RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK PCBS DE DUIF School : pcbs De Duif Plaats : Heiloo BRIN-nummer : 08WB Onderzoeksnummer : 81746 Datum schoolbezoek : 13 juni 2006 Datum vaststelling : 18 oktober 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 13 juni 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs pcbs De Duif in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor documenten ingestuurd die op uw schoolontwikkeling betrekking hebben: Leeslijn 2005-2006; Nascholingsplannen 2004-2005 en 2005-2006; Oudertevredenheidspeiling Basisonderwijs 2004; Omgaan met ouders 2004-2005; Kijklijsten; Basiscommunicatie in de klas "Vriendelijk leidinggevend gedrag", april 2006; Visie onderbouw groep 1-4/5, concept april 2006; Bovenbouw Werk de Duif 2004-2005 en 2005-2006. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 5
De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL De Duif is de enige protestants christelijke basisschool in Heiloo. Het leerlingenaantal is de laatste jaren gestabiliseerd op ruim 160 leerlingen, waarvan aan 6 procent een leerlingengewicht is toegekend. Dit betreft leerlingen met een verhoogd risico op taalachterstand. De instroom in de kleutergroepen neemt toe. De school heeft de afgelopen jaren te maken gehad met wisselingen in de directie en in het team. De huidige directeur is nu twee jaar aan de school verbonden en de interne begeleiding is dit jaar uitgebreid met een nieuwe IB-er. Sinds 1 augustus 2005 is de naschoolse opvang medegebruiker van het gebouw van De Duif. Mede hierdoor heeft een grootscheepse verbouwing plaatsgevonden. De patio is overkapt om ruimte te creëren voor een aula en kantoorruimte en de speelgelegenheid en lokalen zijn aangepast. De verbouwing heeft vertraging opgelopen waardoor het team onder lastige omstandigheden heeft gewerkt, waarbij zij grote flexibliteit liet zien. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. pcbs De Duif Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Toelichting: ALGEMEEN DEEL KWALITEITSZORG TABIJN Stichting Tabijn heeft in 2004 op alle scholen het "Werken met Kwaliteitskaarten" ingevoerd als instrument voor zelfevaluatie ter ondersteuning van de kwaliteitszorg. Het lag in de planning dat de scholen elk schooljaar enkele kaarten zouden afnemen om zo in een aantal jaren te komen tot een systeem van kwaliteitszorg dat alle aspecten van het onderwijs omvat. Het is daarbij de verantwoordelijkheid van de school om te bepalen op welk moment welke kaart wordt afgenomen. Scholen verkeren dan ook in verschillende stadia van ontwikkeling. Zo kan het voorkomen dat de ene school een kaart nog moet samenstellen terwijl een andere school al systematisch en planmatig diverse kaarten heeft afgenomen, daaruit conclusies heeft getrokken en verbeteractiviteiten heeft ondernomen. Het bestuur stuurt dan ook in beperkte mate op de ontwikkeling van de kwaliteitszorg op de scholen. Naast het werken met kwaliteitskaarten heeft het bevoegd gezag ingesteld dat scholen vanaf het schooljaar 2004-2005 rapporteren aan het bestuur over de kwaliteit van het onderwijs door middel van een jaarverslag. De onderwerpen hierin kunnen betrekking hebben op zowel organisatorische, beheersmatige als onderwijsinhoudelijke onderwerpen. Vanaf schooljaar 2006-2007 wordt dit Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 9
aangevuld met een managementcontract dat aan het begin van het schooljaar wordt afgesloten tussen de school en het bevoegd gezag. In dit contract staan onder andere gemaakte afspraken, verbeteractiviteiten in het kader van schoolontwikkeling en beleidsvoornemens geformuleerd. Vijf scholen die onder Tabijn vallen doen mee aan een project van Qprimair. Het doel van het project is te komen tot een methodiek voor zelfevaluatie en collegiale visitatie. Wat betreft de sociale veiligheid van leerlingen en leraren zijn Tabijnbreed enkele beleidsdocumenten aanwezig. Daarnaast is het bestuur bezig om nieuw veiligheidsbeleid op bestuursniveau vast te stellen. Daarbij wordt aan de scholen een aantal documenten geleverd die in het nieuwe schoolplan opgenomen kunnen worden. Verder wordt bekeken of Tabijnbrede leerling-, personeel- en ouderenquêtes kunnen worden afgenomen. Deze zijn nodig om de veiligheidsbeleving van leerlingen te peilen. SCHOOLSPECIFIEKE ONTWIKKELING KWALITEITSZORG In het schooljaar 2004-2005 heeft het team onder leiding van de nieuwe directeur veel tijd besteed aan het ontwikkelen van de pedagogische visie. Daarnaast stond het verbeteren van de communicatie, zowel onderling (de interne communicatie) als met externen, hoog op de agenda. Openheid en vriendelijk leiding geven zijn hierbij sleutelwoorden. Omdat uit de oudertevredenheidspeiling in 2004 naar voren kwam dat de communicatie tussen ouders en school beter kon, heeft de school hierop actie ondernomen. Het team heeft zich geschoold op het voeren van oudergesprekken. Daarnaast is de Kijklijst ingevoerd, een instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen in kaart te brengen. Zowel de groepsleraar als de ouders vullen deze lijst in alvorens zij het oudergesprek voeren. Om deze verbeterpunten planmatig uit te kunnen voeren zijn ook kwaliteitskaarten afgenomen. Van Beleid en organisatie de kaart "contacten met ouders", van Onderwijs en leren de kaart "het schoolklimaat" en de kaart betreffende de levensbeschouwelijke identiteit. Na de evaluatie van de verbeterpunten zijn afspraken vastgelegd en geborgd onder andere in leerlijnen (techniek) en protocollen (omgaan met ouders). Om daadwerkelijk te zien of er sprake is van ontwikkeling en kwaliteitsverbetering zijn klassenconsultaties uitgevoerd en hebben videointeractietrainingen bij alle leraren plaatsgevonden. De uitkomsten van deze acties zijn met het team besproken en geëvalueerd. Er is een begin gemaakt met de analyse van de opbrengsten (spelling). Maar de (streef)doelen zijn nog te algemeen geformuleerd om bij de evaluatie gericht te bepalen of de inspanningen effect hebben gehad. Om zich te verantwoorden naar belanghebbenden zoals de medezeggenschapsraad en het bevoegd gezag maakt de school nog geen gebruik van een jaarverslag. Wat betreft de sociale veiligheid van personeel en leerlingen beschikt de school op dit moment over beleid dat ingaat op het voorkomen van incidenten en dat handvatten biedt op het moment dat zich een incident voordoet. Daarnaast beschikt de school over een registratiesysteem voor incidenten. De school peilt nog niet regelmatig de veiligheidsbeleving van leraren en leerlingen. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 10
Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting: Het oordeel over de resultaten aan het eind van de schoolperiode baseert de inspectie op de landelijk genormeerde Cito-Eindtoets-Basisonderwijs van de afgelopen drie schooljaren. De resultaten liggen, na correctie voor de leerlingen die verwezen zijn naar het leerwegondersteunend of het praktijkonderwijs of die korter dan 4 jaar op deze school hebben gezeten, aan het eind van de schoolperiode op het verwachte niveau. De school heeft relatief veel zijinstromers. Over de opbrengsten van de sociale vaardigheden spreekt de inspectie geen oordeel uit, omdat de school deze nog niet met een landelijk genormeerd instrument bepaalt. De school beschikt niet over betrouwbare en valide opbrengstgegevens van de leerlingen uit groep 7 en/of 8. Zij maakt echter wel gebruik van een observatie-instrument en maakt bovendien gebruik van een beredeneerd aanbod voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Daarmee draagt de school voldoende planmatig bij aan de ontwikkeling van sociale vaardigheden van haar leerlingen. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting: Voor de resultaten gedurende de schoolperiode maakt de school gebruik van een adequaat leerlingvolgsysteem, waarmee voldoende gegevens worden verzameld om de tussentijdse opbrengsten te kunnen beoordelen. De inspectie komt op basis van de resultaten voor technisch lezen (groepen 3 en 4), begrijpend lezen (groep 6) en rekenen en wiskunde (groepen 4 en 6) tot de conclusie dat de prestaties van de leerlingen gedurende de schoolperiode op het verwachte niveau liggen. Tenslotte constateert de inspectie dat de doorstroming gedurende de schoolperiode niet afwijkt van het landelijke beeld. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 11
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Rapport jaarlijks onderzoek pcbs De Duif - 13 juni 2006 13