Workshop bosbeheer. Beheerteamdag 2017

Vergelijkbare documenten
Natuurmanagement basis Biotoop Bos dag 1

Uitgebreid bosbeheerplan: Openbare bossen Arendonk 15 februari 2010

Planten in bossen: beheer en biodiversiteit

Werkplan bosbeheer AWD : werkblok 1

Beuk in perspectief. Ervaringen met beuk in het beheer op. Kroondomein Het Loo

Wat is een bos? Aandeel van verschillende taxongroepen voor de soortenrijkdom in gematigde loofbossen

Beheerplan Nimmerdor en Oud Leusden

3.3 Zonering: natuurlijk en functioneel groen

Wat gaan we doen? Biodiversiteit dankzij Kwaliteitshout. Oerboslandschap op zandgronden. Uitlogen bruine bosgrond

De rol van de beuk in de bosontwikkeling

HOLLE WEGEN. module 6

Beheer en behoud cultuurhistorische elementen vs. biodiversiteit

CURSUS Rode bosmier in de dagelijkse beheerpraktijk

Bosbeheer NHD. achtergronden, visie, beheer. Rienk Slings PWN

BIJLAGE 1: gewijzigde bestandsfiches

Cursus Bosbeheer en biodiversiteit WELKOM

Op Kroondomein Het Loo

1. ecologische functie

Bijlage 1 Uitgangspunten van geïntegreerd bosbeheer

Natuurkwaliteit en bosgebruik Natura Rienk-Jan Bijlsma

Voorbeeldvragen Natuurmanagement specialisatie Beleidsadviseur

BIODIVERSITEIT. Welke stappen doorloop je als je een wetenschappelijk onderzoek doet? (kernwoorden)

Beheerplan Bloemendaalsebos

Betaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven. Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden

BIODIVERSITEIT. Groep Welke stappen doorloop je als je een wetenschappelijk onderzoek doet? (kernwoorden)

Samenvatting Proefschrift van Jaap Kuper Sustainable development of Scots pine forests

Beheerstrategie. Golfclub Driene. Opgesteld door: Bosgroep Noord-Oost Nederland Balkerweg 48a 7737 PB Witharen Tel:

STICHTING BEHEER LANDGOED DE KALENBERG

Addendum Natuurtoets Natuurbeschermingswet. Aanpassing fietspad Rozendijk; kruising Bakkenweg Westerslag

Praktijkvoorbeelden van bosbeheer in Vlaanderen en Nederland FOTO LEO GOUDZWAARD

Voorbeeldvragen Natuurmanagement specialisatie Boswachter

Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout

Cultuurhistorisch natuurbeheer kan!

Visie onderhoud Bospark De IJzeren Man

Staatsbosbeheer vernielt onze bossen, vindt een ouddirecteur. Ze maken mooie bossen lelijk

Starters in het bosonderzoek Gorik Verstraeten Bart Muys, Jakub Hlava, Kris Verheyen. Margot Vanhellemont. Inleiding

Notitie beoordeling houtwal

Vegetatie van loof- en gemengde bossen,

Buitenplaats De Dennehoek

Tiny Forest; levert het iets op?

2Bconnect Ecologie en bedrijventerreinen

Bossen ingedeeld in zes bostypen. Centrum Hout. Centrum Hout Postbus 1380, 1300 BJ Almere Westeinde 8, 1334 BK Almere-Buiten

INLEIDING 2 PLANNING EN ORGANISATIE 3 DEEL A: EVALUATIE DEEL B: DEELGEBIEDEN 7 OVERIGE BOSGEBIEDEN 11 DEEL C: ALGEMENE EN FINANCIËLE ZAKEN 13

WERKPROTOCOLLEN VOOR WERKZAAMHEDEN IN HET KADER VAN BESTENDIG BEHEER EN ONDERHOUD.

Beheer van duinbossen

REPORTAGE: HOPPER JEUGDVERBLIJF MERKENVELD, LOPPEM (ZEDELGEM)

Natuurstreefbeelden bos. Natuurmanagement: natuurstreefbeelden bos

Natuurontwikkelingsplan, Beerens BV. Pastoorsmast 3 en 5 te Nuenen. Rapportnummer

STICHTING BEHEER LANDGOED DE KALENBERG

Natuur- en bosbeheer. Ervaringen van boswachter Marc Struelens Regio Meerdaal

Loof-en naaldbomen. Naam :

Collectief Waddenvogels. Pakket Terschellinger elzen- en geriefhoutsingel

Aanvraag van een kapmachtiging voor bomen en struiken in een privébos

BOSONTWIKKELING. Inleiding

Bosgroep IJzer en Leie. Bosgroep Ijzer en Leie 1

module 2 ECOLOGISCHE & BEHEERPRINCIPES

Beheerstrategie Golfclub Driene

Programma. Bosbeheer en lanen. Mark van Benthem, Stichting Probos

Ons kenmerk U Datum Uw brief Beh. door H. C.A. de Groen

Aanvraag van een kapmachtiging voor bomen en struiken in een privébos

Toekomst voor eeuwenoud bos Samenvatting van het beheerplan Norgerholt Concept

Vijftien jaar lang inventariseren met Woodstock en Syhi

Toetsing en begrenzing Ecologische HoofdStructuur binnen het plangebied Zeven Geitjes en omgeving te Tilburg

Vegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem. Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR

Bossen in Vlaanderen

Rob van der Burg 6 april 2017 Vochtige bossen Tussen verdrogen en nat gaan

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

Bos en struweel. Module 4

Inhoud. Doelstelling. Vernieuwend door combinatie succesfactoren. Werkpakketten & activiteiten WP1: Projectmanagement 27/02/2015 2

Bos in de Rijntakken. Jaap Ex. Projectleider beheerplannen Natura 2000 Rijntakken en Loevestein Provincie Gelderland

Herintroductie in de praktijk. Soorten gaan achteruit. Soorten gaan achteruit. Herintroductie. Herintroductie

Bijlagen. 6 Bijlagen

Beheerplan Natuurbegraafplaats Heidepol

Maatregelen voor bosherstel

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

Het Nederlandse bos in cijfers

Aanvraag van een kapmachtiging voor bomen en struiken in een privébos

Douglas: niet alles goud dat er blinkt

ECOLOGIE RECREATIETERREINEN

Beheerplan landgoed Nieuw Cruysbergen

Esdoorn een probleem??

Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen

Aanbevelingen voor beheer van erfgoed in (onderzochte) bos. Stichting Probos zet zich in voor duurzaam bosbeheer en duurzame bosketens.

Uitgebreid bosbeheerplan voor het provinciaal domein Puyenbroeck. openbare consultatie

HOOGWAARDIGE VEGETATIE NA BEBOSSING VAN LANDBOUWGRONDEN. Luc De Keersmaeker Eindhoven, 16 maart 2014

Hedendaags beheer van historische dreven en wegbeplantingen

Inheemse plantensoorten versus exoten. Stellingen. Definities 08/02/2012. Workshop Inheemse plantensoorten versus exoten, Marco Hoffman, PPO

milieu. mens voor beïnvloedt. Tijdens dit

Resultaten. Toelichting abundatiekaart en aantalsschatting Zwarte Specht Veluwe. Henk Sierdsema, Sovon Vogelonderzoek Nederland.

Mogelijkheden en beperkingen voor de ontwikkeling van schrale graslanden en zomen in een bosomgeving

Integraal Beheerplan Bosgebied Berg

Houtoogst in relatie tot nutriëntenvoorraden in bossen op droge zandgronden

Bosbeheer voor reptielen en amfibieën. Jeroen van Delft

LANDSCHAPPELIJK INPASSINGSPLAN ACCOMODATIE DE KASTANJES

Flora van naaldbossen,

Overzicht broedperiode 1) en voorkeur broedgebied (bos)vogels.

Doel Met de antwoorden kan de gemeente Wageningen een algemeen beeld formuleren van de groenbeleving door de bewoners van Wageningen Hoog.

Transcriptie:

Workshop bosbeheer Beheerteamdag 2017

Consulent bosbeheer

Bosbeheer Elke boom heeft de functie om gekapt te worden

Natuurwaarde bos? Wat bepaalt de natuurwaarde? Wat bepaalt de natuurwaarde van een bos?

Bosbeheer door de eeuwen heen +-6000 jaar geleden uitgestrekte bossen in onze gebieden Mens beïnvloedde bos Kappen, maaien (bramen), begrazen, Grote ontbossingen (Romeinse tijd, WO, )

Diepenbeek (Ferr.1777-VDM 1846)

Veel nieuw bos Bepaalde soorten ontbreken Bv salomonszegel, boshyacint, adelaarsvaren, blauwe bosbes, dalkruid, etc. Deze soorten koloniseren heel traag (20-100m per eeuw) en fragmentatie vormt een zeer grote barrière

Bosbeheer Zoniën: 4400 ha Bosland: 4679 ha Brede Zeyp: 35 ha Willekensberg: 60 ha Bialowieza: 100.000 ha

Multifunctioneel bosbeheer Ecologie Recreatie Productie

Huidige streefdoelen in onze bossen Ecologische doelen Creëren van structuur Dood hout Dikke bomen met holtes Diversiteit brengen in de boomsoorten Open plekken (permanent of verjonging) Bosrandbeheer Recreatieve doelen Recreatie binnen het draagvlak vh bos Esthetiek v/h bos behouden/bevorderen (Economische doelen) Potentiële inkomsten uit bosbeheer

Structuur in het bos

Structuur in het bos Gelaagdheid o Boomlaag, struiklaag, kruidlaag o Verschillende fases: Jonge fase - Aftakelingsfase Diversiteit in boomsoorten

Dood hout Staand en liggend Voldoende grote diameter Verschillende rottingsstadia

Dood hout

Diversiteit in bomen = diversiteit in beestjes

Diversiteit in bomen = diversiteit in beestjes

Open plekken Biodiversiteit in bos nood aan open plekken Flora langs boswegen Dagvlinders gebonden aan open plekken in bos bvb. kleine ijsvogelvlinder, Van nature door storm, ziektes, wildschade In onze bossen beperkt Permanent of tijdelijk: Beheer nodig, terugzetten van de successie

Bosrand Geleidelijke overgang van bos naar lage begroeiing met kruiden Mantel-zoom Beheer nodig voor instandhouding

Recreatie

Recreatie Zoeken naar ruimte en evenwicht tussen noden verschillende gebruikers Behouden voldoende rustplaats voor fauna

Economisch Producten uit bosbeheer => bron van inkomsten Brandhoutverkoop Dunning

Bosbeheermaatregelen Toekomstboommethode Groepenkap Verjonging toelaten Omvorming van monotone naaldhoutbestanden Evt. met heraanplanting (bvb. bij Amerikaanse eik) Kaalkap

Bedrijfsvormen Hooghout Enkel ingrijpen in boomlaag Hakhout Terugzetten van hout op stobbe ( struiklaag) Omlooptijd (5-10 jaar, afhankelijk van de soort) Creëren van dynamiek, variatie in licht Habitat voor soorten als fitis, spotvogel, tuinfluiter, Middelhout Onderetage van hakhout Overstaanders: opgaande bomen

Exoten

stel: zomereik en geen exoot te bespeuren Wat doe je?

Je jeugd bepaalt je leven

Niets doen?

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Bialowieza: de referentie

Tilia!!!!! Bij de beoordeling van de standplaats moet er wel rekening mee worden gehouden dat er sprake kan zijn geweest van een degradatiespiraal ten gevolge van beheerkeuzes in het verleden. Waar gebruik van donkere, verzurende boomsoorten al heeft geleid tot verarming van de bodem en van de kruidlaag, kiest de beheerder op basis van de aanwezige plantensoorten en het humusprofiel bij opstandwisseling al snel voor een robuuste zuurresistente boomsoort. Bodem en vegetatie degraderen vervolgens nog verder en zo gaat het maar door In ons land zijn op intermediaire groeiplaatsen inderdaad vrijwel overal uitsluitend eik, beuk en naaldbomen aangeplant. Het humusprofiel en de ondergroei zijn dan kenmerkend voor een arm bosmilieu en de beheerder is zich er doorgaans niet van bewust dat op zijn ogenschijnlijk arme bosbodem de ontwikkeling van een veel soorten- en bloemrijker bos mogelijk is.

Dank voor uw aandacht