Nieuwe Hollandse Waterlinie Atlas van de Registerplattegronden Dirk de Groot.
VOORWOORD Nadat ik 4 jaar lang op het mooie fort Erfprins in den Helder had gediend en de nodigde wachtjes had geklopt op batterij Oostoever ben ik na enkele omzwervingen weer in Bunnik gaan wonen. In het plaatselijke krantje las ik in 1989 een oproep van Staatsbosbeheer. Het was de bedoeling om het fort bij Rijnauwen te gaan openen voor bezoekers en men zocht daar gidsen voor. Ik heb niet lang hoeven nadenken en heb mij aangemeld. We zijn in eerste instantie gestart met meer dan 60 gidsen. We kregen cursussen in presentatie, fortkennis, flora en fauna. We moesten leren wat er wel- en vooral niet mocht op het fort. Na de winter starten we in april 1990 met de eerste rondleiding. Vanaf het begin is dit een groot succes en honderdduizenden hebben inmiddels kunnen genieten van het fort bij Rijnauwen. Vanaf 2010 ben ik begonnen met het schrijven van naslagwerken over de forten en andere objecten van de nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij het onderzoeken van de Genieregisters, die ik als rode draad in de naslagwerken gebruik, viel op dat er zoveel werk is besteed aan de tekeningen. Ik heb de tekeningen verwerk in deze Atlas van de registerplattegronden. De atlas is nog niet compleet en ik ben op zoek naar de ontbrekende exemplaren. Uw hulp is daarbij van harte welkom. 2
Fort Altena, voorheen fort aan de Uppelschen dijk. 3
Fort Altena, voorheen fort aan de Uppelschen dijk. 4
Fort Asperen met de wapenplaats bij Asperen. 5
Fort Asperen. 6
Werk aan de Bakkerskil. 7
Fort op de Biltstraat. 8
Fort Blauwkapel. 9
Batterij onder braken, voorheen batterij aan de Brakelschen dijk. 10
Fort Everdingen. 11
Fort Everdingen. 12
Fort Everdingen 1880. 13
Fort Everdingen 1900. 14
Fort Everdingen 1914. 15
Stelling bij Everdingen. 16
Fort Vossegat. 17
Fort de Gagel 1850. 18
Fort de Gagel 1887 19
Fort Giesen. 20
Fort t Hemeltje. 21
Fort Hinderdam. 22
Fort Honswijk. 23
Fort Honswijk 24
Fort Honswijk. 25
Fort Honswijk 1909. 26
Batterij aan de Hoofddijk. 27
Fort bij Jutphaas. 28
Fort bij Jutphaas. 29
Fort bij Jutphaas. 30
Fort bij Jutphaas. 31
Fort Kijkuit. 32
Redoute aan de Klop. 33
Fort de Klop. 34
Fort de Klop. 35
Fort de Klop. 36
Fort de Klop. 37
Batterij aan den Korten Uitweg. 38
Fort Loevestein. 39
Lunetten 1, 2, 3 en 4 op de Houtense vlakte. 40
Werk bij Maarsseveen. 41
Werk bij Maarsseveen. 42
Vesting Muiden. 43
Fort bij de Nieuwesteeg. 44
Fort Nieuwersluis. 45
Batterijen aan den Overeindschen weg. 46
Fort Pannerden. 47
Fort bij Rijnauwen 1879. 48
Fort bij Rijnauwen 1879. 49
Fort bij Rijnauwen. 50
Fort Ronduit. 51
Batterij aan de Roskam. 52
Fort aan den Ruigenhoekschen dijk. 53
Lunet aan de Snel. 54
Fort Spion 1904. 55
Fort Spion. 56
Batterij aan het Spoel. 57
Batterij aan het Steurgat. 58
Fort Tienhoven. 59
Fort Uitermeer. 60
Fort bij Vechten. 61
62
Fort bij Vechten. 63
Fort bij Vechten. 64
Fort bij Vechten. 65
Fort aan de Voordorpse dijk. 66
Verdedigingswerk bij Vreeswijk. 67
Fort bij Vuren. 68
Fort bij Vuren. 69
Werk aan de Waalse Wetering. 70
Vesting Weesp. 71
Werk I, Koedijk. 72
Bronnen, bijdragen en literatuur Literatuur Auteur Uitgever Bestekken, registers Genie Ministerie van Oorlog en Memories Fort bij Rijnauwen Dick Leegwater Stichting Menno van Coehoorn Fort bij Rijnauwen, Arie van der Gaag Henk Reinders de Parel van de Hollandse Waterlinie Fort Pannerden Gert Huting Stokerkade Fort Pannerden H.E. Wanting Stichting fort Pannerden Handleiding tot de Tot nut van t algemeen Burgelijke Bouwkunst Nederlands geschut J. Albarda en F.L. Kroesen. sinds 1677 Registers Genie Defensie Vestingbouwkundige termen A.H. Mohr Stichting Menno van Coehoorn Terminologie Verdedigingswerken Nederlandse Vuurwapens, Landmacht, Marine en koloniale troepen 1866-1895, Arnhem 2000. Een herziene en uitgebreide bewerking van Vestingbouwkundige termen van A.H. Mohr. van drs. B.J. Martens en drs. G. de Vries Bronnen Website Materiaal Stichting Menno van Coehoorn Met dank aan de stichting voor het beschikbaar stellen van dit werk. 73
Albert Polman Fort bij Rijnauwen Foto s en verhalen Andries van Fort bij Rijnauwen Foto s en informatie Barneveld Bart Bondam Fortificatieforum Foto s, tekeningen kaarten enz. Beeldbank Ministerie http://nimhbeeldbank.defensie.nl/ Foto s van Defensie Bert van Dijk Fort bij Tienhoven Informatie Bibliotheek Hollandse Waterlinie http://www.hollandsewaterlin ie.nl/pages/beeldbank.aspx Foto s, kaarten en tekeningen Chris Will Projectbureau NHW Foto s Daniëlle Snellenberg Fort bij Rijnauwen Foto s en verhalen De Gelderlander http://www.gelderlander.nl/vi Krantenknipsels deo/regionieuws/archief/ De Koninklijke http://kranten.kb.nl/results Krantenknipsels Bibliotheek Douwe Koen Het Utrechts Archief Foto s en archiefmateriaal Douwe Tijsma Fort aan den Verhalen Ruigenhoekschedijk Ergens in Nederland http://www.ergensinnederlan Foto s d1939-1945.nl/home Frank Sidler Fort bij Rijnauwen Foto s en Voorschriften omtrent de verpleging Gemeente Utrecht http://www.utrecht.nl/smarts Foto s en tekeningen. ite.dws?id=111901 Genealogie van Chris van Keulen Eigen web-site Keulen-Polman Harry Koppelrath Verdedigingswerk te Verhalen Vreeswijk Het http://www.nederlandsartiller Foto s Artilleriemuseum iemuseum.nl/ Het geheugen van Foto s en kaarten Nederland Het legermuseum http://www.legermuseum.nl/ Foto s en definities get?site=legermuseum.nl Het Utrechts Archief http://www.hetutrechtsarchie Foto s f.nl/ J. Spanjaard Fort te Jutphaas Website Friese verzetstrijders bevrijders en andere betrokkenen Jan Wullink Fortificatieforum Versperringen in de Waterlinie Jos Rams Collega auteur, Genie, uniformen, uitrusting, enz! Kees Reehost Fort Honswijk Foto s Foto s, interviews, inlichtingen archiefstukken. 74
Landmachtstaf s Tekeningen Gravenhage Leger 1939 1940 Website Beheerder onbekend Met dank aan: Betrokken bij Materiaal NIMH Foto s Provincie Utrecht Foto s en tekeningen. Rene Ros http://www.forten.info Foto s, wetgeving Rinus Verweij Fort Asperen de Grenadier Ruud Mosk Collega auteur Foto s/beschrijvingen Sander van den Fortificatieforum Model 6 cm kanon Berg Stichting de Greb http://www.grebbeberg.nl/in Foto en tekst: Vickers dex.php?page=stichting-degreb-introductie Technische dienst Luchtvaart Luchtfoto s Truus Kleijn- Fort bij Vechten Foto s en verhalen Willemse Lunetten aan de Houtense vlakte Veron, vereniging Fort aan de Gagel Foto s van Zendamateurs Website Stichting http://www.fortaandeklop.nl Foto s en tekeningen. fort aan den Klop. Wikipedia De vrije encyclopedie 75