Behandeling van kloofjes in de anus (fissura ani)
In overleg met uw behandelend arts is besloten tot een operatieve behandeling van een kloofje in de anus (fissura ani). Deze behandeling vindt plaats op de Chirurgische Dagbehandeling (CDB) of op de Short Stay Unit (SSU) van het Radboudumc. Deze folder geeft informatie over de behandeling. Heeft u na het lezen nog vragen, stel deze dan gerust aan de verpleegkundige of de behandelend arts. Wat is een fissura ani? Fissura ani betekent kloofje of scheurtje in de anus. Het kloofje zit meestal aan de voor- of achterkant van de anus. Vooral jongeren en mensen van middelbare leeftijd hebben er last van, maar het kan ook op andere leeftijden optreden. Klachten Het kloofje in de anus geeft een scherpe pijn tijdens of na de stoelgang, vaak met wat bloedverlies. Oorzaken Een kloofje in de anus ontstaat waarschijnlijk door te harde ontlasting. De huid van de anus kan inscheuren als de druk tijdens de stoelgang te groot is. De binnenste kringspier van de anus raakt dan geïrriteerd en min of meer verkrampt. Dit leidt tot een slechtere bloedtoevoer en daardoor verergeren de klachten. Een kloofje in de anus is vaak heel hardnekkig. Door de pijn en de verhoogde spanning houdt u onbewust de ontlasting op. De ontlasting wordt daardoor hard en bij een volgende stoelgang scheurt het kloofje weer open. Onderzoek Een kloofje in de anus kan worden vastgesteld op basis van uw klachten en een lichamelijk onderzoek, waarbij de arts de anus bekijkt. Behandeling De behandeling van een fissura ani is meestal eenvoudig. Ten eerste moet de ontlasting zacht blijven. Daarvoor moet u voldoende voedingsvezels eten (minimaal 30 gram per dag) en minstens twee liter water per dag drinken. Probeer een zekere regelmaat te krijgen in het ontlastingpatroon om verstopping te voorkomen. De verhoogde spanning in de anus kan verminderen als u regelmatig een warm bad neemt. Bij ernstige en hardnekkige klachten kan de arts ISDN-zalf voorschrijven. 1
Deze zalf moet u zes weken lang, zes maal per dag gebruiken. Een volgende stap in de behandeling kan bestaan uit het toedienen van twee injecties in de inwendige kringspier met Botuline toxine. Dit middel veroorzaakt een tijdelijke verlamming van de inwendige kringspier. Hierdoor neemt de spanning in de kringspier af, verbetert de doorbloeding van het slijmvlies (de binnenbekleding) van de anus waardoor het kloofje de kans krijgt te genezen. Wanneer genoemde maatregelen niet genoeg helpen, is een kleine operatieve ingreep mogelijk. Operatie De ingreep kan onder plaatselijke of algehele anesthesie (verdoving) worden uitgevoerd. De chirurg maakt een klein sneetje naast de anus. Via dit sneetje wordt een deel van de sluitspier aan de zijkant ingeknipt, om spanning van de kringspier af te halen. De ingreep duurt 45 minuten. Complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. Zo is ook bij deze operaties de normale kans op complicaties aanwezig, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Daarnaast kunnen andere complicaties optreden. De anus is een bloedvatrijk gebied, wat de kans op bloedverlies na de ingreep wat groter maakt. Om de kans op een infectie zo klein mogelijk te houden, wordt het operatiewondje meestal open gelaten. Bij de chirurgische behandeling van een fissura ani wordt de verhoogde spanning in een deel van de sluitspier onderbroken. Dit kan vlak na de operatie problemen geven met het ophouden van winden en vocht. Deze moeten bewuster opgehouden worden dan voor de operatie: u moet de kringspier bewust aanspannen. Over het algemeen is dit tijdelijk, maar een klein aantal mensen (5%) heeft blijvend een verminderde controle van de sluitspier. Vooral het verlies van vocht (anaal slijm met of zonder ontlastingsvezels) is hinderlijk. Deze bijwerking kan ook optreden na een behandeling met botuline toxine. Ze zijn dan in principe altijd van voorbijgaande aard. Opname U krijgt telefonisch bericht over de datum van opname. U kunt worden opgeroepen voor de Chirurgische Dagbehandeling of de Short Stay Unit. Alle informatie over voorbereiding, 2
opname en verblijf, vindt u in de betreffende afdelingsfolders. Nazorg Indien u opgenomen wordt op de Short Stay Unit, wordt u in principe een nacht opgenomen en mag u de volgende dag naar huis, als alles naar wens verloopt. Indien u opgenomen wordt op de Chirurgische Dagbehandeling dan kunt u dezelfde dag naar huis. Als de wond (gedeeltelijk) open gelaten is, moet u gedurende enkele dagen de wond twee maal per dag onder de douche uitspoelen en daarna droogdeppen. Dit wordt afgedekt met gaas of maandverband. Zolang de wond open is mag u niet zwemmen of in bad.(eventueel wel warm zitbad ter verlichting van pijn of jeuk). In overleg met de operateur krijgt u indien nodig een recept mee om de ontlasting zacht te houden. Na elke stoelgang douchen. Voldoende lichaamsbeweging. Voldoende drinken en vezelrijke voeding. Hechtingen verwijderen: -Heeft u oplosbare hechtingen, dan hoeft u niets te doen. Let op: gedurende 1 week niet in bad, en niet te heet douchen. De hechtingen kunnen daardoor eerder dan gewenst oplossen. - Heeft u niet oplosbare hechtingen (wel zichtbaar, meestal donker gekleurde) dan mogen deze verwijderd worden bij de huisarts of op de poli Heelkunde. De termijn waarop dit moet plaats vinden wordt u bij ontslag verteld. Pijnstilling Na een chirurgische behandeling van een kloofje in de anus is de pijn meestal sterk verminderd of direct verdwenen. De verpleegkundige bespreekt voordat u naar huis gaat welke pijnstilling u thuis mag gebruiken. Dit gebeurt in overleg met de anesthesioloog. Neem contact op met uw huisarts, de Chirurgische dagbehandeling of de polikliniek Heelkunde als: De wond ontstekingsverschijnselen vertoont (erg rood of geïrriteerd ziet, zwelling, pijn, koorts). De temperatuur stijgt tot boven de 38.0 Celsius. U zich anderszins zorgen maakt. 3
Was u opgenomen op de Chirurgische Dagbehandeling, dan geldt: Bij problemen s avonds, s nachts en in het weekeinde: via het algemeen nummer van het ziekenhuis (024-361 11 11) kunt u vragen naar de dienstdoende chirurg, seinnummer *1234 met wie u kunt overleggen. Tijdens kantooruren kunt u bellen met de Chirurgische Dagbehandeling (024-366 63 66) of met de polikliniek Heelkunde (024-361 38 08). Was u opgenomen op de Short Stay Unit, dan geldt: Bij problemen in het weekeinde: via de verpleegafdeling Heelkunde (024-361 34 38) kunt u overleggen met de verpleegkundige die in samenspraak met u kan besluiten om zo nodig een arts te raadplegen. Van maandag tot en met vrijdag kunt u bellen met de Short Stay Unit (024-361 34 73) of met de polikliniek Heelkunde (024-361 38 08). Tot slot Wij hebben u hierboven algemene informatie gegeven over een operatieve behandeling van een aandoening bij de anus. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan verzoeken wij u contact met ons op te nemen. Wij zijn u graag van dienst! 4
12-2011-4531 Adressen Polikliniek Heelkunde Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 725, Poliplein C0 Chirurgische dagbehandeling Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 798 6525 GA Nijmegen Short Stay Unit Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 821 6525 GA Nijmegen Contact Polikliniek heelkunde: 024-361 38 08 Chirurgische dagbehandeling: 024-366 63 66 Short Stay Unit: 024-361 34 73 Radboud universitair medisch centrum