RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK DIJKERHOEK School : Dijkerhoek Plaats : Holten BRIN-nummer : 10DG Onderzoeksnummer : 74204 Datum schoolbezoek : 25 april 2006 Datum vaststelling : 13 december 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...11 Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 25 april 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Dijkerhoek in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. In het gesprek met de directie is tevens de invulling van het eerstvolgende periodiek kwaliteitsonderzoek voorbereid. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 5
De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL De school maakt met dertien andere openbare basisscholen deel uit van de Stichting ROOS (Regionaal Overleg Openbare Scholen), een regionale samenwerking van de openbare schoolbesturen in Rijssen-Holten, Wierden, Twenterand en Hellendoorn. Basisschool Dijkerhoek is een van de vier openbare basisscholen in Holten. Het is een kleine school (94 leerlingen d.d. 1 oktober 2005) die ligt in het buitengebied van Holten. Alle leerlingen uit het buurtschap gaan naar deze school. Vier procent van de leerlingen heeft een gewichtscore van 0,25. De school heeft volgens de directie relatief veel leerlingen met een indicatie (zware dyslexie, dyspraxie, ADHD). Er zijn vrij veel leerlingen die voor een of meerdere vakken op een individuele leerlijn functioneren. Er zijn geen leerlingen met een zogenoemde 'rugzak', maar de school is wel bezig een 'rugzak' aan te vragen voor een leerling. Er zijn acht leraren aan de school verbonden waarvan er vijf in deeltijd werkzaam zijn. Enkele teamleden hadden te maken met niet arbeidsgerelateerd ziekteverzuim. De opvang is volgens de directie goed geregeld. De leerlingen zijn verdeeld over vier combinatiegroepen. Het schoolgebouw is meer dan 120 jaar oud. Het gebouw is weinig praktisch, veel stof en zand en slechte toegang tot de lokalen. Het aantal nevenruimten is beperkt. Genoemde factoren vormen volgens de inspectie geen gunstige voorwaarden voor het geven van eigentijds onderwijs. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Dijkerhoek Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Toelichting: De opbrengsten worden jaarlijks onvoldoende systematisch beoordeeld. Er zijn geen schooldocumenten aangetroffen waaruit blijkt dat de kwaliteit van de opbrengsten zijn geanalyseerd, beoordeeld en dat er conclusies zijn getrokken ten aanzien van maatregelen om de opbrengsten te verbeteren. In het schoolplan zijn plannen geformuleerd om het leren en onderwijzen regelmatig te evalueren. In 2003 is het instrument Werken met Kwaliteitskaarten (WMK) ingevuld door het team. Men is van plan om voor de volgende planperiode het instrument Zelfevaluatie Basisonderwijs (ZEBO) te gaan gebruiken. Een ouderenquête en een leerlingvragenlijst is tot dusverre niet afgenomen. Daarom is indicator 1.3 als onvoldoende beoordeeld. In het inspectiebezoek is aangegeven dat verbeteractiviteiten meer planmatig ('smart') zouden moeten worden uitgewerkt. In het schoolplan is dat ook als streven geformuleerd. De uitwerking in een concreet jaarplan met een duidelijke doelstelling en evaluatie ontbreekt. Dat geldt evenzeer voor de borging van de kwaliteit van het leren en onderwijzen. In de schoolgids worden ouders voldoende geïnformeerd over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. De school zou de relatief lage opbrengsten nog wel meer inzichtelijk kunnen verantwoorden. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 9
De inspectie heeft onlangs beoordelingscriteria voor sociale veiligheid vastgesteld. Van de school wordt verwacht dat tweejaarlijks de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel wordt vastgesteld en een veiligheidsplan wordt ontwikkeld waarin de preventie en nazorg van incidenten wordt vastgelegd. Aan deze criteria voldoet de school nog niet. Aan onderdelen wordt wel aandacht besteed, zoals een risicoanalyse van het gebouw, een pestprotocol en omgangslessen. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting: De school meet haar opbrengsten met de Cito-Eindtoets. Deze toets is in 2004 bij te weinig leerlingen afgenomen om een betrouwbaar beeld te geven. Daarom zijn de resultaten van alle leerlingen, gecorrigeerd voor het leerlingengewicht, van drie jaren vergeleken met de gemiddelde minimale normscore. Uit de resultaten blijkt dat deze onder het niveau liggen van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. De school brengt daar tegenin dat bijvoorbeeld in 2006 meer dan de helft van de leerlingen in groep 8 op een individuele leerlijn zitten voor een of meerdere vakken, terwijl ze wel de CITO-toets maken. Zonder uitgebreide dossieranalyse binnen de zorg en begeleiding kan niet worden beoordeeld welke leerlingen moeten meewegen bij het bepalen van het schoolgemiddelde. Die dossieranalyse kan alleen plaatsvinden tijdens een uitgebreider bezoek. Daarom zijn de eindopbrengsten als 'niet te waarderen' beoordeeld. Over de mate waarin leerlingen sociale vaardigheden beheersen kan de inspectie geen uitspraak doen daar de school geen resultaten kan laten zien van een landelijk genormeerd instrument. De school maakt gebruik van de instrumenten van PRAVOO en de schoolvragenlijst, maar de laatste alleen voor zorgleerlingen. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting: De opbrengsten op tussenmomenten liggen op het te verwachten niveau. Op vier van de vijf toetsen die de inspectie bekijkt - technisch lezen in groep 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 - zijn de resultaten voldoende. Dat geldt niet voor de resultaten op de toets rekenen en wiskunde in groep 6. De doorstroming gedurende de schoolperiode wijkt ongunstig af van het landelijk beeld. Het percentage zittenblijvers ligt ruim boven het landelijk gemiddelde. Er zijn echter geen verwijzingen naar het speciaal basisonderwijs. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 10
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden de volgende veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO: Er zal speciale aandacht worden besteed aan de structuurgroepen. Deze hebben ten doel om het onderwijs aan kinderen met individuele leerlijnen effectiever te maken door meer structuur te bieden in het curriculum en te werken in qua leeftijd heterogene groepen. De reden daarvoor is de volgende: De opbrengsten van de school liggen dicht bij de minimumnorm die de inspectie hanteert. De school stelt dat dit komt door het grote aantal zorgleerlingen. De inspectie zal nagaan of dit het geval is en of de aanpak voldoende effectief is. De school vindt dit zelf ook van belang. Afspraken over de voorbereiding van het eerstvolgende PKO De school stuurt vóór 1 maart 2007 de volgende documenten op naar het inspectiekantoor: het jaarplan 2006-2007 het jaarverslag 2005-2006 resultaten van kwaliteitskaarten voor personeel en ouders een inventarisatie van de veiligheidsbeleving van kinderen en personeel twee handelingsplannen per leerling met een indicatie c.q. individuele leerweg Deze informatie zal voorafgaand aan het onderzoek worden geanalyseerd en bij het onderzoek in 2007 worden betrokken. Rapport jaarlijks onderzoek Dijkerhoek - 25 april 2006 11