RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL DE GROENE HOEK School : basisschool De Groene Hoek Plaats : Maassluis BRIN-nummer : 12ZA Onderzoeksnummer : 89302 Datum schoolbezoek : 7 december 2006 Datum vaststelling : 24 april 2007
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 7 december 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs basisschool De Groene Hoek in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Dit betreft de documenten: Beleidsplan 2006-2007; Inhoud onderbouw groep 1/2; Verbeterpunten rekenonderwijs. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 5
Op grond van het bij het laatst gehouden periodiek kwaliteitsonderzoek vastgestelde toezichtarrangement komt de school in november 2007 in aanmerking voor een zogenaamd PKO-2 onderzoek. Met de directie is over de tijdsplanning gesproken, waaronder de verdere uitvoering van het plan van aanpak en de ontwikkeling van het nieuwe schoolplan. De inspectie heeft op wens van de school de afspraak gemaakt dat het volgende periodiek kwaliteitsonderzoek in februari 2008 zal plaats vinden. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Basisschool De Groene Hoek is één van de twintig scholen die worden bestuurd door de Stichting Meervoud. De school werd op de teldatum 1 oktober 2006 bezocht door 210 leerlingen. De verwachting is dat het leerlingenaantal zich de komende jaren rond dit aantal zal stabiliseren. Binnen het managementteam van de school hebben zich het afgelopen jaar nog een aantal wijzigingen voorgedaan. Deze waren bescheiden in vergelijk met de grote personeelswisselingen van een paar jaar geleden en zijn niet van negatieve invloed geweest op de in gang gezette ontwikkelingen. Op grond van de resultaten van het in 2005 gehouden periodiek kwaliteitsonderzoek heeft de school een plan van aanpak samengesteld. In de afgelopen periode heeft de school een groot aantal zaken geanalyseerd en plannen ontwikkeld die draagvlak hebben binnen het team. Er is gericht gewerkt aan de volgende activiteiten: een beredeneerd aanbod in de groepen 1 en 2 plus een adequate groepsadministratie en registratie; een verhoging van de leerresultaten voor begrijpend lezen en rekenen en wiskunde; verbetering van het didactisch handelen van de leraren. In het afgelopen schooljaar zijn onder andere de volgende zaken gerealiseerd en geïmplementeerd: een doorgaande lijn in het zelfstandig werken; verbetering van handelingsplannen in de groepen 3 en 4; invoering van een nieuwe taalmethode in de groepen 4, 5 en 6. Basisschool De Groene Hoek participeert in het VVE project van de gemeente Maassluis. De school is nog niet in staat om via analyses de meerwaarde van dit project voor de leerlingen in opbrengstcijfers weer te geven. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. De Groene Hoek Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. 1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Toelichting: De inspectie is van oordeel dat de school werkt aan kwaliteitsverbetering, maar dat de doelgerichtheid en het planmatig karakter ervan nog verder dienen te worden versterkt. De verbeteractiviteiten hebben betrekking op het didactisch handelen van de leraren, het verbeteren van de resultaten op de leergebieden begrijpend lezen en rekenen en een beredeneerd aanbod in de groepen 1 en 2. De school heeft nog plannen voor het ontwikkelen van een nieuw taalbeleidsplan, gebaseerd op de nieuwe taalmethode, het afnemen van ouder-, leraar- en leerlingenquêtes en een nieuw beleidsplan ITC. Dit laatste plan geniet een lagere prioriteit dan de andere plannen. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 9
De school beschikt nog niet over een jaarplan dat op basis van een gerichte analyse van de onderwijsbehoeften van de leerlingenpopulatie helder en transparant is opgesteld. Jaarplannen dienen te zijn opgesteld in termen van meetbare doelen, concrete activiteiten gekoppeld aan verantwoordelijke personen en een tijdsplanning inclusief de noodzakelijke evaluatiemomenten. De huidige combinatie van Beleidsplan 2006-2007 en de taakverdelingen per taak en op naam, voldoet nog niet aan de eisen die gesteld kunnen worden aan een 'smart' opgesteld jaarplan, mede waardoor het voor de school niet goed mogelijk lijkt systematisch een vinger aan de pols te houden. Door het ontbreken van helder geformuleerde doelen en tijdpaden is het moeilijk na te gaan of de gewenste resultaten binnen de daarvoor gestelde termijn bereikt zijn. In de schoolgids legt de school nog geen verantwoording ouders en andere belanghebbenden af over de resultaten van de ontwikkelings- en verbeteractiviteiten en de resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode. De Managementrapportage zou hiervoor de basis kunnen vormen. De school beschikt inmiddels over trendanalyses, per cohort, van de opbrengsten van begrijpend lezen en rekenen en wiskunde. Het is nu zaak om deze analyses om te zetten in uit te voeren beleid inzake leerstofaanbod, te plannen leertijd per leerstofonderdeel en ontwikkelingsperspectieven, per groep of indien noodzakelijk individueel. Zowel de resultaten van de tussentijdse toetsen als ook de trendanalyses laten een stijgende lijn in de opbrengstresultaten zien. Met het oog op de ontwikkeling van het nieuwe schoolplan, dat voor de start van het nieuwe schooljaar gereed zou moeten zijn, raadt de inspectie de school het volgende aan: op basis van de analyse van de onderwijsbehoeften van de leerlingen een samenhangende visie te formuleren op het profiel van de school en op de inhoud en aanpak van het onderwijs en de zorg voor de leerlingen; op basis van deze visie heldere doelstellingen voor verbeter- en ontwikkelingsactiviteiten te formuleren; deze verbeterprioriteiten 'smart' te formuleren zoals hierboven beschreven; in het schoolplan een zo nauwkeurig mogelijke planning op te nemen van de momenten waarop nieuw beleid wordt vastgesteld, uitgevoerd en geëvalueerd; bij die evaluatie ook de ouders en de leerlingen te betrekken. De school besteedt via verschillende activiteiten aandacht aan de sociale veiligheid van leerlingen en leraren. Nog dit schooljaar worden tevredenheidsonderzoeken onder de ouders, leraren en leerlingen afgenomen. Binnen de school zijn er geen signalen die wijzen op risico's op het gebied van actief burgerschap en sociale integratie. De inspectie vraagt de school in het nieuwe schoolplan een heldere visie over dit onderwerp te formuleren en aan te geven hoe deze wordt vertaald naar een planmatige aanpak in het onderwijs. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 10
Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting: Om te bepalen of scholen voldoende opbrengsten behalen, probeert de inspectie de vraag te beantwoorden of leerlingen zich naar hun vermogen ontwikkelen. IJkpunten daarbij zijn de resultaten aan het eind van de schoolperiode, de scores op de toetsen uit het leerlingvolgsysteem en de doorstroming binnen de school. Bij de resultaten vergelijkt de inspectie de school met andere scholen met een overeenkomstig samengestelde leerlingenpopulatie. De Groene Hoek maakt gebruik van de CITO eindtoets om de resultaten van de leerlingen aan het einde van de basisschool te bepalen. In de afgelopen drie jaar lagen de resultaten twee maal beneden de norm die de inspectie hanteert en éénmaal binnen die norm maar nog onder het landelijk gemiddelde van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. De inspectie signaleert hier een risico voor de school en benadrukt dat de trendanalyses van groot belang zijn, zeker de analyses van de entreetoets groep 8, om beleidsmatig op leerstof en tijd te sturen. De school biedt een programma aan om de sociaal emotionele ontwikkeling te bevorderen maar ontbeert nog een genormeerde toets om bij de leerlingen van de groepen 7 en 8 de opbrengsten van het onderwijs in sociale vaardigheden te meten. Derhalve kan de inspectie de indicator 12.2 niet beoordelen. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting: De tussentijdse opbrengsten (technisch lezen in de groepen 3 en 4, rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6) zijn volgens de normen die de inspectie hanteert van voldoende niveau. De inspectie signaleert bij de toets rekenen en wiskunde in groep 4 wel een lage gemiddelde vaardigheidsscore, ook hier is een gedegen analyse en evaluatie op zijn plaats. Het percentage d- en e-leerlingen ligt op alle toetsen beneden de norm die de inspectie hanteert. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 11
Het percentage kleuters met een langere dan gebruikelijke kleuterperiode is op De Groene Hoek hoger dan het landelijk beeld en ligt daarmee ver boven de norm die de inspectie hanteert. Het percentage zittenblijvers ligt met 1 procent lager dan het landelijk beeld. Er is echter wel sprake van een licht dalende tendens in deze cijfers. Daarnaast constateert de inspectie een relatief hoog percentage leerlingen met een eigen leerlijn en een hoog percentage zij-instromers. Derhalve kan de inspectie de doorstroming op De Groene Hoek nog niet als voldoende waarderen. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 12
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Op wens van de school zal dit PKO in februari 2008 worden uitgevoerd. Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Groene Hoek - 7 december 2006 13