Urologie Hydrocele/Spermatocele In overleg met uw arts heeft u besloten een hydrocele of spermatocele operatie te ondergaan. Deze operatie is een ingreep aan het scrotum (balzak). Een hydrocele (hydros=water, cele=holte) is een goedaardige zwelling door toename van waterig vocht rond de testis (zaadbal). Deze komen zeer geregeld voor en hoeven meestal niet behandeld te worden. Een spermatocele is een holte gevuld met spermacellen. Een spermatocele is vaak los van de zaadbal te voelen, terwijl bij een hydrocele de zaadbal binnen in de vochtophoping zit. Een hydrocele of spermatocele kan nooit kwaadaardig worden als er niets aan gedaan wordt. Hoe ontstaan deze aandoeningen? Hydrocele Normaal worden de zaadballen omgeven door een met vocht gevuld vlies waarbinnen de zaadbal kan bewegen. Onder bepaalde omstandigheden, zoals een trauma (ongeval) of infectie, maar heel vaak ook zonder aanwijsbare oorzaak, neemt de hoeveelheid vocht rond de bal sterk toe. Zo ontstaat een hydrocele. Soms ontstaat een hydrocele ook als reactie op een gezwel of ernstige ontsteking. Het is dan belangrijk dat de oorzaak van de hydrocele verder onderzocht wordt. Meestal is een lichamelijk onderzoek voldoende, soms is een echografisch onderzoek van de balzak nodig. Vaak zijn hydrocele s klein en zacht aanvoelend, soms kunnen zij groot worden tot wel 15 cm in doorsnede. Deze informatie voor patienten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Jeroen Bosch Ziekenhuis / www.jeroenboschziekenhuis.nl (URO-018, uitgave februari 2017)
Spermatocele Spermatocele ontstaat vanuit de bijbal. Het zaadvocht dat in de zaadbal wordt gevormd, wordt naar de bijbal getransporteerd waar verdere rijping plaatsvindt. Vanuit de bijbal gaat het zaadvocht via de zaadleider richting prostaat. De bijbal bestaat uit talrijke kleine verzamelbuisjes. Soms ontstaat er een verwijding van zo n buisje omdat het zaadtransport niet vlot verloopt (bijv. bij ontsteking of ongeval). Vaak blijft zo n verwijding klein, maar soms wordt deze groter en dan ontstaat een spermatocele. Een hydrocele of spermatocele gaat meestal niet vanzelf weer weg. Ze geven meestal geen klachten: ze zijn pijnloos en vaak niet groot. Vaak hoeven ze dan ook niet behandeld te worden. Soms worden ze echter zo groot dat ze hinderlijk worden en klachten geven door kleding of bij bepaalde activiteiten. Soms wordt het cosmetisch aspect als storend ervaren. Kunt u op de vastgestelde opnamedatum niet komen? Belt u dan zo snel mogelijk, maar uiterlijk een werkdag voor de opnamedatum, naar de polikliniek. Bent u de dagen voor de operatie/behandeling erg verkouden? Moet u veel hoesten of heeft u koorts? Neemt u dan minimaal 24 uur van tevoren contact op met de polikliniek. Hoe bereidt u zich voor? PreOperatieve Screening (POS) Om u goed en veilig voor te bereiden op de operatie, bezoekt u enige tijd voor de operatie de afdeling Preoperatieve Screening. U krijgt hiervoor een afspraak. Op de POS heeft u een gesprek met een intakeverpleegkundige en een anesthesioloog. Ook krijgt u een kort lichamelijk onderzoek. Op www.jbz.nl/anesthesiologie kunt u meer lezen over de verdoving en bewaking tijdens de operatie. Als u hierover vragen heeft, kunt u deze bespreken tijdens uw bezoek aan de POS. Op de POS krijgt u een informatieboekje mee. Hierin leest u praktische informatie die u kan helpen bij de voorbereiding op de opname. Om u voor te bereiden op het gesprek kunt u kijken op de website: www.jbz.nl/pos. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 2 van 5
Nuchter zijn Voor de operatie moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u vanaf een bepaald tijdstip niets meer mag eten en drinken. U krijgt hierover instructies van bureau Opname. Bloedverdunnend medicijnen Gebruikt u bloedverdunnende middelen (Sintrom, Marcoumar, acetosal)? Dan moet u dit met uw arts overleggen. U moet enige dagen voor de ingreep stoppen met deze medicijnen. Acetosal (Ascal) wordt meestal 7 dagen voor de ingreep gestopt. Wat neemt u bij ieder bezoek mee? Uw geldig legitimatiebewijs (geldig paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of vreemdelingenkaart). Uw patiëntenpas van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Uw Actueel Medicatie Overzicht (AMO). Het is voor uw arts belangrijk te weten welke medicijnen u thuis gebruikt. Uw apotheek kan dit overzicht voor u uitprinten. Vraag hierom kort voordat u het ziekenhuis bezoekt. Wat gebeurt er bij de ingreep? Als een spermatocele of hydrocele behandeld moet worden, gebeurt dat door een operatieve ingreep. De uroloog maakt een snede in de balzak, via deze snede worden de bal en bijbal geinspecteerd en de hydrocele of spermatocele verwijderd. De huidwond wordt met oplosbare hechtingen gesloten. De ingreep kan vaak in dagbehandeling of tijdens een korte opname gedaan worden. U krijgt algehele narcose of een ruggenprik (regionale anesthesie). Hoe lang duurt de ingreep? De ingreep duurt ongeveer 30 minuten. Zijn er bijwerkingen of risico s? Soms ontstaat er na de ingreep een bloeduitstorting, overmatig pijn in het wondgebied of een infectie. Een blauwverkleuring van de balzak komt geregeld voor en hoeft niet behandeld te worden. De hydrocele komt bijna nooit terug. Na een spermatocele operatie is het mogelijk dat een nieuwe spermatocele ontstaat. Van belang is dat de bijbal verantwoordelijk is voor transport van zaadcellen tussen zaadbal en prostaat. Daarom is het altijd mogelijk dat een operatie aan een bijbal, zoals bij een spermatocele, een afsluiting van dit transportsysteem veroorzaakt. Sterilisatie aan de geopereerde zijde zou het gevolg kunnen zijn. Daarom moet terughoudend worden gehandeld met behandeling van spermatoceles als er nog een kinderwens is. Bij een hydrocele operatie is bovenstaand niet van toepassing. Wat gebeurt er na de operatie? Als u voor de operatie bloedverdunnende middelen gebruikte, mag u hier weer mee starten na overleg met uw uroloog. Controle Er wordt voor u een controle afspraak gemaakt bij de arts, ongeveer zes weken na de operatie. Wanneer er eerder problemen zijn kunt u telefonisch contact opnemen met de polikliniek Urologie. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 3 van 5
Herstel thuis In de eerste periode thuis kunt u last hebben van de volgende klachten en verschijnselen: De balzak kan na de operatie nog een tijdje gezwollen en/of blauw/rood zijn. Dit verdwijnt vanzelf. De wond kan nog wat wondvocht lekken en rondom de hechtingen kan het wat gezwollen zijn, ook dit is normaal. De gebruikte hechtingen zijn meestal van oplosbaar materiaal en verdwijnen na ongeveer drie tot vier weken. Leefregels en adviezen U mag thuis gewoon douchen. Als de hechtingen verdwenen zijn mag u ook baden. Draag zo mogelijk een strakke onderbroek, overdag eventueel met een strakke zwembroek daarover om pijn en zwelling aan de balzak te verminderen. Het is verstandig de eerste week geen zware dingen te tillen en de eerste twee weken niet te zwemmen, te fietsen of te sporten. Ook geslachtsgemeenschap wordt de eerste twee weken afgeraden. Voor wondpijn kunt u paracetamol 500 mg gebruiken (maximaal vier keer per dag twee tabletten), tenzij de arts anders heeft geadviseerd, Heeft u nog vragen? In deze folder kunt u lezen hoe deze ingreep meestal verloopt. Het kan zijn dat in uw geval de ingreep wat anders verloopt. De arts kan soms voor een andere behandelingsmethode kiezen, die beter past bij uw situatie. Aan het begin van de ingeep zal de arts u vertellen wat er gaat gebeuren. Wanneer u op dat moment nog vragen heeft, kunt u deze ook aan hem stellen. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u op werkdagen contact opnemen met de polikliniek Urologie (073) 553 60 10 Heeft u vragen of problemen na de ingreep? Neemt u de eerste dagen na ontslag gerust contact op met verpleegafdeling Urologie, telefoonnummer (073) 553 67 00. Zij zijn ook bereikbaar in de avond, nacht en in het weekend. Een van de verpleegkundigen zal uw vraag dan proberen te beantwoorden of de dienstdoende uroloog inschakelen. In de avond, nacht of het weekend kunt u eventueel ook bellen met de afdeling Spoedeisende Hulp, telefoonnummer (073) 553 27 00. Tijdens kantooruren kunt u contact opnemen met de polikliniek Urologie, telefoonnummer (073) 553 60 10 Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 4 van 5
Wanneer neemt u contact op? Als de balzak erg gezwollen blijft. Als de balzak erg warm en gespannen (pijnlijk) aanvoelt. Als u koorts krijgt. Als de wond erg rood wordt, dik en gespannen voelt. Meer informatie Voor meer informatie over de afdeling Urologie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis en over urologische onderzoeken en behandelingen kunt u kijken op: www.jbz.nl/urologie Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 5 van 5