Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van duurzame energiebronnen. Zowel door de gemeente zelf, als door bedrijven en maatschappelijke organisaties als bewoners. Inhoud: 1. Conclusies 2. Figuren De regio faciliteert energiebesparing en het gebruik van duurzame energie door huishoudens, door het geven van informatie, het aanbieden van een energiescan met korting of het organiseren van bijvoorbeeld een gezamenlijke inkoop van zonnepanelen. Maar hoe kunnen huishoudens het best gefaciliteerd worden? Waar hebben ze behoefte aan? En wat zijn daarbij belemmeringen? En wat verwachten ze van de gemeenten in de regio? Deze vragen hebben we in juni 2014 voorgelegd aan de deelnemers van het Bewonerspanel Zwijndrecht en andere gemeenten in de Drechtsteden. Van de 842 deelnemers aan het Bewonerspanel Zwijndrecht hebben 501 personen de vragenlijst ingevuld. Dit is een respons van 60%. 1 Conclusies Energiebesparende maatregelen Ongeveer negen op de tien bewoners van Zwijndrecht doen om energie te besparen lampen uit in ruimtes waar niemand aanwezig is. Bijna driekwart zet na gebruik apparaten uit en ruim de helft schaft energiezuinige apparaten aan. Het bijhouden van het energieverbruik wordt door eenvijfde van de inwoners heel vaak of bijna altijd gedaan en door viervijfde nog niet (figuur 1). We hebben de bewoners van de Drechtsteden gevraagd naar de energiebesparende maatregelen die ze al genomen hebben. Het meest genoemd wordt: glas in de woonkamer (84%), de HR-ketel (76%) en glas in de slaapkamer (72%). Ook isolatie van dak en spouwmuur wordt door ruim meer dan de helft genoemd (figuur 2). Bijna een derde is voornemens (nog meer) energiebesparende maatregelen te nemen (figuur 3). Bij energiebesparende maatregelen denken ze voornamelijk aan meer isolatie van vloer, dak en spouwmuur (figuur 4). Ruim tweederde van de deelnemers aan het Bewonerspanel geeft daarbij aan dat het nemen van maatregelen vooral ter verhoging van het comfort is (66%). Daarnaast ook als bijdrage aan een beter milieu (51%) en dat de investering zichzelf terugverdient (53%). Redenen om geen maatregelen te nemen zijn: het is te duur, men weet te weinig van de mogelijkheden of dat het niet mogelijk is bij de woning (figuur 6). Huursector 46% van de huurders van Zwijndrecht is bereid een hogere huur te betalen voor een verlaging van het energieverbruik en de kosten ervoor, wanr de totale kosten ongeveer gelijk blijven. 31% is niet bereid een hogere huur betalen voor de verlaging van de kosten van energiegebruik (figuur 7). 1
Duurzame energie Zwijndrecht We hebben gevraagd naar het gebruik van duurzame energie. Bijna de helft van de inwoners van Zwijndrecht maakt gebruik van groene energie. In vergelijking daarmee maakt men minder gebruik van houtkachel () of zonnepanelen (7%). Een derde maakt geen gebruik van duurzame energie (figuur 8). Bij 44% bestaat het voornemen om (meer) duurzame energie te gebruiken (figuur 9). En daarbij denken ze vooral aan de aanschaf van zonnepanelen en het gebruik van groene energie (figuur 10). Ruim zes op de tien inwoners van Zwijndrecht heeft interesse in gezamenlijke inkoop van duurzame energie, waarvan een deel (11%) alleen samen met de buren (figuur 11). Ruim een kwart van de deelnemers aan het Bewonerspanel Zwijndrecht vindt de gemeente heel tot redelijk duurzaam, daartegenover is eenderde van mening dat de gemeente niet of helemaal niet duurzaam is (figuur 12). En wat vinden de bewoners van de rol gemeente bij energiebesparing en duurzaamheid? Zes op de tien vindt dat de gemeente voorlichting moet geven en de helft is van mening dat de gemeente kan ondersteunen bij duurzaam bouwen (figuur 13). We hebben ook een aantal stellingen voorgelegd over duurzame energie. Zeven op de tien deelnemers van het Bewonerspanel Zwijndrecht zijn positief over windenergie en de helft vindt dat de gemeente een actievere rol moet spelen om het opwekken van meer windenergie mogelijk te maken (figuur 14). Een derde heeft geen bezwaar tegen plaatsing van windmolens in de naaste omgeving, ruim de helft zou er wel moeite mee hebben. Drie op de tien inwoners van Zwijndrecht willen met andere inwoners meedoen aan initiatieven rondom duurzaamheid, een kwart wil niet meedoen en bijna de helft weet het (nog) niet (figuur15). Ruim zes op de tien kent de mogelijkheden tot groepsaankoop zonnepanelen en 46% heeft gehoord van de energiescan. Ook mogelijkheid over te stappen naar een andere energieleverancier via groepsactie en de bijeenkomst over energie. Die zijn met 45 en 43% goed bekend (figuur16). We hebben ook gevraagd naar de deelname aan deze initiatieven en daaruit blijkt dat 9% daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt van de overstapmogelijkheid naar een andere energieleverancier via groepsactie, de aanschaf van zonnepanelen en de bijeenkomst over energie (beide ). Deelname aan de andere initiatieven varieert van 1 tot 5% (figuur 17). 2 Figuren Zwijndrecht Figuur 1 Minder energie in huis verbruiken Ik doe lampen in de (meeste) ruimtes waar niemand aanwezig is uit. 77% 11% 9% Ik zet apparaten na gebruik uit. 5 16% 21% 5% Ik schaf energiezuinige apparaten aan, ook al zijn deze in aanschaf duurder. 29% 24% 22% 21% Ik zet de verwarming een graad lager. 26% 20% 20% 22% 12% Ik gebruik zo min mogelijk warm water. 20% 27% 23% 16% Ik hou mijn energiegebruik bij zodat ik (meer) kan besparen. 13% 6% 29% (bijna) altijd heel vaak vaak af en toe (bijna) nooit 2
Figuur 2 Aanwezige energiebesparende maatregelen (%) glas woonkamer 84% HR-ketel 76% glas slaapkamer 72% dakisolatie 55% spouwmuurisolatie 51% vloerisolatie energiezuinige ventilatie 9% Figuur 3 Voornemens om energiebesparende maatregelen te nemen (%) 32% ja 6 Figuur 4 Te nemen energiebesparende maatregelen (%) vloerisolatie dakisolatie 24% spouwmuurisolatie 17% HR-ketel 12% glas slaapkamer glas woonkamer 9% 7% energiezuinige ventilatie 29% 3
Figuur 5 Reden voor keuze energiebesparende maatregelen (%) verbetering comfort 66% investering verdient zich terug bijdrage aan beter milieu 53% 51% woning beter verkoopbaar 35% gunstige aanbieding door laag BTW-tarief 4% 1 Figuur 6 Belemmeringen voor keuze energiebesparende maatregelen (%) te duur 36% weet te weinig van mogelijkheden 1 kan niet bij woning weinig tijd voor 34% Figuur 7 Bereid hogere huur te betalen in ruil voor verlaging kosten energieverbruik (%) ja, ook als ik in totaal iets meer ga betalen ja, alleen als ik in totaal evenveel blijf betalen ja, alleen als ik in totaal wat minder ga betalen 31% 31% 23% Figuur 8 Gebruik van duurzame energie (%) ja, groene energie 4 ja, houtkachel ja, zonnepanelen 7% ja, zonneboiler 3% 3% Toelichting: andere vormen zoals zonneboiler of warmtepomp komen minder dan 2% voor 4
Figuur 9 Voornemens (meer) gebruik te maken van duurzame energie? (%) ja 56% 44% Figuur 10 Denkt aan maatregelen als (%) aanschaf zonnepanelen 42% kiezen voor groene energie 39% aandelen in lokaal opgewekte windenergie aanschaf zonneboiler 13% Figuur 11 Belangstelling gezamenlijke inkoop (%) ja, ik heb belangstelling voor gezamenlijke inkoop ja, maar alleen met buren, doe dit liever zelf 52% 11% Figuur 12 Duurzaamheid gemeente (%) Zwijndrecht 27% 40% 34% Drechtsteden 42% heel-redelijk een beetje (helemaal) niet 5
Figuur 13 Rol gemeente bij energiebesparing en duurzaamheid (%) voorlichting 60% ondersteunen duurzaam bouwen 4 marktpartijen samenbrengen verstrekken van duurzaamheidsleningen bewoners samenbrengen 23% niets 6% Figuur 14 Stellingen (%) Ik ben positief over windenergie. 6 17% Mijn gemeente moet een actievere rol spelen om het opwekken van meer windenergie mogelijk te maken. 50% Ik vind het belangrijk dat ik ook meedeel in de opbrengst van windenergie. 49% 36% Ik vind het geen probleem als er windmolens zichtbaar in mijn buurt worden geplaatst. 52% (zeer) mee eens niet mee eens, niet mee ons (zeer) mee ons Figuur 15 Meedoen met andere bewoners aan initiatief rondom duurzaamheid (%) ja 2 47% weet (nog) niet 6
Figuur 16 Gehoord van de initiatieven (%) groepsaankoop zonnepanelen 63% korting op energie advies (energiescan) 46% overstappen van energieleverancier via groepsactie 45% bijeenkomst over energie 43% aandelen in lokaal opgewekte windenergie (Dordtse stromen) informatiebijeenkomst in Duurzaamheidscentrum Weizigt 16% zonatlas 0% 20% 40% 60% 80% Figuur 17 Deelgenomen aan de initiatieven (%) overstappen van energieleverancier via groepsactie 9% groepsaankoop zonnepanelen J.M.A. Schalk W. van den Boogaard oktober 2014 bijeenkomst over energie Postbus 619 3300 AP Dordrecht (078) 770 39 14 ocd@drechtsteden.nl www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl korting op energie advies (energiescan) 5% 0% 20% 40% 60% 7