Onderzoek: Gemeenteraadsverkiezingen Publicatiedatum: 7-3- 2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 7000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden van 3 t/m 6 maart 2014, deden 821 stemgerechtigde jongeren mee. De uitslag van de peiling is na weging representatief voor drie variabelen, namelijk leeftijd, geslacht en spreiding over het land. Meer informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eva van Mossevelde: eva.van.mossevelde@eenvandaag.nl en 035-6715809. 1
Samenvatting Jongeren verdeeld over belang jongerenpartijen Jongeren zijn verdeeld over het belang van politieke jongerenpartijen: 40 procent vindt het goed dat er partijen zijn die specifiek de belangen van jongeren vertegenwoordigen, 45 procent vindt dit niet nodig. De ondervraagden die het niet nodig vinden dat er aparte partijen voor jongeren zijn, noemen als belangrijk argument dat politieke partijen er voor iedereen moeten zijn. Zoals een jongere het verwoordt: "De gemeente is er voor iedereen, voor jong en oud. Een 'gewone' partij kan ook prima voor de jongeren opkomen. Politiek draait om idealen, niet om leeftijd." Slechts 11 procent zegt: als er een jongerenpartij meedoet in mijn gemeente, krijgen ze zéker mijn stem. Veel jongeren willen zich eerst goed verdiepen in de standpunten in plaats van automatisch hun stem aan een jongerenpartij te geven. De belangrijkste onderwerpen bij het bepalen van hun stemkeuze zijn onderwijs, economie en werkgelegenheid, en criminaliteit en veiligheid. Gemeentepolitiek staat ver weg Bijna de helft van de ondervraagden (44%) weet nauwelijks waar de gemeenteraad zich mee bezighoudt. Tweederde (64%) zegt dat de gemeentepolitiek verder van ze af staat dan de landelijke politiek. Een derde (31%) weet niet wie de burgemeester van hun gemeente is. De meerderheid (59%) van de ondervraagde jongeren is voor een gekozen burgemeester. Voor online stemmen (34%) en opkomstplicht (27%) is geen meerderheid. 2
Onderzoeksuitslag Op woensdag 19 maart vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Wist je dat er 19 maart gemeenteraadsverkiezingen zijn? Wees eerlijk!:) Ja, dat wist ik 97% Ik wist dat er verkiezingen waren, maar niet waarvoor 1% Nee, dat wist ik niet 2% De volgende vraag is alleen gesteld aan 723 jongeren die (waarschijnlijk) wel gaan stemmen. Wat geeft bij het maken van jouw stemkeuze voor de gemeenteraadsverkiezingen de doorslag: de lokale of de landelijke politiek? De landelijke politiek geeft de doorslag 19% De lokale politiek geeft de doorslag 38% Landelijke en lokale politiek zijn even doorslaggevend 37% Weet ik niet / kan ik niet zeggen 6% Stelling: Ik weet nauwelijks waar de gemeenteraad zich mee bezighoudt. Eens 44% Oneens 53% Geen mening 3% Weet jij wie de burgemeester van jouw gemeente is? Ja 69% Nee 31% In sommige gemeenten doen jongerenpartijen mee aan de verkiezingen. Stelling: Als er een jongerenpartij meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen, krijgen ze zeker mijn stem. Eens 11% Oneens 61% Weet niet 28% Stelling: Het is niet nodig dat er een aparte partij voor jongeren is. Eens 45% Oneens 40% Weet niet 15% In sommige landen kunnen kiezers via internet stemmen, met een ID- kaart en pincode. Voordeel is dat je vanuit huis je stem kunt uitbrengen. Nadeel is dat niemand kan controleren of tijdens het stemmen niet iemand anders meekijkt en bijvoorbeeld druk uitoefent. Stelling: 'Het moet ook in Nederland mogelijk zijn om online te stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen.' Eens 34% Oneens 60% Weet niet 6% 3
In België moet je verplicht stemmen, anders krijg je een geldboete. In Nederland ligt de opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen meestal rond de 50 procent. Stelling: 'Het stemmen voor de gemeenteraad moet verplicht worden in Nederland.' Eens 27% Oneens 67% Weet niet 6% In Nederland wordt een burgemeester benoemd door de koning en minister, na aanbeveling van de gemeenteraad. Sommige politieke partijen zouden liever zien dat de burgemeester rechtstreeks door de inwoners van de gemeente gekozen wordt. Ben je voor of tegen een gekozen burgemeester? Voor 59% Tegen 24% Weet niet 17% Stelling: De gemeentepolitiek staat verder van me af dan de landelijke politiek. Eens 64% Oneens 31% Weet niet 5% Vul aan: ik voel me het meest verbonden met... Mijn buurt 7% Mijn stad of dorp 30% Mijn provincie 6% Nederland 35% Europa 7% De wereld 8% Weet niet 8% Welke onderwerpen vind jij het belangrijkst bij het bepalen van jouw stem voor de gemeenteraadsverkiezingen? Je kan maximaal drie antwoorden aankruisen. Onderwijs 34% Economie en werkgelegenheid 23% Criminaliteit en veiligheid 22% Infrastructuur, verkeer en openbaar vervoer 20% Gezondheidszorg en welzijn 19% Lokale belastingen en lasten voor de burgers 16% Wonen en ruimtelijke ordening 15% Groenvoorzieningen, natuur en milieu 14% Uitgaan en horeca 13% Kunst en cultuur 13% Behoud voorzieningen in dorpen 12% Sport en recreatie 11% Armoedebestrijding 10% Winkelen en koopzondagen 10% Jeugdbeleid 8% Geldbesteding bij grote bouwprojecten 8% 4
Allochtonen en integratie 8% Teveel wet- en regelgeving 6% Ouderenbeleid 5% Overlast hangjongeren 4% Drugs- en coffeeshopbeleid 4% Opknappen van achterstandswijken 3% Kinderopvang 2% Weet ik niet 3% Een ander thema 3% 5