Inhoud 1. Doel van de aanpak woonoverlast 1.1. Woonoverlast en instrumenten 1.2. De opbouw van de gereedschapskist 1.3 De stappen in de aanpak Woonoverlast 1.4 Waar vind ik de instrumenten? 2. Preventie 2.1 Instrumenten 2.2 Handreiking Screening aspirant-huurders 3. Wegen melding en opstellen plan van aanpak 3.1 Profielen woonoverlast 3.1 Handreiking Analyse melding en bepalen PvA 4. Dossiervorming 4.1 Eisen aan het dossier 4.2 Mandaatsbesluit en instructie gegevensuitwisseling 4.3 Formulier aanvraag gegevens RIO 5. Instrumenten zelfredzame bewoner 5.1 Instrumenten partuliere bewoners/eigenaren 5.2 Handreiking voor Verenigingen van Eigenaren 6. Instrumenten burenconflict 6.1 Instrumenten 6.2 Handreiking inzet bemiddeling 6.3 Handreiking inzet mediation 7. Instrumenten zorgbehoevende in woning 7.1 Instrumenten 7.2 Handreiking zorgbehoevend overlastgever 3 3 3 3 5 6 6 6 9 9 10 12 12 12 17 17 19 22 22 22 23 27 27 27 8. Instrumenten woongenotverstoorder 30 8.1 Instrumenten (inzet verantwoordelijkheid gemeente, publiekrechtelijk) 30 A. Achterstalling tuinonderhoud, stank van afval of huisdieren 30 B Geluidsoverlast (APV en geluidsmeter) 30 C. Onleefbare woning overtreding bouwvoorschriften (art 97 Woningwet 31 D. Uithuisplaatsing op basis van de Wet tijdelijk huisverbod 32 E. Gebiedsontzegging 32 F. Toezien tijdelijke huisvesting van arbeidsmigranten (Moelanders 32 G. Illegale verblijfsinrichtingen (IVI), (ds+v) 33 H. Aanpak malafide huiseigenaren 33 I. Hennepkwekerijen (Hennepteam, ds+v) 33 J. Illegale sexinrichting (directie Veiligheid,) 33 K Ernstige verstoring van de openbare orde (artikel 174a Gemeentewet) 33 L. Drugs in een woning (artikel 13b Opiumwet) 34 M. Ontbinden huurovereenkomst na sluiten door burgemeester 34 N. Beheer 34 O. Sluiten woning 35 8.2 Handreiking inzet geluidsmeter 36 8.3 Handreiking Gele en rode kaarten 36 A Handreiking Gele kaart 37 B Handreiking Rode kaart 38 C checklist procedure 174a Gemeentewet 39 D checklist procedure 13b Opiumwet 41 E format verzoek deelgemeente om rode kaart 43 F format gele kaart G format rode kaart 45 46 1
2
1. Doel van de aanpak Woonoverlast 1.1 Woonoverlast en instrumenten Er is sprake van woonoverlast als een individuele bewoner zich regelmatig of structureel zodanig gedraagt, dat deze persoon daarmee in elk geval het woongenot van omwonenden en hun kinderen verstoort en/of hun vrijheid belemmert, en daarnaast eventueel ook zichzelf schade toebrengt. Uiterlijk in 2014 moet het aantal Rotterdammers dat zegt vaak overlast te ervaren met 25% zijn afgenomen ten opzichte van 2009, toen ongeveer 200.000 Rotterdammers aangaven in meer of mindere mate overlast te ervaren. In Rotterdam wordt woonoverlast aangepakt door ketensamenwerking tussen politie, gemeente en woningcorporaties. Op casusnniveau wordt bekeken of ook zorginstellingen, particuliere verhuurders, verenigingen van eigenaren en omwonenden bij de aanpak kunnen worden betrokken. Deze partners beschikken gezamenlijk over een breed scala aan instrumenten. Door deze gecombineerd in te zetten, kan een sluitende aanpak van woonoverlast worden gerealiseerd. De kans op succes wordt hierdoor aanzienlijk vergroot. De Rotterdamse aanpak van woonoverlast is beschreven in drie documenten. Het Actieplan schetst de grote lijnen van deze aanpak en bevat een tweetal convenanten voor screening van aspirant-huurders en gegevensuitwisseling. Het Uitvoeringsprogramma beschrijft de verantwoordelijkheden van de ketenpartners en biedt een leidraad voor het opstellen van een Plan van Aanpak, waarbij de overlastprofielen een grote rol spelen. De voorliggende gereedschapskist vormt het sluitstuk van de aanpak en bevat handreikingen voor de inzet van specifieke instrumenten door uitvoerende medewerkers van de ketenpartners. De meerwaarde van de instrumenten wordt bereikt doordat deze ingezet worden in goede afstemming met de partners, waardoor de aanpak daadkrachting en gericht op het verhelpen van de overlast wordt uitgevoerd. Dit vraagt vertrouwen in elkaar en respect voor elkaars verantwoordelijkheden. Door samen het doel van het verhelpen van de overlast voor ogen te houden, wordt de overlast verminderd. Deze gereedschapskist is geen statisch geheel. Door ervaringen die worden opgedaan, ontwikkelingen die gaande zijn en juridispudentie is het noodzakelijk de gereedschapskist aan te vullen met nieuwe instrumenten en bestaande instrumenten aan te passen. 1.2 De opbouw van de gereedschapskist Deze gereedschapskist bestaat uit drie delen. In hoofdstuk 2 worden de stappen in de aanpak geschetst. (In het uitvoeringsprogramma staan deze uitgewerkt) en de gerelateerde instrumenten en hoofdstukken weergegeven. De hoofdstukken 3 t/m 4 bevatten handreikingen voor preventie (in het bijzonder screening van aspirant-huurders), het opstellen van een plan van aanpak en dossiervorming. In hoofdstuk 5 t/m 8 gaan we dieper in op een aantal van de hiervoor beschreven overlastprofielen en specifieke instrumenten voor de aanpak van overlastsituaties met dit profiel. Deze handreikingen zijn toepasbaar in situaties waarin de overlast met overleg, afspraken en eventueel zorg of begeleiding kan worden gestopt. Hoofdstuk 9 t/m 11 tenslotte hebben betrekking op de laatste fase van de aanpak, waarbij er sancties moeten worden getroffen tegen de overlastgever. Deze instrumenten kunnen ook direct worden ingezet in situaties waarin overleg geen reële optie is, zoals bij ernstige wetsovertredingen. Met deze bunding van instrumenten en handreikingen is het eerdergenoemde drieluik Actieplan, Uitvoeringsprogramma en Gereedschapskist voltooid. 1.3. Stappen in de aanpak woonoverlast Het proces aanpakken woonoverlast begint met preventie en eindigt in het uiterste geval met ontruiming van de woning. De inzet is echter om het niet zover te laten komen en de overlast zo snel mogelijk te beëindigen door de inzet van de juiste instrumenten. In de meeste gevallen zal het dan ook niet nodig zijn om alle stappen van het proces te doorlopen. Een overlastmelding blijft wel altijd bestaan, ook als de overlast is beëindigd of de overlastgever -al dan niet gedwongen- is vertrokken. Op een later moment kunnen deze gegevens dan mogelijk nog een rol spelen bij screening van aspirant-huurders of een snelle aanpak van nieuwe overlastsituaties. De aanpak van woonoverlast wordt samengevat in onderstaand schema. In bepaalde gevallen zal er niet alleen binnen de keten woonoverlast maar ook tussen verschillende ketens worden samengewerkt. Dit is bijvoorbeeld aan de orde als de overlastgever zorgbehoevend is, zich met criminele activiteiten bezighoudt of als 3
de huisvesting van kinderen in het geding komt. De aanpak van woonoverlast is daarmee een vraagstuk dat een groot beroep doet op het vermogen tot samenwerking van de betrokken organisaties. In de paragrafen hierna wordt ingegaan op de verschillende stappen. Aanpak bestaande overlastsituatie Voorkomen overlastsituatie Aanpak bestaande overlastsituatie (streven macimaal 3 maanden) preventie weg en melding bepalen aanpak uitvoeren aanpak Overlast opgelost H2 H3 H3 screening buurtprojecten communicatie complexe situatie opstellen Plan van Aanpak op basis van overlastprofiel niet complexe situatie afhandeling door meest betrokken ketenpartner evt. inzet buurtbemiddeling gedragsverandering simuleren H5 t/ 8 Instrumenten gele kaart: laatste waarschuwing rode kaart: ontruiming/ sluiting 4
1.4 Waar vind ik welke instrumenten? Overlastprofiel Hoofd- Sleutel naar Ketenpartners Instrumenten Gele/rode stuk oplossing kaart zelfredzame bewoner 5 goed geïnformeerd worden over hoe een specifiek probleem zelf op te lossen. woningcorporatie politie deelgemeente folder, informeren door woonconsulenten, buurtagent, deelgemeente. n.v.t. burenconflict 6 duurzame conflictbemiddeling woningcorporatie politie deelgemeente buurtbemiddeling; mediator; woonconsulenten; interventieteams; verhuizen naar passend leefstijlgebied. n.v.t. zorgbehoevende in woning 7 snel en effectief inschakelen van zorg en hulpverlening lokaal zorgnetwerk, veiligheidshuis, deelgemeente Toeleiding naar zorg/ werk en begeleiding; maatschappelijke opvang naar leefgebieden; n.v.t, tenzij er sprake is van onoplosbare overlast. Dan wordt na overeenstemming met LZN een gele kaart uitgereikt. Woongenotverstoorder 8 juiste persoon of instantie aanspreken op verantwoordelijkheid en concrete afspraken maken, doorzettingsmacht organiseren ds+v woningcorporaties deelgemeente Gesprek, afpraken, brief, interventieteam, handhaving door Toezicht Gebouwen ds+v (particulier); handhaving door woningcorporatie, Geluidsmeter Aanpak verloederde tuinen burgemeester woningcorporatie onwettige overlastsituatie 8 Direct beëindigen onwettige situatie Plan van aanpak opstellen voor structurele oplossing Politie deelgemeente ds+v Directie Veiligheid Hennepteam Woonfraudeteam Meldpunt huiselijk geweld Meldpunt mensenhandel HVV-vergunning IVI burgemeester woningcorporatie multi-overlastproblematiek 8 heldere probleemanalyse in overleg met bewoners, met concrete vervolgacties wie waarvoor verantwoordelijk is. stadsmarinier overlastcoördinator Steunpunt Woonoverlast Aanschrijving gele en rode kaart burgemeester woningcorporatie 5
2. Preventie 2.1 Instrumenten In het Actieplan en het Uitvoeringsprogramma is al ingegaan op de maatregelen die de ketenpartners kunnen nemen om woonoverlast te voorkomen. Ook het belang van goede dossiervorming bij beginnende overlast is daar benadrukt. Hier volstaan we met een korte samenvatting van de te nemen maatregelen. Deze komen terug in hoofdstuk 3, waar het profiel van de zelfredzame bewoner besproken wordt. Kennismaking Wanneer buren regelmatig contact onderhouden, wordt het makkelijker om elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag en afspraken te maken over de onderlinge omgang. Ook buurtagenten en toezichthouders van bijvoorbeeld de woningcorporatie kunnen hier een rol bij spelen. Informatie en advies De ketenpartners informeren bewoners over hun rechten en plichten en geven advies over wat bewoners kunnen doen om overlast te voorkomen. Dit draagt er toe bij dat bewoners zich er van bewust worden dat zij mogelijk overlast veroorzaken en welke gevolgen dit kan heben. Ook leren zij elkaar hier op een nette manier op aan te spreken. Informatie van de gemeente Rotterdam en de woningcorporaties is te vinden in een folder: Woonoverlast, wat nu?. Ook is informatie beschikbaar op www.rotterdam.nl/woonoverlast. Screening van aspirant-huurders Complexen, straten of buurten die (bijvoorbeeld als gevolg van eerdere overlast) kwetsbaar zijn voor leefbaarheidsproblemen kunnen worden aangewezen als screeningsgebied. Wanneer een corporatiewoning in dit gebied te huur wordt aangeboden, wordt de aspiranthuurder eerst gescreend voordat deze een huurcontract krijgt aangeboden. Als blijkt dat deze persoon al eerder overlast heeft veroorzaakt, gaat de woning naar een andere kandidaat. Voor een uitgebreidere beschrijving van dit beleid en het bijbehorende convenant wordt verwezen naar het Actieplan. In hoofdstuk 2.1 treft u een handreiking aan voor het uitvoeren van de screening, die is overgenomen uit het convenant screening van aspirant-huurders. 2.2 Handreiking screening van aspirant-huurders BIJLAGE 4 bij het Convenant Screening aspirant-huurders op overlast Algemene toelichting en procedurebeschrijving Bij screening van aspirant-huurders blijven de gebruikelijke regels voor woningtoewijzing van kracht. De kandidaat die op grond van deze regels op de eerste plaats eindigt, krijgt echter pas een huurcontract aangeboden nadat is vastgesteld dat hijzelf en eventuele medebewoners niet als overlastgever geregistreerd staan. Is dat wel het geval, dan wordt de procedure herhaald voor de volgende kandidaat op de lijst. De screening wordt formeel uitgevoerd door de burgemeester en feitelijk door de politie. De communicatie met de kandidaat verloopt in principe via de corporatie. De screening kan alleen doorgang vinden als de aspirant-huurder daarmee instemt. Is dat niet het geval, dan wordt de toewijzingsprocedure beëindigd. Naar verwachting zal dat in de praktijk echter niet vaak voorkomen. Bij de aanbieding van de woning in de (digitale) woonkrant wordt namelijk al aangegeven dat screening van toepassing is. De ervaring in Spangen leert dat kandidaten die iets te vrezen hebben dan vaak al niet eens meer reageren. De uitgewisselde informatie is uiteraard vertrouwelijk en de resultaten van de screening blijven slechts een maand bewaard. 6
Het aanbieden van een huurcontract aan een aspiranthuurder is een privaatrechtelijke aangelegenheid. De corporaties geven in eerste instantie zelf aan in welke gebieden zij screening willen toepassen en gedurende welke periode. Indicatoren die daarbij meewegen zijn de scores van het desbetreffende gebied op de veiligheidsindex, de sociale index en de buurtsignalering. Verder weegt mee of het gebied is aangewezen als Rotterdamwet-gebied, als hotspot en/of als WWI-wijk. De uiteindelijke besluitvorming over toepassing van screening vindt plaats in samenspraak met politie en deelgemeente. aan de burgemeester van de gemeente Rotterdam. De stadsmarinier is bevoegd namens de burgemeester de gegevens in ontvangst te nemen. De gegevens worden digitaal aangeleverd via nader te bepalen mailadres. De procedure: Stap 1: In de woonkrant geeft de woningcorporatie bij de woningen in de gebieden die vallen onder het convenant aan dat screening van hoofd- en medebewoners zal plaatsvinden alvorens tot verhuur over te gaan. Het privaatrechtelijke karakter van de huurovereenkomst heeft ook tot gevolg dat de corporaties niet verplicht zijn het advies van de burgemeester op te volgen. In het convenant is wel opgenomen dat de corporaties de burgemeester op de hoogte stellen als zij ondanks een negatief advies toch een woning in de aangewezen gebieden aan de gescreende huurder toewijzen, en dat zij daarbij ook aangeven op welke gronden zij deze beslissing hebben genomen. Stap 2: De bewoner die als eerste op de lijst staat krijgt een aanbiedingsbrief, waarin staat dat, nadat geadresseerde aangegeven heeft de woning te willen accepteren, er eerst een screening plaats vindt van hoofd- en medebewoners, voordat daadwerkelijk tot verhuur zal worden overgegaan. Aangegeven wordt dat de aspirantbewoner niet verplicht is hieraan medewerking te verlenen, maar dat verhuur van de woning dan ook geen doorgang zal vinden. De uitvoeringsorganisatie Zowel bij de gemeente als de politie en de woningcorporaties worden mensen aangesteld die belast zijn met de uitvoering van het instrument screening van aspiranthuurders op overlast. De gemeente vervult een spilfunctie. Zij ontvangt de gegevens van de woningcorporatie over de te screenen personen, geeft deze gegevens vervolgens door aan de politie en na screening door de politie geeft de gemeente ook weer terugkoppeling aan de woningcorporatie. Zowel de gemeente Rotterdam als de politie werken met een één-loketfunctie. Eén-loket functie bij de gemeente De woningcorporaties die het convenant hebben ondertekend, de geweigerde aspirant-huurders en de politie kunnen gebruik maken van het stedelijke loket onder de naam: Infodesk Screening aspirant-huurders. Deze infodesk wordt bemand door twee medewerkers. Eén van de medewerkers is belast met de functie van: coördinator Infodesk Screening aspirant-huurders. Er is voor gekozen de infodesk, in afwachting van de definitieve onderbrenging bij een nog nader te bepalen organisatie, tijdelijk onder te brengen bij de stadsmarinier IJsselmonde. De politiegegevens worden verstrekt Stap 3: Na acceptatie van de woning door de aspiranthuurder neemt de woningcorporatie de persoonlijke gegevens (naam, adres, woonplaats, geboorteplaats en datum) van de aspirant-huurder en zijn huisgenoten op en geeft deze door aan het Infodesk Screening aspiranthuurders. Stap 4: De coördinator Infodesk Screening aspiranthuurders geeft de door de woningcorporatie aangeleverde gegevens door aan de infodesk van de dienst RIO van de Regiopolitie Rotterdam Rijnmond. Hij kan tevens het Stedelijk Meldpunt Woonoverlast en/of de deelgemeentelijke coördinatoren woonoverlast verzoeken hem relevante informatie over de aspirant-huurder te verstrekken. Stap 5: Binnen 24 uur geven het RIO, het Stedelijk Meldpunt Woonoverlast en de deelgemeentelijke coördinatoren woonoverlast de relevante informatie door aan de coördinator Infodesk Screening aspirant-huurders. Stap 6: De coördinator Infodesk Screening aspiranthuurders toetst de gegevens aan de criteria genoemd in het Convenant Screening van aspirant-huurders op 7
overlast en geeft de woningcorporatie telefonisch en per mail door wat zijn advies is (zie onderstaand stoplichtmodel). Bij twijfel overlegt de coördinator met de stadsmarinier. Stap 7: De woningcorporatie neemt een besluit en deelt dit mee aan de aanvrager. Bij afwijzing wordt de aanvrager gewezen op de mogelijkheid hierover een gesprek aan te gaan met de stadsmarinier (bij klanten van Flexibel Wonen volgt, indien advies rood of oranje is, een gesprek met de wijkagent, ook bij plaatsing elders). Stap 8: Gegevens van aanvragers worden in ieder geval na een maand, gerekend vanaf het moment van aanvraag bij de woningcorporatie, vernietigd. Er worden geen persoonlijke gegevens uit de Politiebestanden van aanvragers overgedragen aan derden, waaronder de woningcorporaties. De coördinator van de Infodesk Screening aspirant-huurders hanteert het zogenaamde stoplichtmodel : Rood: advies is: weigeren op basis van de politiegegevens, gerelateerd aan de criteria zoals opgesteld in het Convenant. Oranje: advies is: twijfel, te overwegen is om de aspirant-huurder het voordeel van de twijfel te gunnen en bijvoorbeeld een korte huurovereenkomst met bijzondere bepalingen aan te bieden. Groen: advies is: geen probleem, aanvraag kan worden gehonoreerd. De Infodesk Screening aspirant-huurders geeft slechts een advies aan de woningcorporatie. De woningcorporatie is niet verplicht dit advies op te volgen. 8
3. Wegen melding en opstellen plan van aanpak 3.1 Profielen woonoverlast Als één van de ketenpartners een melding van woonoverlast ontvangt die te complex is om zelf af te handelen, zal de overlastcoördinator van de deelgemeente worden gevraagd de sitiuatie nader te onderzoeken en in samenspraak met de ketenpartners een plan van aanpak op te stellen. In dit plan van aanpak, dat normaalgesproken is gebaseerd op één van de acht overlastprofielen, worden alle maatregelen beschreven die de ketenpartners kunnen nemen om de overlast te stoppen, van de eerste interventie (bijvoorbeeld een bemiddelingsgesprek) tot de uiterste consequentie: het uitreiken van een gele en/of rode kaart. Bijlage 3.1 bevat een handreiking voor dit proces. Er worden zes overlastprofielen onderscheiden: 1. De zelfredzame bewoner heeft te maken met een lichte vorm van overlast en kan en wil dit probleem zelf oplossen. Vanuit de aanpak woonoverlast wordt deze bewoner ondersteund met heldere informatie. Deze informatie wordt overgebracht via een folder of door persoonlijk contact van de overlastcoördinator en/of medewerkers van de ketenpartners met de bewoner. 2 Bij het burenconflict is de onderlinge relatie tussen bewoners verstoord. Er is enige wil en bereidheid om aan een oplossing te werken, maar zonder tussenkomst van derden is normale communicatie niet mogelijk. De buurt heeft beperkt last van het conflict. Een gesprek met beide partijen en bemiddeling zijn de belangrijkste instrumenten om te komen tot een oplossing voor overlastsituaties met dit profiel. 4. De woongenotverstoorder veroorzaakt geluidsoverlast, verwaarloost zijn tuin of zorgt bijvoorbeeld voor stankoverlast door huisdieren of afval. Een deel van de buurt ondervindt hier veel hinder van. De woongenotverstoorder is niet voor rede vatbaar en bezorgt e buurt veel en grote overlast. De situatie is onhoudbaar en er is geen perspectief op verbetering. De omwonenden staan machteloos. De aanpak is erop gericht om eerst de overlastgever eigenaar van het probleem te laten worden en actie te laten ondernemen. Gedragsverandering moet leiden tot het structureel stoppen van de overlast. Als de instrumenten voor gerdragsverandering niet werken, wordt het traject van de rode kaart ingezet. Deze wordt uitgedeeld als de laatste waarschuwing (in de vorm van de gele kaart ) niet heeft gewerkt. Het uitdelen van een rode kaart heeft tot gevolg dat de overlastgever zijn woning moet verlaten. Bij particuliere woningen is de burgemeester bevoegd om de woning voor een bepaalde periode te sluiten. In het geval van een (corporatie)huurwoning zal de woningcorporatie tot ontbinding van de huurovereenkomst overgaan. 5. Er is sprake van een onwettige overlastsituatie als er in een woning strafbare feiten worden gepleegd, zoals hennepteelt, woonfraude, mensenhandel, huiselijk geweld of drugshandel, waardoor er direct ingegrepen moet worden door instanties met speciale bevoegdheden. De eerste prioriteit is om de onwettige situatie te beëindigen, maar deze interventie wordt direct gevolgd door een plan van aanpak voor het structureel oplossen van het probleem. 3. De zorgbehoevende overlastgever heeft hulp of opvang nodig om zijn situatie te veranderen. De bewoner kan of wil hiervoor zelf geen verantwoordelijkheid nemen en dat geldt ook voor omwonenden. Voor de buurt is de overlast beperkt tot ernstig. In deze situaties moet altijd het Lokale Zorg Netwerk (LZN) worden ingeschakeld. Omdat de ketenaanpak woonoverlast en de ketenaanpak bemoeizorg elkaar in dit profiel raken, moeten er goede afspraken worden gemaakt over de wederzijdse taken en verantwoordelijkheden. 6. Bij multi-overlastproblematiek spelen er meerdere overlastsituaties tegelijkertijd in een buurt. Veel bewoners hebben hier last van. Wie waarvoor verantwoordelijk is, blijft onduidelijk en daardoor gebeurt er niets. Er is niemand in de buurt die de breedte en diversiteit van de woonoverlast kan overzien. De aanpak van dergelijke situaties begint dan ook met het maken van een heldere probleemanalyse, samen met de bewoners. De concrete acties die hier uit voortkomen, worden opgepakt door functionarissen met ruime bevoegheden, zoals de stadsmariniers. In situaties die passen binnen dit profiel worden namelijk relatief 9
zware handhavingsinstrumenten ingezet om de overlastgevers te bewegen hun gedrag te veranderen. Zo kan er een gele kaart worden uitgedeeld, waarmee de ketenpartners een formele, laatste waarschuwing geven die sancties in het vooruitzicht stelt als de overlast niet per direct wordt beëindigd. 3.2 Handreiking: Ontvangen en wegen melding en bepalen PvA Stel de volgende vragen: 1) is er al door melder zelf contact opgenomen met overlastgever? 2) is melding bekend bij de woco en politie en zo ja, welke acties zijn ondernomen? Wat is het beeld van de woco en politie? 3) zijn er meerdere melders over dezelfde overlastgever? 4) is overlastgever (of soms melder) bekend bij LZN? Bepaal profiel van de overlastgever: Zelfredzame burger Buren conflict Zorgbehoevende Woningverstoorder Multi-overlastsituatie Onwettige overlastsituatie 10
Bepaal welk instrument bruikbaar is Overlastprofiel Hoofd- Sleutel naar Ketenpartners Instrumenten Gele/rode stuk oplossing kaart zelfredzame bewoner 5 goed geïnformeerd worden over hoe een specifiek probleem zelf op te lossen. woningcorporatie politie deelgemeente folder, informeren door woonconsulenten, buurtagent, deelgemeente. n.v.t. burenconflict 6 duurzame conflictbemiddeling woningcorporatie politie deelgemeente buurtbemiddeling; mediator; woonconsulenten; interventieteams; verhuizen naar passend leefstijlgebied. n.v.t. zorgbehoevende in woning 7 snel en effectief inschakelen van zorg en hulpverlening lokaal zorgnetwerk, veiligheidshuis, deelgemeente Toeleiding naar zorg/ werk en begeleiding; maatschappelijke opvang naar leefgebieden; n.v.t, tenzij er sprake is van onoplosbare overlast. Dan wordt na overeenstemming met LZN een gele kaart uitgereikt. Woongenotverstoorder 8 juiste persoon of instantie aanspreken op verantwoordelijkheid en concrete afspraken maken, doorzettingsmacht organiseren ds+v woningcorporaties deelgemeente Gesprek, afpraken, brief, interventieteam, handhaving door Toezicht Gebouwen ds+v (particulier); handhaving door woningcorporatie, Geluidsmeter Aanpak verloederde tuinen burgemeester woningcorporatie onwettige overlastsituatie 8 Direct beëindigen onwettige situatie Plan van aanpak opstellen voor structurele oplossing Politie deelgemeente ds+v Directie Veiligheid Hennepteam Woonfraudeteam Meldpunt huiselijk geweld Meldpunt mensenhandel HVV-vergunning IVI burgemeester woningcorporatie multi-overlastproblematiek 8 heldere probleemanalyse in overleg met bewoners, met concrete vervolgacties wie waarvoor verantwoordelijk is. stadsmarinier overlastcoördinator Steunpunt Woonoverlast Aanschrijving gele en rode kaart burgemeester woningcorporatie 11
4. Dosiervorming 4.1. Eisen aan het dossier Zorgvuldige dossiervorming is een essentiële voorwaarde om woonoverlast doeltreffend te kunnen bestrijden. Naarmate de overlast erger is en de sancties zwaarder, worden er hogere eisen gesteld aan de kwaliteit van het dossier. Zo wordt de gele kaart pas uitgedeeld als duidelijk is dat ontruiming van de woning juridisch haalbaar is. In onderstaand kader is kort samengevat welke gegevens er minimaal nodig zijn om juridische stappen tegen een overlastgever te kunnen ondernemen. In alle gevallen is het raadzaam om de contacten met melder, overlastgever en omwonenden van meet af aan zorgvuldig te registreren. Wanneer het in een later stadium nodig blijkt om (ten behoeve van een gele of rode kaart) informatie van verschillende organisaties samen te voegen, zijn alle ketenpartners hier goed op voorbereid. Ter bescherming van de privacy van de betrokkenen worden informatie en documenten pas uitgewisseld als dit echt noodzakelijk is om de aanpak van de overlastsituatie te kunnen doorzetten. Bij lichtere en/of kortdurende overlastsituaties zal dit normaalgesproken niet nodig zijn en kan worden volstaan met mondelinge uitwisseling van informatie. Om zonodig de uiterste sanctie op woonoverlast (ontruiming en/of sluiting van de woning) te kunnen doorvoeren, is het essentieel dat er vanaf de eerste melding een dossier wordt opgebouwd. Ketenpartners en omwonenden doen dit in eerste instantie afzonderlijk. De gegevens worden pas samengevoegd als er wordt overwogen om een gele kaart uit te reiken. De aandachtspunten voor dossiervorming zijn besproken in het uitvoeringsprogramma en worden hier kort herhaald. Een compleet dossier bevat de volgende (typen) documenten: 1. de huurovereenkomst met eventueel daar op van toepassing zijnde algemene voorwaarden; 2. alle correspondentie betreffende woonoverlast die in het dossier heeft plaatsgevonden; 3. gedateerde verslagen van telefoongesprekken die hebben plaatsgevonden; 4. foto s en andere feitelijke waarnemingen zoals geluidsopnamen ter ondersteuning van het beeld van de situatie 5. proces-verbaal c.q. sfeerrapportage van de politie 6. meldformulieren van direct omwonenden. Deze stukken heeft een jurist minimaal nodig om zich een idee te kunnen vormen over het dossier. Verder is het essentieel dat er schriftelijke verslagen worden gemaakt van gesprekken met overlastgevers en omwonenden, evenals van gemaakte afspraken. Afspraken moeten ook schriftelijk worden bevestigd aan overlastgevers en omwonenden. Omwonenden kan worden gevraagd een verklaring af te leggen. De politie en sommige notarissen zijn ook bereid om anonieme verklaringen op te nemen. De bundeling en uitwisseling van gegevens in een latere fase van de aanpak is gebonden aan regels voor de bescherming van de privacy van de betrokkenen. De ketenpartners hebben hier een convenant over gesloten, dat als bijlage bij het Actieplan is gevoegd. Aan de uitwisseling van politiegegevens worden bijzondere eisen gesteld, die zijn verwerkt in de bijgevoegde instructie. 4.2 Mandaatsbesluit en instructie gegevensuitwisseling overlastcoördinatoren De Burgemeester heeft de overlastcoördinatoren gemandateerd om gegevens in ontvangst te nemen van de politie met als uitdrukkelijke doel woonoverlast te verminderen. Hierna is het mandaatsbesluit en de instructie voor de uitvoering opgenomen. 12
MANDAATSBESLUIT De burgemeester van Rotterdam, gelezen het voorstel van Directeur Veiligheid van 15 juni 2010, overwegende dat: het bestrijden van woonoverlast zittende bewoners sinds 16 juni 2009 een gemeenschappelijke uitvoering kent tussen de gemeente Rotterdam, de in Rotterdam actief zijnde woningcorporaties en het politiekorps Rotterdam-Rijnmond, onder de titel de Aanpak Woonoverlast Rotterdam ; gebleken is dat voor het succesvol aanpakken van woonoverlast informatie van de politie essentieel is. de politie op verzoek of ambtshalve informatie kan verstrekken aan de burgemeester; het ter bestrijding van woonoverlast om redenen van doelmatigheid wenselijk is de aan hem verleende en daarvoor in aanmerking komende bevoegdheden te mandateren aan ambtenaren of aan andere medewerkers van deelgemeenten, dan wel aan hen machtiging te verlenen tot het verrichten van handelingen die noch een besluit, noch een privaatrechtelijke handeling zijn; het vanuit het politiekorps Rotterdam-Rijnmond wenselijk wordt geacht dat de deelgemeenten één ingangsloket gebruiken. gelet op: artikel 3, tweede lid jo artikel 7 van het Convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast zittende bewoners; de afstemming die conform afspraak heeft plaatsgevonden met de deelgemeentelijke voorzitters in hun overleg van 28 juni 2010; Besluit: de deelgemeentelijke overlast coördinator en diens plaatsvervanger, dan wel de medewerker van het steunpunt woonoverlast voor zover deze in een deelgemeente de taak van overlast coördinator heeft overgenomen, te mandateren om namens de burgemeester van Rotterdam politiegegevens in ontvangst te nemen van meldingen woonoverlast die bij de politie zijn binnengekomen, waarbij de aldus gemandateerde gehouden is de bijgevoegde Instructie betreffende het omgaan met politie-informatie in het kader van woonoverlast na te leven, een en ander met in achtneming van het gestelde in het Convenant Gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast zittende bewoners. Rotterdam, 28 juni 2010 De Burgemeester, Ing. A. Aboutaleb 13
Instructie betreffende het omgaan met politie-informatie in het kader van woonoverlast 1. Inleiding Deze instructie ziet op de omgang met vertrouwelijke politiegegevens door deelgemeentelijke coördinatoren overlast inzake woonoverlast waarop onder meer plan van Aanpak woonoverlast en de Beleidslijn woonoverlast 2009, Gemeenteblad 2009, 133 van toepassing is. In het kader van de aanpak woonoverlast zijn in het convenant screening van aspirant-huurders op overlast en het convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast zittende bewoners afspraken gemaakt over gegevensuitwisseling tussen de politie, burgermeester en ketenpartners. Gebleken is dat voor het succesvol aanpakken van woonoverlast informatie van de politie essentieel is. Ter voorkoming van onjuist gebruik of misbruik van gegevens is er behoefte aan borging van de rechtmatigheid van de verstrekking van informatie door de politie, zodat een betere controle mogelijk is; dit ter bescherming van de handhaving van de samenwerking tussen de (deel)gemeente(n) en politie. De instructie geeft aan hoe de gemeente omgaat met de verkrijging, verstrekking aan derden, verantwoordelijkheden en vernietiging van de verkregen politie-informatie. 2. Doel en grondslag van de gegevensverstrekking De Wet politiegegevens staat de politie uitdrukkelijk toe om informatie aan de burgermeester te verstrekken in het kader van openbare orde. Op deze grond vindt de gegevensverstrekking met betrekking tot aanpak van woonoverlast door de politie plaats. Woonoverlast kan immers verstoring van de openbare orde en verdere vrees voor het voortduren daarvan met zich brengen. De vertrouwelijke politiegegevens die door de politie aan de burgemeester worden verstrekt, worden door de deelgemeentelijke coördinatoren woonoverlast in ontvangst genomen. De politie heeft de primaire verantwoordelijk voor de eventueel anonimisering van de politiegegevens voorafgaand aan de overdracht. 3. Geheimhoudingsplicht Bij de verstrekking van politiegegevens gaat het om het delen van vertrouwelijke informatie die anders van aard en inhoud is dan de reguliere gemeente-informatie. Het betreft operationele informatie van overlastgevers op pandniveau (onder meer meldingen van buren en omwonenden, eigen bevindingen van de politie, mogelijke informatie van strafbare feiten van overlastgever). Voor alle gegevens betrekking hebbend op woonoverlast geldt dat ambtenaren zorgvuldig omgaan opdat het niet in verkeerde handen terecht komt. Verergering van het burengerucht door overheidsbemoeienis moet voorkomen worden. Daarnaast is onterechte verdachtmaking in de media of een verkeerde weergave van de problematiek omdat niet alle informatie reeds bekend is of omdat er nog geen weerwoord heeft plaatsgevonden, onwenselijk en in strijd met de zorgvuldigheidseisen. Daarenboven geldt voor vertrouwelijke politie-informatie dat het onrechtmatig verstrekken aan derden of het in verkeerde handen geraken van deze informatie ook het toekomstig strafproces mogelijk kan schaden. Op de door de politie verstrekte gegevens is een specifieke geheimhoudingsplicht van toepassing. De politie neemt van de gemeente aan dat met de vertrouwelijke gegevens zorgvuldig wordt omgegaan, zodat de geheimhoudingsplicht zoals die vergelijkbaar geldt voor de politie niet wordt geschonden. 4. Gebruiksregels Onderstaande gebruiksregels gelden voor de deelgemeentelijke coördinatoren woonoverlast ten aanzien van politie-informatie. Ter voorkoming dat onjuist gebruik dan wel misbruik leidt tot (onbedoelde) openbaarmaking aan derde(n) van gegevens, moet prudent en zorgvuldig met de politie-informatie worden omgegaan. 14
Dit stelt eisen aan het werken met de gegevens en het bewaren hiervan. Om de vertrouwelijkheid en een juist gebruik van politiegegevens te waarborgen heeft de burgemeester de volgende uitgangspunt geformuleerd die in acht moeten worden genomen bij het werken met politie-informatie voor de deelgemeentelijke overlast-coördinatoren. 1. Ter verkrijging van vertrouwelijke politiegegevens gerelateerd aan een betreffend pand, doet de deelgemeentelijke coördinator een verzoek bij de centrale front-office van RIO van het politiekorps Rotterdam-Rijnmond. 2. vertrouwelijke politie-informatie wordt door de politie overhandigd aan de deelgemeentelijke coördinator overlast; de gegevens zijn strikt vertrouwelijk; de deelgemeentelijke coördinatoren hebben een geheimhoudingsplicht, hetgeen betekent dat hij/zij in ieder geval de informatie mag delen met niet meer dan in de in artikel 3 van het convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast genoemde personen; 3. het onder punt 1 vermelde betekent dat de deelgemeentelijke coördinator de vertrouwelijke politiegegevens niet ter inzage geeft of deelt met een leidinggevende, of andere collega s van de deelgemeente(n) of (gemeentelijke) diensten, noch met derden, voor een ander doel dan het doel zoals beschreven in de doelstelling van het convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast. 4. de vertrouwelijke politie-informatie mag niet zonder toestemming van de politie worden verstrekt aan anderen dan de ketenpartners (woningbouwverenigingen). 5. de ontvangen informatie mag door de deelgemeentelijke coördinator worden bewerkt voor gebruik ter bestrijding van woonoverlast om met de betreffende ketenpartners af te stemmen. 6. elke deelgemeentelijke coördinator is individueel verantwoordelijk voor het verdere gebruik en het bewaren van de vertrouwelijkheid van politie-informatie; 7. de vertrouwelijke politiegegevens komt nooit algemeen ter inzage, noch intern noch extern; 8. indien en voorzover een betrokkene dan wel een derde vraagt om algemene inzage van politie-informatie wordt verwezen naar de politie; daarnaast geldt bij een dergelijk verzoek of een verzoek op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) het gestelde in artikel 13 van het convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast en de artikelen 10 en 11 Wob. 9. als sprake is van een verzoek tot inzage van stukken in het kader van een bezwaarprocedure dan geldt geen integrale inzage in politie-informatie en/of politiestukken, maar wordt verwezen naar de contactpersoon van de directie Veiligheid; 10. de vertrouwelijke politiegegevens moeten in een gesloten kast of bureau worden bewaard; 11. de bewaartermijnen worden in acht genomen, zoals vermeld in artikel 5 van het convenant gegevensuitwisseling bestrijden woonoverlast zittende bewoners; na deze termijn vernietigt de deelgemeentelijke coördinator de informatie. 12. indien er bij de deelgemeentelijke coördinator twijfel is of en in hoeverre sprake is van vertrouwelijke gegevensverstrekking door de politie dan wel vragen hoe om te gaan met de gegevens, kan hij/zij dit voorleggen aan de contactpersoon bij directie Veiligheid. De Burgemeester, Ing. A. Aboutaleb 15
4.3 Formulier Aanvraag gegevens Infodesk RIO voor bestrijding Woonoverlast Nummer aanvraag: jaartal, afkorting deelgemeente, opvolgnummer (bv 2010CH009) Datum aanvraag: Naam overlastcoördinator:. Naam betrokken buurtagent:.. Telefoonnummer:. Overlastgevend adres: Doel van gegevensaanvraag:.. ten behoeve van ontbinding huurovereenkomst door woningcorporatie.. ten behoeve van gele/rode kaart burgemeesterssluiting ten behoeve van.. Globale beschrijving interventies Datum interventie Resultaat Buurtagent/politie betrokken Woningcorporatie inzet gepleegd Buurtbemiddeling/mediation ingezet Interventieteam bezoek Zorg/hulpverlening ingeschakeld Dossier woningcorporatie/deelgemeente aanwezig. Aandachtspunten: Zorg dat de Gebruikersinstructie gegevensuitwisseling politie bekend is. Dit formulier mag alleen door gemandateerd overlastcoördinatoren (conform mandaatsbesluit Woonoverlast dd 15 juni 2010) worden gebruikt. De infodesk RIO controleert dit. Eerst andere instrumenten hebben afgewogen en ingezet (zie Handreiking Analyse en PVA) Vraag alleen gegevens op als de gegevens daadwerkelijk nodig zijn voor de oplossing van de overlast. Woningcorporaties hebben verantwoordelijkheid om zelf ook een dossier op te bouwen.de overlastcoördinator stimuleert de woningcorporatie om dit te doen, alvorens de gegevensaanvraag bij de politie wordt gedaan. Afkortingen voor opvolgend nummer: kies zelf een afkorting voor je deelgemeentenaam en gebruik deze afkorting consistent (dus niet allemaal verschillende afkortingen voor 1 deelgemeente gebruiken). Dit formulier wordt ingevuld gemaild door de overlastcoördinator naar..@rijnmond.politie.nl. De standaard reactietijd is 2 weken, indien spoed vereist is, dan kan contact worden opgenomen met de chef van dienst RIO 010-., met het verzoek tot snellere levering. Globale beschrijving interventies Datum interventie Resultaat 16
5. Instrumenten bij het profiel zelfredzame bewoner 5.1 Instrumenten De zelfredzame bewoner kampt met een overzichtelijk overlastprobleem dat hij zelfstandig kan oplossen, door het gesprek met de overlastgever aan te gaan en eventueel afspraken te maken. Wanneer een bewoner bijvoorbeeld een muziekinstrument bespeelt en de buren hier last van hebben, kunnen de betrokkenen onderling afstemmen op welke tijdstippen er wel en niet gespeeld kan worden. Als dit niet lukt of als de gemaakte afspraken niet worden nagekomen, kan de overlastgever worden gewezen op overlastbepalingen in het huurcontract, het reglement van de Vereniging van Eigenaren, de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) of andere overeenkomsten, wetten en regels waar de overlastgever aan gebonden is. Afhankelijk van de sanctiemogelijkheden die in deze documenten zijn opgenomen, kan een beroep worden gedaan op de verhuurder, de Vereniging van Eigenaren en/of de politie om een waarschuwing te geven, een boete op te leggen of goederen in beslag te nemen. Normaalgesproken zou dit voldoende moeten zijn om het probleem op te lossen. Als dat niet het geval is, moet de analyse van de situatie worden bijgesteld en een Plan van Aanpak worden opgesteld dat is gebaseerd op een ander overlastprofiel. Bij aanhoudende of steeds terugkerende woonoverlast kan de overlasthebber worden gestimuleerd om aantekeningen te maken van de aard van de overlast en de data en tijdstippen waarop deze zich voordoet. Deze informatie vormt belangrijke input voor een dossier, dat eventueel in een latere fase moet worden opgebouwd. Het digitale logboek is een internetapplicatie waarin bewoners hun ervaringen met woonoverlast in detail kunnen vastleggen op de tijdstippen dat de overlast plaatsvindt. Deze gegevens zijn ondersteunend aan de dossiervorming rondom een overlastgever. Met het logboek kan de rechter concreet zicht krijgen op de ervaren woonoverlast. Vanuit de aanpak woonoverlast kan de zelfredzame bewoner worden ondersteund met informatie en advies. Het is belangrijk dat bewoners weten hoe zij overlastgevers op een goede manier kunnen aanspreken en waar zij woonoverlast kunnen melden als ze behoefte hebben aan ondersteuning door instanties. Deze vragen worden beantwoord in de folder Woonoverlast? Wat nu? die de ketenpartners gezamenlijk hebben gepubliceerd. De folder is verkrijgbaar bij Steunpunt Woonoverlast en kan ook worden gedownload op www.rotterdam.nl/woonoverlast. Op deze website staan ook tips voor het aanspreken van buren op overlast. Naast deze gezamenlijke voorlichting verstrekken de ketenpartners ook individueel informatie en advies aan hun klanten. Naast deze folder is er een specifieke handreiking opgesteld voor Verenigingen van Eigenaren. Deze behandelt alle stappen die een VvE tegen overlastgevers kan nemen, van preventie tot en met het opschorten van het gebruiksrecht van de woning. Deze handreiking is te vinden in 5.2. Omdat de kwaliteit van het dossier in deze fase cruciaal is, is het belangrijk om VvE s en particuliere verhuurders al in een vroeg stadium te wijzen op mogelijkheden om overlast zelf aan te pakken. Wanneer de overlast zich niet laat oplossen met praten, afspraken maken en eventueel het inschakelen van zorg of begeleiding, kan een woningcorporatie, particuliere verhuurder of Vereniging van Eigenaren de volgende privaatrechtelijke stappen zetten. 17
A. Opzeggen huur De verhuurder van een woning waarin overlast plaatsvindt, kan nagaan of er gronden zijn om de huur op te zeggen. Hieronder staan enkele voorbeelden van dergelijke gronden: Opzeggen huur door woningcorporatie of particulier Opzeggen huur door particulier Opzeggen kamerhuur door particulier als de huurder overlast veroorzaakt voor medebewoners; als de huurder overlast veroorzaakt voor de verhuurder; als de huurder de huur niet betaald heeft. als hij aan het eind van een tijdelijke huurperiode zelf in de woning wil wonen; indien de huurder zich niet heeft gedragen zoals een goed huurder betaamt; bij dringend eigen gebruik van de particulier. direct opzeggen tijdens de eerste negen maanden (proeftijd); voor verstrijken van de eerste zes maanden bedraagt de opzegtermijn drie maanden (binnen de negen maanden). Op de website van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) en in artikel 7:274 BW staat meer informatie over het opzeggen van huurovereenkomsten. B. Opzeggen huurovereenkomst Als de huurder niet instemt met de huuropzegging, kan de verhuurder naar de rechter gaan en vorderen dat de rechter bepaalt op welk tijdstip de huur eindigt. Dat gebeurt in een zogenaamde bodemprocedure. Een ontbinding van de huurovereenkomst kan alleen in een bodemprocedure en niet in een kort geding. De algemene grond voor ontbinding is artikel 6:265 BW. C. Ontruimen woning Een verhuurder kan ook een kortgeding tegen de huurder bij de kantonrechter beginnen. In tegenstelling tot vroeger hoeft een ontruimingskortgeding niet meer te worden gevolgd door een bodemprocedure tot ontbinding van de huurovereenkomst. 18
5.2 Handreiking voor Verenigingen van Eigenaren VVE: preventie en de aanpak van woonoverlast Rotterdammers willen plezierig wonen in hun stad. Soms lukt dat niet. Heeft u bijvoorbeeld last van asociaal gedrag, geluidsoverlast en/of intimidatie in uw woonomgeving, dan kan er sprake zijn van woonoverlast. In de Aanpak woonoverlast Rotterdam werken (deel)gemeente, politie en woningcorporaties samen. Het verbeteren van het woongenot van de bewoners die overlast ervaren, staat centraal in de Aanpak Woonoverlast. Wilt u een melding woonoverlast doen, dan kan dat via het algemene telefoonnummer van de gemeente Rotterdam op 14010 en via www.rotterdam.nl/woonoverlast. U kunt hier ook hennepkwekerijen, overlast door drugspanden en overlast door overbewoning melden. Welke maatregelen kan de VVE nemen? Contact leggen Bij woonoverlast is het belangrijk dat eerst wordt aangegeven aan de overlastgever dat er overlast wordt veroorzaakt. Als de overlastgever niet weet wat er mis is, kan hij het ook niet oplossen. Spreek de overlastgever op een rustig moment vriendelijk aan op zijn gedrag. Ruzie maakt de situatie alleen maar vervelender en waarschijnlijk stopt de overlast niet. De VVE kan hier een bemiddelende rol in spelen of een bemiddelaar inschakelen, om erger te voorkomen. Melden Als het contact niet leidt tot het stoppen van de overlast, dan is het belangrijk om de woonoverlast te melden. Zie ook www.rotterdam.nl/woonoverlast. Verantwoordelijkheden De eigenaar van een woning is verantwoordelijk om te zorgen dat er geen woonoverlast door omwonenden wordt veroorzaakt. Een Vereniging van Eigenaars mag namens de bewoners en gebruikers eisen dat de overlastgevende bewoner de regels naleeft en handhaven als de overlastgeverzich hier niet aan houdt. Een eigenaar binnen het VVE-verband mag van de VVE eisen dat deze optreedt tegen overlast veroorzakend gedrag van één van de bewoners. De VvE moet in dat geval optreden. De Vereniging Eigen Huis heeft een model splitsingsreglement voor Verenigingen van Eigenaren (VvE) ontwikkeld. Vele VvE s hebben dit model overgenomen. In het model staat dat een eigenaar of gebruiker geen onredelijke hinder aan de andere eigenaars en gebruikers mag toebrengen. Het wijzen van een VvE op het bestaan van een splitsingsreglement kan een VvE op weg helpen bij het oplossen van de overlast. Huishoudelijk reglement Om te kunnen optreden is een huishoudelijk reglement noodzakelijk, waarin afspraken zijn gemaakt omtrent het gebruik, het beheer en het onderhoud van de eigen woning. In het modelreglement bij splitsing appartementsrechten van januari 2006 (als link toevoegen) is hiervan een voorbeeld te vinden. Het is raadzaam om bij oprichting van een VVE of bij het vernieuwen van de afspraken van een VVE, dit modelreglement uit 2006 als leidraad te hanteren voor het maken van de afspraken. Als u van dit modelreglement gebruik wilt maken voor een bestaande VVE, dan moet het modelreglement formeel door de VVE van toepassing zijn verklaard. Dossiervorming De meldingen zijn belangrijk voor de dossiervorming die nodig is om eventuele vervolgstappen te laten slagen. Zorg er dus voor dat er voldoende bewijs is van herhaalde, ernstige overlast in de vorm van klachtformulieren, logboeken, aangiften, video-opnames en andere middelen. Boete opleggen Het is mogelijk als VVE om de overlastgever een boete op te leggen, als dit is vastgelegd in het huishoudelijk reglement. In artikel 41 van het modelreglement 2006 is bepaald dat bij overtreding of het niet-nakomen van één van de bepalingen, het bestuur van de VVE aan de overlastveroorzaker een schriftelijke waarschuwing zal toesturen per aangetekende brief en hem zal wijzen op de overtreding. Geeft de overlastveroorzaker vervolgens binnen een maand geen gevolg aan die waarschuwing, dan kan het bestuur hem een éénmalige of dagboete opleggen van ten hoogste een bedrag dat door de vergadering wordt bepaald. De te verbeuren boetes komen vervolgens ten goede aan de VvE. Ontzegging van gebruik de woning Aan de overlastveroorzaker kan ook door de VVE het gebruik van zijn privégedeelte worden ontzegd. In artikel 39 van het modelreglement 2006 is bepaald dat door de algemene ledenvergadering van de VvE eerst een waarschuwing wordt gegeven. Als de overlast aanhoudt, dan kan de vergadering daadwerkelijk besluiten tot ontzegging van het gebruik van het privé en gemeenschappelijk gedeelte. 19
Dit is een verstrekkende maatregel en daarom gelden rondom deze maatregel extra waarborgen om de feitelijke situatie in beeld te krijgen (dossier): Er moet een gesprek plaatsvinden tussen overlastgever en de personen die aangeven dat zij overlast ervaren. Hierbij is het belangrijk dat hier sprake is van hoor en wederhoor, dus dat de overlastgever ook zijn verhaal moet kunnen vertellen. Een onafhankelijke gesprekleider (bv buurtbemiddeling) kan hierbij helpen.in dit gesprek worden concrete afspraken gemaakt over de feitelijk ervaren overlast en welke oplossingen worden gevonden. De uitkomsten worden schriftelijk aan de betrokkenen verstrekt. Elke keer dat het gedrag van de overlastgever niet correct is, stuurt de VVE hierover een brief aan de overlastgever. Mocht de situatie niet veranderen, dan wordt de overlastgever voor een gesprek uitgenodigd. De oproeping geschiedt tegelijkertijd met het bijeenroepen van een vergadering en wel bij aangetekende brief met vermelding van de bezwaren die gerezen zijn. In de betreffende vergadering kan dit besluit alleen worden genomen met een meerderheid van tenminste 2/3 van het aantal stemmen. In die vergadering moeten 2/3 van het totaal aantal eigenaren (of hun vertegenwoordigers) aanwezig zijn. Lukt dit niet, dan moet tussen tussen twee en zes weken daarna een nieuwe vergadering worden uitgeroepen. Na het besluit geldt nog een begunstigingstermijn voor de overlastveroorzaker van één maand nadat het besluit per aangetekend schrijven aan die overlastveroorzaker is verzonden. logboeken bij te houden, aangiften te doen, videoopnamen te maken en andere middelen in te zetten. Beroep doen op het burenrecht In geval van ernstige onrechtmatige overlast kan een beroep worden gedaan op het burenrecht. De gang naar de (kort geding) rechter kan door iedere benadeelde worden gemaakt Als direct omwonende zult u zich dan wel moeten wenden tot een advocaat. Die zal vervolgens in overleg een zogenaamde dagvaarding opstellen. Dat is een schriftelijk document, waarin uiteen wordt gezet dat er overlast wordt ervaren, wat de aard van de overlast is, de frequentie als ook de ernst van de overlast. Er moet dan daadwerkelijk sprake zijn van dusdanige ernstige hinder dat moet worden gesproken van onrechtmatige overlast. Vervolgens zal de advocaat de dagvaarding laten betekenen door de deurwaarder bij de overlastgever en zal een procedure worden opgestart. Deze procedure kunt u niet zonder advocaat voeren. Dat betekent dat er kosten verbonden zijn aan een dergelijke procedure. Welke maatregelen kan een verhuurder/vve-lid nemen? Het komt ook voor dat een huurder van een VVE-woning overlastgever is. De eigenaar/verhuurder is verantwoordelijk om te zorgen dat zijn huurder geen overlast veroorzaakt. Afspraken hierover kan de eigenaar maken in het huurcontract dat hij heeft met de huurder. De eigenaar heeft als uiterste mogelijkheid om de rechter te vragen de huurovereenkomst te ontbinden als de huurder zich niet aan de gemaakte afspraken houdt. Welke maatregelen kan een VVE-lid zelf nemen? In gesprek gaan met de overlastgever U kunt als VVE-lid een gesprek organiseren met de overlastgever en degenen die overlast ervaren. Uitkomst van dit gesprek kan een brief zijn waarin duidelijk staat vermeld waaruit de overlast bestaat en wanneer de overlast wordt veroorzaakt en de gemaakte afspraken. Een kopie van de brief kan wordt gestuurd naar het bestuur van de VVE. Als er geen brief wordt opgesteld, is het raadzaam het VVE-bestuur te laten weten dat er gesprekken worden gevoerd. Dossiervorming Ook als VVE-lid kunt u bijdragen aan de dossiervorming door zoveel mogelijk meldingen van de overlast te doen, Voordat met deze procedure wordt begonnen, is het natuurlijk verstandig dat de eigenaar en de overlasthebber eerst met de overlastveroorzaker/huurder een gesprek aangaan en te bekijken of het mogelijk is dat de huurder zelf de huurovereenkomst opzegt. Dit heeft tot gevolg dat de huurovereenkomst wordt ontbonden met wederzijds goedvinden. Indien de eigenaar geen actie onderneemt, kan de VVE een aangetekende brief sturen aan de eigenaar om de eigenaar te melden dat zijn huurder overlast veroorzaakt en hem te attenderen dat hij de een verantwoordelijkheid heeft om te zorgen dat zijn huurder geen overlast meer geeft. Als de huurder ontkent overlast te veroorzaken of niet mee wil werken aan een vrijwillige beëindiging van de 20