Eindrapportage detectie- en benader- onderzoek Kitskensberg, gemeente Roermond.

Eindrapportage detectie- en benader- onderzoek Kitskensberg, gemeente Roermond. Opdrachtgever Opdrachtnemer Projectnaam ECG : Gemeente Roermond : Explosive Clearance Group BV : Speeltuin Kitskensberg Roermond Projectnummer ECG : 291-009 Datum rapport : 23-02-2010 Document code : 291-009-ER-01 Versie : 01 Auteur Verificatie Vrijgave Dhr. F.G.J.E. Lefering (Operationeel manager ECG) Datum 23-02-2010 Dhr. H. Kloosterboer (Senior OCE-deskundige ECG) Datum 23-02-2010 Dhr. ing. F.G. Pas (directeur ECG) Datum 23-02-2010 Copyright 2010. Niets uit dit eindrapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de houders van het auteursrecht. De opdrachtgever mag voor intern gebruik duplicaten maken. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 1 van 21

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 1.1. OMSCHRIJVING VAN DE OPDRACHT... 3 1.2 HISTORISCH ONDERZOEK... 3 1.3 PROJECTPLAN... 4 1.4 DOELSTELLING VAN DE OPDRACHT... 5 2 BASISGEGEVENS EN BENODIGDE UITVOERINGSBESCHEIDEN... 6 2.1. LOCATIEGEGEVENS... 6 2.2. VERGUNNINGEN EN VERGUNNINGVERLENERS... 7 2.3. ARBEIDSHYGIËNE EN VEILIGHEID... 7 2.4. REGISTRATIE GEGEVENS... 7 3 UITGANGSPUNTEN... 8 3.1 WERKWIJZE... 8 3.2 PROJECTSPECIFIEKE FACTOREN... 8 3.3 AFWIJKINGEN EN AFSPRAKEN TIJDENS HET ONDERZOEK... 8 4 DETECTIEONDERZOEK... 9 4.1 UITVOERINGSFASE DETECTIE... 9 4.2 UITVOERINGSPERIODE... 9 4.3 DETECTIE... 9 4.4 BESCHRIJVING GEBRUIKTE APPARATUUR... 9 5 BENADERONDERZOEK... 10 5.1 UITVOERINGSFASE BENADEREN... 10 5.2 BENADEREN... 10 6 RESULTATEN... 11 6.1 RESULTATEN BENADEREN... 11 6.2 OVERDRACHT EOD-D... 12 6.3 EVALUATIE EXPLOSIEVENONDERZOEK... 12 6.4 ARBEIDSHYGIËNE EN VEILIGHEID... 12 6.5 OPLEVERING... 12 7 CONCLUSIE... 13 8 BIJLAGEN... 14 Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 2 van 21

1 INLEIDING 1.1. OMSCHRIJVING VAN DE OPDRACHT In opdracht van de gemeente Roermond heeft de Explosive Clearance Group B.V. (hierna ECG) een detectie- en benader onderzoek naar de aanwezigheid van conventionele explosieven uitgevoerd binnen de speeltuin De Kitskensberg te Roermond. Een onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van conventionele explosieven is noodzakelijk geacht door het recent aantreffen van conventionele explosieven in het bosplantsoen behorende bij de speeltuin De Kitskensberg. Om deze reden heeft de gemeente Roermond opdracht verstrekt voor het uitvoeren van het detectie- en benaderonderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van conventionele explosieven. 1.2 HISTORISCH ONDERZOEK Aanleiding voor het uitvoeren van een detectie- en benaderonderzoek was de conclusie en het resulterende advies van het door ECG uitgevoerde bureauonderzoek. Dit onderzoek ( Vooronderzoek naar het risico op het aantreffen van Conventionele Explosieven in het onderzoeksgebied: Bosplantsoen en Speeltuin de Kitskensberg te Roermond, documentnummer 208-009-PIA-03, d.d. december 2009) is conform de Beoordelings Richtlijn Opsporing Conventionele Explosieven (hierna BRL-OCE) uitgevoerd. De conclusie van dit onderzoek was dat het gebied verdacht is, d.w.z. er een verhoogd risico bestaat op het aantreffen van conventionele explosieven. Het advies uit genoemd vooronderzoek werd als volgt beschreven: Geadviseerd wordt om in het onderzoeksgebied het opsporingsproces op de volgende wijze voort te zetten: Door middel van analoge oppervlakte detectie met behulp van magnetometer het gebied systematisch te detecteren met gelijktijdige benadering De maximale diepte waarop zich deze conventionele explosieven kunnen bevinden was vastgesteld op 2.50m Mv(zie onderstaande tabel). De bevindingen van het vooronderzoek zijn vertaald naar de onderstaande tabellen. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 3 van 21

Verschijningsvorm Afgeworpen Verschoten Gegooid Gelegd Weggeslingerd Weggeslagen Opgeslagen / gedumpt / begraven (incl. redepositie) Als restanten uit springputten of explosie Als onderdeel van (vliegtuig)wrakken en /of gezonken vaartuigen Vermoedelijk aanwezig in onderzoeksgebied? Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee Typen Conventionele Explosieven Geschutsmunitie Omschrijving Verschijningsvorm Diepte Hoeveelheid Brisant, 3.7 inch; Verschoten/ Niet 0.10-2.00m Meerdere 8.8 inch verschoten. Mv Rook, 105 mm Weggeslingerd/ Anti-tank 2 cm Gedumpt Afwerpmunitie Fosfor/Brand 4 Lb; Afgeworpen 1,0-1,5m -Mv Meerdere 30 Lb Munitie voor Anti-tank brisant, Verschoten/ 0.10-2.00m- Meerdere granaatwerper diversen Gedumpt Mv Mijnen Brisant Antipersoneel 0.10-0.75m- Meerdere of anti- voertuig Mv Infanteriemunitie KKM Verschoten 0.10-2.00m- Mv Meerdere 1.3 PROJECTPLAN Voor aanvang van de werkzaamheden is een projectplan opgesteld: Speeltuin Kitskensberg, documentnummer 291-009-PPvo1, datum 19-01-2010., (hierna te noemen projectplan). In dit projectplan zijn alle relevante aspecten voor het veilig en correct uitvoeren van het onderzoek beschreven; locatie, veiligheids-, gezondheids- en milieuaspecten, plan van aanpak, projectorganisatie, verantwoordelijkheden, communicatie, project gebonden risico-evaluatie en benodigde certificaten en verzekeringen. Het projectplan is voor het begin van de werkzaamheden door het Bevoegd Gezag (in deze: Gemeente Roermond) goedgekeurd. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 4 van 21

1.4 DOELSTELLING VAN DE OPDRACHT Het doel van de opdracht is het onderzoeksgebied op de aanwezigheid van conventionele explosieven te onderzoeken. Dit betekent dat conform het advies van het vooronderzoek middels handmatige analoge detectie onder gelijktijdige benadering gemeten verstoringen vrij gegraven en geïdentificeerd dienen te worden, teneinde de werkelijke aanwezigheid van conventionele explosieven vast te stellen en, indien conventionele explosieven aanwezig zijn, deze (tijdelijk) veilig te stellen. In hoofdstuk 2 worden de basisgegevens van het onderzoek aangegeven, vervolgens zijn in hoofdstuk 3 de uitgangspunten gedefinieerd. Het daadwerkelijk uitgevoerde detectieonderzoek is omschreven in hoofdstuk 4 (uitvoeringsfase), de resultaten hiervan in hoofdstuk 5. In hoofdstuk 6 bevinden zich de resultaten van het onderzoek en in hoofdstuk 7 de conclusie. Tenslotte bevat hoofdstuk 8 alle bijlagen en de opleveringsverklaring. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 5 van 21

2 BASISGEGEVENS EN BENODIGDE UITVOERINGSBESCHEIDEN 2.1. LOCATIEGEGEVENS Het opsporingsgebied betreft het terrein binnen de perceelsgrenzen van speeltuin De Kitskensberg, gemeente Roermond. Het onderzoeksgebied heeft een oppervlakte van ca. 4,5ha. Aan de zuidzijde bevindt zich een bosperceel gelegen aan de Ratommerweg, aan de oostzijde landbouwpercelen eindigend aan de Eindstraat, aan de noordzijde de Oude Keulsebaan en de Sint Wirosingel aan de westzijde. X coördinaat Y- coördinaat 198513,295 354113,789 198657,741 354197,687 198822,169 353999,076 198738,855 353888,813 Figuur 1: Overzichtskaart onderzoeksgebied (lichtblauw) Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 6 van 21

2.2. VERGUNNINGEN EN VERGUNNINGVERLENERS Het onderzoek is uitgevoerd onder het regime van de volgende vergunningen: Vergunningen/wetgeving Bevoegd gezag Datum vergunning BRL-OCE 09-01-2007 OWM 1316 Ministerie van Justitie 06-03-2006 Voor het plaatsen van een opslagcontainer voor de tijdelijke opslag van conventionele explosieven was geen speciale vergunning benodigd. 2.3. ARBEIDSHYGIËNE EN VEILIGHEID ECG heeft de risico s in het projectplan geïnventariseerd en deze tezamen met de benodigde maatregelen opgenomen in de werkvoorbereiding. 2.4. REGISTRATIE GEGEVENS De projectadministratie welke niet is opgenomen in dit eindrapport bestaat uit: - Het projectlogboek - Correspondentie Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 7 van 21

3 UITGANGSPUNTEN 3.1 WERKWIJZE Om de belasting van het gebied met ijzerhoudend en /of metaalhoudend materiaal (waaronder mogelijk conventionele explosieven) inzichtelijk te maken en nader te kunnen onderzoeken is de volgende werkwijze met de opdrachtgever overeengekomen. - Inrichten van het werkterrein; - Visuele inspectie van het, te detecteren onderzoeksgebied; - Het met behulp van een analoog detectie systeem detecteren van ferromagnetische Verstoringen; - Benaderingswerkzaamheden onder gelijktijdige detectie; - Schriftelijke eindrapportage en evaluatie. 3.2 PROJECTSPECIFIEKE FACTOREN In het onderzoeksgebied bevonden zich een aantal gebieden die niet middels detectie en benadering onderzocht konden worden: - ter plaatse van opstallen en speelobjecten; - ter plaatse van verhardingen. 3.3 AFWIJKINGEN EN AFSPRAKEN TIJDENS HET ONDERZOEK Substantiële afwijkingen in aanpak, hoeveelheden, voorzieningen, doelstellingen en afspraken met de opdrachtgever hebben zich tijdens het onderzoek voorgedaan: In verband met het aantreffen van meer munitieartikelen als was verwacht is er een explosievenopslagunit aangevoerd en gebruikt gedurende het opsporingsproces. Deze explosievenopslagunit is extra ingezet naast de explosivenopslagbox zoals met de opdrachtgever vooraf besproken. Tijdens het opsporingsonderzoek is naar aanleiding van overleg met de opdrachtgever besloten om tevens de op het terrein aanwezige composthoop te onderzoeken op de aanwezigheid van mogelijke Conventionele Explosieven. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 8 van 21

4 DETECTIEONDERZOEK 4.1 UITVOERINGSFASE DETECTIE In het te onderzoeken gebied, is van maandag 1 februari 2010 tot en met vrijdag 12 februari 2010 door ECG een explosievenonderzoek uitgevoerd. Het te onderzoeken gebied is aangegeven op tekening 291-009-TE-00, en als bijlage 1 aan de rapportage gevoegd. Het onderzoeksgebied heeft een oppervlakte van ca. 35.224m². (De oppervlakte is incl. de aanwezige speeltoestellen en verhardingen). 4.2 UITVOERINGSPERIODE Werkzaamheden Datum aanvang Datum afronding Detectie en benaderen van 35.224m² Speeltuin Kitskensberg, Gemeente Roermond 01-02-2010 19-02-2010 4.3 DETECTIE Alvorens met het onderzoek kon worden begonnen was het vaststellen van de, voor dit project, optimaal geschikte methode noodzakelijk. Deze zogenaamde validatie heeft plaatsgevonden op basis van de eigenschappen van mogelijk in te zetten methodes, afgezet tegen de projectspecifieke waarden. De validatie van de gebruikte methode heeft plaatsgevonden in het projectplan en resulteerde in het gebruik van handmatige analoge detectie. 4.4 BESCHRIJVING GEBRUIKTE APPARATUUR Voor dit onderzoek is gebruikt gemaakt van een analoge detector, type Ferex 4021. Daarnaast is ter plaatse van de speeltoestellen gebruik gemaakt van een mijndetector aangezien de speeltoestellen een dermate grote ferromagnetische verstoring weergaven dat gebruik van een Ferex4021 dit onmogelijk maakte. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 9 van 21

5 BENADERONDERZOEK 5.1 UITVOERINGSFASE BENADEREN Van maandag 1 februari tot en met vrijdag 12 februari 2010 zijn de analoog gedetecteerde verstoringen onder gelijktijdige benadering geïdentificeerd en indien noodzakelijk veilig gesteld door ECG. 5.2 BENADEREN Het benaderonderzoek is uitgevoerd door een team van gemiddeld 5 personen, bestaande 1 senior OCE-deskundige, 4 (assistent) OCE-deskundigen en 1 beveiligde graafmachine. Per dag zijn de, te onderzoeken, locaties uitgezet, middels apparatuur systematisch gedetecteerd en nader onderzocht, de daarbij aangetroffen conventionele explosieven zijn veiliggesteld in de speciale, hiervoor bestemde explosievenopslagunit en explosievenopslagbox. Op de locaties van de speeltoestellen zijn in een straal van ca. 2.50m rondom de speeltoestellen de detectie- en benaderwerkzaamheden uitgevoerd tot een diepte van maximaal 40 cm. Door de ferromagnetische verstoringen van de speeltoestellen was het niet mogelijk om middels een andere detectiemethode onderzoek te doen. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 10 van 21

6 RESULTATEN 6.1 RESULTATEN BENADEREN Tijdens de detectie en benaderwerkzaamheden zijn in totaal 56 stuks conventionele explosieven aangetroffen. In onderstaande tabel worden de types, het aantal, de verschijningsvorm aangetroffen conventionele explosieven. Aantal Soort/type Nationaliteit Toestand 3 atbg raket van 2.36 inch Amerikaans Verschoten 16 atbggr M9A1 Amerikaans Verschoten 18 raket motor 2.36 inch Amerikaans Leeg 1 restant atbg raket 2.36 inch met springstof Amerikaans 1 Brisant granaat van 3,7 inch met restant MTB 208 Engels Verschoten 1 Brisantgranaat van 8,8 CM zonder Niet Duits ontsteker Verschoten 3 Brisantgranaat van 8,8 CM met MTB Niet Duits ZTZ S30 Verschoten 1 Brisantgranaat van 3,7 CM met rest/ost Duits Niet Verschoten 1 Pbr patroon van 2 CM Duits Gevuld 1 Pbr granaat van 2 CM Duits leeg 1 Pbr granaat van 2 CM Duits Niet verschoten 2 Rest huls van 2 CM Duits Leeg 1 Rest huls van 3,7 CM Duits Leeg 3 Rest van atbggr M9A1 Amerikaans Verschoten 2 Hulsbodem Duits leeg 1 Hulsbodem van 3.7 cm Duits leeg Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 11 van 21

6.2 OVERDRACHT EOD-D Op vrijdag 19 februari 2010 zijn de in punt 6.1 genoemde artikelen aan de EOD overgedragen en op de springlocatie binnen de gemeente Roermond tot vernietiging gebracht. Een kopie van het overdrachtsformulier is als bijlage 4 bijgevoegd aan deze rapportage. 6.3 EVALUATIE EXPLOSIEVENONDERZOEK Op basis van de resultaten van het benaderonderzoek in relatie tot de resultaten van het historisch vooronderzoek kan gezegd worden dat de aangetroffen Conventionele Explosieven overeenkomen met de resultaten zoals in het historisch vooronderzoek zijn beschreven. 6.4 ARBEIDSHYGIËNE EN VEILIGHEID Gedurende de uitvoering zijn de door ECG voorgeschreven veiligheidsmaatregelen naar behoren nageleefd. Eventuele op - en aanmerkingen van de directie, specifieke voorvallen en andere relevante gegevens zijn door de projectleider in het projectlogboek opgenomen. Over de arbeidshygiëne en veiligheid mag worden geconcludeerd dat ECG voldoende maatregelen heeft getroffen om risico s voor de gezondheid en veiligheid van de medewerkers en derden te voorkomen. 6.5 OPLEVERING Het onderzoeksgebied is opgeleverd conform hetgeen vermeld in het projectplan. Het vrijgegeven gebied wordt weergegeven in bijlage 2. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 12 van 21

7 CONCLUSIE In het onderzochte gebied is in totaal 35.224m2 (met uitzondering ter plaatse van de opstallen, speeltoestellen en verhardingen) handmatig gedetecteerd onder gelijktijdige benadering waarbij 56 stuks munitieartikelen zijn veiliggesteld. Het terrein wordt vrijgegeven tot een diepte van 2.00m huidig maaiveld conform de tekening in bijlage 2, met uitzondering van het terrein rondom de speeltoestellen. Deze wordt vrijgegeven tot een diepte van 40cm- huidig maaiveld. De resultaten van dit detectie- en benaderonderzoek zijn vergeleken met het historisch onderzoek. Conclusie van dit vergelijk is dat de resultaten goed op elkaar aansluiten. Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 13 van 21

8 BIJLAGEN Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 14 van 21

Bijlage 1a - Overzicht onderzoeksgebied conform vooronderzoek Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 15 van 21

Bijlage 1b - Overzicht onderzoeksgebied perceel speeltuin (rood omlijnd) Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 16 van 21

Bijlage 2 - Vrijgave onderzochte gebieden Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 17 van 21

Bijlage 3 Fotomateriaal aangetroffen Conventionele Explosieven Brisantgranaat 3.7 inch Brisantgranaat 3.7 cm Anti-tank brisantgranaat Anti-tank brisantgranaat 2.36 inch raket HEAT Bazooka raket M9A-1 geweergranaat Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 18 van 21

Bijlage 4 Overdrachtsformulier EOD-D Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 19 van 21

Bijlage 5 Opleveringsverklaring Opleveringsverklaring van door Explosive Clearance Group (ECG) uitgevoerde opsporingswerkzaamheden naar conventionele explosieven. Hierbij verklaart ing. F.G. Pas (directeur van ECG) de opsporingswerkzaamheden voor onderstaand project te hebben uitgevoerd en voltooid. Project : Benaderen en veiligstellen van conventionele explosieven in de gedetecteerde delen van het onderzoeksgebied. Opdrachtgever : Gemeente Roermond Projectnummer : 291-009 Projectomschrijving : Het opsporen en verwijderen van explosieven speeltuin De Kitskensberg te Roermond. Uitvoeringsperiode : maandag 1 februari 2010 tot en met vrijdag 12 februari 2010 Opdrachtformulering : Het realiseren van een veilig gebied door middel van het opsporen en verwijderen van achtergebleven explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Onderzoek vindt plaats ten behoeve van het in de toekomst veilig kunnen recreëren in de speeltuin. De registraties en resultaten van de door ons uitgevoerde opsporingswerkzaamheden zijn aan de opdrachtgever in de vorm van een eindrapportage ter beschikking gesteld. Namens Explosive Clearance Group, Wijchen, 23 februari 2010 Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 20 van 21

Bijlage 7 Bedrijfsgegevens uitvoerende partij detectieonderzoek Naam: Explosive Clearance Group Bezoekadres: Nieuweweg 210-212, 6603 BV Wijchen Postadres: Postbus 332, 6500 AH Nijmegen Telefoon: 024-645 24 09 Fax: 024 645 24 23 E-mail: info@ecg-group.nl Internet: www.ecg-group.nl Directeur: Dhr. ing. F.G. Pas Documentcode: 291-009-ER-01 Pagina 21 van 21