Vaatcentrum Etalagebenen (Claudicatio Intermittens) en Looptherapie
2
Inleiding Op de vaatpolikliniek is bij u vastgesteld dat er sprake is van perifeer arteriëel vaatlijden, beter bekend als slagaderverkalking in de benen. Slagaderverkalking hoort ook bij het ouder worden en kan niet volledig worden voorkomen en is niet te genezen. Er is echter toch wel veel aan te doen. De klachten die horen bij slagaderverkalking in de benen kunnen worden verminderd door looptherapie en door de behandeling van risicofactoren (roken, overgewicht, hoge bloeddruk, te hoog cho-lesterol- en bloedsuikergehalte). In deze folder krijgt u informatie over etalagebenen (Claudicatio Intermittens) en de mogelijkheden van looptherapie. Wat is Claudicatio Intermittens? Spieren hebben zuurstof nodig om goed te kunnen functioneren. De zuurstof hiervoor zit in het bloed dat door de slagaders wordt aangevoerd. Bij etalagebenen (Claudicatio Intermittens) zijn deze slagaders door slagaderverkalking vernauwd. Door de vernauwing wordt er minder bloed, dus ook minder zuurstof naar de beenspieren getransporteerd. Bij inspanning, zoals bijvoorbeeld lopen, wordt meer zuurstof door de spieren gevraagd dan door de vernauwde slagaders kan wor-den aangevoerd. Hierdoor ontstaat zuurstoftekort in de spieren en deze zullen verzuren. Door de verzuring ontstaat een pijnlijke kramp of een doof gevoel in de benen. Deze pijn verdwijnt weer als de spieren tot rust komen (stilstaan) en er weer bloed en zuurstof wordt aangevoerd. Verschijnselen van etalagebenen Bij etalagebenen hebt u vaak pijn in uw benen. Door de pijn is het moeilijk om lange stukken achter elkaar lopen: u moet regelmatig even stil blijven staan. Het lopen gaat daardoor volgens het pa-troon van lopen - pijn - stilstaan - lopen - pijn - stilstaan, enzovoort. De verschijnselen ontstaan vooral als u wat sneller loopt. Bij rust verdwijnt de pijn. Andere klachten zijn koude voeten en een zwaar en vermoeid 3
gevoel in het been. De pijn en vermoeidheid ontstaan omdat het been of de voet niet genoeg bloed krijgt toegevoerd. Gevolgen Door de pijn kunt u beperkt zijn in uw dagelijkse activiteiten, bijvoorbeeld op het werk, bij huishoudelijke activiteiten of tijdens het sporten. Indien u door de pijnklachten te weinig beweegt, kan conditievermindering optreden. Looptherapie is de belangrijkste behandeling van etalagebenen en is gericht op het verbeteren van zowel de loopafstand als het looptempo. Door veel te lopen vragen de spieren steeds opnieuw om zuurstof. Kleinere slagaders (collateralen) nemen de functie van de grote slagader over. Zij ontwikkelen zich en laten steeds meer bloed door. De pijnvrije loopafstand wordt daardoor groter. Voor de ontwikkeling van collateralen is het noodzakelijk regelma-tig en veel te lopen. Het gaat dan niet om af en toe een stukje wandelen, maar om een echte 'looptraining'. Deze training is ge-richt op het opvoeren van zowel de loopafstand als het looptempo Looptherapie heeft ook een positieve invloed op uw lichaamsge-wicht, conditie, het cholesterolgehalte en het suikergehalte in het bloed en de bloeddruk. De effecten van looptherapie beginnen na twee maanden merkbaar te worden en uiteindelijk kan een grote verbetering van de loopafstand en de snelheid worden verwacht. De kans op een operatie en later eventueel een amputatie wordt met looptherapie sterk verminderd Looptherapie Het doel van de looptherapie is om er voor te zorgen dat er meer bloed naar de benen stroomt, waardoor u uiteindelijk een grotere afstand pijnvrij kunt lopen. 4
Op langere termijn ontstaat ook een verbetering van de bloeddoorstroming. Alle vaatpatiënten, die in aanmerking komen voor looptherapie, worden gedurende de eerste 3 maanden bege-leid door een hiervoor gekwalificeerde fysiotherapeut. De fysiotherapeut stelt in overleg met u een oefenprogramma vast. De training wordt gedurende 3 maanden volgens een vast-staand schema 1 tot 2 x per week gegeven. Het is uiteindelijk de bedoeling dat u na deze periode zelfstandig blijft trainen. In de praktijk en uit de literatuur blijkt dat de loopafstand en de kwaliteit van leven fors toenemen. Wanneer serieus aan intensieve loop-training wordt gedaan, kan zeven op de tien patiënten met etala-gebenen een dotterbehandeling of operatieve ingreep bespaard blijven. Geef daarom niet te snel op, maar houd vol! Locatie De looptherapie wordt in principe gegeven op de locaties Delft, Voorburg, Naaldwijk en Pijnacker. Kijkt u vooraf uw verzekerings-polis na of uw verzekering de kosten voor fysiotherapie dekt. Vragen Mogelijk heeft u na dit lezen van deze informatie toch nog vragen, vraag het gerust aan de arts. De behandelend fysiotherapeuten zullen u graag van dienst zijn. Voor verdere informatie over Etala-gebenen verwijzen wij u naar: onze website www.rdgg.nl. bij pati-enten onder afdelingen/chirurgie of vaatpoli. Vaatcentrum Reinier de Graaf Groep E-mail: Vaatcentrum@rdgg.nl Gasthuis Delft: tel. 015 -) 260 38 31 fax 015-260 35 99 Diaconessenhuis Voorburg: tel. 070-340 13 72 fax(070-340 13 71 Vaatverpleegkundige: Mariella Orsini tel. 015-260 48 78 5
Looptherapie afdeling fysiotherapie tel. 015-260 33 42 Vereniging voor Vaatpatienten (VVVP) tel. 030-659 46 51 Het Vaatcentrum is onderdeel van de afdeling Heelkunde. Reinier de Graaf Groep,Postbus 5011, 2600 GA Delft. 6
7
foldernr. 000 versie maart 2011 8