Van toepassing vanaf 1 november 2015

Vergelijkbare documenten
Volgens de beslissing van de CREG (b) cdc-1430 van 12 maart 2015

Van toepassing vanaf 1 november 2015

Ter goedkeuring aan de CREG voorgelegd. Van toepassing vanaf 1 november 2016

Ter goedkeuring aan de Volgens de beslissing van de CREG voorgelegd(b) cdc-1430 van 12 maart 2015

Ter goedkeuring aan de CREG voorgelegd

Ter goedkeuring aan de CREG voorgelegd

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE. Volgens de beslissing van de CREG. Van toepassing vanaf de aanbesteding in 2017

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE

Strategische Reserve Voorstellen van wijzigingen ARP-contract. Elia Users Group 05/06/2014

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE. Volgens de beslissing van de CREG. Van toepassing vanaf de aanbesteding in 2019

De strategische reserve, een mechanisme om het structurele productietekort op te vangen

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE. Volgens de beslissing van de CREG. Van toepassing vanaf de aanbesteding in 2018

Verslag over de raadpleging over de procedure voor aanleg van de strategische reserve 2015

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE. Volgens de beslissing van de CREG. Van toepassing vanaf de aanbesteding in 20178

Contract voor SDR DROP-BY

De strategische reserve, een mechanisme om het structurele productietekort op te vangen

NOTA (Z) CDC-1507

De strategische reserve, een mechanisme om structurele tekorten op te vangen

Versie 1: Regels voor de organisatie van de Energieoverdracht. In werking treding op XX/XX/2018 1

ELIA SYSTEM OPERATOR N.V.

ELIA SYSTEM OPERATOR N.V.

Nota over het voorstel van Procedure voor aanleg van strategische reserve dat door de N.V. ELIA SYSTEM OPERATOR ter consultatie wordt voorgelegd

ELIA SYSTEM OPERATOR WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE. Volgens de beslissing van de CREG. Van toepassing vanaf de aanbesteding in

1 Inleiding Analyses ter voorbereiding van werkingsregels Winter 2019/20 4 Randnummer 24:... 4

ELIA SYSTEM OPERATOR PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

(Z) januari 2018

met betrekking tot (PRD) december 2018

NOTA (Z) CDC-1395

Informatie ten dienste van de markt

STANDPUNT. Steven Harlem. Inleiding

Beslissing over het voorstel van Elia System Operator nv betreffende een wijziging van de regels die de energieoverdracht organiseren

ELIA SYSTEM OPERATOR PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

NOTA (Z) CDC-1327

(B) februari 2019

(Z) mei Opgesteld met toepassing van art.23, 2, 2 van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt

VRIJSTELLING KOSTEN OP 5 MW ONEVENWICHT

TARIEVEN 2012 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

ELIA SYSTEM OPERATOR PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

TARIEVEN VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

TARIEVEN VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

TARIEVEN 2007 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

ELIA SYSTEM OPERATOR PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

te weten (PRD)(B) december 2016

BESLISSING (B) CDC-1461

TOELICHTINGSNOTA BIJ DE PUBLIEKE CONSULTATIE VAN DE REGELS VOOR ENERGIEOVERDRACHT

ONTWERPBESLISSING (B) CDC-1402

(zie artikels 10, 11 en 20) Deze Bijlage maakt integraal deel uit van het Toegangscontract met de referentie[ ].

(A) augustus Artikel 11 van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk

TARIEFSTRUCTUUR VOOR HET TRANSPORT VAN ELEKTRICITEIT

Regels voor de organisatie van de Energieoverdracht. Inwerkingtreding op 01/06/2018 1

TARIEVEN 2005 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

ELIA SYSTEM OPERATOR

Gesloten distributienet aangesloten op het Elia-net: specifieke operationele processen in verband met toegang

Bijlage 15: Tariferingsprincipes en facturatieprocedure

(zie artikels 8, 11 en 20)

Het CIPU-contract: een kader waarbinnen de netgebruiker kan deelnemen aan het beheer van het hoogspanningsnet

ELIA SYSTEM OPERATOR

Jaar : Procedure voor Aanleg van Strategische Reserve

Regels voor de organisatie van de Energieoverdracht

Flexibiliteit als alternatief voor bijkomende capaciteit. Smart Energy Solutions 04/12/12

BESLISSING (B) CDC-495

Bevoorradingszekerheid

TARIEVEN 2005 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

BESLISSING (B) CDC-988

TARIEVEN 2005 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

Art. 16 Schorsing en/of beëindiging van toegekende toegangsrechten of van het Contract

I. De tariefbepaling voor de toegang tot het net: de principes

ELIA SYSTEM OPERATOR

Afschakelplan en Stroomtekort 2014

BESLISSING (B) CDC-1463

BESLISSING (B) CDC-981

EINDBESLISSING (B) CDC-1310

(PRD) maart over

Toelichtingsnota bij de publieke consultatie van de aanpassingen aan het ARP-contract

Consultatie volumebepaling strategische reserve

Regels voor de organisatie van de Energieoverdracht. Inwerkingtreding op 01/12/2018 1

TARIEVEN 2004 VOOR HET GEBRUIK VAN HET NET EN VOOR ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

(B) juni Artikel 21bis, 4, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk

ELIA SYSTEM OPERATOR

Tarieven van toepassing vanaf 1 april tot en met 31 december 2003

(PRD) augustus te weten

Stimuleren van een energienet in evenwicht - Commissie VP

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

Meer informatie? R3 Niet-gereserveerd vermogen. Aarzel niet om contact met ons op te nemen via. Keizerslaan 20 B-1000 Brussel

ELIA SYSTEM OPERATOR PROCEDURE VOOR AANLEG VAN STRATEGISCHE RESERVE

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

De plaats van de aansluitings- en interfacepunten wordt in het aansluitingscontract vastgelegd in overeenstemming met de gel-

ELIA SYSTEM OPERATOR MARKTWERKINGSREGELS VOOR DE COMPENSATIE VAN DE KWARTUURONEVENWICHTEN - INWERKINGTREDING OP 1 JANUARI 2017

Sturen van energieverbruik Essenscia workshop Flexibiliteit en energie-efficiëntie

BESLISSING (B) CDC-1538

Bepaling van het primair, secundair en tertiair reservevermogen voor 2014

I. Algemene inleiding

Consultatiedocument Elia Users Group met betrekking tot het voorstel van Elia tot wijziging van de tariefstructuur

ADVIES (A) CDC-247

Consultatieperiode: van 7/11/2016 tot 02/12/2016

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

georganiseerd door Elia 16 April Inleiding

Transcriptie:

ELIA SYSTEM OPERATOR VOORSTEL VAN WERKINGSREGELS VOOR DE STRATEGISCHE RESERVE Van toepassing vanaf 1 november 2015 Overeenkomstig artikel 7 septies van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt 1

Inhoudstafel 1 Inleiding...4 2 Definities...5 2.1 Algemene definities en afkortingen... 5 2.2 Gebruikte symbolen... 9 3 Inleiding...1 0 4 Inwerkingtreding en duur... 12 5 Reservatie van het strategisch reservevermogen... 12 5.1 Aanbestedingsprocedure... 12 5.2 Reservatie van vermogen voor SGR... 12 5.2.1 Voorwaarden met betrekking tot de offertes... 12 5.2.2 Gunning... 13 5.2.3 Activatievoorwaarden:... 13 5.2.4 Vergoeding... 14 5.2.5 Controle en penaliteit... 14 5.2.6 Tests... 15 5.3 Reservatie van vermogen voor SDR... 16 5.3.1 Voorwaarden met betrekking tot de offertes... 16 5.3.2 Afschakelmodaliteiten... 18 5.3.3 Activatievoorwaarden... 18 5.3.4 Gunning... 19 5.3.5 Vergoeding... 22 5.3.6 Tests... 22 6 Activatie van strategisch reservevermogen... 24 6.1 Algemeen 24 6.2 Activatie van de strategische reserve SGR... 24 6.2.1 Nominaties... 24 6.2.2 Kenmerken van een activatie... 25 6.2.3 Vergoeding... 26 6.2.4 Controle en penaliteit... 27 6.3 Activatie van strategisch reservevermogen SDR... 28 6.3.1 Baseline en Vermogen dat beschikbaar is voor activatie... 28 6.3.2 Kenmerken van een activatie... 29 6.3.3 Vergoeding... 29 6.3.4 Controle en penaliteit... 30 6.4 Operationele procedure vanaf de vaststelling van het risico op structureel tekort tot aan de activatie van de strategische reserve... 31 6.4.1 Detectie van het risico op een structureel tekort via een economisch criterium/economic Trigger... 31 6.4.2 Detectie van het risico op een structureel tekort via een technisch criterium/technical Trigger... 32 6.4.3 Verschillende fases in de activatie van een SR-eenheid... 34 6.4.4 Activatieprocedure op D-1 en D... 35 6.5 Technisch-economische selectie van de strategische reserve-eenhe(i)d(en) voor activatie...35 6.6 Impact op het SI en het NRV... 36 6.7 Impact op de onevenwichtsprijzen... 37 6.7.1 Inleiding... 37 6.7.2 Regels van toepassing voor de bepaling van bijkomende stimulansen toegepast op het onevenwichtstarief... 37 7 Transparantie / Informatie aan de markt... 39 2

7.1 Gegevens over de injectie van energie in de regelzone door Eenheden van de strategische reserve... 39 7.2 Algemene informatie over de werking van de strategische reserve... 39 8 Monitoring...40 Bijlage: Becijferd voorbeeld van de toepassing van een equivalentiefactor...41 3

1 Inleiding In dit document worden de Werkingsregels vastgelegd voor de strategische reserve overeenkomstig artikel 7 septies, 1 en 2, van de Elektriciteitswet van 29 april 1999, gewijzigd door de wet van 26 maart 2014 betreffende de inrichting van een mechanisme van strategische reserve (hierna "Elektriciteitswet" genoemd). Het mechanisme maakt deel uit van de maatregelen waarmee de federale minister van Energie (hierna "de Minister" genoemd) vanaf 2014 een systeem wil invoeren in de Elektriciteitswet om een bepaald niveau van bevoorradingszekerheid te verzekeren tijdens de Winterperiode. Dit document legt de werkingsregels vast voor de strategische reserve die ter goedkeuring zijn voorgelegd aan de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (hierna "CREG" genoemd) voor de strategische reserve betreffende de Winterperiode die begint op 1 november 2015. In deze werkingsregels gaat het vooral om de indicatoren die worden aangewend om een tekortsituatie vast te stellen alsook de principes voor de activatie van de strategische reserve door de netbeheerder. Elia System Operator (hierna "ELIA" genoemd) verwacht overigens dat er in de komende maanden en jaren wijzigingen zullen aangebracht worden aan het mechanisme van de strategische reserve. Het is mogelijk dat deze nieuwe elementen geleidelijk en in een latere fase in voege zullen treden naargelang de specifieke vereisten van elk project. ELIA zal de werkingsregels voor de strategische reserve invoeren naargelang de behoeften. De behoeften zullen niet noodzakelijk gelijklopen met de aanbestedingscyclus voor de strategische reserve. Een dergelijke evolutie is in se beter afgestemd op de dynamische evolutie van de behoeften van het mechanisme. Gezien de relatief korte wettelijk voorziene termijnen tussen de instructie van de Minister aan ELIA om de strategische reserve aan te leggen en de operationele toepassing ervan op 1 november van de betrokken Winterperiode, evenals het aantal ontwikkelingen die nodig zijn om dit nog recente mechanisme te laten evolueren, zal ELIA al het mogelijke doen om de informaticatools tegen deze datum aan te passen. Indien desondanks een vertraging in de implementatie leidt tot het uitstellen van de toepassing van bepaalde principes die in deze regels beschreven zijn, zal ELIA de regulator en de markt op de hoogte stellen van dit gegeven, de impact die het heeft en de voorlopige oplossingen. 4

2 Definities 2.1 Algemene definities en afkortingen Activatie: De vraag van ELIA aan een SR-eenheid en de acties te ondernemen door deze SR-eenheid met het oog op de injectie van elektriciteit in het net of het verminderen van een afname, zoals beschreven in 6.2.2 voor de SGR en 6.3.2 voor de SDR. ARP of Toegangsverantwoordelijke: Elke fysieke persoon of rechtspersoon die opgesomd wordt in het register van toegangsverantwoordelijken in overeenstemming met het Technisch Transmissiereglement, waarnaar soms ook verwezen wordt in de Technische Reglementen voor Distributie, Lokale en Regionale Transmissie met de term evenwichtsverantwoordelijke. Balancingmiddelen: Geheel van energie-evenwichtsdiensten gebruikt door de netbeheerder om het evenwicht in de regelzone te behouden en te herstellen overeenkomstig de Balancingregels. Balancingregels: Werkingsregels van de markt voor het compenseren van kwartuuronevenwichten bepaald overeenkomstig artikel 159, 1 van het Koninklijk besluit van 19 december 2002 Balancingreserves: Geheel van energie-evenwichtsdiensten gereserveerd door ELIA dat de secundaire en tertiaire reserve omvat (inclusief de tertiaire productiereserve, de diensten voor profielaanpassing, de tertiaire reserve op basis van onderbreekbare afnames en hulp van andere TNB's). Baseline: Geheel van waarden dat het verondersteld elektrisch vermogen weergeeft (kwartuurgemiddelde), dit wil zeggen wat zou worden afgenomen door de geactiveerde SDR-eenheid indien er geen activatie was. Deze waarden worden geschat volgens de methodologie beschreven in 6.3.1, gebruikt bij een SDR-activatie en in het bijzonder tijdens de periode van de Effectieve Levering om het afgeschakelde volume door de SDR-eenheid te bepalen. Belpex of BPX: Belgische elektriciteitsbeurs, meer bepaald de beheerder van een markt waar energieblokken verhandeld worden, zoals erkend door het Ministerieel Besluit van 11/1/2006 en gereguleerd door het Marktreglement van Belpex. - DA: Day-Ahead i.e. D-1 voor dag D - ID: Intra-Day i.e. binnen dezelfde dag - Belpex DAM: "Day Ahead Marktsegment", zoals bepaald in artikel 1, 9 van het Marktreglement van Belpex - Belpex SRM: "Strategisch Reserve Marktsegment", zoals bepaald in het Marktreglement van Belpex. - Order: Een order voor afname of voor levering zoals bepaald in artikel 1, 52. - Leveringsorder: Vast offer om elektriciteit te leveren, onderworpen aan het uitwisselingsplatform zoals bepaald in artikel 1, 35 van het Marktreglement van Belpex. - Afnameorder: Vast offer om elektriciteit af te nemen, onderworpen aan het uitwisselingsplatform zoals bepaald in artikel 1, 2 van het Marktreglement van Belpex. - Maximale Orderprijs Belpex DAM: Maximale Orderprijs zoals bepaald in artikel 31.2 van het Marktreglement van Belpex in verband met het segment Belpex DAM. - Beperkte order: Order voor Afname of Levering op Belpex zoals bepaald in artikel 31.5.1 van het Marktreglement van Belpex. 5

Beschikbare Pmax of "Pmax_Available": De maximale kwartuurvermogenswaarde die de SGR-centrale kan injecteren in het net gedurende een bepaald kwartier, rekening houdend met de technische, operationele, meteorologische of andere door de SGR-leverancier gekende beperkingen op het moment waarop hij deze waarde doorgeeft aan ELIA. Beschikbare Pmin of "Pmin_Available": De minimale kwartuurvermogenswaarde die de SGR-centrale kan injecteren in het net gedurende een bepaald kwartier, rekening houdend met de technische, operationele, meteorologische of andere door de SGR-leverancier gekende beperkingen op het moment waarop hij deze waarde doorgeeft aan ELIA. "CDS": closed distribution system of Gesloten Distributienet, volgens de definitie in het Toegangscontract van Elia. CDS-toegangspunt: Het toegangspunt tot het Gesloten Distributienet van een Gebruiker van het Gesloten Distributienet, zoals gedefinieerd in het Toegangscontract van ELIA 1. CIPU: Contract voor Coördinatie van Productie-Eenheden. DGE "Algemene Directie Energie": de Algemene Directie Energie van de Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie zoals bepaald in artikel 2, 27 van de Elektriciteitswet Distributienet: Het elektriciteitsdistributienet waarop de Distributienetbeheerder het eigendomsrecht of tenminste het gebruiks- of exploitatierecht heeft, en waarvoor hij een vergunning als Distributienetbeheerder heeft verkregen van de Gewestelijke Regulator of de bevoegde regionale overheden. Elektriciteitswet: De Elektriciteitswet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, zoals van tijd tot tijd gewijzigd. ELIA: Elia System Operator S.A. Gecontracteerd SGR-vermogen: De hoeveelheid SGR (uitgedrukt in MW) gecontracteerd door ELIA bij de SGR-leverancier op een SGR-centrale die overeenstemt met de productiecapaciteit uitgedrukt in MW die de SGRleverancier beschikbaar moet houden voor ELIA vanop deze SGR-centrale. Het Gecontracteerd SGR-vermogen is kleiner dan of gelijk aan de technische Pmax van deze SGR-centrale. Hoofdmeter: Meter voor de elektrische energie geassocieerd aan het Toegangspunt zoals bepaald door ELIA), of de Distributienetbeheerder voor het Distributienet, met het oog op de facturatie binnen het kader van diens opdrachten en door middel van een of meerdere door die beheerder geïnstalleerde meter(s). Incremental Bid: Offer door een producent gedaan aan ELIA voor een opregeling, tegen de voorwaarden beschreven in het CIPU-contract die voorzien dat de producent zich op vraag van ELIA ertoe verbindt het vermogen dat door de eenheid in kwestie wordt geproduceerd te vermeerderen. Kritieke uren: uren die lopen tussen 09:00-13:00u en 17:00-21:00u tijdens Werkdagen van een Winterperiode behalve tijdens de in België van overheidswege vastgestelde Kerstschoolvakantie; Leveringspunt: Punt in het elektriciteitsnet vanaf waar de SDR-dienst wordt geleverd, gekoppeld aan de meter(s) waardoor ELIA de levering van de SDRdienst kan controleren en meten zoals beschreven in 5.3.1. 1 Contract goedgekeurd door de CREG en beschikbaar op: http://www.elia.be/nl/producten en diensten/toegang/toegangscontract 6

"LOLE": Loss Of Load Expectation, een statistische berekening waarmee het voorziene aantal uren bepaald wordt waarin de belasting niet gedekt kan worden door het geheel aan productiemiddelen ter beschikking van het Belgische elektriciteitsnet, rekening houdend met de interconnecties, voor een statistisch normaal jaar, zoals bepaald in artikel 2, 59 van de Elektriciteitswet. Minimum Offtake: Term uit het contract voor primaire reserve op basis van belastingen (R1Load) die het verbruiksniveau aangeeft waaronder de leverancier van R1Load de levering van de dienst niet kan verzekeren, zoals bepaald in artikel 3.2.2 van het R1Load-contract. Minister: De federale minister die bevoegd is voor Energie. Non-kritieke uren: Alle uren die geen kritieke uren zijn. Procedure voor Aanleg van de strategische reserve of "Procedure voor Aanleg": Procedure voor Aanleg van de strategische reserve opgesteld door ELIA na raadpleging van de netgebruikers, de CREG en de DGE en gepubliceerd op de website van ELIA overeenkomstig artikel 7 quinquies 1 en 6 van de Elektriciteitswet. SDR: Strategische Reserve door afschakeling aan de Vraagzijde zoals bedoeld in artikel 7 quinquies 2, 1 van de Elektriciteitswet. Men maakt een onderscheid zoals nauwkeurig bepaald in 5.3.2: - SDR DROP BY: SDR waarbij de SDR leverancier er zich toe verbindt om, bij activatie, zijn afname te verminderen met een contractueel vastgelegd SDR Referentievermogen - SDR DROP TO: SDR waarbij de SDR leverancier er zich toe verbindt om, bij activatie, zijn afname te verminderen tot een contractueel vastgelegde Total Schedding Limit. SDR-eenheid: Een combinatie (aggregatie) van elektrische installaties bestaande uit afnames in Leveringspunten waarmee de totale afname (elektriciteitsverbruik) van de SDR-eenheid kan worden verminderd door middel van het stopzetten, wijzigen of vertragen van de elektriciteitsverbruiksprocessen van deze afnames in de Leveringspunten, zonder beroep te doen op een verhoging van de elektriciteitsproductie, en waarvoor een SDR-contract is afgesloten tussen ELIA en de SDR-leverancier voor de betrokken SDR-eenheid. SGR: Strategische Reserve geleverd door Productie-eenheden zoals bedoeld in artikel 7 quinquies 2, 2 tot 4 lid van de Elektriciteitswet. SGR-centrale: Een combinatie van fysieke eenheden (of één enkele fysieke eenheid) die een of meerdere stroomgeneratoren (alternatoren) bevat die los van andere generatoren of elektriciteitscentrales in de markt elektriciteit kunnen produceren en waarvoor een SGR-contract is afgesloten tussen ELIA en de SGR leverancier van de betreffende SGR-centrale. Strategische reserve-eenheid of SR-eenheid: Term die verwijst naar een SGR-centrale of SDR-eenheid. Structureel (Zone)tekort: Situatie waarin het totale verbruiksniveau in de regelzone niet gedekt kan worden door het geïnstalleerde productieaanbod in het Belgische elektriciteitsnet, zonder de Balancingreserves, rekening houdend met invoermogelijkheden en de beschikbare energie op de markt. Submetering: Meting van het elektriciteitsverbruik van uitrusting(en) of processen binnen de industriële site, uitgevoerd vanaf een meter of een geheel van meters achter een Hoofdmeter, gebruikt voor controle en vergoeding van de SDR-dienst en om de dienst die wordt geleverd te laten beantwoorden aan de voorwaarden beschreven in de Procedure voor Aanleg. Target: Vermogensniveau dat de afname van een SDR-eenheid zou moeten bereiken gedurende de periode van Effectieve Levering van een activatie. Dit 7

niveau is vastgelegd in geval van SDR DROP TO, en variabel in geval van SDR DROP BY zoals beschreven in 5.3.2. Technische Pmax Een unieke waarde (uitgedrukt in MW) die overeenstemt met het maximumvermogen dat technisch kan worden ontwikkeld door de SGR-centrale, waarvan de waarde is geleverd door de fabrikant en meer specifiek bij 15 C. Technische Pmin: Een unieke Waarde (uitgedrukt in MW) die overeenstemt met het minimumvermogen dat technisch kan worden ontwikkeld door de SGR-centrale, waarvan de waarde is geleverd door de fabrikant. Technisch reglement: Het Koninklijk Besluit van 19 december 2002 houdende een technisch reglement voor het beheer van een elektriciteitsnet en de toegang ertoe. Toegangscontract: Het contract (of equivalent) afgesloten tussen ELIA (of de Distributienetbeheerder) en de toegangshouder van het Transmissienet (respectievelijk Distributienet), in overeenstemming met het toepasselijke Technisch Reglement dat de voorwaarden vermeldt voor het toekennen van toegang tot het Transmissienet (respectievelijk Distributienet) voor het betreffende Toegangspunt. Toegangspunt: Injectie- of Afnamepunt van het transmissie- of distributienet zoals gedefinieerd in de betreffende toegangscontracten. Total Shedding Limit of SL: Het vermogensniveau tot hetwelk de leverancier van reserve zich verbindt om het totale verbruik van zijn Leveringspunt(en) (of Toegangspunt(en) voor ICH) te laten dalen in geval van activatie. We onderscheiden: - de SL ICH uit het contract voor tertiaire reserve door onderbreekbare belastingen - de SL SDR uit het SDR DROP TO-contract Total Unsheddable Margin [UM SDR ]: Minimum hoeveelheid van netto actief vermogen waaronder de Afname in het (de) leveringspunt(en) (of de geaggregeerde pool waartoe het behoort) niet kan dalen in geval van activatie. Het is gedefinieerd in geval van SDR DROP-BY. Winterperiode: De periode van 1/11 van een gegeven jaar tot 31/03 van het daaropvolgende jaar, zoals bepaald in artikel 2, 51 van de Elektriciteitswet. In het vervolg van het document betekent de term "Winterperiode Y - Y+1" de Winterperiode lopende vanaf 1/11 van het jaar Y tot 31/03 van het jaar Y+1. 8

2.2 Gebruikte symbolen ACE= Area Control Error, gelijk aan het ogenblikkelijke verschil tussen de referentiewaarden ("programma's") en de reële waarden ("metingen") van de uitgewisselde vermogens van de Belgische regelzone, rekening houdend met het effect van de frequentieafwijking en met de uitgewisselde vermogens met andere TSO's via IGCC-netting. BAV j = brutovolume voor afregeling, met andere woorden de som van de energievolumes die door ELIA voor afregeling worden geactiveerd tijdens het kwartier (j), met inbegrip van het volume geëxporteerde energie in het kader van de IGCC-netting. BOVj = brutovolume voor opregeling, met andere woorden de som van de energievolumes die door ELIA voor opregeling worden geactiveerd tijdens het kwartier (j), met inbegrip van het volume geïmporteerde energie in het kader van de IGCC-netting. SRVj = geactiveerde volume strategische reserve, i.e. de som van de door ELIA geactiveerde energievolumes bij SR-eenheden tijdens kwartier (j). SRV _BPX j = volume strategische reserve geleverd door ELIA aan de operator Belpex tijdens kwartier (j). SRV _BCA j = volume strategische reserve geïnjecteerd in de regelzone tijdens kwartier (j). HUP j = de marginale prijs van de activaties voor opregeling tijdens het kwartier (j) die wordt gevormd op basis van de hoogste eenheidsprijs voor opregeling die wordt geactiveerd om de zone in evenwicht te houden. LDP j = de marginale prijs van de activaties voor afregeling tijdens het kwartier (j) die wordt gevormd op basis van de laagste eenheidsprijs voor afregeling die wordt geactiveerd om de zone in evenwicht te houden. NRV j = het nettoregelvolume tijdens kwartier (j). SI j = het onevenwicht van het systeem berekend voor kwartier (j), gelijk aan het verschil tussen de area control error (ACE) en het nettoregelvolume (NRV) voor dit kwartier. POS j = tarief van toepassing op een positief onevenwicht tijdens kwartier (j). NEG j = tarief van toepassing op een negatief onevenwicht tijdens kwartier (j). Rref= gecontracteerd vermogen in MW voor een SDR-eenheid. Pmes= totale afname van een SDR-eenheid gemeten op kwartierbasis zoals gedefinieerd in het SDR-contract. 9

3 Inleiding De strategische reserve wordt aangelegd om bij te dragen aan het verzekeren van een bepaald niveau van bevoorradingszekerheid in de Belgische regelzone nu de markt aangeeft dat zij de intentie heeft om productiecapaciteit op te geven die nodig is voor het behoud van een toereikend niveau van bevoorradingszekerheid. De strategische reserve wordt geactiveerd wanneer een niet verwaarloosbaar kortetermijnrisico op "Structureel Zonetekort" wordt vastgesteld, om de gedwongen afschakeling van netgebruikers 2 te voorkomen en de Balancingreserves te vrijwaren die werden aangelegd om plotse kwartuuronevenwichten in de regelzone te compenseren. Opmerking: Het is mogelijk dat de strategische reserve uitzonderlijk geactiveerd wordt in andere omstandigheden dan bij een structureel tekort aan productiecapaciteit in de zone, indien de activatie ervoor zou zorgen dat een gedwongen afschakeling op basis van het reddingsplan wordt vermeden en dat deze activatie enkel als laatste redmiddel wordt gebruikt als ELIA alle andere beschikbare middelen om de uitschakeling op basis van het reddingsplan te vermijden heeft uitgeput of deze niet volstaan. Dit document beschrijft de werkingsregels voor de reservatie en de activatie van vermogens die als strategische reserve gecontracteerd werden. De voortdurende regeling van het evenwicht in de Belgische zone, in het bijzonder via het inschakelen van Balancingmiddelen, om het totaal van de residuele onevenwichten van de verschillende ARP s real time te compenseren, die onder andere voortkomen uit voorspellingsfouten en/of de onvoorziene uitschakeling van productie-eenheden of belastingenn, valt onder de "Marktwerkingsregels voor de compensatie van de kwartuuronevenwichten" en valt buiten het toepassingsgebied van dit document. De voorliggende regels hebben tot doel de eventuele verstoring van de werking van de geïnterconnecteerde elektriciteitsmarkt en ook de balancingmarkt door de activatie van de strategische reserve zoveel mogelijk te beperken. De impact van een activatie van de strategische reserve op de kwartuuronevenwichtstarieven wordt dus bepaald om de signalen voor de balancingmarkt te kunnen behouden en tegelijkertijd toch bijkomende specifieke signalen te geven aan de marktspelers in bepaalde specifieke gevallen waar het nodig is. ELIA reserveert op voorhand de nodige capaciteiten om hun optimale beschikbaarheid voor de betreffende periode te verzekeren. Verder in dit document wordt het volgende bepaald: de regels betreffende de reservatie van strategisch reservevermogen in het kader van de aanbesteding die plaatsvindt in 2015 en aan de Winterperiode 2015-2016 voorafgaat (sectie 5) de regels betreffende contracten die eruit volgen 3, met inbegrip van de contractuele modaliteiten voor activatie en vergoeding van de energie (sectie 6.2 en 6.3); 2 In het kader van een reddingsplan 3 De De SGR-contracten die al zijn afgesloten op grond van de ministeriële besluiten van 3 april 2014 en 16 juli 2014 voor een contractuele periode lopende tot 31 oktober 2017 (en dus nog lopende en geldig tijdens Winterperiode 2015-2016) zijn afgesloten door ELIA op basis van de modaliteiten voor reservatie, toekenning en activatie (met inbegrip van vergoeding, controle en contractuele activatiemodaliteiten) zoals beschreven in de werkingsregels voor de strategische reserve van kracht zijnde op het moment van het ondertekenen van de contracten; de CREG heeft deze werkingsregels na raadpleging goedgekeurd volgens haar beslissing (B)140605-CDC-1330 van 5 juni 2014 beschikbaar op de links: http://www.creg.info/pdf/decisions/b1330fr.pdf en http://www.creg.info/pdf/beslissingen/b1330nl.pdf 10

het operationele proces van Elia dat leidt tot de activatie in de voornoemde situaties dat van toepassing is voor alle SR-eenheden waarvoor een contract loopt gedurende de geldigheidsperiode van deze regels, evenals de impact ervan op de onevenwichtstarieven (sectie 6.4 en volgende) de terbeschikkingstelling aan de markt, door ELIA, van gegevens met betrekking tot de reservatie en de activatie van de strategische reserve de monitoring van het mechanisme. 11

4 Inwerkingtreding en duur Na goedkeuring van de CREG treden deze werkingsregels voor de strategische reserve in werking op 1 november 2015, voor onbepaalde duur; ze regelen tevens de aanbesteding die plaatsvindt in 2015, voorafgaand aan de Winterperiode 2015-2016. Elke latere wijziging van deze regels omwille van veranderingen in het mechanisme van de strategische reserve of de daaraan verbonden producten zal overeenkomstig artikel 7 septies 1 en 2 van de Elektriciteitswet voorafgaandelijk het voorwerp zijn van een voorstel van ELIA dat ter goedkeuring moet worden voorgelegd aan de CREG. 5 Reservatie van het strategisch reservevermogen Dit deel van het document bevat de werkingsregels betreffende de reservatie van vermogen in het kader van de aanbesteding voor de aanleg van strategische reserve, die plaatsvindt in 2015, voorafgaand aan de Winterperiode 2015-2016. 5.1 Aanbestedingsprocedure Wanneer de Minister aan ELIA de instructie geeft om strategische reserve aan te leggen, lanceert ELIA een oproep tot mededinging om deze reservevolumes voor de door de Minister aangeduide Winterperiode(s) te contracteren overeenkomstig de Procedure voor Aanleg van de Strategische Reserve. Deze Procedure voor Aanleg van de Strategische Reserve werd opgesteld door ELIA na raadpleging van het publiek. Ze werd gepubliceerd op de website van ELIA 4. 5.2 Reservatie van vermogen voor SGR Deze paragraaf vermeldt de technische specificaties betreffende de beschikbaarheid en levering van de SGR voor de SGR-contracten die werden afgesloten na de aanbesteding die plaatsvindt in 2015, voorafgaand aan de Winterperiode 2015-2016 5.2.1 Voorwaarden met betrekking tot de offertes De kandidaten voor SGR zijn producenten die wettelijk 5 verplicht zijn om ten minste één offerte voor de betrokken productiecentrales in te dienen die het volledige vermogen van de productie-installatie dekt zoals bedoeld in de Elektriciteitswet evenals ten minste één offerte voor elk van de mogelijke configuraties waarin hun productiecentrale kan werken. De offertes met betrekking tot dezelfde eenheden zullen wederzijds uitsluitend zijn 6. 4 www.elia.be > Users' Group > Task Force «Implementation Strategic Reserves» > Winter 2015/2016> Procedure voor Aanleg van de Strategische Reserve 5 De wettelijke criteria worden ter informatie vermeld in de Procedure voor Aanleg. 6 Bijvoorbeeld: voor een productiecentrale bestaande uit 2 gasturbines GT1 en GT2 en een stoomturbine ST (die niet kan werken zonder ten minste één van de twee GT's) moeten ten minste 12 12

Het aangeboden volume in elke offerte stemt overeen met een volume dat kan worden ontwikkeld ( bij 15 C) en dat al dan niet deelbaar is met een minimumvolume van 1 MW. De offertes kunnen ook gelinkt zijn aan "reserveringsvoorwaarden", waarin de verschillende kosten kunnen worden weergegeven en/of een verband kan worden gelegd tussen de verschillende offertes onderling. 5.2.2 Gunning Bij de gunning van contracten aan de offertes voor vermogens in het kader van de strategische reserve (SGR en SDR) wordt een combinatie van SGR en SDR toegepast volgens de regels bepaald in 5.3.4. Het ministerieel besluit van 15 januari 2015 dat ELIA opdraagt om, via een aanbestedingsprocedure, een bijkomend volume strategische reserve aan te leggen vanaf 1 november 2015, bepaalt dat dit volume, wat de capaciteit uit productie betreft, moet bestaan uit capaciteiten die niet beschikbaar zijn op 1 november 2015 zonder het aanleggen van een bijkomende strategische reserve. Het bepaalt ook dat een deel van het te contracteren volume, van 300 tot 500 MW afkomstig uit de productie, wordt gecontracteerd voor een periode van twee opeenvolgende jaren vanaf 1 november 2015. Een SGR-contract afgesloten ten gevolge van de voornoemde gunningsprocedure loopt dus ofwel voor een totale contractuele periode van één jaar lopende van 1 november 2015 tot 31 oktober 2016 ofwel voor een totale contractuele periode van twee jaar lopende van 1 november 2015 tot 31 oktober 2017. De SGR-kandidaten zijn ertoe gehouden twee offertes in te dienen voor elk van de mogelijke configuraties van hun productiecentrale, een offerte voor de periode van 1 november 2015 tot 31 oktober 2016 en de tweede offerte voor de periode van 1 november 2015 tot 31 oktober 2017 6. Deze offertes hebben identieke prijzen betreffende activatiekosten en zullen een verschillende reservatieprijs R price1 et R price2 hebben. 5.2.3 Activatievoorwaarden: Deze SGR-contracten omvatten de volgende kenmerken voor activatie tijdens de Winterperiodes: - Een maximaal aantal volledige activaties 7 verspreid over de (alle) Winterperiode(s) gedekt door de contractduur. Dit cijfer is vastgelegd op 131 voor de contracten voor één jaar en op 262 voor de contracten offertes worden opgesteld om een jaarlijkse en tweejaarlijkse offerte te verkrijgen voor elk van de volgende zes configuraties: 1. Offertes SGR nr. 1.1 en 1.2 voor de configuratie: Alleen GT1 2. Offertes SGR nr. 2.1 en 2.2 voor de configuratie: Alleen GT2 3. Offertes SGR nr. 3.1 en 3.2 voor de configuratie: GT1 + GT2 4. Offertes SGR nr. 4.1 en 4.2 voor de configuratie: GT1+ST 5. Offertes SGR nr. 5.1 en 5.2 voor de configuratie: GT2+ ST 6. Offertes SGR nr. 6.1 en 6.2 voor de configuratie: GT1+ GT2 + ST - De offertes nr. x.1 en x.2 (x variant van 1 tot 6) zijn wederzijds uitsluitend, omdat ze betrekking hebben op dezelfde eenheid. - De offertes 1.y, 3.y, 4.y en 6.y (y varieert van 1 tot 2) zijn ook wederzijds uitsluitend omdat ze allemaal in het bijzonder betrekking hebben op eenheid GT1. - De offertes 2.y, 3.y, 5.y en 6.y (y varieert van 1 tot 2) zijn ook wederzijds uitsluitend omdat ze allemaal in het bijzonder betrekking hebben op eenheid GT2. - De offertes 4.y, 5.y en 6.y (y varieert van 1 tot 2) zijn ook wederzijds uitsluitend omdat ze allemaal in het bijzonder betrekking hebben op eenheid ST. 7 Een volledige activatie is een activatie waarbij alle fases (Warm-up; Ramp-up/down; Effectieve levering) werden voltooid. Met andere woorden, een activatie die aan het einde van de "Warm-up" periode (die overeenstemt met de eerste fase) door ELIA wordt geannuleerd, is niet volledig 13

afgesloten voor twee jaar na de gunningsprocedure die plaatsvindt in 2015 en die voorafgaat aan de Winterperiode 2015-16. - Een gecumuleerde maximale duur van de periodes van Effectieve Levering 8 van een activatie verspreid over de (alle) Winterperiode(s) gedekt door de contractduur. Dit cijfer is vastgelegd op 699 uren voor de contracten van één jaar en op 1398 uren voor de contracten van twee jaar afgesloten na de gunningsprocedure die plaatsvindt in 2015 en die voorafgaat aan de Winterperiode 2015-16. 5.2.4 Vergoeding Zonder afbreuk te doen aan artikel 7 sexies 3 van de Elektriciteitswet wordt de reservatie van SGR-vermogen vergoed via een systeem van het type "pay as bid". De SGR-leveranciers zullen tijdens de Winterperiodes vergoed worden via een vast maandelijks bedrag dat berekend wordt op basis van de eenheidsprijs van de geboden reservatie [ /MW/h], van het gecontracteerde SGR-vermogen [MW] en van het totale aantal corresponderende uren voor de betreffende Winterperiode, gedeeld door 5 9. 5.2.5 Controle en penaliteit De reservatie van Gecontracteerd SGR-vermogen bij een SGR-centrale houdt voor de leverancier een verplichting in om: het op deze SGR-centrale Gecontracteerde SGR-vermogen ter beschikking te stellen op kwartierbasis tijdens alle Winterperiodes gedekt door de contractduur; deze SGR-centrale uit de elektriciteitsmarkt te houden tijdens de volledige contractduur. Op dag D-1 moeten de leveranciers van strategische SGR-reserve een dagelijks toegangsprogramma indienen dat onder andere voor elke SGR-centrale het productieprogramma (dat de facto op 0 MW staat) moet bevatten alsook de Beschikbare Pmax op kwartierbasis. Deze gegevens worden gecontroleerd op basis van de technische kenmerken en de informatie over de status van de productieeenheden die eveneens in het kader van de uitvoering van een CIPUovereenkomst 10 worden doorgegeven. De enige redenen waarom een Beschikbare Pmax genomineerd op D-1 lager kan zijn dan het Gecontracteerde SGR-vermogen, zijn technische en onvoorziene redenen zoals averij waardoor de SGR-centrale niet of enkel met beperkt vermogen kan functioneren. Elke onbeschikbaarheid moet bovendien zo snel mogelijk gemeld en verantwoord worden. ELIA controleert maandelijks per kwartier en per SGR-centrale of het ter beschikking gesteld volume hoger is dan of gelijk is aan het volume gereserveerd op deze SGR-centrale. In geval van onbeschikbaarheid wordt er een penaliteit toegepast voor elk ontbrekend kwartier en elke ontbrekende MW die ELIA heeft berekend. Deze penaliteit wordt afgehouden van de reservatievergoeding. Ze is gelijk aan deze vergoeding verhoogd met 30%. Er wordt evenwel een uitzondering gemaakt voor een toelaatbare onbeschikbaarheid indien deze onbeschikbaarheid "coördineerbaar" is, en dit onder de specifieke onderstaande voorwaarden: 8 Effectieve levering zoals bepaald in 6.2.2 9 Aantal maanden in een Winterperiode 10 De SGR-centrales moeten gedekt worden door een CIPU-contract dat de uitwisseling van informatie met ELIA organiseert, zoals de technische kenmerken en de gebruikte brandstof, alsook gegevens met betrekking tot hun beschikbaarheid per kwartier. 14

De reden voor deze onbeschikbaarheid moet verantwoord worden en betrekking hebben op een herstelling of stillegging voor een inspectie of controle die kan uitgesteld worden tot een later tijdstip maar niet buiten de Winterperiode gepland kan worden. De SGR-leverancier moet een aanvraag voor gecoördineerde onbeschikbaarheid indienen en minstens een week op voorhand 11 of voor het volgende weekeinde een tijdstip voorstellen. ELIA kan het voorstel van de SGR-leverancier aanvaarden indien de aangegeven periode geen risico inhoudt voor de bevoorradingszekerheid van de regelzone of andere minder ongunstige periodes voorstellen. De partijen engageren zich om de beste inspanningen te leveren om een gunstige periode voor de herstelling te vinden. Indien de leverancier het tegenvoorstel van ELIA weigert, is het normale systeem voor penaliteiten voor onbeschikbaarheid van toepassing. De maximale gecumuleerde duur van deze onbeschikbaarheid is 1 week tijdens de volledige Winterperiode. Tijdens deze periode zal geen enkele vermogensreservatievergoeding toegestaan worden voor de ontbrekende MW. Het totale bedrag aan penaliteiten die worden toegepast op een leverancier (met inbegrip van activatiepenaliteiten) is onderworpen aan een bovengrens die ervoor zorgt dat de totale kosten van de penaliteiten de totale reservatie-inkomsten van het contract niet overschrijden, en dit zonder afbreuk te doen aan de aansprakelijkheid vanwege de SGR-leverancier voor het niet nakomen van zijn verplichtingen en zonder afbreuk te doen aan het nakomen van de verplichtingen ook nadat deze bovengrens bereikt is. 5.2.6 Tests ELIA plant de uitvoering van een reeks activaties om de goede werking van de SGR-centrales te testen. Het aantal tests uitgevoerd op initiatief van ELIA kan variëren tussen 0 en 3 per Winterperiode. Deze activaties zullen vergoed worden zoals bepaald in 6.2.3. Indien deze tests niet voldoen, zullen de betreffende SGRcentrales onderworpen worden aan penaliteiten zoals beschreven in 6.2.4 en beschouwd worden als onbeschikbaar tot het tegendeel bewezen is door middel van een nieuwe test die wordt uitgevoerd op kosten van de SGR-leverancier. De SGR-leverancier kan ook op eigen initiatief en op eigen kosten vragen om tests uit te voeren. Voor de tests op vraag van de SGR-leverancier zullen de betrokken partijen overleg plegen over de modaliteiten van de test (meest gunstige periode, duur...), met name om de impact ervan op de markt en de veiligheid van het net te beperken. ELIA behoudt zich bovendien het recht voor een test te annuleren/uit te stellen of in te korten zonder schadeloosstelling van de leverancier. 11 Tijdens de procedure "ready to run" zoals beschreven in het CIPU-contract. 15

5.3 Reservatie van vermogen voor SDR Deze paragraaf bevat de technische specificaties betreffende de beschikbaarheid en de levering van SDR. 5.3.1 Voorwaarden met betrekking tot de offertes De SDR is een alternatieve vorm van strategische reserve. De afschakeling van het verbruik (d.i. de vermindering van een afname) heeft hetzelfde effect op het evenwicht van de zone als de verhoging van productie. De kandidaten voor de levering van SDR kunnen offertes indienen op basis van installaties die voldoen aan de voorwaarden beschreven in de Procedure voor Aanleg. Die laatste volgen, onder andere, de volgende principes: 1. Het SDR-reservevolume wordt aangeboden op basis van afname(s) in individuele of samen gegroepeerde Leveringspunten. Een Leveringspunt kan overeenkomen met: a. Een Toegangspunt tot het ELIA-net b. Een Toegangspunt tot het Distributienet c. Een Punt gelegen binnen een CDS aangesloten op het transmissienet d. Een ander punt binnen de elektrische installaties van een Netgebruiker achter een Toegangspunt van het ELIA-net Een Leveringspunt moet gekoppeld zijn aan (een) meter(s) waardoor Elia de levering van de SDR-dienst kan controleren en meten. In gevallen a en b hierboven is de meter gekoppeld aan het Leveringspunt, een Hoofdmeter; in de gevallen c en d is de meter gekoppeld aan het Leveringspunt, een Submetering op basis van (een) submeter(s) achter de Hoofdmeter(s) van het betreffende Toegangspunt van het Elia-net, die voldoet aan de voorwaarden beschreven in de Procedure voor Aanleg. 2. De SDR-kandidaat moet in staat zijn om het bewijs te leveren dat de betrokken netgebruikers ermee instemmen om hun installaties te laten deelnemen aan de SDR. 3. De levering van de SDR-dienst kan worden gecombineerd met de levering van andere ondersteunende diensten overeenkomstig de onderstaande regels die tot doel hebben te voorkomen dat dezelfde capaciteit voor twee verschillende doelstellingen wordt gereserveerd: a. Betreffende de Leveringspunten die Toegangspunten tot het ELIA- of distributienet zijn (dus gekoppeld aan een Hoofdmeter): a.1 Elk Toegangspunt van het ELIA-net dat deelneemt aan de SDR DROP TO mag niet deelnemen aan de SDR DROP BY en omgekeerd; a.2 Elk Toegangspunt van het ELIA-net dat deelneemt aan de dienst SDR DROP TO kan deelnemen aan de ICH-dienst onder de volgende voorwaarden: i. Het niveau van de Shedding Limit ICH (SL ICH ) is hoger dan de waarde van de som van het Referentievermogen Rref en de SL SDR. ii. De kandidaat-leverancier van deze diensten moet in staat zijn om te bewijzen 12 dat de levering van SDR de specificaties van het SDR-contract naleeft, zelfs als het verbruik tot het niveau 12 Bij gecombineerde activatietests van de betreffende diensten 16

van de SL ICH is verminderd (bijvoorbeeld tijdens een ICHactivatie). a.3 Elk toegangspunt van het ELIA-net dat deelneemt aan de dienst SDR DROP TO of DROP BY kan ook deelnemen aan de dienst R1_Load onder de volgende voorwaarden: i. Het niveau van de Shedding Limit SDR (SL SDR ) (voor een SDR DROP TO) of het niveau van de Unsheddable Margin (UM SDR )(voor een SDR DROP BY) is hoger dan de waarde van de som van het volume R1_load gecontracteerd voor de primaire regeling en de Minimum Offtake met betrekking tot het contract voor primaire regeling. ii. De kandidaat-leverancier van deze diensten moet kunnen bewijzen 13 dat de levering van R1_Load de specificaties van het R1_load-contract naleeft, zelfs als het verbruik tot het niveau van het Target is verminderd (bijvoorbeeld bij een activatie). a.4 Elk Toegangspunt van het Distributienet dat deelneemt aan de SDR DROP BY-dienst kan ook deelnemen aan de tertiaire reservedienst "dienst voor profielaanpassing" of R3DP als de volgende voorwaarden in acht worden genomen: i. Het is niet opgenomen in een lopend contract R3DP 2015 14 ii. De kandidaat-leverancier van deze diensten moet kunnen bewijzen 15 dat de levering van een van de twee diensten de specificaties van het contract van deze dienst naleeft, zelfs tijdens een activatie van de andere dienst. b. Betreffende de Leveringspunten gekoppeld aan (een) submeter(s): b.1 De Leveringspunten gekoppeld aan een submeter die deelnemen aan de SDR DROP TO mogen niet deelnemen aan de SDR DROP BY en omgekeerd. b.2 In 2015 is er geen contract voor de ondersteunende diensten 16 (R1 load, R3 DP, ICH) voor het Toegangspunt van het ELIA-net achter het betreffende Leveringspunt. 4. De globale afname op het niveau van het SDR-portfolio dat een volume Rref levert, moet voldoen aan de volgende criteria: a. De gemiddelde afname per uur over alle 3 de voorgaande Winterperiodes moet (Rref +SL SDR ) of (Rref +UM SDR ) zijn b. Het Beschikbaarheidspercentage van Rref tijdens de kritieke uren van de 3 Winterperiodes is hoger of gelijk aan 80%. c. Het Beschikbaarheidspercentage van Rref buiten de kritieke uren van de 3 Winterperiodes is hoger of gelijk aan 70%. Het Beschikbaarheidspercentage van Rref voor een gespecificeerde periode 17 AvRate period (R ref ), wordt als volgt bepaald: 13 Bij gecombineerde activatietests 14 Het contract R3DP 2015 voorziet immers een exclusiviteitsclausule voor het Toegangspunt met andere afschakeldiensten, behalve R1Load. 15 Bij gecombineerde activatietests 16 Een SDR-contract indienen op een Leveringspunt achter een Toegangspunt gedekt door een contract voor ondersteunende diensten zou immers leiden tot het contracteren van een deel van het volume voor twee verschillende services. 17 In dit geval is de gespecificeerde periode ofwel het geheel van kritieke uren van de 3 winterperiodes, ofwel het geheel van niet-kritieke uren van de drie winterperiodes. 17

AvRate period (R ref ) = AvVol period (R ref )/ Rref Waarbij AvVol period (R ref ), is bepaald als volgt: AvVol period (R ref ) = min(rref, AvPow(h)) h En waarbijavpow(h), het beschikbare vermogen voor een bepaald uur h vertegenwoordigt, gedefinieerd als het verschil (indien positief) tussen de totale afname van de portfolio op het uur h en de SL SDR of de UM SDR, als volgt: AvPow(h)=max(0, offtake(h)-sl SDR (h)) voor een product SDR DROP TO AvPow(h)=max(0, offtake(h)-um SDR (h)) voor een product SDR DROP BY Er zal een certificeringsprocedure plaatsvinden vóór overhandiging van de offertes om per SDR-portfolio het maximale referentievermogen Rref te bepalen dat (op deze portefeuille) kan worden aangeboden met inachtneming van de criteria hierboven. De precieze modaliteiten van het certificeringsproces worden beschreven in de Procedure voor Aanleg. Na deze procedure heeft de SDRkandidaat de mogelijkheid om offertes in te dienen voor de voorgestelde portfolio voor een contractueel vermogen Rref de maximale vermogenswaarde die kan worden aangeboden, zoals toegestaan door Elia. De SDR-kandidaten kunnen verschillende offertes indienen die de gehele contractduur beslaan en waarvan het volume deelbaar of ondeelbaar kan zijn, met een minimaal volume van 1MW. De offertes kunnen ook samenhangen op basis van "selectievoorwaarden". Deze voorwaarden kunnen de eventuele beperkingen van elke offerte weerspiegelen en/of SDR-offertes onderling met elkaar verbinden. De SDR-contracten gelden voor één Winterperiode. 5.3.2 Afschakelmodaliteiten Men onderscheidt twee verschillende manieren om het verbruik te doen dalen bij het product SDR, respectievelijk SDR_DROP BY en SDR_DROP TO, die als gelijkwaardig worden beschouwd in de toewijzingsprocedure. Voor de SDRcentrales met Leveringspunten die Toegangspunten van het Distributienet zijn, is enkel de variant DROP BY mogelijk. Bij een activatie van een SDR-eenheid moet de afname ervan in alle gevallen worden verminderd tot een vermogensniveau wordt bereikt dat "Target" wordt genoemd. - In het geval van SDR DROP BY verbindt de SDR-leverancier zich ertoe bij activatie het verbruik van zijn SDR-eenheid te verminderen met een volume Rref dat contractueel is vastgelegd 18. Het niveau Target is dus variabel en gelijk aan het maximum tussen (Baseline-Rref) en UM SDR. - In het geval van SDR DROP TO verbindt de SDR-leverancier zich ertoe bij activatie het verbruik van zijn SDR-eenheid te verminderen, ongeacht welk niveau dit verbruik heeft, tot een vermogensniveau dat contractueel is vastgelegd en SL SDR wordt genoemd. Het Target-niveau is dus vast en gelijk aan de waarde SL SDR. 5.3.3 Activatievoorwaarden We onderscheiden twee varianten van het SDR-contract, SDR_4 en SDR_12, die als gelijkwaardig beschouwd worden in de toewijzingsprocedure. Deze contracten bevatten de volgende kenmerken voor activaties tijdens een Winterperiode: h 18 maar met behoud van een minimaal verbruik (UMSDR) dat in het contract is vastgelegd 18

- een maximaal aantal volledige activaties 19 per Winterperiode, vastgelegd op 40 voor de variant SDR_4 en op 20 voor de variant SDR_12 - een maximale duur per Effectieve Levering (gedefinieerd in 6.3.2), vastgelegd op 4 uren voor de variant SDR_4 en op 12 uren voor de variant SDR_12 - een minimale duur tussen twee opeenvolgende periodes van Effectieve 20 levering, vastgelegd op 4 uren voor de variant SDR_4 en op 12 uren voor de variant SDR_12 - een gecumuleerde maximale duur van Effectieve Levering gedurende de Winterperiode, vastgelegd op 130 uren voor beide varianten - een gecumuleerde maximale duur van de Effectieve Levering van 60 uren gedurende een glijdend venster van 30 dagen en dit voor beide varianten 5.3.4 Gunning Het Ministerieel besluit van 15 januari 2015, bepaalt het minimum te contracteren volume strategische reserve; dit volume is gebaseerd op de hypothese dat de reactoren Doel 3 en Tihange 2 onbeschikbaar blijven voor de Winterperiode 2015-16. Het Ministerieel besluit voorziet onder andere, in de hypothese dat de kernreactoren Doel 3 en Tihange 2 of één van de twee reactoren toegestaan zijn, uiterlijk op 30 juni 2015, door de nucleaire veiligheidsoverheden om opnieuw te starten en beschikbaar te zijn voor de winterperiode 2015-2016, zal het de netbeheerder toegestaan worden om een strategische reserve aan te leggen voor een aanvullend volume bepaald in functie van de waargenomen toestand op basis van een nieuwe analyse van zijnentwege en van een nieuw advies van de Algemene Directie Energie, en op basis van de ontvangen offertes in het kader van de procedure die werd gestart ingevolge dit besluit. De volgende paragraaf beschrijft de modaliteiten met betrekking tot de selectie van de offertes en de gunning van de SGR en SDR contracten in het kader van de aanbestedingsprocedure die plaatsvindt in 2015 en voorafgaat aan de Winterperiode 2015-16. Deze modaliteiten zijn van toepassing voor alle hypotheses met betrekking tot de situatie van de reactoren Doel 3 en Tihange 2 zoals hierboven beschreven. De gunning kan enkel betrekking hebben op offertes en leveranciers die voldoen aan alle voorwaarden die in de aanbestedingsdocumenten en in de Procedure voor Aanleg worden gedefinieerd. De gunning van de contracten voor de reservatie van strategisch reservevermogen (SDR en SGR) vindt plaats na selectie van de ontvangen offertes en wordt gemaakt via een economische optimalisering die rekening houdt met zowel de activatie- als de reserveringskosten van alle offertes die geldig werden ingevoerd in overeenstemming met de aanbestedingsvoorwaarden en de Procedure voor Aanleg. Hiervoor wordt er voor elke offerte een totale kost (TC) berekend. Deze totale kost is gebaseerd op een hypothetisch scenario waarbij strategische reserve zou kunnen worden ingeschakeld tijdens de Winterperiode 2015-2016. De totale kost TC voor elke offerte wordt berekend volgens de volgende formule waarvan de parameters op het moment van de indiening van de offertes gekend zijn door de kandidaten : TC = Res + (# Act cold A1) + (# Act hot A3) + (A2 Act_duration) voor de SGR- en SDR-offertes die één Winterperiode dekken, 19 Een volledige activatie is een activatie waarbij alle fases (Warm-up; Ramp-up/down; Effectieve levering) werden voltooid. Met andere woorden, een activatie die aan het einde van de "Warm-up" periode (die overeenstemt met de eerste fase) door Elia wordt geannuleerd, is niet volledig. 20 Gedefinieerd in 6.3.2 19

of = 2*Res + 2* [(# Actcold A1) + (# Acthot A3) + (A2 Act_duration) ] waarbij: voor de SGR-offertes die twee Winterperiodes dekken - Res: jaarlijkse reserveringskosten [ ] = aangeboden volume [MW] * aangeboden reserveringsprijs [ /MW/h] 21 * 3624[h] - A1: vaste kosten van een koude activatie [ ] voor de SGR 22 en vaste kosten van een activatie voor de SDR 23 - A2: variabele kosten van een activatie van het totale aangeboden volume [ /h] = aangeboden volume [MW] * variabele kosten van een activatie [ /MWh] met andere woorden de prijs "Ibid cost" voor een SGR zoals bepaald in 6.2.3 en de prijs voor de Effectieve Levering van de SDR zoals bepaald in 6.3.3. - A3: vaste kosten van een warme activatie [ ] voor de SGR 24 en vaste kosten van een activatie voor de SDR 25 - #Act cold : het aantal activaties in de Winterperiode waarvan het begin niet binnen 24 uur na het einde van een andere activatie plaatsvindt - #Act hot : het aantal activaties in de Winterperiode waarvan het begin binnen 24 uur na het einde van een andere activatie plaatsvindt - Act_ duration : gecumuleerde duur van de activaties in de Winterperiode Voor deze laatste drie parameters, waarbij het activatiescenario verschilt in functie van het minimum te contracteren bijkomende 26 volume aan strategische reserve bepaald door de Minister, zijn er twee niveaus vastgesteld zoals hieronder beschreven: Bijkomende volume bepaald door de Minister #Act cold #Act hot Act_ duration 1500MW 4 16 130 <1500MW 2 2 13 Tabel 1: parameters voor de scenario s die in aanmerking worden genomen voor de selectie van de offertes Omdat de activatieprijs voor SGR (zoals bepaald in 6.2.3) gebaseerd is op variabele factoren (zoals de prijs van brandstof en CO 2 ), moet een representatieve referentie uit de afgelopen 3 Winterperiodes worden gekozen. Zo wordt er rekening gehouden met de overeenkomende waarden voor deze variabele factoren in de bepaling van de activatieprijs voor SGR. Deze referentie zal bekendgemaakt worden en gekend zijn door de kandidaten bij de aanbesteding. ELIA zal deze 21 De aangeboden reserveringsprijs voor een SGR-centrale is gelijk aan Rprice1 voor de offerte die de Winterperiode 2015-16 dekt en gelijk aan Rprice2 voor de offerte die de Winterperiodes 2015-16 en 2016-17 dekt voor deze SGR-centrales 22 met andere woorden de kosten van de "Warm-up" periode voor een koude activatie, gedefinieerd in 6.2.3 23 met andere woorden de kosten van de "Warm-up" periode, gedefinieerd in 6.3.2 24 met andere woorden de kosten van de "Warm-up" periode voor een warme activatie, gedefinieerd in 6.2.3 25 met andere woorden de kosten van de "Warm-up" periode, gedefinieerd in 6.3.2 26 Bijkomende aan de 750MW al gecontracteerde strategische reserve voor de Winterperiodes 2015-16 en 2016-17 20

referentie bepalen als zijnde het gemiddelde van de 3 koudste dagen van de voorbije 3 Winterperiodes. De selectie van de offertes wordt zodanig gemaakt, onder voorbehoud van het advies van de regulator zoals bedoeld in artikel 7sexies van de Elektriciteitswet 27, dat de totale kosten van de geselecteerde offertes ( TC) zo laag mogelijk zijn voor de twee Winterperiodes tezamen en de volgende voorwaarden in acht worden genomen: het gecontracteerde volume voor de strategische reserve (SGR en SDR) voor de Winterperiode 2015-2016 dekt minstens het volume dat door de Minister voor deze periode is bepaald; als het totale aangeboden volume kleiner is dan het volume dat door de Minister is bepaald, is het gecontracteerde volume gelijk aan het totale aangeboden volume. Het gecontracteerde volume voor de strategische reserve SGR dekt, voor de Winterperiode 2016-2017, minimum 300 MW 28 en maximum 500 MW. Het gecontracteerde volume SDR voor de Winterperiode 2015-2016 is minstens gelijk aan 50 MW 29. en hierbij worden in rekening genomen: - de reserveringsvoorwaarden met betrekking tot alle ontvangen offertes 30 - de resultaten van de certificeringsprocedure - een equivalentiefactor («EF») die wordt toegepast, voorafgaand aan de optimalisatie zoals hoger beschreven, op het volume van elke SDR-offerte op basis van zijn positie in een economische merit order van de ontvangen SDR-offertes. Hiervoor worden de SDR-offertes eerst gerangschikt volgens stijgende prijs. Een equivalentiefactor is voorzien voor elke schijf van gecumuleerd SDR-volume van de ontvangen SDR-offertes. Een offerte waarvan de positie in de rangschikking zich in een bepaalde schijf bevindt, zal de overeenstemmende equivalentiefactor van die schijf toegewezen krijgen. Op die manier, wordt de eerste equivalentiefactor (de hoogste) toegewezen aan de offertes met de laagste prijs (overeenstemmend met de eerste schijf) en vervolgens volgens de tabel hieronder: Positie van de offerte (Poffre) ten opzichte van het totale aangeboden SDR volume, gerangschikt op stijgende prijs Equivalentiefactor Poffre 300MW 1 300 MW < Poffre 600MW 0.820 600 MW < Poffre 900 MW 0.802 900 MW < Poffre 1200MW 0.758 1200 MW < Poffre 1500 MW 0.655 1500 MW < Poffre 1800 MW 0.504 27 Dit heeft geen enkel gevolg voor de mogelijkheid dat een offerte als onredelijk wordt beschouwd door de regulator in zijn analyse zoals uitgevoerd conform artikel 7sexies 3 van de Elektriciteitswet 28 Als het totale aangeboden volume SGR voor twee jaren kleiner is dan 300 MW, is het te dekken volume SR voor de Winterperiode 2016-2017 ten minste gelijk aan het aangeboden SGR volume voor twee jaren. Dit heeft geen enkel gevolg voor de mogelijkheid dat een offerte door de regulator als onredelijk wordt beschouwd in zijn analyse overeenkomstig artikel 7sexies 3 van de Elektriciteitswet. 29 Als het totale aangeboden SDR kleiner is dan 50 MW, wordt het volledige aangeboden volume SDR geselecteerd. 30 Bijvoorbeeld het feit of ze al dan niet deelbaar zijn 21