Hout 4e college Utrecht 27 september 2010 Introductie over hout: Wat is hout Groei/ontstaan Opbouw van hout Structuur Eigenschappen Soorten hout Methoden van zagen Methoden van bewerken Houtproducten Voordelen/nadelen HKU Bescherming en verduurzaming: Bescherming en verduurzaming: Bescherming: Aanbrengen van een beschermende laag Verduurzaming: impregneren met een bederfwerend middel Waartegen? Chemische aantasting Biologische aantasting Mechanische invloeden Weersinvloeden 1
Bescherming en verduurzaming: Bescherming en verduurzaming: Chemische aantasting Zuren, zouten en logen (eventueel in combinatie met temperatuur) Biologische aantasting Dierlijke aantasting: nathoutboorders larven van boktorren, houtwespen en schorskevers drooghoutboorders larven van klopkevers, huisboktorren, bonte knaagkever, spinthoutkever marineboorders kreeftachtigen als paalworm en gribbel Plantaardige aantasting houtverkleurende schimmels houtrotverwekkende schimmels Bescherming en verduurzaming: Bescherming en verduurzaming: Mechanische invloeden: - Vloeren (lopen), dorpels, trappen etc. - Krassen (tafels, meubels) Weersinvloeden 2
Beschermen: Verduurzamen: Hout voorzien van een voor de buitenlucht afsluitende laag. teren carbolineren (verboden) schilderen vernissen oliën bekleden Voor lange tijd vrijwaren van alle mogelijke aantastingsvormen (bespuiten, bestrijken, dompelen, gif afgevende pillen en impregneren onder druk). - giftig voor dierlijke en plantaardige aantasters - tasten het hout niet aan - niet gevaarlijk voor mens en dier (...) - dringt diep in het hout door - niet uitspoelbaar - niet brandbaar 3
4
5
6
7
zonder hulpmiddelen 1) Verbindingen in de breedte 2) Verbindingen in de lengte 3) Hoek of T verbindingen 4) Kruisverbindingen 1) Verbindingen in de breedte Messing en groef, rabat 2) Verbindingen in de lengte Vingerlas 3) Hoek of T verbindingen Zwaluwstaart, pen-gat, keepverbinding 4) Kruisverbindingen Halfhout verbinding, keepverbinding met hulpmiddelen met hulpmiddelen Oneindig veel mogelijkheden. Naast gewoon spijkeren en schroeven zijn er veel merken verbindingen in de handel. De één nog inventiever dan de ander... Voorbeeld: Deuvel, hofmannslot, lamello, invis Zie boeken als Hafele 8
met hulpmiddelen Nieuwe materialen op basis van hout: 3D fineer van Reholz Nieuwe Bendywood Cristal de Ravier 9
Archsystems Kirei Accoya van Titan Wood Electrified preformed wood van Transalpin 10
Nieuwe houtsoorten: - Oregon pine - Peren - Iepen - Coromandel - Zebrano Liana, van Project Import Export Oregon Pine (oftewel Douglas) Peren Soort Naaldhout Verschijningsvorm (als product) gekantrecht, triplex Beschrijving / uiterlijk spint wittig tot geel. Kernhout veel kleurverschil Eigenschappen draad recht (meestal). Nerf hangt van breedte jaarringen af. Bewerkbaarheid goed. Niet te buigen Toepassing Grote toepasbaarheid. Binnen en buiten. Veel triplex! Soort Loofhout Verschijningsvorm (als product) zaaghout, fineer Beschrijving / uiterlijk vleeskleurig, licht bruinroze (stomen!). Eigenschappen draad recht, nerf is effen en glad. Bewerkbaarheid goed. Spijkeren/schroeven matig. Zeer goed te draaien Toepassing Fineer afwerking, gravures, mallen, speciaalwerk 11
Iepen Coromandel Soort Loofhout Verschijningsvorm (als product) zaaghout, gekantrecht hout Beschrijving / uiterlijk Ringporig, mooie tekening, onderscheid kern/spint. Afhankelijk van type licht tot bruin Eigenschappen draad recht (behalve wortel), matig grove nerf, 550 700 kg/m3 Bewerkbaarheid goed (behalve wortel Toepassing Fineer afwerking, meubels. na wateren door taaiheid en geringe werking voor carrosserie en stuurwielen. Soort Loofhout (tropisch) Verschijningsvorm (als product) gekantrecht en fineer Beschrijving / uiterlijk groot verschil spint/kern. Lichtbruin tot chocolade bruine kern. Eigenschappen draad recht, fijne nerf. Hoge S.M. (1100 kg/m3) Bewerkbaarheid redelijk Toepassing zichtwerk Zebrano Volgende keer: Soort Loofhout (tropisch) Verschijningsvorm (als product) gekantrecht en fineer Beschrijving / uiterlijk kernhout goudgeel met smalle bruine strepen Eigenschappen kruis- of golvende draad, matig tot grove nerf, 740 kg/m3 Bewerkbaarheid redelijk Toepassing zichtwerk - Aanvulling met eigen houtsoorten! - Wat is jou voorkeur? Waarom? Hoe toepassen 12