Gebruiksaanwijzing Bimetaal-thermometer, modellen 53, 54, 55 (ATEX) CE Ex II 2G c TX X II 2D c TX X Model R5502 Model S5413
Gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) Pagina 3-18 02/2015 WIKA Alexander Wiegand SE & Co. KG Alle rechten voorbehouden. WIKA is een geregistreerd handelsmerk in diverse landen. Lees de gebruiksaanwijzing voor het begin van de werkzaamheden! Bewaren voor later gebruik! 2 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Algemene informatie 4 2. Veiligheid 6 3. Specificaties 9 4. Uitvoering en functie 9 5. Bijzondere voorwaarden voor het gebruik (X-Conditions) 10 6. Transport, verpakking en opslag 13 7. Inbedrijfstelling, gebruik 14 8. Onderhoud en reiniging 16 9. Demontage, teruggave en verwijdering 16 Bijlage: EG-conformiteitsverklaring 18 Conformiteitsverklaringen vindt u online onder www.wika.nl. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 3
1. Algemene informatie 1. Algemene informatie De in de gebruiksaanwijzing beschreven bimetaal-thermometers zijn ontworpen en geproduceerd volgens de nieuwste inzichten. Alle componenten zijn onderworpen aan strenge kwaliteits- en milieucriteria tijdens de productie. Onze managementsystemen zijn gecertificeerd volgens ISO 9001 en ISO 14001. Deze gebruiksaanwijzing bevat belangrijke informatie over de omgang met het instrument. Een veilig gebruik vereist dat alle veiligheids- en gebruiksinstructies in acht worden genomen. Neem de lokale arbovoorschriften en algemene veiligheidsregels voor het toepassingsgebied van het apparaat in acht. De gebruiksaanwijzing maakt deel uit van het instrument en moet bewaard worden in de directe nabijheid van het instrument en voor het vakpersoneel te allen tijde gemakkelijk toegankelijk zijn. Vakpersoneel moet de gebruiksaanwijzing zorgvuldig gelezen en begrepen hebben, voordat ze een werkzaamheid begint. De aansprakelijkheid van de fabrikant is niet van toepassing in geval van schade die veroorzaakt wordt door gebruik van het product dat tegenstrijdig is met het bedoelde gebruik, niet overeenkomstig deze gebruiksaanwijzing is, door de inzet van personeel dat onvoldoende gekwalificeerd is of niet-geautoriseerde wijzigingen aan het apparaat. De Algemene Voorwaarden in de verkoopdocumentatie zijn van toepassing. Onder voorbehoud van technische modificaties. Overige informatie: - Internetadres: www.wika.nl - Relevante catalogus: TM 53.01, TM 54.01, TM 55.01 4 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
1. Algemene informatie Verklaring van de symbolen... geeft een potentieel gevaarlijke situatie aan die kan resulteren in zwaar letsel of de dood, wanneer ze niet vermeden wordt. PAS OP!... geeft een potentieel gevaarlijke situatie aan die kan resulteren in licht letsel of schade aan de uitrusting of het milieu, wanneer ze niet vermeden wordt. Informatie... wijst op nuttige tips, aanbevelingen en informatie voor een efficiënt en probleemloos gebruik.... geeft een potentieel gevaarlijke situatie binnen een zone met explosiegevaar aan die kan resulteren in zwaar letsel of de dood, wanneer ze niet vermeden wordt.... geeft een potentieel gevaarlijke situatie aan die kan resulteren in verbrandingen veroorzaakt door hete oppervlakken of vloeistoffen, wanneer ze niet vermeden wordt. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 5
2. Veiligheid 2. Veiligheid Vóór de installatie, inbedrijfstelling en het gebruik moet u zich ervan verzekeren dat de correcte bimetaalthermometer gekozen is met betrekking tot meetbereik, uitvoering en specifieke meetvoorwaarden. De compatibiliteit van de delen van de procesverbinding (beschermbuis, schacht van de beschermbuis) die vochtig worden door het medium, moeten getest worden. Niet-inachtneming kan zwaar letsel en/of schade aan de uitrusting tot gevolg hebben. Andere belangrijke veiligheidsaanwijzingen zijn te vinden in de desbetreffende hoofdstukken van deze gebruiksaanwijzing. 2.1 Beoogd gebruik Deze bimetaal-thermometers dienen om de temperatuur te meten binnen zones met explosiegevaar bij industriële toepassingen. Het instrument is uitsluitend ontworpen en gebouwd voor het beoogde gebruik dat hier beschreven wordt en mag alleen dienovereenkomstig gebruikt worden. De technische specificaties in deze gebruiksaanwijzing moeten in acht genomen worden. Na foutieve behandeling of gebruik van het apparaat buiten de technische specificaties moet het instrument onmiddellijk uitgeschakeld en door een geautoriseerde WIKA-servicetechnicus geïnspecteerd worden. De fabrikant is niet aansprakelijk voor claims van welke aard dan ook die berusten op gebruik dat tegenstrijdig is met het beoogde gebruik. 6 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
2. Veiligheid 2.2 Kwalificatie van het personeel Letselrisico in geval van onvoldoende kwalificatie! Onvakkundig omgang kan aanzienlijk letsel en schade aan de uitrusting tot gevolg hebben. De activiteiten die in deze gebruiksaanwijzing beschreven worden mogen alleen uitgevoerd worden door vakpersoneel dat de kwalificaties heeft die hierna beschreven worden. Houd niet gekwalificeerd personeel uit de buurt van gevaarlijke zones. Vakpersoneel Onder vakpersoneel wordt personeel verstaan dat op grond van technische training, meetkennis en controletechnologie en van ervaring met en kennis van specifiek nationale regels, actuele standaards en richtlijnen in staat is de beschreven werkzaamheden uit te voeren en onafhankelijk potentiële risico's te herkennen. 2.3 Extra veiligheidsinstructie voor apparaten met ATEX-goedkeuring Het niet in acht nemen van deze inhoud en de instructies kan leiden tot het verlies van explosiebeveiliging. Gebruiksvoorwaarden en veiligheidstechnische gegevens van het EG-typegoedkeuringscertificaat beslist in acht nemen. Temperatuurmeetapparaten aarden via de procesaansluiting! Bimetaal-thermometers bevatten geen eigen warmtebron en veroorzaken bij correcte installatie en gebruik geen temperatuurverhoging! WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 7
2. Veiligheid 2.4 Bijzondere gevaren Neem de gegevens van het geldende typegoedkeuringscertificaat en de desbetreffende landspecifieke voorschriften voor de installatie het gebruik in zones met explosiegevaar (bijv. IEC 60079-14, NEC, CEC). Niet-inachtneming kan zwaar letsel en/of schade aan de uitrusting tot gevolg hebben. Voor andere belangrijke veiligheidsinstructies voor apparaten met ATEX-goedkeuring zie hoofdstuk 2.3 Extra veiligheidsinstructies voor apparaten met ATEX-goedkeuring. Achtergebleven media op gedemonteerde instrumenten kan gevaar voor personen, het milieu en de uitrusting tot gevolg hebben. Tref passende voorzorgsmaatregelen. 2.5 Typeplaatjes, veiligheidsmarkeringen Typeplaatje (voorbeeld) Type Productiejaar Serienummer Thermometer Model TG53 + option ATEX WIKA Alexander Wiegand SE & Co. KG 63911 Klingenberg / Germany Ex-markering II 2G c TX X II 2D c TX X year 2016 14001455 Voor montage en inbedrijfstelling van het apparaat beslist de gebruiksaanwijzing lezen! 8 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
3. Specificaties / 4. Uitvoering en functie 3. Specificaties Specificaties Model 53 Model 54 Model 55 Meetelement Bimetaal-spiraal Nominale afmetingen 3", 5" 63, 80, 100, 160 63, 100, 160 Versie apparaat Model A5x Model R5x Model S5x Toegestane omgevingstemperatuur Toepassingsgebied Permanente belasting (1 jaar) kortstondig (max. 24 h) Aansluiting aan de achterzijde (axiaal) - Aansluiting onderaan (radiaal) Aansluiting aan de achterzijde, behuizing draai- en zwenkbaar -20... +60 C max. -50... +60 C Meetbereik (EN 13190) Schaal (EN 13190) Behuizing, ring Roestvast staal 1.4301 (304) Dompelschacht, Roestvast staal 1.4571 (316Ti) procesaansluiting Beschermingsgraad IP65 volgens EN/IEC 60529 IP66, vloeistofgevuld Voor andere specificaties raadpleegt u de WIKA-gegevensfiche TM 53.01, TM 54.01 of TM 55.01 en de orderdocumentatie. 4. Uitvoering en functie 4.1 Beschrijving De bimetaal-thermometer van deze series zijn bedoeld voor de inbouw in pijpleidingen, reservoirs, installaties en machines. Dompelschacht en behuizing zijn gemaakt uit roestvast staal. Voor een optimale aanpassing aan het proces zijn verschillende inbouwlengtes en procesaansluitingen verkrijgbaar. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 9
4. Uitvoering en functie / 5. Bijzondere... Door de hoge beschermingsgraad van de thermometers (IP65) en vloeistofdemping is gebruik bij trillingen mogelijk. 4.2 Leveringsomvang Controleer de leveringsomvang aan de hand van de pakbon. 5. Bijzondere voorwaarden voor het gebruik (X-Conditions) 1) Ontwerptemperaturen Omgevingstemperatuur: -20 +60 C Meetstoftemperatuur max. +600 C (apparaten met vloeistofvulling: max. +250 C) Oppervlaktetemperatuur voor ATEX-toepassing in acht nemen: De toegestane meetstoftemperatuur hangt behalve van de constructie van het apparaat ook af van de ontstekingstemperatuur van de omringende gassen, dampen of stoffen. Met beide aspecten moet rekening worden gehouden. 2) Maximale oppervlaktetemperatuur Bij apparaten met vloeistofvulling dient erop te worden gelet dat de meetstoftemperatuur onder 250 C ligt. De oppervlaktetemperatuur hangt hoofdzakelijk af van de meetstoftemperatuur. Voor preventie de maximale meetstoftemperatuur betrachten als maximale oppervlaktetemperatuur. 10 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
5. Bijzondere voorwaarden voor het gebruik... Apparaten voor gebruik in gas/lucht-, damp/lucht- en nevel/luchtatmosferen met explosiegevaar: Temperatuurklasse (gastoepassing) Maximaal toegestane oppervlaktetemperatuur (bij de eindtoepassing) T6 +65 C T5 +80 C T4 +105 C T3 +160 C T2 +240 C T1 +250 C (+360 C) 1) 1) alleen voor apparaten zonder vloeistofvulling Stofatmosfeer met explosiegevaar Voor stof moet de procedure voor de bepaling van de ontstekingstemperatuur volgens ISO/IEC 80079-20-2 worden toegepast. De ontstekingstemperatuur wordt gescheiden vastgesteld voor stofwolken en stoflagen. Voor stoflagen is de ontstekingstemperatuur afhankelijk van de dikte van de stoflaag volgens EN/IEC 60079-14. Ontstekingstemperatuur stof Stofwolk T wolk Stoflaag T laag Maximaal toegestane meetstoftemperatuur (in het meetsysteem) < 2/3 T wolk < T laag 75 K (reductie afhankelijk van de dikte van de laag) De toegestane maximale meetstoftemperatuur mag de kleinste gemiddelde waarde ook bij een bedrijfsstoring niet overschrijden. 3) Het apparaat moet zo worden aangebracht dat de toegestane omgevings- en meetstoftemperaturen met inachtneming van de invloed door convectie en warmtestraling niet onder- of overschreden worden. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 11
5. Bijzondere voorwaarden voor het gebruik... 4) De eindgebruiker moet ervoor zorgen het meetapparaat via de procesaansluiting te verbinden met de potentiaalvereffening van de eindtoepassing. De op de procesaansluiting gebruikte dichtingen moeten elektrische geleidend zijn. 5) Het gebruik van materialen vermijden die gevaarlijk met de voor het apparaat gebruikte materialen reageren en die zelfontstekend zijn. 6) Vermijding van trilling Eisen aan de inbouwlocatie Is de leiding naar het apparaat niet stabiel genoeg voor een trillingsvrije aanbrenging, dan moet de bevestiging plaatsvinden door middel van een houder voor het meetinstrument. Kunnen schokken niet door een geschikte installatie worden vermeden, dan moeten apparaten met vloeistofvulling worden gebruikt. De apparaten dienen te worden beschermd tegen grove vervuiling en sterke schommelingen van de omgevingstemperatuur. Toegestane trillingsbelasting op de locatie De apparaten moeten altijd worden ingebouwd op locaties zonder trillingsbelasting. Eventueel kan bijv. door een flexibele verbindingskabel van het meetpunt naar het apparaat en de bevestiging via een houder voor het meetapparaat een ontkoppeling van de inbouwlocatie worden bereikt. Indien dit niet mogelijk is, mogen de volgende grenswaarden niet overschreden worden: frequentiebereik < 150 Hz Acceleratie < 0,5 g 7) Bij gebruik van beschermbuizen dient indien mogelijk de overdrachtsweerstand van de warmte tussen buitenwand van de voeler en binnenwand van de beschermbuis te worden gereduceerd door ze te vullen met een warmtecontactmiddel. De werktemperatuur van de warmtegeleidende pasta bedraagt -40... +200 C. 8) De thermometer reinigen met een vochtige doek. Let op dat door de reiniging geen elektrostatische lading wordt opgewekt. 12 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
6. Transport, verpakking en opslag 6. Transport, verpakking en opslag 6.1 Transport Controleer het instrument op schade die tijdens het transport kan zijn ontstaan. Duidelijke schade moet onmiddellijk gemeld worden. 6.2 Verpakking Verwijder de verpakking pas kort voor de montage. Bewaar de verpakking daar deze optimale bescherming biedt tijdens transport (bijv. verandering van de locatie, verzending voor reparatie). 6.3 Opslag Toegelaten omstandigheden op de opslagplaats: Opslagtemperatuur: -20... +60 C Vermijd blootstelling aan de volgende factoren: Direct zonlicht of nabijheid van hete objecten Mechanische trillingen, schokken (hard neerzetten) Roet, stoom, stof en corrosieve gassen Bewaar het instrument in de originele verpakking op een plaats die voldoet aan de hierboven vermelde voorwaarden. Als de originele verpakking niet beschikbaar is, verpakt u de thermometer zoals hieronder beschreven: 1. Wikkel de thermometer in een antistatische plastic folie. 2. Doe de thermometer, samen met het schokabsorberende materiaal in de verpakking. 3. Als het instrument gedurende een langere periode (meer dan 30 dagen) wordt opgeslagen, plaatst u een zakje met een droogmiddel in de verpakking. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 13
6. Transport... / 7. Inbedrijfstelling, gebruik Verwijder alle achtergebleven media voordat u het instrument (na gebruik) opslaat. Dit is in het bijzonder van belang indien het medium gevaarlijk voor de gezondheid is, bijv. bijtend, giftig, kankerverwekkend, radioactief, etc. Het gebruik van vloeistofdemping wordt aanbevolen voor temperaturen nabij het dauwpunt (±1 C rond 0 C). 7. Inbedrijfstelling, gebruik Bimetaal-thermometer aarden via de procesaansluiting! Wanneer het apparaat ingeschroefd wordt, mag de hiervoor noodzakelijke kracht niet uitgeoefend worden via de behuizing maar met geschikt gereedschap alleen via de hiervoor gedachte sleutelvlakken. Montage met steeksleutel Bij de montage van een draai- en zwenkbare wijzerthermometer moeten bijzondere voorschriften in acht genomen worden. Om de meter op de gewenste positie te brengen moeten de volgende stappen aangehouden worden: 1. De contra- of wartelmoer aan de procesaansluiting moet losgemaakt zijn. 2. Zeskant- en gleufschroeven aan het zwenkscharnier moeten losgemaakt zijn bij het losdraaien. 14 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
7. Inbedrijfstelling, gebruik losdraaien Draai ook de schroeven aan de tegenoverliggende zijde los! 3. Meter plaatsen, zeskant- en gleufschroeven vastdraaien en tenslotte de contra- of wartelmoer goed vastdraaien. Beschermbuis Dompelschacht Benodigde veiligheidsafstand PAS OP! Bij het gebruik van beschermbuizen in acht nemen dat de dompelschacht niet de bodem van de beschermbuis raakt, daar door de verschillende uitzettingscoëfficiënten van de materialen de dompelschacht aan de bodem verbogen zou kunnen worden. (voor formules voor de berekening van de lengte l 1 van de dompelschacht zie de desbetreffende gegevensfiche van de beschermbuis) WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 15
8. Onderhoud en reiniging / 9. Demontage... 8. Onderhoud en reiniging 8.1 Onderhoud Deze bimetaal-thermometers zijn onderhoudsvrij! Een controle van de meter dient één tot twee keer per jaar plaats te vinden. Daartoe moet het apparaat gescheiden worden van het proces en gecontroleerd worden met een temperatuurkalibrator. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door de fabrikant. 8.2 Reiniging PAS OP! De thermometer reinigen met een vochtige doek. Was of maak de gedemonteerde thermometer schoon voordat u hem teruggeeft om personeel en het milieu te beschermen tegen blootstelling aan achtergebleven media. Achtergebleven media in het gedemonteerde meetapparaat kan gevaar voor personen, het milieu en de uitrusting tot gevolg hebben. Tref passende voorzorgsmaatregelen. Voor informatie over het terugzenden van het instrument, zie hoofdstuk 9.2 Terugzendingen. 9. Demontage, teruggave en verwijdering Achtergebleven media in het gedemonteerde meetapparaat kan gevaar voor personen, het milieu en de uitrusting tot gevolg hebben. Tref passende voorzorgsmaatregelen. 16 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
9. Demontage, teruggave en verwijdering 9.1 Demontage Risico voor verbrandingen! Laat het instrument voldoende afkoelen voordat u het demonteert! Bij de demontage bestaat gevaar door uittredende, gevaarlijk hete meetstoffen. 9.2 Terugzendingen Neem de volgende punten absoluut in acht wanneer u het instrument verstuurt: Alle instrumenten die aan WIKA geleverd worden, moeten vrij zijn van alle soorten gevaarlijke substanties (zuren, alkaliën, oplossingen, etc.). Gebruik de originele verpakking of een geschikte transportverpakking wanneer het instrument teruggestuurd wordt. Om schade te voorkomen: 1. Wikkel het instrument in een antistatische plastic folie. 2. Doe het instrument, samen met het schokabsorberende materiaal in de verpakking. Doe gelijkmatig aan alle zijden schokabsorberend materiaal in de transportverpakking. 3. Doe indien mogelijk een zakje droogmiddel in de verpakking. 4. Doe een label op de verpakking dat het pakket markeert als een zending met een zeer gevoelig instrument. Informatie voor retourzendingen is te vinden onder de rubriek Service op onze lokale internetsite. 9.3 Verwijdering Niet correcte verwijdering kan een risico vormen voor het milieu. Verwijder componenten van het instrument en verpakkingsmateriaal op een milieuvriendelijke wijze en conform de nationale regels voor de verwijdering van afval. WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 17
Bijlage: EG-conformiteitsverklaring 18 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)
WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX) 19
WIKA-vestigingen wereldwijd vindt u op www.wika.nl. WIKA Benelux Industrial estate De Berk Newtonweg 12 6101 WX Echt Netherlands Tel. +31 475 535500 Fax: +31 475 535446 info@wika.nl www.wika.nl 20 WIKA gebruiksaanwijzing modellen 53, 54, 55 (ATEX)