door Jeroen Breen Jan Jansen 60 jaar lid van het Actuarieel Genootschap In oktober 1951 meldde de toen 28-jarige Jan Jansen zich aan als lid bij het Actuarieel Genootschap. 60 Jaar later is hij nog steeds lid en dat was voor voorzitter Rajish Sagoenie en directeur Jeroen Breen reden genoeg om af te reizen naar Hilversum om Jan op te halen voor een lunch in restaurant De Jonge Haan om eens terug te blikken op die 60 jaar. Jan zijn vrouw zat in het complot, dus hij was volstrekt niet op de hoogte dat hij ging lunchen, een echte verrassing! Dat Jan op zijn 88ste nog goed op de hoogte is van alle ontwikkelingen bleek al gauw toen hij begon te vertellen over verschillende gebeurtenissen uit het verleden. Zo was Jan in 1988 voorzitter van het AG toen de vereniging 100 jaar bestond. Omdat de Koningin in Australië zat ten tijde van het feest, werd het Koningshuis vertegenwoordigd door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernard. De nodige anekdotes over deze dag passeerden de lunchtafel. Tevens vertelde Jan in geuren en kleuren het verhaal dat Bob Alting van Geusau als voorzitter van het AG werd uitgenodigd bij de Koningin en haar toen, vanwege haar afwezigheid in 1988, in tweede instantie uitgebreid heeft uitgelegd wat een actuaris is. Ook over de oude Ten Pas en Brans kwamen de nodige verhalen op tafel. Jan volgt de vereniging nog zeer goed, is een trouwe bezoeker van de verschillende evenementen die door het AG worden georganiseerd en daarnaast ook nog bestuurslid van de Kring van Gepensioneerde Actuarissen (KvGA). Het AG hoopt dat Jan nog vele jaren lid van de > Jan Jansen met Rajish Sagoenie vereniging zal blijven. MUTATIES OPLEIDING EMAS NVAO GEACCREDITEERD Het bestuur van NVAO heeft in haar meest recente vergadering besloten de gevraagde accreditatie voor de Executive Master of Actuarial Science (EMAS) toe te kennen. Dat de opleiding EMAS in het beroepsveld waardering ondervindt, blijkt uit de nieuwe instroom van 26 deelnemers in het cohort EMAS-02. De nu verkregen MSc-accreditatie voegt daar een academisch keurmerk aan toe. Onderstaande actuarissen, actuarieel analisten en geaffilieerden zijn in de afgelopen periode van werkgever veranderd: naam van naar Mw. ing. E. van Dasselaar Actuarieel Analist AG Aon Consulting -Actuariële Adviesgroep Smurfit Kappa Group Dhr. dr. B.M. Kling AAG EMB Nederland Kling, Risk & Finance Dhr. drs. O. Meulebeek AAG Towers Watson Ahold Pensioenfonds Mw. S.J. Pickering AAG Nationale-Nederlanden SNS Reaal Drs Ronald Doornbos AAG Towers Watson Focus Orange Drs. Marc Starink Towers Watson Focus Orange Dhr. T. Roorda Herehof Advies Cordares Pensioenen B.V Dhr. drs. R. Visser AAG OHRA Achmea de actuaris november 2011 47
KALENDER DIPLOMA'S Global Webinar: Preparing for the unexpected: enhancing the actuarial toolkit (9 December 2011) The session will provide a variety of content and commentary on topics relevant to actuaries and risk professionals. The global spread aims to shed light on developments and the challenges faced by our counterparts in other parts of the world, covering both technical and professional aspects. The webinar will feature an update on the much talked about risk credential for actuaries (CERA) and perspectives from modelers and reinsurers of mega events. Longevity is covered from different angles and Solvency II remains a key item on her agenda for the insurance industry. If you wish to attend: Please complete the application form by return or book online (http://www.soa.org/professional-development/eventcalendar/event-detail/erm-europe/default.aspx) by 25 November 2011. Actuarieel Instituut 16 september 2011 Op vrijdag 16 september jl. ontvingen 3 kandidaten het diploma Techniek Levensverzekering, 15 kandidaten het diploma Actuarieel Rekenaar, 8 kandidaten het diploma Actuarieel Analist en 11 kandidaten het diploma Actuaris van het Actuarieel Instituut. Bestuurslid drs. Jan-Huug Lobregt AAG reikte tijdens de feestelijke bijeenkomst in het Johan de Witt huis te de diploma's uit. De geslaagden Techniek Levensverzekering > Ilona Lamerichs, Femke Lips en Iris Rentinck Actuarieel Rekenaar > Rianne den Blanken, Marcel van den Brink, Michiel Husslage, Marloes Lodder, Franc du Pré, Kin Fung Au, Aloys Bart, Vincent Bendijk, Abdelmalik Hartiti, Wilfred Krol, Gertjan Roobol, Mark Schouten, Lucy Vaz, Raymond van der Veer en Erik Woudstra. Herziene Core Syllabus Groupe Consultatif Op 21 oktober a.s. wordt tijdens de jaarvergadering van Groupe Consultatif in Praag de goedkeuring van de leden gevraagd over de herziene en vernieuwde core syllabus. De Education Committee heeft hier hard aan gewerkt en is trots op het resultaat, dat met de eisen van de tijd meegaat (denk aan Solvency II en Risk Management) maar tevens gebouwd is om in de toekomst richting te geven aan het Europese actuariële onderwijs. Deze herziene opleidingseisen zullen door alle lidverenigingen moeten worden opgepakt. Call for Advice Solvency voor pensioenen EIOPA heeft een Call for Advice aangekondigd met betrekking tot Solvency voor pensioenen. De tweede consultatieronde (de 1e ronde vond plaats in de zomerperiode) start op 25 oktober a.s., waarbij een werkgroep aan de slag gaat om de actuariële onderdelen van de 23 hoofdvragen zo goed mogelijk namens Nederland te beantwoorden. Jeroen van den Bosch en Falco Valkenburg nemen namens Nederland deel aan een werkgroep van Groupe Consultatif die een reactie zal formuleren voor EIOPA. Hierop volgend zal EIOPA in 2012 met een white paper komen. Actuarieel Analist > Jerry Weesie, Tanja Tjeertes, Friso Wiggers de Vries en Marja Westerlaken. Dirk-Jan van Boxel, Daniëlle Lemmens, Jos Noordam en Machteld van de Rijke ontbreken op de foto. Algemene Ledenvergadering Woensdag 16 november, 14.30 uur (ontvangst) - 17.30 uur, Johan de Witt huis () U bent van harte welkom bij de Algemene Ledenvergadering van het Actuarieel Genootschap. Tijdens de vergadering komen o.a. de volgende punten aan de orde: prognosetafels en de financiën betreffende het Actuarieel Genootschap en het Actuarieel Instituut boekjaar 2010-2011. Voorafgaand aan de vergadering is de PE-bijeenkomst Ervaringssterfte voor Certificeerders. U kunt zich aanmelden via de website (Schrijf u direct in voor PE & evenementen) of per e-mail bij Gonnie Winters (gonnie.winters@ag-ai.nl). ECA 2012 Groupe Consultatif organiseert op 7 en 8 juni 2012 in Brussel haar eerste European Congress of Actuaries, met het thema The European Actuary of the Future. Sprekers zullen zich richten op onderwerpen, gerelateerd aan Solvency, ERM en de rol van de actuaris. Het congres zal niet alleen voor actuarissen toegankelijk zijn, maar ook voor stakeholders, politici en toezichthouders, hetzij als gast, hetzij als spreker. Gaat u naar de website www.eca2012.org voor de meest actuele informatie. Registratie zal mogelijk zijn vanaf eind oktober 2011. Vergeet u niet om deze data alvast in uw agenda te noteren! Actuaris > (vlnr voor): Nicole Keizers, Joanne Douma en Claudia den Butter (vlnr achter): Ieme van der Veen, Marten de Boer, Hielke de Boer, Huib Wigmans, Karin van Gelder, Jeroen Lössbroek en Arthur de Vries. Lianna Kuznetsova ontbreekt op de foto. 48 de actuaris november 2011
PERMANENTE EDUCATIE start november 15 16 16 17 22 24 29 december 1 6 8 12 13 19 20 februari 2 vervolgdata 22 nov 23 nov 20 dec 13 en 20 dec 3 feb titel Stochastische technieken voor schadereservering bij niet-leven voor actuarissen Integraal speelveld risicomanagement Certificeerdersbijeenkomst ervaringssterfte WFT en solvabiliteit Rondetafel ORSA: laatste ontwikkelingen Pensioenactualiteiten Communicatie met de cliënt Actualiteitencollege ziekte en arbeidsongeschiktheid Solvency II voor financials PE Stochastische modellering van aandelenkoersen voor analisten Mergers & Acquisitions bij verzekeraars PCNA congres: Pensioenakkoord belicht vanuit verschillend perspectief De rol van de actuaris bij M&A transacties ALM derivaten Winterschool geboekt voor 1 januari: kosten 699 995 125 477,50 125 375 1.295 345 999 595 345 1.259 (incl.overnachting) 1.359 (excl.overnachting) locatie Woudschoten (Zeist) EERSTE LEDENBIJEENKOMST KRING VAN ACTUARIEEL ANALISTEN (KAA) SUCCES Op donderdag 6 oktober jl. heeft de Kring van Actuarieel Analisten (KAA) haar eerste ledenbijeenkomst van het nieuwe verenigingsjaar gehouden. In het WTC- Rotterdam, waar Cardano als gastheer van het evenement optrad, verzamelden zo n 75 KAA leden zich voor een leerzame en gezellige middag. Tijdens de bijeenkomst gaven de KAA coördinatoren, bij monde van voorzitter Willem de Klerk, eerst een korte toelichting op de voortgang bij het bereiken van de doelstelling van de KAA. Hieruit kwam naar voren dat op de meeste beleidsterreinen voortgang wordt boekt. Op het terrein van de PE, nieuwe kost voor actuarieel analisten sinds 1 januari 2011, bleek dat hier nog meer aandacht voor mag komen. Hierna volgde het hoofdprogramma. Professor dr. Theo Kocken, CEO en medeoprichter van Cardano, leidde de zaal op bevlogen wijze en via een duizelingwekkend aantal slides met rekenvoorbeelden door het Pensioenakkoord, zich daarbij richtend op de wijze van disconteren bij de waardering van pensioenaanspraken en de intergenerationele effecten die hier het gevolg van zijn. Conclusie daarbij was dat uitsmeertermijnen en toepassen van een verwachtingswaarde aanpak per definitie leidt tot een bevoordeling van ouderen ten opzichte van jongeren. Uiteindelijk zou dit tot uitholling van het huidige pensioenstelsel leiden. De levendige discussie met de zaal over het onderwerp werd hierna afgesloten met een gezellige borrel aangeboden door de gastheer (waarvoor dank!). De KAA kijkt terug op een, mede door de hoge opkomst en boeiende spreker, uitermate geslaagde bijeenkomst. Wordt vervolgd! de actuaris november 2011 49
125-JARIG JUBILEUM VAN HET ACTUARIEEL GENOOTSCHAP In 2013 bestaat het AG 125 jaar en dat zal natuurlijk gevierd worden. Op 25 mei 2013 start het jubileumprogramma met een Engelstalig seminar in de middag, gevolgd door een prachtig jubileumfeest in de avond. Reserveer deze dag alvast in uw agenda. Details en registratie-informatie volgen nog via de nieuwsbrieven en de website. HET AG GASTHEER VOOR DE IAA Voorafgaand aan het jubileumprogramma organiseert het AG het IAA ASTIN Colloquium, van 22 tot en met 24 mei 2013. Het wetenschappelijk comité is al gestart met de voorbereidingen. De call for papers wordt begin 2012 verwacht. Een website is momenteel in ontwikkeling en zal begin 2012 online worden gezet. Ook is het AG gastheer voor de IAA Council & Committee meetings, van 23 tot en met 26 mei 2013. Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen, houdt u dan de website en de nieuwsbrieven in de gaten. colofon de actuaris - jaargang 19 - nummer 2 - magazine van het Actuarieel Genootschap ISSN 0929-4562 redactie Dominique de Baar Muriël van den Berg René Brinksma Wil Jacobs Peter van Meel (voorzitter) Jenneke Meijer Harry Ros Willem Schuddeboom Jeroen Terheggen Frank Thooft eindredactie Frank Thooft redactie-adres AG&AI Postbus 2433 3500 GK E redactie.actuaris@ag-ai.nl T 030-686 61 50 vormgeving Stahl Ontwerp cartoons Studio Noodweer, Nijmegen Pennestreek, Arnhem druk Scheffer Drukkerij, Dordrecht advertenties Informatieblad (inclusief tarieven) downloaden van de website (www.ag-ai.nl) of op aanvraag verkrijgbaar bij Nicole Kurpershoek. Voor vragen over aanleveren advertentiemateriaal: Nicole Kurpershoek E nicole.kurpershoek@ag-ai.nl T 06-53 77 99 40 Deadline reservering advertentieruimte voor het volgende nummer (januari 2012) uiterlijk 19 december 2011. De Actuaris kent de mogelijkheid om in het kader van advertorials artikelen te plaatsen. Voor nadere informatie hierover kunt u contact opnemen met Nicole Kurpershoek. kopij Voor het volgende nummer (januari 2012) dient de kopij uiterlijk 6 december 2011 digitaal ingeleverd te worden bij de redactie: redactie.actuaris@ag-ai.nl. Auteursinstructies staan op www.ag-ai.nl > De Actuaris > Algemene informatie De Actuaris De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren. abonnementen Voor personen die het periodiek niet via betrokkenheid bij het Actuarieel Genootschap & Actuarieel Instituut ontvangen, kost een jaar-abonnement 75,- (excl. BTW). Annulering van het abonnement schriftelijk twee maanden voor aanvang nieuwe abonnementsperiode. Voor aanmelding: Pascale Mandjes-Heese E pascale.heese@ag-ai.nl T 030-686 61 54 losse nummers Prijs 17,75 achtergrond De Actuaris verschijnt tweemaandelijks met interviews, nieuws, informatie en opinievormende artikelen die van belang kunnen zijn voor de actuariële beroepsgroep en degenen die door opleiding en of interesse het actuariaat na staan. Het overnemen en vermenigvuldigen van artikelen met bronvermelding is toegestaan na toestemming van de redactie. disclaimer Hoewel aan de totstandkoming van 'De Actuaris' de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) (Redactie) en het Bestuur AG, alsmede de uitgever(s), geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten en of onvolkomenheden, noch voor de gevolgen daarvan. 'De Actuaris' wordt uitgegeven in opdracht van het Bestuur AG. De in het tijdschrift voorkomende meningsuitingen mogen echter niet worden gezien als de officiële zienswijzen van de Redactiecommissie en/of het Bestuur AG, tenzij zulks uitdrukkelijk is vermeld. 50 de actuaris november 2011
De redactie roept op tot bijdragen of ideeën voor onderwerpen of thema's voor het volgende nummer. Daarin staat het klassieke dilemma Risico en Rendement centraal. Alhoewel, rendement Uiteraard besteden we aandacht aan de Europese schuldencrisis. Daarnaast wordt volop aandacht besteed aan de risico-rendements afweging bij meer exotische beleggingen. Tot slot wordt ook in dit themanummer de HR-invalshoek niet vergeten. Je kunt je artikel (of een outline ter beoordeling van de redactie) sturen naar de redactie van de Actuaris op redactie@ag-ai.nl. De deadline is 6 december 2011. Het thema van het maartnummer is gekoppeld aan het jaarcongres in maart, en draagt het thema Financiële stabiliteit. De thema s voor de rest van het verslagjaar zijn in mei: Innovatie en in juli: Schade Een beetje raar Er is een verschijnsel dat een beetje raar is: Dat is het werken aan het blad De Actuaris Dat doen we, bijna in t geniep, Met jullie collega s, elk een typ En we maken een blad waarvan men zegt: kijk dáár es! Je doorbreekt ermee lijn, kader en linie En je weegt af: díe doen we wel, maar díe nie Je ontmoet er de groten der aarde En zoekt er naar actuele waarde Zodat je komt tot een artikel over beste Opinie De liefde voor verse kopij gaat soms ook door de maag En de speurtocht voor een stukje leidt dan gestaag Naar de eetgewoonten van een collega Of, als het moet, naar één van je eega Hoe dan ook; de lezers verorberen zo n lunch maar al te graag! Soms leidt het zoeken naar een artikel ook tot indigestie Of tot een verstopping van je netwerk, een ware congestie Want ook al doe je nog zo stoer Het vinden van steeds nieuw voer In je netwerk is soms een echte crime voor het vullen van De Kwestie! Soms kom je ook terecht in vreemde en verre perikelen Tijdens het Googlen, het bikkelen en het biekelen Dan wil men geld voor het copyright En je voelt je dan, eh, echt genaaid Als je net een prachtig stuk hebt gevonden voor je Grenzeloze artikelen Dat internet is een dankbare bron van onophoudelijke inspiratie Hoewel het surfen ook kan leiden tot een traan en wat transpiratie Het is dan een aanslag op geest en lijf In je zoektocht naar de beste Top-vijf Want welke zet je bovenaan, welke verdient het mooiste plaatsie? Je kunt ook een collega of professor op een artikel laten zwoegen En de vakmaterie eens lekker grondig laten doorploegen Dan heeft híj de transpiratie, De grafieken en de calculatie Dat is dan, zij het tijdelijk, voor jou weer een ontspannen genoegen Zo wordt het werken aan dat blad De Actuaris - Gelezen van New York tot Sydney en Paris, Bejubeld en bewonderd, Bovenin de top-honderd - Iets dat eigenlijk helemaal niet zo naar is! Steeds nieuwe en dynamische redactieleden gezocht! De redactie is een dynamische club. Niet alleen door de steeds wisselende thema s, de (vaak vooraanstaande) geïnterviewden, de auteurs, de linken met de actualiteit en/of de politiek, maar ook doordat de leden van de redactie niet eeuwig eraan verbonden blijven. Juist doordat ze gemiddeld een jaar of drie fullspeed eraan werken, zijn ze het meest productief, én: hebben ze de leukste tijd. Ik heb in de afgelopen vijf jaar zoveel enthousiaste mensen in de redactie gehad; dat maakt het werken aan het blad extra leuk! En gelukkig zijn ze niet allemaal tegelijkertijd gekomen, maar één voor één, zodat iedereen een soort inwerktijd krijgt, en daarna ook er vol tegenaan kan. En ook vertrekt niet iedereen tegelijkertijd; ook dat is een geleidelijk proces. Daarom is er altijd plaats voor nieuw bloed, dat een paar jaar wil meedraaien met de redactie. Om het netwerk te vergroten, om andere ervaringen op te doen, om bij te dragen aan het tot stand komen van steeds weer mooie nummers, en niet te vergeten: om met een hele leuke club mensen eens in de maand heel veel plezier te hebben! Wie wil? Bel me maar als je vragen hierover hebt. Frank Thooft, de bladmanager (06-4642 8806)