INFOBROCHURE LICHT EN LIEFDE Hulp en ondersteuning als u blind of slechtziend bent Maatschappelijke zetel: Oudenburgweg 40, 8490 Varsenare tel. 050 40 60 50 info@lichtenliefde.be Algemeen rekeningnummer: BE03 4747 0637 8184 (giften belastingvrij vanaf 40 euro op jaarbasis) Website: www.lichtenliefde.be (Editie mei 2016)
WAT DOET LICHT EN LIEFDE? Al sinds 1923 zet Licht en Liefde zich in: om de blinde en slechtziende mensen in Vlaanderen en Brussel alle hulp te bieden die ze nodig hebben; om de samenleving te bewegen naar integratie en inclusie. Vandaag is Licht en Liefde een netwerk waarin blinde en slechtziende personen, professionele hulpverleners van allerlei organisaties en veel vrijwilligers enthousiast samenwerken. Samen lukt het immers zoveel beter om de diverse vragen en noden goed te beantwoorden. Ook KMBS, de Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden (ontstaan in 1891), maakt sinds 2008 deel uit van het netwerk Licht en Liefde. Licht en Liefde heeft een breed aanbod en een grote expertise, onder meer op het vlak van: actie activiteiten advies algemeen sociaal werk begeleiding thuis en op het werk belangenverdediging belevingsactiviteiten dagcentrum documentatie en informatie empowerment ergotherapie 2
ervaringsdeskundigen heroriëntering hulpmiddelen voor het dagelijks leven inclusie informatietechnologie ledenbeweging leesondersteuning lichtadvies low-vision mobiliteit netwerking onderwijs ontmoeting opleiding psychologische ondersteuning revalidatie sensibilisering technologische hulpmiddelen tijdschriften in aangepaste vorm toegankelijkheid vakanties en jeugdkampen vorming, training en opleiding vrijwilligerswerking website-screening wonen zelfhulp Licht en Liefde heeft samenwerkingsovereenkomsten met diverse organisaties, in het kader van revalidatie, thuisbegeleiding en het Vlaams Senioren Oogpunt (alternatieve zorgvormen voor kwetsbare ouderen). 3
LICHT EN LIEFDE, DAT IS: uw VLAAMSOOGPUNT, waar u met al uw vragen en problemen terecht kunt.. p. 5 VeBeS, de warme vereniging die u activiteiten aanbiedt en uw belangen verdedigt... p. 6 BLINDENZORG LICHT EN LIEFDE, waar u hulp op maat vindt.. p. 9 KMBS, de Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden... p. 25 LICHT EN LIEFDE HEEM (Huis 45): aangepaste woonvormen en een dagcentrum.. p. 26 VLAAMS LEEROOGPUNT SINT-RAFAËL, herscholingscentrum voor volwassenen.. p. 27 4
WELKOM BIJ UW VLAAMSOOGPUNT! In uw vlaamsoogpunt kunt u terecht met al uw vragen en problemen. U wordt dan in contact gebracht met de hulpverlener die u het best kan helpen. Dit zijn alle vlaamsoogpunten: Durletstraat 43, 2018 ANTWERPEN tel. 03 237 59 51 antwerpen@vlaamsoogpunt.be Jozef II-straat 36, 1000 BRUSSEL tel. 02 230 90 66 brussel@vlaamsoogpunt.be Kortrijksesteenweg 304, 9000 GENT tel. 09 225 95 29 gent@vlaamsoogpunt.be Kuringersteenweg 27, 3500 HASSELT tel. 011 25 15 56 hasselt@vlaamsoogpunt.be Lange Munteplein 1, 8500 KORTRIJK tel. 056 21 85 94 kortrijk@vlaamsoogpunt.be Ernest Solvaystraat 77, 3010 LEUVEN tel. 016 26 05 90 leuven@vlaamsoogpunt.be Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE tel. 050 34 30 69 brugge@vlaamsoogpunt.be 5
VeBeS DE VERENIGING VAN BLINDEN EN SLECHTZIENDEN LICHT EN LIEFDE Met vierduizend leden is VeBeS de grootste vereniging van en voor personen met een visuele handicap in Vlaanderen en Brussel. VeBeS biedt haar leden mogelijkheden tot onderlinge steun, informatie en vorming, ontspanning (creativiteit, keuvelen, wandelen, eten, uitstappen, sport...), vakanties en ledenservice. Uiteraard ziet VeBeS erop toe dat al haar activiteiten toegankelijk zijn. Dat kan door audiobeschrijving, extra uitleg van sprekers als ze een powerpoint gebruiken, de mogelijkheid tot voelen bij een museumbezoek Aan blinde en slechtziende mensen die het wensen, biedt VeBeS begeleiding door ervaren vrijwilligers. Dankzij veel vrijwilligers kan VeBeS aangepaste reizen, vakanties en kampen organiseren in binnen- en buitenland. Het jaarlijks aanbod is heel gevarieerd: een skivakantie, een alpenkamp, een zomervakantie in Oostenrijks Tirol, een zeevakantie in Oostende (in samenwerking met Ziekenzorg - Blijven Reizen), toeristische reizen en citytrips, vakanties in samenwerking met CM, een cultureel weekend voor vrouwen, een jeugdkamp, jeugdweekends. Elke vakantie heeft een aangepast programma en een eigen accent: cultureel, sportief of louter ontspannend. Alle bestuursleden van VeBeS zijn zelf blind of slechtziend. Zo kunnen zij putten uit eigen ervaring bij de uitbouw van activiteiten, als ze praten met mensen die hun 6
beperking nog verwerken en bij de omgang met al wie aan activiteiten deelneemt. Daarnaast doet VeBeS aan belangenbehartiging en -verdediging. Dat gebeurt hoofdzakelijk via het SBPV (Slechtzienden en Blinden Platform Vlaanderen), waar VeBeS als grootste ledenbeweging lid van is. Het motto van VeBeS luidt: Samen staan we zoveel sterker! Ledenbeweging en dienstverlening gaan bij Licht en Liefde hand in hand, want de vereniging VeBeS bepaalt mee hoe Blindenzorg Licht en Liefde wordt uitgebouwd. Een belangrijke pijler van VeBeS is de vrijwilligerswerking. Zonder vrijwilligers kan VeBeS haar rol niet waarmaken. Er wordt een beroep gedaan op vrijwilligers voor praktische hulp, verplaatsingen, begeleiding en allerhande ondersteuning. Vrijwilligers die als begeleider willen meewerken, krijgen een opleiding in omgangstips en begeleiderstechnieken. Blinde en slechtziende mensen kunnen een basiscursus ervaringsdeskundigheid volgen, zodat ook zij zich als vrijwilliger kunnen engageren in het netwerk Licht en Liefde. Het VeBeS-lidgeld bedraagt 22 euro per jaar (gezinslidmaatschap: 30 euro). Als lid ontvangt u gratis het VeBeS-tijdschrift TIBSZ en het Licht en Liefde-tijdschrift KNIPOOG. Deze tijdschriften verschijnen in zwartdruk, in braille, in gesproken vorm (Daisy), via e-mail en via www.anderslezen.be. Uw lidkaart biedt u ook voordelen op het gebied van vorming, dienstverlening, aankoop van hulpmiddelen, verzekering 7
Contactgegevens VeBeS: nationaal secretariaat: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE info@vebes.be VeBeS-lijn: tel. 02 212 11 10 Vakanties: Bart De Ceuster, Durletstraat 43, 2018 ANTWERPEN tel. 03 800 70 10 bart.de.ceuster@vebes.be regionale VeBeS-secretariaten in de VLAAMSOOGPUNTEN: Antwerpen: 03 800 70 10, antwerpen@vebes.be Brussel: 02 212 11 13, brabant-brussel@vebes.be Gent: 09 292 40 80, oost-vlaanderen@vebes.be Hasselt: 011 89 08 10, limburg@vebes.be Kortrijk: 050 40 60 19, west-vlaanderen@vebes.be Leuven: 016 66 00 60, brabant-brussel@vebes.be Varsenare: 050 40 60 19, west-vlaanderen@vebes.be VeBeS-website: www.vebes.be Het algemeen rekeningnummer van VeBeS is BE15 8538 8664 7730 8
BLINDENZORG LICHT EN LIEFDE De dienstverlening van Blindenzorg Licht en Liefde (BLL) omvat onder meer: sociale ondersteuning... p. 9 begeleiding thuis of op het werk p. 11 psychologische ondersteuning.. p. 12 low vision aan huis.. p. 14 lichtadvies voor de woning. p. 15 hulpmiddelen voor het dagelijks leven. p. 15 advies over technologische hulpmiddelen (Blind d mobiel) p. 17 toegankelijke websites (AnySurfer).. p. 19 toegankelijke lectuur... p. 19 documentatie en informatie p. 21 tijdschrift (Knipoog).. p. 21 advies voor toegankelijke openbare ruimte. p. 22 educatieve cel.. p. 23 belevingsactiviteiten (XiNiX).. p. 24 SOCIALE ONDERSTEUNING Welke problemen u ook ondervindt door uw handicap (emotioneel, praktisch, administratief, maatschappelijk), u kunt steeds rekenen op zeer veelzijdige hulp van onze maatschappelijk assistenten: begeleiding (ook van partner of gezin) bij de verwerking van de visuele handicap uitleg over onze dienstverlening samenwerking met andere dienstverleners (gezins- en bejaardenhulp, bejaardentehuizen,...) 9
advies over en hulp bij de aanvraag van tegemoetkomingen en voorzieningen Belangrijkste tegemoetkomingen en voorzieningen: 1. Tegemoetkomingen: inkomensvervangende en integratietegemoetkoming tegemoetkoming hulp aan bejaarden 2. Sociale voorzieningen: witte stok Europese parkeerkaart nationale verminderingskaart openbaar vervoer vermindering op het openbaar vervoer via OMNIO begeleiderskaart van de NMBS sociaal tarief voor telefoon, gas en elektriciteit vermindering abonnementsgeld kabeltelevisie vrijstelling van saneringsbijdrage (water) zorgverzekering 3. Fiscale voordelen: vrijstelling van BTW bij aankoop van een nieuwe wagen voor persoonlijk gebruik vrijstelling van inverkeersstelling en verkeersbelasting verlaagd BTW-tarief van 6 procent bij onderhoud en herstelling van de wagen vermindering van de inkomstenbelasting vermindering van onroerende voorheffing vermindering van successierechten 4. Sociale zekerheid: verhoogde tegemoetkoming (OMNIO-statuut) maximumfactuur 10
zorgforfait voor chronisch zieken verhoogde kinderbijslag 5. Vlaams Agentschap: In bepaalde gevallen kunt u een tussenkomst krijgen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, bv. voor individuele materiële hulp (Bijstandskorf) en hulp in het dagelijks leven (Persoonlijke-AssistentieBudget). Er wordt ook tewerkstellingshulp geboden (ArbeidsTrajectBegeleiding). Deze voordelen zijn onderworpen aan voorwaarden. Wij geven u alle info. Contact: via uw VLAAMSOOGPUNT Als u dat wenst, komt een maatschappelijk assistent(e) aan huis. BEGELEIDING THUIS OF OP HET WERK Via de maatschappelijk assistenten van BLL kunt u begeleiding vragen om in eigen huis of (werk)omgeving vaardigheden aan te leren. Wij werken hiervoor samen met Accent en Ganspoel en met de revalidatiecentra van UZ Gent, UZ Antwerpen en UZ Leuven. De thuisbegeleid(st)er bekijkt samen met u de mogelijkheden. Deze dienstverlening kan ook in het rusthuis gebeuren. Uw hulpverleners en uw werkgever kunnen eveneens aankloppen voor advies. Wat kan ergo zoal inhouden? mobiliteit: oriëntatieoefeningen; de witte stok leren gebruiken; hulp leren vragen; herkenningspunten leren ontdekken; zich leren verplaatsen met het openbaar vervoer 11
brailleschrift: leren lezen en schrijven dactylo: leren typen om in gewoon schrift te kunnen corresponderen de juiste tijd: sprekende of voelbare uurwerken leren hanteren huishouden: hulpmiddelen leren gebruiken: aangepaste weegschaal, maatbeker, lintmeter...; apparaten aanpassen: wasmachine, strijkijzer, thermostaat, fornuis tuin: tips om hem zelf te onderhouden werk: begeleiding en advies om uw job optimaal te kunnen uitoefenen hobby s en bezigheid: een nieuwe vrijetijdsbesteding aanleren of een vroegere hobby opnieuw leren uitoefenen: breien, koken, macramé, pitriet vlechten, gezelschapsspelen De thuisbegeleid(st)er leert u aangepaste hulpmiddelen kennen. Ook uw eigen apparaten zijn vaak op een eenvoudige manier aan te passen. Contact: via uw VLAAMSOOGPUNT PSYCHOLOGISCHE ONDERSTEUNING Als u plots of geleidelijk aan het zicht verliest, staat u voor allerlei moeilijkheden: u moet zich aanpassen aan veel omstandigheden. Enerzijds zijn er de praktische dingen, zoals het dagelijks leven. Anderzijds zijn er ook de rollen die u vervult: op het werk, in het huishouden, als ouder, als student Uw eigen leven, maar ook dat van anderen kan overhoop gegooid worden. 12
Mensen kunnen daar gedurende een periode erg van overstuur zijn. Soms raken ze er op eigen kracht door, soms is professionele hulp gewenst. Het aanbod psychotherapie van Blindenzorg Licht en Liefde is bedoeld voor mensen die erg in de knoop zitten met het verlies van hun zicht en die gemotiveerd zijn om daarover te praten binnen een therapeutische context. De nadruk ligt op het verwerken van gevoelens en het leren omgaan met de beperkingen. De therapeut luistert op een authentieke manier heel aandachtig, probeert zich helemaal in te leven en vraagt u om op bepaalde zaken dieper in te gaan. Dat kan soms pijnlijk zijn, maar het is een noodzakelijke stap. Naast het emotionele verwerken wordt ook ingegaan op de manier waarop u met problemen of moeilijkheden omgaat en hoe het anders zou kunnen, met aandacht voor hoe de interactie verloopt met de mensen rondom u. Doel van de therapie is dat u op een andere manier met de beperkingen en de gevolgen ervan leert omgaan. Dit betekent niet dat er geen moeilijke momenten meer zullen zijn, maar wel dat het dagelijks leven wat makkelijker kan verlopen, dat de scherpe pijn milder wordt. De gesprekken zijn individueel. Indien gewenst, kan de partner of een ander betekenisvol persoon naar de gesprekken worden uitgenodigd. Contact: Als u reeds geholpen wordt door BLL, kunt u contact opnemen met een hulpverlener. Als u nog geen cliënt bent, volstaat een telefoontje naar een VLAAMSOOGPUNT. 13
LOW VISION AAN HUIS Veel senioren met een visuele handicap gaan nooit te rade bij een low-visioncentrum. Sommigen zijn niet mobiel of kunnen de verplaatsing niet regelen. Anderen weten niet dat low-visionhulpmiddelen hen echt kunnen helpen om beter te zien. Daardoor krijgen heel wat slechtziende ouderen niet de juiste zorg aangeboden. Low vision aan huis houdt in dat gediplomeerde, deskundige orthoptisten de mogelijkheden van low vision thuis komen tonen en uitleggen. Ze hebben een heel pakket optische hulpmiddelen bij, om het beste advies te kunnen geven. In het pakket zitten veel soorten loepen, voor allerlei gebruik. Er zijn ook loepbrillen, filterglazen en digitale loepen bij. De hulpmiddelen komen van de verschillende firma s. Heel belangrijk is dat de orthoptisten geen verkopers zijn. Ze geven objectief en neutraal advies. Het enige wat ze willen, is samen met de cliënt de allerbeste oplossing vinden voor zijn of haar probleem. Dat de cliënt alles thuis kan uitproberen, is bijzonder handig. Hij moet zich dan niet verplaatsen en is in de vertrouwde sfeer van zijn eigen plekje. Maar de orthoptist kan meteen ook rekening houden met de leefomgeving van de cliënt. Hoe is de verlichting en de lichtinval? Kan door kleine veranderingen of tips iets verbeterd worden? De orthoptist maakt tijd om alles goed en eenvoudig uit te leggen. Hij kent elke vorm van slechtziendheid, weet hoe die evolueert en welke behandelingen eventueel bestaan. Contact: via uw VLAAMSOOGPUNT 14
LICHTADVIES VOOR DE WONING De orthoptisten van BLL geven ook lichtadvies voor uw woning. Licht en verlichting zijn voor iedereen belangrijk. Als we ouder worden, hebben we steeds meer licht nodig. Bij mensen met een visuele beperking is aangepast licht nog van groter belang: het laat toe om de gezichtsresten zo goed mogelijk te benutten en biedt comfort en veiligheid. Het juiste licht is heel individueel: wat voor de ene persoon goed is, werkt daarom niet bij een ander met dezelfde aandoening. Daarom is het advies heel persoonsgebonden. Onze orthoptisten zijn bijgeschoold in verlichtingstechnologie. Contact: via uw VLAAMSOOGPUNT HULPMIDDELEN VOOR HET DAGELIJKS LEVEN Aangepaste hulpmiddelen voor blinde en slechtziende personen zijn verkrijgbaar bij of via de Hulpmiddelendienst. U kunt er ook terecht voor deskundig en objectief advies. Wereldwijd wordt informatie verzameld. Een gebruikersgroep van blinde en slechtziende personen test nieuwe hulpmiddelen op hun bruikbaarheid. Voor advies over hoogtechnologische hulpmiddelen staat een aparte, gespecialiseerde dienst in (zie verder). Een greep uit het aanbod: mobiliteit: - witte stokken 15
- badges met vermelding ik ben slechtziend - herkenningstekens (o.a. voor sporters) communicatie en informatie: - brailleschrijfmachines - schrijfgeleiders - leesloepen - tv-voorzetschermen onderwijs: - sprekende rekenmachines - meet-, reken- en tekengerief - aardrijkskundige reliëfkaarten wonen en werken: - sprekende en voelbare uurwerken en wekkers - huishoudtoestellen - merktekentjes - telefoontoestellen met grote cijfers - sprekende thermometers en bloeddrukmeters - braille- en groteletterkalenders vrije tijd: - speelkaarten in grote druk en braille - bordspelen - rinkelballen - kook- en leesboeken - stoel- en pitriet Een gedetailleerde catalogus is verkrijgbaar in gewone druk, groteletterdruk, braille en via e-mail. U kunt ook een uitgebreide demonstratie van hulpmiddelen aanvragen. Bovendien heeft elk vlaamsoogpunt een pakket met de belangrijkste hulpmiddelen. Voor een aantal hulpmiddelen is een tussenkomst moge- 16
lijk van het Vlaams Agentschap. Op verzoek zorgt de Hulpmiddelendienst voor een offerte. Contact: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE tel. 050 40 60 52 (maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 9 tot 12 en van 13 tot 16 uur) hulpmiddelen@vlaamsoogpunt.be ADVIES OVER TECHNOLOGISCHE HULPMIDDELEN (BLIND D MOBIEL) Bij de adviseurs van de Blind d mobiel kunt u terecht voor deskundig en objectief advies over technologische hulpmiddelen, zoals brailleleesregels, grote beeldschermen, vergrotingssoftware en spraakweergave. We kunnen ook helpen bij het motiveren van uw hulpmiddelenaanvraag. Er wordt initiatie gegeven bij het gebruik van computerhulpmiddelen. De Blind d mobiel is een mobiele demoruimte. Dit voertuig komt ook in uw buurt, om u te laten kennismaken met alle technologische snufjes. Op het vlak van computerhulpmiddelen (vergroting, spraak, schermuitlees-, tekstherkennings- en Daisyprogramma s, brailletekstverwerkers ) heeft de Blind d mobiel alles aan boord wat op de Vlaamse hulpmiddelenmarkt te koop is: brailleleesregels, beeldschermen, toetsenborden, notitietoestellen, brailleprinters... Zo kunnen we perfect demonstreren hoe u met de pc kunt werken en wat met zo n aangepaste computer mogelijk is. Verder tonen we een groot gamma leeshulpmiddelen: 17
beeldschermloepen die documenten leesbaar maken via vergroting, voorleestoestellen die een gedrukt document via spraak kunnen weergeven, Daisy-spelers voor het lezen van gesproken boeken op cd Ook beschikken we over enkele kleinere hulpmiddelen (aangepaste gsm, kleurendetector, labelpen, bankkaartlezer ). Tot slot kunt u bij ons ook terecht voor Apple-producten zoals iphones en ipads. De medewerkers van de Blind d mobiel hebben een jarenlange expertise inzake hoogtechnologische hulpmiddelen. U kunt in onze mobiele demoruimte terecht voor uitgebreide dienstverlening op mensenmaat: informatie, demonstraties (waarbij diverse producten met mekaar vergeleken worden), advies en hulp bij de keuze van het hulpmiddel dat het best aansluit bij uw wensen. Dit alles in een onafhankelijke sfeer: we streven naar een uiterst volledig marktoverzicht, gaan geen commerciële bindingen aan met leveranciers en verkopen geen hulpmiddelen. Objectiviteit is ons absolute streefdoel nummer één! Contact: Wilt u een beroep doen op de Blind d mobiel, dan kunt u terecht bij uw VLAAMSOOGPUNT. Algemeen adres (Vlaams Digitaal Oogpunt): Kunstlaan 24 bus 21, 1000 BRUSSEL, tel. 0495 69 01 98, blinddmobiel@lichtenliefde.be 18
TOEGANKELIJKE WEBSITES (ANYSURFER) Blindenzorg Licht en Liefde ijvert ook voor toegankelijke websites. Blinde en slechtziende computergebruikers die zich vlot op het internet kunnen bewegen, krijgen immers toegang tot enorm veel informatie en kunnen communiceren met de hele wereld. AnySurfer helpt organisaties, bedrijven en particulieren bij het toegankelijk maken van hun websites. Het AnySurferlabel is een Belgisch kwaliteitslabel voor toegankelijke websites. Sites die bruikbaar zijn voor iedereen, ook voor slechtzienden, blinden, kleurenblinden, ouderen en wie een auditieve of motorische beperking heeft, krijgen het label toegekend. Elke organisatie met een eigen website kan het AnySurferteam inschakelen voor een audit. Daarnaast organiseert AnySurfer opleidingen voor webdesigners en -redacteurs en wordt advies op maat gegeven. U kunt bij ons ook terecht voor een vorming over toegankelijke Word- of pdf-documenten. Contact: Kunstlaan 24 bus 21, 1000 BRUSSEL tel. 02 210 61 49 info@anysurfer.be www.anysurfer.be TOEGANKELIJKE LECTUUR Iedereen kan bij Blindenzorg Licht en Liefde terecht voor de omzetting van teksten (handleidingen, brochures, cursussen, hobbymateriaal...) in braille of digitale vorm, 19
tegen een aanvaardbare prijs. Snelheid en discretie primeren. Ook partituren kunnen in braille worden omgezet. In de studio s van Licht en Liefde (Varsenare, Antwerpen, Gent, Kortrijk, Tongeren) worden teksten door getrainde vrijwilligers ingelezen. Er wordt opgenomen in Daisy-formaat. Een Daisy-cd maakt het mogelijk om een tekst te beluisteren zoals u een gedrukt boek leest: op eigen tempo en met mogelijkheden om te bladeren. Blindenzorg Licht en Liefde werkt intens samen met de Luisterpuntbibliotheek, de Vlaamse openbare bibliotheek voor mensen met een leesbeperking. De eigen bibliotheek van Licht en Liefde is in Luisterpunt opgegaan en een groot deel van de boeken van Luisterpunt worden door Licht en Liefde geproduceerd. Luisterpunt werkt via de post. U hoeft geen lidgeld te betalen en ook geen portkosten. De enige voorwaarde is dat u moeite hebt met het lezen van gewoon gedrukte boeken. De boeken zijn beschikbaar in twee speciale vormen: Daisy-luisterboeken en brailleboeken. Contact: Braille, grote letter, digitaal: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE, tel. 050 40 60 54 willems.patrick@lichtenliefde.be Audio: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE, tel. 050 40 60 12, declercq.dirk@lichtenliefde.be Luisterpuntbibliotheek: Gustave Schildknechtstraat 28, 1020 BRUSSEL, tel. 070 246 070 (werkdagen, 9-12 en 13-16 uur), info@luisterpuntbibliotheek.be 20
DOCUMENTATIE EN INFORMATIE Informatie en documentatie over alle aspecten van blindheid en slechtziendheid zijn verkrijgbaar bij de documentatiedienst. De collectie boeken, eindwerken, tijdschriften en knipsels is voor iedereen gratis toegankelijk, na afspraak. Kopiëren kan, ontlenen niet. Op www.lichtenliefde.be zijn bij Meer weten verschillende documentatiepakketten te vinden. Leerkrachten en scholieren kunnen een educatieve koffer ontlenen. Ze kunnen ook werken met Rare snuiters, een speciaal ontwikkeld inclusief prenten- en gedichtenboek, uniek in de wereld: zie www.raresnuiters.be. Studenten die een eindwerk maken over blinden en slechtzienden, worden aangemoedigd en krijgen in bepaalde gevallen begeleiding. Contact: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE tel. 050 40 60 53 docu@lichtenliefde.be TIJDSCHRIFT ( KNIPOOG ) Knipoog is het viermaandelijks magazine van het netwerk Licht en Liefde. Het houdt blinde en slechtziende mensen op de hoogte van wat er gebeurt in de eigen organisatie/sector én in de brede maatschappij. Uiteraard werken er blinde en slechtziende personen aan mee. Dit tijdschrift is beschikbaar in zwartdruk, in braille, in gesproken vorm (Daisy-cd), via e-mail en via www.anderslezen.be. Af en toe verschijnt het in maga- 21
zinevorm voor een ruimer publiek. Leden van VeBeS ontvangen Knipoog samen met hun ledentijdschrift Tibsz. Contact: Redactie: 050 40 60 53, docu@lichtenliefde.be Abonnement: via uw VLAAMSOOGPUNT ADVIES VOOR TOEGANKELIJKE OPENBARE RUIMTE De Expertisecel Toegankelijkheid van BLL staat in voor advies over toegankelijkheid. Samen met opgeleide ervaringsdeskundigen worden het openbaar domein, openbare gebouwen en het openbaar vervoer gescreend. Binnen de geldende afspraken over aanpassingen wordt elke situatie beoordeeld vanuit het standpunt van de blinde en slechtziende gebruikers. Wat zij als het meest toegankelijk ervaren, wordt als uitgangspunt genomen. Opgeleide ervaringsdeskundigen vertegenwoordigen de doelgroep in stedelijke adviesraden, provinciale en andere overheidsorganen. Contact: Karin Vaesen, vaesen.karin@lichtenliefde.be 22
EDUCATIEVE CEL Licht en Liefde ijvert ervoor dat blinde en slechtziende mensen waardig en volwaardig in onze samenleving worden opgenomen. Ervaringsdeskundigen spelen daarbij een heel belangrijke rol. Wij ondersteunen blinden en slechtzienden in hun persoonlijke groei en in de stappen naar integratie die zij zelf wensen te zetten (empowerment). Via interne vormingen reikt de educatieve cel blinde en slechtziende personen bagage aan waarmee ze verder aan de slag kunnen. Alleen als zoveel mogelijk mensen in de brede samenleving vorming en informatie krijgen, kan de integratie en inclusie van blinde en slechtziende mensen slagen. Maatschappelijke vorming wordt gegeven door of samen met opgeleide ervaringsdeskundigen. Door de directe ervaring met hun handicap zijn zij het best geplaatst om uitleg te geven over blindheid en slechtziendheid. Via dialoog en ervaringsopdrachten maken de deelnemers kennis met de belevingswereld van blinden en slechtzienden. Ze kunnen er dan in hun dagelijks leven en werk rekening mee houden. We bieden vorming, workshops en studiedagen aan in het onderwijs en de hulpverleningssector, aan overheidsdiensten, horecapersoneel, vrijwilligers Ook sensibiliseren is heel belangrijk. Via acties en projecten, eenmalig of jaarlijks, maken we mensen bewust van de problemen én de mogelijkheden van blinden en slechtzienden. De nadruk ligt op inleven en ervaren. Contact: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE 050 40 60 15 of 0473 95 18 99, vorming@lichtenliefde.be 23
BELEVINGSACTIVITEITEN (XiNiX) Hoe blinde mensen de wereld ervaren, wordt pas duidelijk als u zich eventjes onderdompelt in hun situatie. Dan pas beseft u: K ZIE NIKS! en merkt u welke gevolgen dat heeft. Blindenzorg Licht en Liefde streeft naar wederzijdse inclusie tussen blinde/slechtziende personen en mensen zonder visuele beperking. XiNiX wil zoveel mogelijk mensen op een aangename en creatieve manier inzicht geven in een leven zonder zicht. Dat gebeurt onder meer in een grote belevingsruimte. Wie XiNiX bezoekt, ervaart dat we soms alleen op onze ogen afgaan. Andere zintuigen kunnen een grote meerwaarde bieden, bijvoorbeeld bij het beleven van kunst en cultuur. Hoe werkt XiNiX? Ook al zien de meeste blinden geen duisternis, maar eerder een soort mist of soms helemaal niets, toch bootst een volledig donkere ruimte hun ervaring het beste na. Bij XiNiX leiden blinde en slechtziende gidsen de bezoekers binnen in deze belevingsruimte. Allerlei omgevingen zijn nagebootst: straat, markt, park, huiskamer, ziekenhuiskamer, museum Er zijn diverse alternatieven mogelijk, aangepast aan leeftijd, opleiding/beroep of interesse. In de belevingsruimte vinden ook diners en culturele activiteiten plaats. Contact: Oudenburgweg 40, 8490 VARSENARE tel. 050 40 60 15 of 0473 95 18 99 xinix@lichtenliefde.be 24
KMBS DE KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ VOOR BLINDEN EN SLECHTZIENDEN De Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden (KMBS) is vzw die personen met een visuele handicap informeert en begeleidt om zo tegemoet te komen aan hun specifieke noden. De KMBS biedt allerlei dienstverlening aan: maatschappelijke hulp, thuisbegeleiding, ergotherapie, revalidatie, mobiliteit, hulpmiddelen Haar specialiteiten zijn low vision en lichtlabo. Verder zet de KMBS zich in voor een maximale integratie van de personen met een visuele handicap in onze maatschappij. Ze ondersteunt solidariteitsprojecten van en voor blinde en slechtziende mensen. De KMBS is actief sinds 1891. In 2008 bracht ze haar expertise in bij Blindenzorg Licht en Liefde: sindsdien wordt nauw samengewerkt. Contact: Durletstraat 43, 2018 ANTWERPEN tel. 03 248 54 78 fax 03 248 08 63 info@kmbsvzw.be 25
LICHT EN LIEFDE HEEM (HUIS 45) AANGEPASTE WOONVORMEN EN EEN DAGCENTRUM Licht en Liefde Heem (Huis 45) is een rustig gelegen bezigheidshome en dagcentrum. Volwassen blinden en slechtzienden vinden er een tijdelijke of definitieve thuis. Ook beschut wonen in een studio of begeleid wonen in de regio is mogelijk. Het dagcentrum beschikt over diverse ateliers waar personen met een visuele handicap vol- of deeltijds aangepaste bezigheden vinden: houtbewerking, industrieel werk, koken en bakken, naaien, serrewerk, stoelvlechten, weven en handwerk en zeefdruk. De deelnemers stellen zelf hun programma samen. De producten en resultaten uit sommige ateliers geven de activiteiten een meerwaarde. Daarnaast worden ontspannende activiteiten georganiseerd. Aanvragen voor het home en het dagcentrum gebeuren via het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Contact: Oudenburgweg 45, 8490 VARSENARE tel. 050 40 50 40 fax 050 39 16 74 info@huis45.be www.huis45.be 26
VLAAMS LEEROOGPUNT SINT-RAFAEL HERSCHOLINGSCENTRUM VOOR VOLWASSENEN Sint-Rafaël is een herscholingscentrum voor volwassenen (vanaf 18 jaar) met een visuele handicap. De cursisten van deze school voor buitengewoon secundair onderwijs krijgen een sterk persoonlijke begeleiding. De duur van een opleiding is individueel bepaald en hangt af van de mogelijkheden, de inzet en de verwachtingen van de cursist. Specifieke diploma s of attesten zijn niet vereist. Op basis van de vooropleiding en voorafgaande testen worden de niveaugroepen bepaald. Cursisten hebben de mogelijkheid om een diploma secundair onderwijs BSO kantoor te behalen via de centrale examencommissie. Het onderwijs is gratis. Contact: Maagdestraat 14, 9000 GENT tel. 09 292 40 89 info@sintrafael.be www.sintrafael.be 27
WAT KOST HULP VAN LICHT EN LIEFDE? Het eerste gesprek, waarin we samen alle mogelijkheden bekijken, is gratis. Daarna zijn bepaalde diensten betalend. Als er zo n dienst wordt aangeboden, wordt op voorhand (bij het maken van de afspraak) meegedeeld wat het zal kosten. Er wordt gezegd hoe u die kost eventueel kunt recupereren via een tegemoetkoming. De prijs van producten die u bij Licht en Liefde bestelt, wordt ook op voorhand meegedeeld. Bepaalde producten (zoals leeshulpmiddelen en technologische hulpmiddelen) verkopen wij niet zelf: we geven er deskundig en objectief advies over en verwijzen u dan eventueel door. Andere producten (zoals gewone hulpmiddelen) verkopen we wel zelf, omdat ze elders heel moeilijk te vinden zijn. We zijn echter geen winkel die uit is op winst. In afspraak met onze mensen kunt u een hulpmiddel soms op zicht krijgen. Dit betekent dat u het even kunt uitproberen en daarna terugsturen indien u er niet mee geholpen bent. ALLE STEUN IS WELKOM! Licht en Liefde wordt slechts in heel beperkte mate gesubsidieerd. De werking is mogelijk dankzij giften en legaten en dankzij honderden vrijwilligers. Giften vanaf 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar. Dit zijn de rekeningnummers: BLL: BE03 4747 0637 8184 VeBeS: BE15 8538 8664 7730 KMBS: BE72 0000 2857 7816 Voor informatie over vrijwilligerswerk kunt u terecht in uw vlaamsoogpunt en bij VeBeS. 28