1 Infobrochure de Zwier - Multi Functioneel Centrum Sporen De Zwier, een onderdeel van MFC Sporen Geldenaakse baan 428 3001 Heverlee 016/38.76.10 0492/58.07.73 zwier@sporen.be Hallo, In dit boekje willen we je wat vertellen over de Zwier. Wat je van ons mag verwachten en wat wij van jou verwachten. Wat je rechten zijn en hoe je inspraak krijgt. Lees het eens en bespreek het misschien met je ouders of mensen die voor jou belangrijk zijn. De Zwier is een plek van waaruit we 20 gezinnen begeleiden bij de opvoeding van kinderen en jongeren. We doen dit steeds samen met de ouders, zij staan centraal want zij kennen hun gezin en de noden van hun gezin het best. Dat de Zwier een onderdeel is van het MultiFunctioneel Centrum Sporen zou voor ons allen alleen maar voordelen mogen opleveren. Maar wat is eigenlijk een MFC? Vroeger konden in de Zwier alleen kinderen en jongeren terecht die ook in de leefgroep bleven slapen. Nu is er ook plaats voor kinderen en jongeren die alleen na school langskomen om mee te eten, of voor studiebegeleiding, of voor activiteiten in de schoolvakanties. Daarnaast is er ook plaats voor een tiental gezinnen waarvan de kinderen niet in de Zwier komen, maar waar er alleen thuisbegeleiding is.
2 Het voordeel van deze drie werkvormen onder één dak te hebben is dat we ook makkelijker dan vroeger kunnen overstappen van de éne vorm van hulpverlening naar de andere, zo n overstap noemen we een schakeling. Enkele voorbeelden: Jan woont nog thuis bij zijn ouders, wekelijks komt er een hulpverlener langs om met het gezin in gesprek te gaan. Recent lopen de ruzies tussen Jan en zijn ouders hoog op en vraagt Jan of hij even buiten het gezin kan verblijven. Binnen het MFC is het dan mogelijk dat Jan voor 1 of 2 weken op time-out komt in de leefgroep. Ook tijdens de opname blijft de hulpverlener nog minstens één maal per week langs komen in het gezin. Leen verblijft al een jaar in de Zwier, tijdens de week slaapt ze in de leefgroep, in het weekend afwisselend bij papa en mama. Er is ook een hulpverlener die wekelijks contact heeft met mama en papa. Thuis is er al heel wat veranderd, mama leerde duidelijke boodschappen te geven aan haar dochter en Leen wordt veel minder snel boos dan vroeger. Misschien is het tijd om meer thuis te zijn dan alleen de weekends. Binnen het MFC kan dit, Leen kan enkel nog op dinsdag en donderdag in de leefgroep slapen. De andere dagen komt ze nog wel haar huiswerk maken in de Zwier maar gaat ze nadien thuis slapen. Enkele maanden later kan Leen terug volledig bij mama gaan wonen, er komt dan alleen nog iemand één keer per week langs. Soms is het nodig dat kinderen voor een langere periode ergens buiten het gezin kunnen verblijven. Dit kan om allerlei redenen zijn: conflicten tussen ouders of tussen ouders en kinderen, ouders die de zorg van de kinderen even niet meer aankunnen, kinderen die na een verblijf in een behandelingscentrum nog een tussenstap nodig hebben voor ze weer naar huis kunnen. Ook voor deze jongeren is er een plek in de Zwier. Een verblijf in de Zwier kan een rust- en een groeipunt zijn van waaruit je weer opnieuw kan vertrekken, naar huis of naar een andere leefgroep.
3 Wij gaan proberen om samen met jou aan de problemen te werken die je bij jezelf of in je omgeving ondervindt. In de vorige zin staat samen met jou. Dat wil zeggen dat we veel belang hechten aan wat jij zelf vindt van je eigen situatie en van hoe er met jou wordt omgegaan. We willen dit ook samen met je ouders doen, ook als je in de leefgroep zou verblijven blijven zij betrokken en nemen ze nog heel wat beslissingen over jou. Neem deze brochure eens rustig door en als er nog dingen onduidelijk zijn kan je steeds terecht in de leefgroep (016/38.76.10). Ook als je het met iets niet eens bent horen we het graag. Het team van de Zwier Heb je vragen dan is er hier plaats om ze op te schrijven
4 1. Voor wie is de Zwier er? In de Zwier worden 20 gezinnen begeleid die ons doorverwezen zijn door het Comité Bijzondere Jeugdzorg of de Jeugdrechtbank. Er zijn drie werkvormen: de leefgroep, het dagcentrum en de thuisbegeleiding. We willen zoveel mogelijk thuis begeleiden. Het is echter niet altijd mogelijk dat iedereen de hele tijd thuis woont, daarom is er de mogelijkheid om jongeren tijdelijk residentieel of naschools op te vangen. De leefgroep van de Zwier is een verticale gemengde leefgroep d.w.z. dat er jongens en meisjes verblijven van verschillende leeftijden. In de Zwier kunnen jongens en meisjes tussen 6 en 18 jaar terecht. De meeste jongeren verlaten de leefgroep voor ze 16 zijn, voor ieder apart wordt er gekeken wat het beste is. Jongens mogen maximum 13 jaar zijn bij hun opname in de Zwier, meisjes zijn meestal niet ouder dan 14 bij opname. Soms zijn er ook broers en/of zussen die samen in de Zwier zitten. Er blijft steeds de mogelijkheid om in de weekends of meerdere nachten per week naar huis te gaan. Dit wordt samen afgesproken met de consulent. Overdag gaan de jongeren van de Zwier naar school. Wens je meer informatie dan kan je die vinden in de infobrochure van de leefgroep. Bij een dagcentrumbegeleiding kan een jongere na school terecht in het de Zwier tot 19u. Daar kan je huiswerk maken, avond eten en leren omgaan met leeftijdsgenoten in groep. Je hebt ook een vertrouwenspersoon, een individuele begeleider die gesprekken met je voert. Voor sommige gezinnen is een opname in de leefgroep niet nodig. Eén keer per week komt er een begeleider van de Zwier in je gezin langs om samen te zoeken naar hoe het beter kan lopen voor jou en je gezin.
5 2. Wie werkt er in en rond de Zwier? In de leefgroep van de Zwier werken zes opvoeders of begeleiders, waarvan één teamcoördinator. Daarnaast zijn er ook vier trajectbegeleiders, dit zijn de mensen die in de gezinnen langsgaan. Vaak zijn er ook stagiairs in de groep aan het werk. Er zijn elke weekdag twee of drie begeleiders in de leefgroep, één van hen blijft ook slapen. In het weekend en in de vakanties is er meestal maar één begeleider. Eén van die begeleiders is je persoonlijke begeleider of IB. Alle kinderen uit de leefgroep en het dagcentrum hebben een IB of individuele begeleider die speciaal aandacht heeft voor jou en die er samen met je ouders voor zorgt dat alle praktische dingen voor jou in orde zijn. Er is regelmatig een IB-gesprek, dan kan je samen met je IB je situatie bespreken, je vragen stellen of misschien door samen iets te maken werken aan je problemen. Je IB zorgt ook voor contacten met je school liefst samen met je ouders. Verder gaat hij of zij soms ook mee op gezinsgesprek en is er regelmatig contact tussen je IB en je ouders. De gezinsbegeleider, die we bij ons trajectbegeleider noemen, heeft minstens één keer per week een gesprek met je ouders of andere personen die voor jou belangrijk zijn. Soms ben je zelf ook bij zo n gezinsgesprek samen met je individuele begeleider. In deze gesprekken wordt er met je ouders gepraat om samen oplossingen te zoeken voor de moeilijkheden die jullie als gezin tegenkomen. De trajectbegeleider zorgt ook voor de contacten met de consulenten van het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg en de Jeugdrechtbank. Waar de jongere ook verblijft, in het dagcentrum, de leefgroep of thuis, de trajectbegeleider blijft de hele tijd dezelfde. Verder werken er in de leefgroep ook huishoudkrachten, zij zorgen voor lekker eten, propere kleren, nette lokalen. Er zijn ook nog klusjesmannen die dingen komen repareren en verfraaien. En in het grijze gebouw voor ons huis werken er nog een heleboel mensen die zorgen voor de administratie en de boekhouding. In dat gebouw zijn ook de kantoren van de directeurs en de teambegeleiders.
6 3. Je dossier en je rechten Voor alle kinderen van de Zwier maken we een apart dossier. Alles wat we opschrijven over jou en je gezin komt in dit dossier. Voor de jongeren die in de leefgroep aanwezig zijn, schrijven de opvoeders elke avond in een boek kort op hoe het met je ging die dag, of waar ze aan moeten denken voor de volgende dagen. (de individuele nota s) Daarnaast is er ongeveer om de twee maanden een vergadering waarop je IB, de trajectbegeleider en de teamcoördinator praten over hoe het met je gaat, hoe het met je gezin gaat en wat we plannen om je verder te helpen. Je IB zal met jou bespreken waarover deze vergadering (het driehoeksoverleg) gaat. Met alle opvoeders samen en de trajectbegeleider hebben we ook wekelijks een teamvergadering, ook daar kunnen dingen over jou en je gezin besproken worden. Wanneer je pas gestart bent in de Zwier, zullen de begeleiders de eerste maand met jou en je familie uitzoeken wat jullie belangrijk vinden om aan te werken, dit noemen we doelstellingen. Deze zullen we opschrijven in een individueel handelingsplan. De consulent van de jeugdrechtbank of het comité zegt wat er terug in orde moet zijn. Ook de verwachtingen van de consulent komen in het individueel handelingsplan. Om de zes maanden is er een evolutievergadering, dan zitten jij en je ouders of andere belangrijke figuren en je consulent, samen met je IB en de trajectbegeleider. Op deze vergadering doen we eigenlijk hetzelfde als op het driehoeksoverleg: hoe was het de voorbije periode, hoe is het nu, zijn de doelstellingen bereikt en wat willen we gaan doen in het komende halfjaar. We zetten al deze informatie in een evolutieverslag. We willen vooral van jou en je ouders weten wat jullie willen, we zetten dit ook in het verslag. Ben je het niet eens met iets wat wij schrijven dan zetten we jouw mening erbij. De nieuwe doelstellingen zetten we in een nieuw handelingsplan.
7 Dus al die dingen die besproken worden komen in jouw dossier. We zeggen steeds tegen jou wat er in de verslagen staat en waarom het er in staat. Enkel de begeleiders van de leefgroep en de trajectbegeleiders mogen in dit dossier kijken en lezen, ze mogen ook niet zomaar tegen een vreemde over jou vertellen, dat heet beroepsgeheim. Als we vinden dat het toch nodig is om iemand iets over je te vertellen, bv. je leerkracht of een dokter of therapeut, dan vragen we eerst toestemming aan jou en je ouders. Dit heet privacy. Jij en je ouders mogen steeds vragen om je dossier te lezen en we zullen jullie dan ook uitleg geven over alles wat er geschreven staat. Als je niet wil dat je papa of mama of iemand anders bepaalde dingen leest, dan zorgen we daarvoor. Ook je papa of mama mogen vragen om sommige zaken niet aan jou te laten lezen. Dit heet vertrouwelijk. Als je dus in je dossier wil lezen moet het soms nog wat op orde gebracht worden. Daarvoor hebben we maximaal 15 dagen nodig, en dan kan je jouw dossier inkijken. Wanneer je in je dossier iets leest wat je niet juist vindt, dan noteren we dat bij in je dossier. Je mag ook steeds vragen om zaken in je dossier te noteren of om documenten in je dossier te steken. Als jongere binnen de Bijzondere Jeugdzorg heb je rechten, deze staan in het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige (dit is een moeilijke naam voor een wet die uitlegt wat de rechten van een kind zijn als hij of zij geholpen wordt in de Bijzondere jeugdzorg). Er is het recht om goed behandeld te worden, het recht op een eigen dossier, het recht op zakgeld voor de jongeren uit de leefgroep, het recht op inspraak en recht op je eigen mening. Je belangrijkste recht is dat iedereen moet doen wat voor jou het beste is. Met andere woorden, wanneer er beslissingen worden genomen staat wat het beste is voor jou altijd bovenaan. Meer uitgebreide uitleg vind je terug in de Brochure rond het Decreet Rechtspositie van de minderjarige dat je bij de opstart van je begeleiding krijgt. Er is ook een brochure voor de ouders.
8 4. Jouw mening telt Hulp nodig hebben is niet altijd even plezierig. Je kan de indruk hebben dat alles over jouw hoofd heen wordt beslist, en dat je zelf niet veel te vertellen hebt over je eigen leven. Zoals je al gelezen hebt wordt je mening wel gevraagd in de Zwier. We vinden het belangrijk dat er naar je geluisterd wordt en dat je sommige zaken over jezelf en over je begeleiding wel mee kan beslissen. Er zijn verschillende mensen bij wie je terecht kan, en speciale momenten waarop we extra aandacht schenken aan jouw mening. Je kan zeker terecht bij je trajectbegeleider. Of bij onze teamcoördinator, de eindverantwoordelijke van de Zwier Voor de jongeren van de leefgroep en het dagcentrum maakt de individueel begeleider tijd voor hen vrij. (Zie punt 2. Wie werkt er in en rond de Zwier?) Eveneens houden we voor hen elke maand een groepsgesprek. De bedoeling hiervan is om een aantal dingen te bespreken die niet meteen met hun persoonlijk te maken hebben, maar wel met heel de groep. Ze kunnen hierop puntjes ter sprake brengen die zijzelf belangrijk vindt, dingen bespreken waarmee zij het niet eens zijn, meningsverschillen uitpraten tussen opvoeders en jongeren... Eén maal per jaar organiseren we een groepsdag, dan vergaderen we een hele dag met alle bewoners van de Zwier, het moment voor nieuwe ideeën rond inrichting, regels, voeding en activiteiten. Als je klachten hebt, of bedenkingen bij de werking van de Zwier, kan je ook terecht bij je consulent van het Comité Bijzondere Jeugdbijstand of de Jeugdrechtbank. Je kan haar/hem een brief schrijven, bellen of vragen om een gesprek.
9 In Vlaanderen bestaat er de JO-LIJN. Dat is een gratis telefoonnummer van het ministerie waarop je (anoniem als je dat wilt) terecht kan met allerlei problemen en klachten over de Bijzondere Jeugdbijstand. Je kan daar met iemand de problemen bespreken die je ondervindt bij je plaatsing. Het nummer van de JO-LIJN is 0800/900 33. Verder zijn er de kindertelefoon, tele-onthaal, politie, het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling,... waarbij je terecht kan bij ernstige problemen. 5. De mening van je ouders telt We willen vooral samen met de ouders werken. Via gezinsgesprekken, telefonische contacten en gezinsactiviteiten willen we je ouders maximaal blijven betrekken bij je opvoeding. Enkele keren per jaar nodigen we de ouders uit voor een activiteit, we maken dan ook een praatje over wat zij van de Zwier vinden en wat we zouden kunnen verbeteren.
10 Sporen VZW De Zwier is een onderdeel van de organisatie Sporen. Binnen Sporen zijn er 7 residentiële (d.w.z. dat jongeren er blijven slapen) leefgroepen, waarvan drie binnen het MFC Sporen. Daarnaast is er nog een dienst thuisbegeleiding en een dienst crisishulp aan huis. Een grote groep mensen dus, die allemaal werken met kinderen en gezinnen die het even moeilijk hebben. Ligging en bereikbaarheid Ligging: De Zwier Geldenaaksebaan 428 3001 Heverlee 016/38.76.10 0492/58 07 73 Op hetzelfde adres is ook het administratief gebouw van Sporen, te bereiken op het telefoonnummer 016/38.76.00. Bereikbaarheid: Met de auto of fiets vanuit Leuven: Op de Ring rond Leuven (de Vesten) neem je aan de Parkpoort de Geldenaaksebaan (verlengde van de Parkstraat). Dit is de straat aan Sportoase. Een hele tijd rechtdoor volgen tot op je rechterkant net voorbij een grote Peugeot-garage een modern grijs gebouw ziet, dit is het administratief gedeelte. Met de Zwier wonen wij in het grote rode huis daarachter.
11 Met het openbaar vervoer: De Zwier is met het openbaar vervoer vanuit Leuven te bereiken via bussen van de Lijn. Er is een bus om de 15 minuten. Bus 4 richting Haasrode Bus 5 richting Vaalbeek Bus 6 richting Meldert Telkens afstappen aan de halte Sterrekens, dit is de halte bij het verlaten van het industrieterrein. Met de auto via de autostrade: Afrit 23 is de afrit Bierbeek, Haasrode, Blanden (E 40, Brussel Luik, de afrit na de afrit Leuven - E 314). Er is een parking voorzien achter het OCMW gebouw, met als toegangsweg het straatje tussen het OCMW gebouw en de HILTI-winkel.