diplomatieke termen en procedures http://www.minbuza.nl/nl/organisatie/ ministerie,geschiedenis/diplomatieke_ termen_en_procedures.html#a3, onder 9, «Diplomatieke sanctiemiddelen». «In eerste instantie kan het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de gaststaat zich tot de Chef de Poste van de betreffende vertegenwoordiging richten met het verzoek zijn medewerker te wijzen op diens ontoelaatbare gedrag. Mocht dit niet toereikend zijn, dan heeft de gaststaat de volgende diplomatieke sanctiemiddelen tot zijn beschikking: uitwijzing als «persona non grata»; KVR36999 2009Z07389 0809tkkvr3312 ISSN 0921-7398 Sdu Uitgevers s-gravenhage 2009 Tweede Kamer, vergaderjaar 2008 2009, Aanhangsel 6989
terugroepen van een ambassadeur; verbreking van de diplomatieke betrekkingen; ondernemen van een démarche; ontbieden van een ambassadeur.» Antwoord Antwoord van minister Verhagen (Buitenlandse Zaken) mede namens de minister van Justitie (ontvangen 23 juli 2009) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nr. 2601 1 Ja. 2 Het aangehaalde antwoord vormde een reactie op de vraag of ik kon uitsluiten dat het immuniteitsbeginsel een rol speelt bij de betalingsmoraal van diplomaten. Dat kan ik niet. Evenmin heb ik er concrete aanwijzingen voor. Ik beschik ook niet over aanwijzingen dat diplomaten om andere redenen een slechte betalingsmoraal zouden hebben 3 Diplomaten dienen zich te houden aan de wetten en regelingen van de ontvangende staat (artikel 41 lid 1 van het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer). Doen zij dit niet, dan kunnen echter geen wettelijke dwangmiddelen tegen hen worden toegepast, maar ze kunnen daarover wel aangesproken worden (zie antwoord op vragen 5 en 6). 4 De in het Verdrag van Wenen aangegeven absolute immuniteiten gelden voor de in dit verdrag precies omschreven groepen van personen: diplomaten, hun inwonende gezinsleden en administratief en technisch personeel en hun inwonende gezinsleden. De immuniteit die betrokkenen ontlenen aan het Verdrag van Wenen is een algemene immuniteit ten aanzien van de rechtsmacht in strafzaken van de ontvangende staat. Een ambassadeur geniet absolute immuniteit en is gevrijwaard tegen enigerlei vorm van aanhouding of vrijheidsbeneming. 5en6 Waar het op aankomt is niet zozeer het «het goed fatsoen» maar de toepassing van het Verdrag van Wenen dat, in verband met het immuniteitsbeginsel, beperkingen stelt bij het afdwingen van de betaling van opgelegde boetes. Ondanks deze beperkingen beschik ik evenwel over een aantal mogelijkheden om diplomaten aan te spreken over hun uitstaande boetes en hen te verzoeken deze boetes te betalen. Op basis van informatie van het Centraal Justieel Incasso Bureau kan ik ambassades confronteren met hun verkeersboetes. Er zijn verschillende mogelijkheden waarop dit gedaan kan worden. Dit kan bijvoorbeeld per diplomatieke nota geschieden. Of ik ontbied terzake de wanbetalende diplomaat of zijn ambassadeur. Ook kan om een ontheffing worden verzocht van de van toepassing zijnde immuniteit. Zoals de minister van Justitie in een eerder antwoord heeft gesteld leveren dergelijke stappen wisselend succes op, omdat ik me slechts kan beperken tot een verzoek om betaling zonder dat mij wettelijke dwangmiddelen ter beschikking staan. 7 Nederland zal de in het Verdrag van Wenen neergelegde beperkingen voor het afdwingen van betalingsverplichtingen zorgvuldig naleven. Naast het algemene belang bij het naleven van verdragsverplichtingen geldt daarbij dat een stipte naleving belangrijk is voor goed lopende diplomatieke betrekkingen. Als Nederland dat niet zal doen, zal het bovendien naar verwachting daar snel zelf de gevolgen van ondervinden in andere landen. De kans is groot dat die landen reciproque maatregelen zullen nemen die zich even moeizaam zullen verhouden tot het Verdrag van Wenen. 8 Het Verdrag van Wenen is geldend recht. Vele regels van dit verdrag zijn gebaseerd op eeuwenlange praktijk. De praktijk sinds 1961 heeft aangetoond dat dit verdrag zich ook in een snel ontwikkelende wereld goed stand heeft kunnen houden. Vrijwel alle regels zijn daarvoor voldoende algemeen geformuleerd. Er zijn dan ook in de praktijk geen serieuze voorstellen gedaan en aanvaard om het verdrag te amenderen. Tweede Kamer, vergaderjaar 2008 2009, Aanhangsel 6990
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 5 2 Vergaderjaar 2009 2010 Vragen gesteld door de leden der Kamer 2010Z02757 Vragen van het lid Van Velzen (SP) aan de ministers van Justitie en van Buitenlandse Zaken over het op het matje roepen van diplomaten na overtredingen. (Ingezonden 11 februari 2010) 1 Kent u het bericht «Diplomaten op het matje bij ministerie»? 1 Sinds wanneer bestaat dit speciale diplomatenloket, waar overtredingen van diplomaten kunnen worden gemeld? 2 Hoe functioneert het diplomatenloket tot nu toe? Kunt u er voor zorgen dat iedere overtreding van een diplomaat wordt gemeld bij het loket, zodat er in ieder geval een goed beeld komt te bestaan van overtredingen van diplomaten, juist vanwege de (on)mogelijkheden wat dwangmiddelen en verhaal van boetes betreft? 3 Hoe vaak komt het voor dat een diplomaat weigert aan een blaasproef of bloedtest mee te werken? Worden dergelijke weigeringen ook geregistreerd? 4 Wat gebeurt er precies met deze meldingen bij het diplomatenloket? Wat voor «actie kan worden ondernomen richting het ministerie van Buitenlandse Zaken»? 1 5 Welke mogelijkheden heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken precies? Welk effect hebben de acties vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken tot dusver gehad? 6 Bent u bekend met de eerdere Kamervragen over dit onderwerp? 2 Zijn er recentere cijfers dan het eerdere bericht dat driekwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? 7 Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat opgelegde boetes onbetaald blijven omdat ook diplomaten zich aan de wet moeten houden? Hoe rechtvaardigt u deze klassenjustitie? Welke oplossingen heeft u tot dusver bedacht om hier wat aan te doen? 8 Bent u nog steeds van mening dat er voldoende mogelijkheden zijn om diplomaten die de wet overtreden aan te pakken en dat het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer, waarin het immuniteitsbeginsel is vastgelegd, niet hoeft te worden aangepast? Kunt u op zijn minst in overleg treden met andere landen om de uitleg van de regels in dit Verdrag zo uit te leggen dat boetes nooit onbetaald zullen blijven? 9 Bent u bereid openbaar te maken hoeveel boetes die zijn opgelegd aan diplomaten over de afgelopen vijf jaar onbetaald zijn gebleven, uitgesplitst naar uitzendend land? Bent u eveneens bereid jaarlijks een dergelijk overzicht openbaar te maken? Zo nee, waarom niet? 10 Wat kost het ingerichte diplomatenloket? Bent u van plan deze kosten naar rato te verhalen op de landen waarvan de diplomaten in gebreke blijven? Zo nee, waarom niet? 1 De Telegraaf, 10 februari 2010 http://www.telegraaf.nl/binnenland/5999391/ Diplomaten_op_het_matje.html 2 Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nrs. 3312, 3306 en 2123. 0910tkkvl2010Z02757 Sdu Uitgevers s-gravenhage 2010 Tweede Kamer, vergaderjaar 2009 2010, Vragen
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 6 2 Vergaderjaar 2009 2010 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1745 Vragen van het lid Van Velzen (SP) aan de ministers van Justitie en van Buitenlandse Zaken over het op het matje roepen van diplomaten na overtredingen. (Ingezonden 11 februari 2010) 1 Kent u het bericht «Diplomaten op het matje bij ministerie»? 1 Sinds wanneer bestaat dit speciale diplomatenloket, waar overtredingen van diplomaten kunnen worden gemeld? 2 Hoe functioneert het diplomatenloket tot nu toe? Kunt u er voor zorgen dat iedere overtreding van een diplomaat wordt gemeld bij het loket, zodat er in ieder geval een goed beeld komt te bestaan van overtredingen van diplomaten, juist vanwege de (on)mogelijkheden wat dwangmiddelen en verhaal van boetes betreft? 3 Hoe vaak komt het voor dat een diplomaat weigert aan een blaasproef of bloedtest mee te werken? Worden dergelijke weigeringen ook geregistreerd? 4 Wat gebeurt er precies met deze meldingen bij het diplomatenloket? Wat voor «actie kan worden ondernomen richting het ministerie van Buitenlandse Zaken»? 1 5 Welke mogelijkheden heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken precies? Welk effect hebben de acties vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken tot dusver gehad? 6 Bent u bekend met de eerdere Kamervragen over dit onderwerp? 2 Zijn er recentere cijfers dan het eerdere bericht dat driekwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? 7 Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat opgelegde boetes onbetaald blijven omdat ook diplomaten zich aan de wet moeten houden? Hoe rechtvaardigt u deze klassenjustitie? Welke oplossingen heeft u tot dusver bedacht om hier wat aan te doen? 8 Bent u nog steeds van mening dat er voldoende mogelijkheden zijn om diplomaten die de wet overtreden aan te pakken en dat het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer, waarin het immuniteitsbeginsel is vastgelegd, niet hoeft te worden aangepast? Kunt u op zijn minst in overleg treden met andere landen om de uitleg van de regels in dit Verdrag zo uit te leggen dat boetes nooit onbetaald zullen blijven? 9 Bent u bereid openbaar te maken hoeveel boetes die zijn opgelegd aan diplomaten over de afgelopen vijf jaar onbetaald zijn gebleven, uitgesplitst naar uitzendend land? Bent u eveneens bereid jaarlijks een dergelijk overzicht openbaar te maken? Zo nee, waarom niet? 10 Wat kost het ingerichte diplomatenloket? Bent u van plan deze kosten naar rato te verhalen op de landen waarvan de diplomaten in gebreke blijven? Zo nee, waarom niet? 1 De Telegraaf, 10 februari 2010 http://www.telegraaf.nl/binnenland/5999391/ Diplomaten_op_het_matje.html 2 Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nrs. 3312, 3306 en 2123. Mededeling Mededeling van minister Hirsch Ballin (Justitie), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 26 februari 2010) Hierbij deel ik u mee, mede namens de minister van Buitenlandse Zaken, dat de schriftelijke vragen van het lid Van Velzen (SP) over het op het matje roepen van diplomaten na overtredingen (ingezonden 11 februari 2010) niet binnen de gebruikelijke termijn kunnen worden beantwoord, aangezien nog niet alle benodigde informatie ontvangen is. Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden. KVR39561 2010Z02757 0910tkkvr1745 ISSN 0921-7398 Sdu Uitgevers s-gravenhage 2010 Tweede Kamer, vergaderjaar 2009 2010, Aanhangsel 3733
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 7 2 Vergaderjaar 2009 2010 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1992 Vragen van het lid Van Velzen (SP) aan de ministers van Justitie en van Buitenlandse Zaken over het op het matje roepen van diplomaten na overtredingen (ingezonden 11 februari 2010). Antwoord van minister Hirsch Ballin (Justitie), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 23 maart 2010). Vraag 1 en 2 Kent u het bericht «Diplomaten op het matje bij ministerie»? 1 Sinds wanneer bestaat dit speciale diplomatenloket, waar overtredingen van diplomaten kunnen worden gemeld? Hoe functioneert het diplomatenloket tot nu toe? Kunt u er voor zorgen dat iedere overtreding van een diplomaat wordt gemeld bij het loket, zodat er in ieder geval een goed beeld komt te bestaan van overtredingen van diplomaten, juist vanwege de (on)mogelijkheden wat dwangmiddelen en verhaal van boetes betreft? Antwoord 1 en 2 Het diplomatiek loket is een initiatief van de politie Haaglanden en is begin 2009 geopend. Het is gericht op het bevorderen van de veiligheid van en het verlenen van service aan diplomatieke instellingen. Daartoe onderhoudt het loket contacten met diplomatieke instellingen en geeft het onder meer adviezen over veiligheid. Deze afdeling fungeert niet als meldpunt voor overtredingen van diplomaten. Bekeuringen voor diplomaten worden door de politie op dezelfde wijze administratief verwerkt als overige bekeuringen. Vraag 3 Hoe vaak komt het voor dat een diplomaat weigert aan een blaasproef of bloedtest mee te werken? Worden dergelijke weigeringen ook geregistreerd? Antwoord 3 Diplomaten die bij een alcoholcontrole weigeren de blaastest af te leggen worden daarvoor bekeurd. Deze bekeuringen worden op naam van de automobilist geregistreerd. Hierbij kan een speciale aantekening worden gemaakt wanneer een automobilist zich ter rechtvaardiging van zijn weige- 1 De Telegraaf, 10 februari 2010 http://www.telegraaf.nl/binnenland/5999391/ Diplomaten_op_het_matje.html ah-tk-20092010-1992 ISSN 0921-7398 s-gravenhage 2010 Tweede Kamer, vergaderjaar 2009 2010, Aanhangsel 1
ring beroept op zijn diplomatieke status, maar het is administratief zeer bewerkelijk om dit te aggregeren tot jaarlijkse totalen. Vraag 4 Wat gebeurt er precies met deze meldingen bij het diplomatenloket? Wat voor «actie kan worden ondernomen richting het ministerie van Buitenlandse Zaken»? 1 Antwoord 4 Als diplomaten het slachtoffer worden van misdrijven of van het plegen daarvan worden verdacht, dient dit aan de korpschef te worden gemeld. De korpschef stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken daarvan op de hoogte. Vraag 5 Welke mogelijkheden heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken precies? Welk effect hebben de acties vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken tot dusver gehad? Antwoord 5 Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft ten behoeve van de ambassades en internationale organisaties protocolgidsen uitgegeven waarin uitdrukkelijk de verplichting voor geprivilegieerden wordt vermeld om de Nederlandse verkeersregels in acht te nemen en eventueel opgelopen verkeersboetes te voldoen. Het Ministerie heeft in 2009 alle buitenlandse vertegenwoordigingen en internationale organisaties aangeschreven om hen nogmaals aan deze verplichting te herinneren. Uit de reacties bleek dat de ambassades en internationale organisaties over het algemeen de noodzaak onderkennen van tijdige betaling van verkeersboetes. Het is te betreuren dat een aantal geprivilegieerden niettemin zijn verplichtingen niet nakomt. Ingevolge het Verdrag van Wenen kunnen echter geen wettelijke dwangmiddelen worden toegepast. Wel heeft het Ministerie de afgelopen jaren gebruik gemaakt van diplomatieke drukmiddelen als er sprake was van overtredingen door geprivilegieerden. Vraag 6 Bent u bekend met de eerdere Kamervragen over dit onderwerp? 2 Zijn er recentere cijfers dan het eerdere bericht dat driekwart van de verkeersboetes die in 2008 aan diplomaten zijn opgelegd niet is betaald? Antwoord 6 Ja. Het CJIB heeft becijferd dat in de eerste helft van het afgelopen jaar 4008 verkeersovertredingen van zogenaamde geprivilegieerden zijn geconstateerd die hebben geleid tot het opleggen van een boete. Hiermee is een totaalbedrag gemoeid van 270 254. Van deze zaken zijn er inmiddels 1931 betaald (dat is 48%). Dit is dus een verbetering ten opzicht van de cijfers over 2008. Deze cijfers kunnen nog oplopen doordat een aantal zaken zich nog in het inningstraject bevindt. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken blijft onverkort aandringen dat boetes worden betaald door deze groep. Vraag 7 Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat opgelegde boetes onbetaald blijven omdat ook diplomaten zich aan de wet moeten houden? Hoe rechtvaardigt u deze klassenjustitie? Welke oplossingen heeft u tot dusver bedacht om hier wat aan te doen? Antwoord 7 Diplomaten dienen zich inderdaad te houden aan de wetten en regels van de ontvangende staat (artikel 41 lid 1 van het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer). Dit Verdrag stelt echter ook beperkingen aan de afdwingbaarheid van de betaling van opgelegde boetes: er kunnen geen dwangmiddelen tegen de diplomaten worden toegepast. Deze beperkingen zijn te rechtvaardigen omdat hierdoor diplomaten (waaronder Nederlandse 1 De Telegraaf, 10 februari 2010 http://www.telegraaf.nl/binnenland/5999391/ Diplomaten_op_het_matje.html 2 Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2008 2009, nrs. 3312, 3306 en 2123. Tweede Kamer, vergaderjaar 2009 2010, Aanhangsel 2
diplomaten) die in een ander land werken niet door het gastland via de strafwet onder druk gezet kunnen worden. Zie overigens het antwoord op vraag 5. Vraag 8 Bent u nog steeds van mening dat er voldoende mogelijkheden zijn om diplomaten die de wet overtreden aan te pakken en dat het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer, waarin het immuniteitsbeginsel is vastgelegd, niet hoeft te worden aangepast? Kunt u op zijn minst in overleg treden met andere landen om de uitleg van de regels in dit Verdrag zo uit te leggen dat boetes nooit onbetaald zullen blijven? Antwoord 8 Het Verdrag van Wenen dient een belangrijk doel en functioneert over het algemeen naar behoren. Er zijn dan ook tot op heden geen serieuze voorstellen gedaan om het verdrag te amenderen. Nederland zal hiertoe ook geen initatieven ontplooien. Verder verwijs ik naar de activiteiten uit het antwoord op vraag 5 die ertoe dienen de betalingsdiscipline voor diplomaten te verbeteren. Vraag 9 Bent u bereid openbaar te maken hoeveel boetes die zijn opgelegd aan diplomaten over de afgelopen vijf jaar onbetaald zijn gebleven, uitgesplitst naar uitzendend land? Bent u eveneens bereid jaarlijks een dergelijk overzicht openbaar te maken? Zo nee, waarom niet? Antwoord 9 Nee. Een dergelijke openbaarmaking behoort niet tot de diplomatieke drukmiddelen als bedoeld in het antwoord op vraag 5. Vraag 10 Wat kost het ingerichte diplomatenloket? Bent u van plan deze kosten naar rato te verhalen op de landen waarvan de diplomaten in gebreke blijven? Zo nee, waarom niet? Antwoord 10 Gezien de doelstellingen van het diplomatiek loket, zoals uiteen gezet in het antwoord op vragen 1 en 2, is het niet opportuun om de kosten daarvan te verhalen op diplomatieke instellingen. Tweede Kamer, vergaderjaar 2009 2010, Aanhangsel 3
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 8 2 Vergaderjaar 2011 2012 Vragen gesteld door de leden der Kamer 2012Z03948 Vragen van de leden Helder en De Roon (beiden PVV) aan de ministers van Veiligheid en Justitie en van Buitenlandse Zaken over het bericht «Ruim helft diplomaten betaalt boetes niet» (ingezonden 2 maart 2012). Vraag 1 Is het waar dat in 2009 en 2010 respectievelijk 60% en 55% van de verkeersboetes die diplomaten zijn opgelegd, niet worden betaald? 1 Vraag 2 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de regels van het gastland dienen te houden, omdat de wet voor iedereen geldt en zeker vanwege het feit dat zij te gast zijn en daarmee een visitekaartje zijn van hun eigen land? Zo nee, waarom niet? Vraag 3 In welk deel van het aantal niet betaalde verkeersboetes betreft het bekeuringen op kenteken? Worden in die gevallen de kentekenhouders expliciet uitgenodigd om de naam van de bestuurders kenbaar te maken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, met welk resultaat? Vraag 4 Welke richtlijnen gelden er voor Nederlandse diplomaten in het buitenland voor wat betreft de betaling van door hen opgelopen verkeersboetes? In welke mate worden deze richtlijnen Nederlandse diplomaten nageleefd? Vraag 5 Wilt u per land aangeven in welke mate buitenlandse diplomaten de aan hen opgelegde verkeersboetes niet betalen? Vraag 6 Wat wordt door u gedaan om te bevorderen dat buitenlandse diplomaten hun verkeersboetes betalen? Welke mogelijkheden ziet u om daarin nog verbetering aan te brengen? 1 http://www.nu.nl/binnenland/2752397/ruim-helft-diplomaten-betaalt-boetes-niet.html kv-tk-2012z03948 s-gravenhage 2012 Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Vragen 1
Vraag 7 Wat gaat u via die diplomatieke weg anders doen dan voorheen, waardoor diplomaten nu wel zullen overgaan tot betaling van hun boetes? Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Vragen 2
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 9 2 Vergaderjaar 2011 2012 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1900 Vragen van de leden Helder en De Roon (beiden PVV) aan de ministers van Veiligheid en Justitie en van Buitenlandse Zaken over het bericht «Ruim helft diplomaten betaalt boetes niet» (ingezonden 2 maart 2012). Mededeling van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 20 maart 2012). Vraag 1 Is het waar dat in 2009 en 2010 respectievelijk 60% en 55% van de verkeersboetes die diplomaten zijn opgelegd, niet worden betaald? 1 Vraag 2 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de regels van het gastland dienen te houden, omdat de wet voor iedereen geldt en zeker vanwege het feit dat zij te gast zijn en daarmee een visitekaartje zijn van hun eigen land? Zo nee, waarom niet? Vraag 3 In welk deel van het aantal niet betaalde verkeersboetes betreft het bekeuringen op kenteken? Worden in die gevallen de kentekenhouders expliciet uitgenodigd om de naam van de bestuurders kenbaar te maken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, met welk resultaat? Vraag 4 Welke richtlijnen gelden er voor Nederlandse diplomaten in het buitenland voor wat betreft de betaling van door hen opgelopen verkeersboetes? In welke mate worden deze richtlijnen Nederlandse diplomaten nageleefd? Vraag 5 Wilt u per land aangeven in welke mate buitenlandse diplomaten de aan hen opgelegde verkeersboetes niet betalen? Vraag 6 Wat wordt door u gedaan om te bevorderen dat buitenlandse diplomaten hun verkeersboetes betalen? Welke mogelijkheden ziet u om daarin nog verbetering aan te brengen? 1 http://www.nu.nl/binnenland/2752397/ruim-helft-diplomaten-betaalt-boetes-niet.html ah-tk-20112012-1900 ISSN 0921-7398 s-gravenhage 2012 Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Aanhangsel 1
Vraag 7 Wat gaat u via die diplomatieke weg anders doen dan voorheen, waardoor diplomaten nu wel zullen overgaan tot betaling van hun boetes? Mededeling Hierbij bericht ik u, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken dat de schriftelijke vragen van het leden Helder en De Roon (beiden PVV ) over het bericht «Ruim helft diplomaten betaalt boetes niet» (ingezonden 2 maart 2012) niet binnen de gebruikelijke termijn kunnen worden beantwoord, aangezien nog niet alle benodigde informatie ontvangen is. Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden. Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Aanhangsel 2
Tweede Kamer der Staten-Generaal Document 10 2 Vergaderjaar 2011 2012 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1943 Vragen van de leden Helder en De Roon (beiden PVV) aan de ministers van Veiligheid en Justitie en van Buitenlandse Zaken over het bericht «Ruim helft diplomaten betaalt boetes niet» (ingezonden 2 maart 2012). Antwoord van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 23 maart 2012)Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011 2012, nr.1900 Vraag 1 Is het waar dat in 2009 en 2010 respectievelijk 60% en 55% van de verkeersboetes die diplomaten zijn opgelegd, niet worden betaald? 1 Antwoord 1 Ja. Vraag 2 Deelt u de mening dat ook diplomaten zich aan de regels van het gastland dienen te houden, omdat de wet voor iedereen geldt en zeker vanwege het feit dat zij te gast zijn en daarmee een visitekaartje zijn van hun eigen land? Zo nee, waarom niet? Antwoord 2 Ja. Diplomaten dienen zich te houden aan de wetten en regels die in het ontvangende land gelden (artikel 41 van het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer uit 1961). Vraag 3 In welk deel van het aantal niet betaalde verkeersboetes betreft het bekeuringen op kenteken? Worden in die gevallen de kentekenhouders expliciet uitgenodigd om de naam van de bestuurders kenbaar te maken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, met welk resultaat? Antwoord 3 Het betreft in de meeste gevallen verkeersovertredingen op kenteken en in enkele gevallen «staandehoudingen». De Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften gaat uit van een kentekenaansprakelijkheid. De houder van het kenteken is aansprakelijk voor de gedragingen zoals deze 1 http://www.nu.nl/binnenland/2752397/ruim-helft-diplomaten-betaalt-boetes-niet.html ah-tk-20112012-1943 ISSN 0921-7398 s-gravenhage 2012 Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Aanhangsel 1
gepleegd worden met het voertuig. Een expliciete uitnodiging om de naam van de bestuurder kenbaar te maken ontbreekt daarom. Vraag 4 Welke richtlijnen gelden er voor Nederlandse diplomaten in het buitenland voor wat betreft de betaling van door hen opgelopen verkeersboetes? In welke mate worden deze richtlijnen Nederlandse diplomaten nageleefd? Antwoord 4 Nederlandse diplomaten hebben de staande instructie door hen opgelopen verkeersboetes te betalen. Vraag 5 Wilt u per land aangeven in welke mate buitenlandse diplomaten de aan hen opgelegde verkeersboetes niet betalen? Antwoord 5 Dat is voor de genoemde periode niet goed mogelijk. Herleiden van alle verkeersboetes over 2009 en 2010 per ambassade zou een vergelijking vereisen tussen verschillende bestanden, waarbij de nauwkeurigheid van het eindresultaat niet kan worden gegarandeerd. In het afgelopen jaar is actie ondernomen om de aansluiting tussen deze bestanden in de toekomst te verbeteren. Vraag 6 Wat wordt door u gedaan om te bevorderen dat buitenlandse diplomaten hun verkeersboetes betalen? Welke mogelijkheden ziet u om daarin nog verbetering aan te brengen? Antwoord 6 Het CJIB stuurt de initiële beschikking, een eerste en tweede aanmaning inclusief wettelijke verhogingen. Mocht betaling uitblijven, dan wordt dit traject stopgezet. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken oefent vervolgens druk uit met diplomatieke middelen als duidelijk wordt dat er sprake is van bijzonder ernstige of bijzonder veel overtredingen van een bepaalde diplomaat; de ambassade wordt officieel aangeschreven of de ambassadeur kan op het Ministerie worden ontboden. Het Ministerie vestigt regelmatig per circulaire nota de aandacht van alle ambassades op de verplichting voor diplomaten zich aan de verkeersregels te houden en opgelopen boetes te betalen. Vraag 7 Wat gaat u via die diplomatieke weg anders doen dan voorheen, waardoor diplomaten nu wel zullen overgaan tot betaling van hun boetes? Antwoord 7 In bilaterale contacten met ambassades worden de verplichting zich aan de regels te houden, en de verplichting van betaling, benadrukt. Op grond van het Verdrag van Wenen kunnen echter geen dwangmiddelen tegen diplomaten worden toegepast. Deze beperking bestaat opdat diplomaten (waaronder ook Nederlandse diplomaten in het buitenland) die in een ander land werken, niet door het ontvangende land via de strafwet onder druk gezet kunnen worden. Dit beperkt ook de afdwingbaarheid van de betaling van verkeersboetes. Met het CJIB is afgesproken dat Buitenlandse Zaken voortaan eerder zal worden geïnformeerd over niet betaalde boetes, zodat eerder actie kan worden ondernomen. In samenwerking met het CJIB en de RDW wordt in de toekomst jaarlijks een operatie uitgevoerd om individuele ambassades nogmaals te herinneren aan hun eventuele openstaande boetes. Tweede Kamer, vergaderjaar 2011 2012, Aanhangsel 2
Document 11 Handleiding Voor de omgang met geprivilegieerden Aangepaste versie oktober 2012 Politiefunctionarissen en andere gezagshandhavers zullen in de uitoefening van hun functie te maken krijgen met personen die een identiteitskaart t
Handleiding Voor de omgang met geprivilegieerden
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden Inhoud Voorwoord 6 1 Wat betekent immuniteit? 8 2 Geschiedenis van de immuniteiten van geprivilegieerden 10 Immuniteiten voor medewerkers van ambassades en consulaire posten 11 Immuniteiten voor medewerkers van internationale organisaties 11 Immuniteiten voor gezinsleden 11 3 De identiteitskaart van Buitenlandse Zaken en de verschillende statussen 12 De identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 12 De verschillende statussen van geprivilegieerden 13 4 De immuniteiten van geprivilegieerden in Nederland 16 Algemeen 16 Status en bijbehorende immuniteiten 17 AD 17 AO 17 AC 17 BD, BO en BC 17 ED en EO 17 EC 18 PD, PC en PO 18 ZF 18 NL, DV en EM 18
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden 5 De praktijk 20 Het tonen van de identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 20 Wat als iemand zijn/haar identiteitskaart niet kan tonen, maar zegt immuniteit 20 te genieten? Correcte behandeling 21 Middelen ter beschikking van de politie en het Ministerie van Buitenlandse Zaken 21 Beschikkingen en processen-verbaal 21 Proces verbaal 22 In het verkeer 22 Rijbewijs 22 Onschendbaarheid diplomatieke voertuigen 22 Verkeersovertredingen 23 Alcohol in het verkeer 23 Praktijkvoorbeelden (enkele fictieve voorbeelden/hoe te handelen) 23 Tot slot 28 Bijlage 1 30 Overzicht strafrechtelijke immuniteit medewerkers van Internationale Organisaties Bijlage 2 38 Overzicht strafrechtelijke immuniteit medewerkers van Ambassades en Consulaten
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden 5
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden Voorwoord 6 Politiefunctionarissen en andere gezagshandhavers zullen in de uitoefening van hun functie te maken krijgen met personen die een identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken tonen waarop staat dat zij een diplomatieke of consulaire functie vervullen of werkzaam zijn bij een internationale organisatie en dat zij om die reden immuniteit genieten. Voor de politiefunctionaris is het dan zaak om op basis van deze identiteitskaart te bepalen waartoe hij als gezagshandhaver wel en waartoe hij niet bevoegd is. Om snel en adequaat te kunnen bepalen wat wel en wat niet is toegestaan is een informatiekaartje ontworpen waarop staat wat de status van de persoon betekent en welke implicaties deze status heeft als een politiefunctionaris wil optreden. Politiefunctionarissen zullen echter ook over enige achtergrondinformatie willen beschikken met betrekking tot deze bijzondere groep personen die wordt betiteld als geprivilegieerden. Daarom is deze handleiding geschreven die in gedrukte vorm op de politiebureaus ligt en digitaal op het internet staat (www.minbuza.nl/protocol) Deze handleiding is een vervanging van de Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden van maart 2006 en richt zich vooral op het begrip immuniteit. Eerst zal kort beschreven worden wat het begrip immuniteit nu precies inhoudt en waarvoor deze dient. Daarna wordt kort aangegeven waar diplomatieke immuniteiten vandaan komen, Vervolgens zal informatie worden verstrekt over de identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Op de identiteitskaart staat een status die gerelateerd is aan een vorm
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden van immuniteit die de geprivilegieerde geniet. Niet iedere diplomaat of internationale ambtenaar heeft dezelfde immuniteiten, maar ook niet alle immuniteiten zijn relevant voor het dagelijkse werk van de politie op straat. Het gehele stelsel van immuniteiten is ingewikkeld en uitgebreid. In deze handleiding zullen alleen de voor de politie relevante immuniteiten besproken worden. In het bijzonder wordt aandacht geschonken aan het begrip functionele immuniteit omdat vooral dit begrip in de praktijk voor de nodige verwarring blijkt te zorgen. De handleiding behandelt niet de immuniteit van gebouwen, voertuigen, documenten, vracht, koeriers en persoonlijke bagage. In voorkomende gevallen kan contact worden opgenomen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Omdat een praktijkvoorbeeld vaak meer zegt dan een theoretische verhandeling, wordt aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden aangegeven hoe met een geprivilegieerde moet worden omgegaan. Maar wat de situatie met betrekking tot de immuniteiten ook moge zijn, voorop staat dat de aangesprokene altijd met respect en begrip voor een andere culturele achtergrond moet worden bejegend. 7
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden 1 Wat betekent immuniteit? 8 Immuniteit houdt in dat de personen die deze genieten, niet kunnen worden gedwongen de wet- en regelgeving van de ontvangende staat te volgen. Dat betekent niet dat deze personen zich niet aan de gestelde regels van het land hoeven te houden.
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden In de praktijk komt dit er op neer dat ten aanzien van personen die op dat moment immuniteit hebben géén dwangmiddelen kunnen worden aangewend. Immuniteit wordt onderscheiden in: absolute immuniteit en functionele immuniteit. Als een persoon absolute immuniteit geniet dan geldt deze overal en in alle omstandigheden. Er zijn geen uitzonderingen mogelijk. Functionele immuniteiten gelden alleen voor officiële handelingen die verricht worden in de uitoefening van de functie. Bij overtreding van de regels is het voor een politieambtenaar of andere gezagshandhaver dus van belang te weten: wanneer iemand immuniteit geniet altijd of alleen op bepaalde momenten? welke bevoegdheden de gezagshandhaver mag gebruiken als iemand op dat moment géén immuniteit heeft, wat gedaan mag worden als iemand op dat moment wél immuniteit heeft 9 Juist de functionele immuniteit schept in de praktijk vaak verwarring. Als iemand geen absolute immuniteit heeft, moet de gezagshandhaver namelijk eerst vaststellen wat de officiële functie van de betreffende persoon is en daarna of de overtreding is gepleegd in het kader van zijn/haar officiële functie. Welke personen immuniteit genieten en in welke vorm zal in hoofdstuk 4 besproken worden.
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden 2 Geschiedenis van de immuniteiten van geprivilegieerden 10 Aan het eind van de 15 e eeuw werd door de stadstaten Venetië, Genua, Florence en Napels een vorm van permanente diplomatieke vertegenwoordiging ingesteld, zoals wij die nu ook kennen. Om hun werk te kunnen doen zonder onder druk te kunnen worden gezet door de staat waar zij gevestigd waren, kregen de diplomatieke vertegenwoordigers een aantal bijzondere rechten. Uiteindelijk leidde dit tot het wettelijk systeem dat bekend staat als het systeem van diplomatieke privileges en immuniteiten. Zoals ieder land, onderhoudt ook Nederland via vertegenwoordigers (diplomatieke en consulaire ambtenaren) internationale betrekkingen met zowel vreemde mogendheden (staten) als met internationale organisaties (bijvoorbeeld de VN). De vertegenwoordigers van buitenlandse staten of internationale organisaties mogen niet zijn overgeleverd aan het politieke klimaat in het gastland. Ook mogen zij bij het nemen van beslissingen niet beïnvloed worden door dreigementen of andere onheuse bejegeningen. Daarom werd afgesproken dat deze vertegenwoordiger immuniteit geniet. Dit geldt in principe ook voor zijn gezinsleden. Dit is zowel in het belang van de zendstaat als van de ontvangende staat. Elke zendstaat is immers ook ontvangende staat en elke ontvangende staat is ook zendstaat van diplomaten.
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden Immuniteiten voor medewerkers van ambassades en consulaire posten In 1961 werd in Wenen door een groot aantal staten een verdrag gesloten, waarin de regels voor het diplomatieke verkeer tussen staten werd vastgelegd. In 1963 werd een soortgelijk verdrag gesloten, maar dan over de consulaire betrekkingen. Deze Verdragen van Wenen garanderen het ongehinderd functioneren van diplomaten en consulaire ambtenaren overal ter wereld en zijn dus van groot belang voor de internationale betrekkingen van Nederland. In Nederland zijn ongeveer 100 ambassades en 80 consulaten gevestigd. Immuniteiten voor medewerkers van internationale organisaties De verdragen van Wenen gelden tussen staten, maar niet tussen een staat en een internationale organisatie. Om ook de ambtenaren van internationale organisaties ongehinderd hun werk te laten uitoefenen zijn zogenaamde zetelovereenkomsten tussen Nederland en de internationale organisaties gesloten. Dus: ambtenaren die bij internationale organisaties werkzaam zijn ontlenen hun immuniteiten aan de zetelovereenkomsten. Op dit moment hebben 33 internationale organisaties hun zetel in Nederland. Een groot deel daarvan is gevestigd in Den Haag. 11 Immuniteiten voor gezinsleden Niet alleen de diplomaten en consulaire ambtenaren en medewerkers van internationale organisaties genieten immuniteiten in Nederland, hun gezinsleden genieten in principe dezelfde immuniteiten. Deze zogenaamde afgeleide immuniteiten hebben een simpele reden. Een gaststaat kan nauwelijks/geen druk uitoefenen op een diplomaat vanwege de immuniteiten die deze vanwege zijn of haar functie geniet. Als de partner en de kinderen van die diplomaat niet dezelfde immuniteit zouden genieten, zou de gaststaat via hen druk kunnen uitoefenen op de diplomaat. De bron voor deze afgeleide immuniteiten is dezelfde als de immuniteiten waarvan ze zijn afgeleid: de Verdragen van Wenen en de verschillende zetelovereenkomsten.
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden 3 De identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de verschillende statussen 12 De identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken Zoals hierboven beschreven genieten zowel diplomaten, medewerkers van internationale organisaties, als hun gezinsleden immuniteiten. Deze personen vormen de groep geprivilegieerden in Nederland. Alle geprivilegieerden in Nederland staan ingeschreven bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, en hebben van het Ministerie een identiteitskaart ontvangen. Deze identiteitskaart (voor een voorbeeld, zie verderop in deze handleiding) is een officieel legitimatiebewijs in de zin van de Wet op de Identificatieplicht (WID). Daarbij kan de identiteitskaart ook een bewijs zijn dat de geprivilegieerde daadwerkelijk immuniteiten geniet. Personen die in het bezit zijn van een identiteitskaart genieten niet automatisch allemaal dezelfde immuniteiten. Immuniteiten hangen namelijk samen met de functie die de persoon in kwestie bekleedt binnen een ambassade, consulaire post of internationale organisatie. De verschillende categorieën functies worden in de volgende paragraaf op een rij gezet. Op de identiteitskaart wordt de categorie waartoe de geprivilegieerde behoort aangegeven met een code van twee letters. Welke immuniteiten horen bij welke code/ categorie wordt in hoofdstuk 4 besproken.
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden De verschillende statussen van geprivilegieerden De codes die op een identiteitskaart kunnen staan (ook wel status genoemd), met daarbij de categorie waarvoor de code staat, zijn de volgende: Ambassades AD Hoofd van de diplomatieke missie (ambassadeur), het diplomatieke personeel en hun inwonende gezinsleden BD Leden van het technische en administratieve personeel en hun inwonende gezinsleden ED Leden van het bedienende personeel (handyman, chauffeur, koffiedame, kok e.d) en hun inwonende gezinsleden PD Particuliere bedienden (private servants) ZF geen immuniteiten (alleen verblijfstitel en Schengenvisum) Consulaire posten AC De consul-generaal, consul, vice-consul, consulair ambtenaar en hun inwonende gezinsleden BC Leden van het technische en administratieve personeel en hun inwonende gezinsleden EC Leden van het bedienende personeel (handyman, chauffeur, koffiedame, kok e.d) in dienst bij een Consulaat (-Generaal) en inwonende gezinsleden PC Particuliere bedienden (private servants) ZF geen immuniteiten (alleen verblijfstitel en Schengenvisum) 13 Internationale organisaties AO medewerkers gelijkgesteld met leden van diplomatiek personeel en hun inwonende gezinsleden BO medewerkers gelijkgesteld met leden van het administratieve en technische personeel en hun inwonende gezinsleden EO leden van het bedienende personeel (handyman, chauffeur, koffiedame, kok e.d) en hun inwonende gezinsleden PO particuliere bedienden (private servants) in dienst van medewerkers met AO-status ZF geen immuniteiten (alleen verblijfstitel en Schengenvisum) (ZF wordt op de kaarten gezet van bijvoorbeeld bedienden in dienst van medewerkers met een BO-status. Deze personen hebben wel recht op een kaart maar niet op immuniteiten)
Handleiding voor de omgang met geprivilegieerden De tweede letter staat dus voor Ambassade (D), Consulaire post (C), of internationale Organisatie (O). Aan de voorgaande codes kunnen de volgende codes zijn toegevoegd: DV Vreemdelingen die permanent in Nederland verblijven of vreemdelingen die na 10 jaar onafgebroken verblijf in Nederland hun fiscale privileges verliezen EM Experts on Mission (experts die naar Nederland komen voor het uitvoeren van een bijzondere missie of vanuit Nederland een bijzondere missie uitvoeren bijv. bijzondere bewaking in Scheveningse gevangenis/vn-vleugel) NL Personen met Nederlandse Nationaliteit NP Medewerkers zonder privileges, wel functionele immuniteit 14 Indien de code DV of NL op de kaart is toegevoegd dan heeft dit consequenties voor de immuniteiten welke die persoon geniet. Dit zal in hoofdstuk 4 verder aan bod komen. De identiteitskaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken