1 BPA- CHECKLIST Versie 2 jan 2014 Brandweer Zone WAASLAND
0 Kan mijn woning veiliger?
1 INKOM
IS HET HUISNUMMER GOED ZICHTBAAR? Uw huisnummer moet vanuit een rijdende auto goed te zien zijn, voor het geval de brandweer moet uitrukken voor een brand in uw woning. Is uw huisnummer ook in het donker goed te zien? - politiereglement van gemeente /stad 1.1 INKOM
KUNT U DE VOORDEUR VAN BINNENUIT DIRECT OPENMAKEN? Inbraakbeveiliging en brandpreventie verdragen elkaar niet zo goed. Om inbraak te voorkomen, houdt u deuren en ramen op slot. Maar bij brand moet u het huis snel kunnen verlaten. Spreek een vaste opbergplaats voor de sleutels af en gebruik deurschuiven of draaisloten zonder sleutel. 1.2 INKOM
IS DE RUIMTE ACHTER DE VOORDEUR VRIJ VAN OBSTAKELS? Bij brand is snelheid geboden. U kunt bij dichte rook uw huis niet snel ontvluchten als obstakels (bijvoorbeeld fietsen of vuilniszakken) de vluchtweg blokkeren. Ook de brandweer wordt gehinderd door obstakels in de gang. Zorg voor een opgeruimde gang en hal. 1.3 INKOM
ZIJN DE HOOFDAFSLUITERS VAN GAS, WATER EN ELEKTRICITEIT GOED BEREIKBAAR? Weet u waar de hoofdafsluiters zich bevinden en zijn deze goed bereikbaar? Bij brand of gaslek moeten elektriciteit en gas snel kunnen worden afgesloten. 1.4 Zorg dus dat uzelf of de hulpdiensten deze vlug kunnen bereiken. INKOM
IS ER EEN KEURINGSVERSLAG V.D. ELEKTRISCHE INSTALLATIE VAN MINDER DAN 25 JAAR OUD? De elektrische laagspanning van particuliere woningen moet om de 25 jaar herkeurd worden door een erkend controle organisme (KB van 10 maart 1981 en KB van 1 april 2006). Elektrisch schema s moeten kunnen worden voorgelegd. Lijst erkende controle organismen : FOD Economie www.mineco.fgov.be 25 jaarlijkse keuring!!!! ELEKTRICITEIT 2.1
IS DE ELEKTRISCHE INSTALLATIE BEVEILIGD DOOR EEN OF MEER DIFFERENTIEELSCHAKELAARS? 2.2 In nieuwbouwwoningen en nieuwe installaties zijn differentieelschakelaars verplicht. Woont u in een ouder huis en is er geen differentieelschakelaar aanwezig, laat er dan twee monteren. (300 mamp algemeen en 30 mamp voor natte ruimten). Een differentieelschakelaar kan brandgevaar beperken en uzelf beschermen tegen elektrocutiegevaar. ELEKTRICITEIT
ZIJN IN DE METERKAST ALLE ZEKERINGEN INTACT? Als er regelmatig een kortsluiting ontstaat, moet u de oorzaak daarvan opsporen en de zekering beslist niet doorverbinden met zilverpapier of ijzerdraad. Als u dat doet, zal bij de volgende kortsluiting veel warmte vrijkomen, waardoor brand kan ontstaan. 2.3 ELEKTRICITEIT
ZIJN ER MEERDERE STROOMKRINGEN IN DE METERKAST? Max 8 contactdozen per kring Elk lichtpunt = 1 stopcontact Aparte kringen voor : droogkast, wasmachine, vaatwasser, oven, fornuis, centrale verwarming 2.4 ELEKTRICITEIT
ZIJN DE ELEKTRISCHE SNOEREN IN GOEDE CONDITIE EN ZIJN ZE VEILIG WEGGEWERKT? Losse snoeren moeten regelmatig worden gecontroleerd op beschadigingen. Zet ze nooit vast met krammen of spijkertjes. Voor u het weet, zijn ze beschadigd. Elektrische snoeren onder een tapijt kunnen gemakkelijk brand veroorzaken. ELEKTRICITEIT 2.5
IS HET GEBRUIK VAN VERLENGSNOEREN EN VERDEELSTEKKERS CORRECT EN BEPERKT? Op een groep van 16 ampère mag maximaal 3520 watt aan elektrische apparaten zijn aangesloten. Als u met stekkerdozen eindeloos elektrische apparaten op een bepaalde groep aansluit, ontstaat het gevaar van brand door overbelasting. Het gebruik van driewegstekkers is verboden. Haspels dienen bij gebruik volledig te worden afgerold. ELEKTRICITEIT 2.6 Controlelijst brandveiligheid PRIVAATWONING
3 BERGING / STOOKPLAATS / VERWARMING Bergingen en stookplaatsen zijn vaak een verzamelplaats van goederen en technieken. Voorzichtigheid is hier aangewezen.
LAAT U DE CV-KETEL REGELMATIG CONTROLEREN EN REINIGEN? 3.1 Uw cv-ketel moet jaarlijks of tweejaarlijks afhankelijk van het type worden gecontroleerd en gereinigd. In een slecht werkende cv-ketel kan onvolledige verbranding plaatsvinden, waardoor koolmonoxide ontstaat. Koolmonoxide is erg brandbaar en het inademen van koolmonoxide is levensgevaarlijk. De attesten van minstens de laatste 2 onderhoudsbeurten moeten worden bewaard. BERGING
WORDEN KACHELS REGELMATIG GECONTROLEERD EN GEREINIGD? 3.2 Voor individuele stooktoestellen (kachels, gashaarden, open haarden, ) is onderhoud niet wettelijk verplicht. Toch wordt een regelmatige onderhoudsbeurt, met reiniging aangeraden. Het onderhoud moet gebeuren zoals de fabrikant het voorschrijft. Dit is goed voor de veiligheid, het energieverbruik en de werking van het toestel. BERGING
BRANDEN ALLE GASVUREN MET EEN BLAUWE VLAM? Terwijl het correct is om te stellen dat het vuur in gastoestellen steeds met een blauwe vlam moet branden, vormen gaskachels hierin een uitzondering. Een blauwe vlam duidt op een propere verbranding, maar de hedendaagse technologie laat toe dat gaskachels omwille van de sfeer met een gele vlam kunnen branden en toch weinig schadelijke stoffen afgeven. 3.3 BERGING
LAAT U DE SCHOORSTEEN REGELMATIG CONTROLEREN EN VEGEN? Het is verboden een rookkanaal te gebruiken dat niet is gereinigd. Laat uw schoorsteen reinigen door een schoorsteenveegbedrijf. 3.4 BERGING Controlelijst brandveiligheid PRIVAATWONING
IS DE RUIMTE RONDOM UW VERWARMING (CV- KETEL) VRIJ VAN BRANDBARE MATERIALEN? Bij het aanslaan van de CV-ketel komen soms vlammen onder de ketel vandaan. Door de warmte die vrijkomt, kunnen licht ontvlambare materialen in brand vliegen. Laat een ruimte van min. 50 cm romdom de CV-ketel steeds vrij van ontvlambare materialen. BERGING 3.5
WORDT ER JAARLIJKS EEN DICHTHEIDSPROEF VAN DE GASINSTALLATIE UITGEVOERD? Zet alle toestellen volledig uit, ook de waakvlammen, schrijf de meterstand op. Neem na een uurtje terug de meterstand op, er mag vrijwel geen verschil zijn. BERGING 3.6
WEET U WAT TE DOEN BIJ EEN GASGEUR? 3.7 Wat je nooit mag doen : Een vlam of een vonk veroorzaken / Op de deurbel drukken / Schakelaars aanzetten / Roken / Een aansteker of een lucifer aansteken/ Telefoneren vanuit je huis noch met een GSM, noch met een vast toestel Zoeken naar een lek met de hulp van een vlam. Wat je moet doen : Open ramen en deuren om je huis te verluchten/ Sluit de hoofdafsluiter /sluit het hoofdventiel van de gasfles/ Waarschuw de bewoners en verlaat het huis/ Ga naar buiten en bel 112 en de gasmaatschappij BERGING
WORDT DE GEISER REGELMATIG GECONTROLEERD EN GEREINIGD? Laat elk jaar een erkend installateur uw geiser controleren. In een slecht werkende geiser kan onvolledige verbranding plaatsvinden, waardoor koolmonoxide ontstaat. Koolmonoxide inademen is levensgevaarlijk. De vlam van een goed afgestelde geiser is blauw. Signalen dat er iets met de geiser mis is, zijn: een gele gasvlam, beslagen ramen, een gasreuk en stank. BERGING 3.8
Diverse types gasgeisers 3.9
Diverse types gasgeisers 3.10
CO EEN STILLE MOORDENAAR IN HUIS - CO is een zeer giftig gas. Je ruikt het niet, je ziet het niet, je proeft het niet. - België: jaarlijks 100 doden; 2000 opnames t.g.v. CO; de meesten jonger dan 30 jaar. - alle verwarmings- en warmwatertoestellen kunnen CO-gas verspreiden. - Gas geproduceerd door onvolledige verbranding: hout; houtskool; steenkool; verwarmingsolie; paraffine; benzine; aardgas; butaan; propaan - Oorzaak: verkeerd geplaatst of slecht onderhouden toestel; geblokkeerd rookkanaal; onvoldoende verluchte ruimte 3.11 Koolmonoxide
Symptomen: Concentratiemoeilijkheden; hoofdpijn; misselijkheid; duizeligheid; braakneigingen; bewustzijnsverlies; = veelal zelfde als griepsymptomen Eerste hulp: - Open eerst ramen en deuren - Schakel het toestel uit - Breng de persoon uit de kamer - Indien de persoon bij bewustzijn is, bel de huisarts - Indien de persoon buiten bewustzijn is, bel de 112 - Indien het slachtoffer niet meer ademt, moet onmiddellijk gestart - worden met kunstmatige ademhaling 3.12 Koolmonoxide
4 KEUKEN De keuken staat bijzonder hoog op de lijst van ongevallen en brand!
IS DE GASSLANG VAN HET GASFORNUIS IN GOEDE CONDITIE? Indien men een gastoestel wenst aan te sluiten aan een gastoevoer dan dient dit steeds te gebeuren door middel van een elastomeren slang. Kies steeds een gekeurd type slang en let ook steeds op de vervaldatum van de slang. Vóór deze datum dient u de slang door een nieuw exemplaar te vervangen. Wat betreft de inbouwtoestellen, dient de aansluiting te gebeuren dmv. een gekeurde metalen flexible slang van het type RHT Résistant Haute Température en nooit middels een elastomeren slang. Controleert u de gasslang regelmatig? Aansluitingen kunt u controleren met zeepsop. KEUKEN 4.1
IS DE RUIMTE RONDOM HET KOOKTOESTEL VRIJ VAN BRANDBARE MATERIALEN? Gordijnen, thee- en handdoeken en keukenrol, dichtbij een fornuis zijn brandgevaarlijk. Kijk ook uit voor uw kleding als u aan het koken bent. 4.2 KEUKEN
FUNCTIONEREN ALLE CONTROLELAMPJES AAN HET KOOKTOESTEL? Controlelampjes laten u zien of uw apparaat uit is of niet, een defect lampje kan deze indicatie niet geven, de kookplaat zou nog wel eens kunnen aanstaan zonder dat u het weet 4.3 KEUKEN
WEET U WAT TE DOEN BIJ EEN VLAM IN DE PAN? 4.4 Veel keukenbranden beginnen met een vlam in de pan, dus als olie of vet in een pan te heet wordt. Blijf daarom in de buurt als u aan het bakken bent en zorg ervoor dat de pan aan de buitenkant vrij van vet en vuil is. Als toch de vlam in de pan slaat, probeer dan niet te blussen met water. Dit kan een enorme steekvlam opleveren. Schuif een passend deksel van u af over de pan of plaats een branddeken op de pot, zet het vuur en de afzuigkap uit en laat de pan minstens een half uur staan. Controleer daarna de afzuigkap op mogelijke vuurresten. KEUKEN
ZET U UW FORNUIS UIT ALS U NAAR BUITEN GAAT? Pannen die onbewaakt op het vuur staan, kunnen droogkoken en oververhit raken. Zo kan brand ontstaan. 4.5 KEUKEN
VERVANGT/REINIGT U REGELMATIG DE FILTER VAN UW AFZUIGKAP? Vet in de afzuigkap en in de filter kan vuur vatten. Vervang/reinig regelmatig de filter en maak de afzuigkap regelmatig schoon. 4.6 KEUKEN
5 WOONKAMER De ontwikkeling van een kamerbrand gaat ontzettend snel
ZET U DE TELEVISIE HELEMAAL UIT ALS U ER NIET BENT? Een televisie in slaapstand (als het rode lampje brandt) is een veel voorkomende oorzaak van brand. Zet de televisie dus uit als u weggaat of gaat slapen. Idem voor Senseo, droogkast, vaatwasser, wasmachine 5.1 WOONKAMER
IS UW TELEVISIE BEDEKT MET TEXTIEL OF PAPIER? Kleedjes, kranten en boeken kunnen de ventilatieopeningen van uw televisietoestel afdekken, waardoor het oververhit kan raken. Ook bloemenvazen en planten kunt u beter ergens anders neerzetten, want door gemorst water kunt u kortsluiting veroorzaken. 5.2 WOONKAMER
TREKT U BIJ ONWEER EN ALS U ER LANGERE TIJD NIET BENT, DE STEKKERS VAN ELEKTRISCHE APPARATEN UIT HET STOPCONTACT? 5.3 Bij een blikseminslag ontstaat tijdelijk een overspanning in de elektrische installaties en apparaten. Daardoor kunnen ze ernstig beschadigd worden, waardoor weer brand kan ontstaan. De eenvoudigste manier om problemen te voorkomen is de stekkers (inclusief de antennestekker) uit trekken. WOONKAMER
MAAKT U DE OPEN HAARD / KACHEL / BBQ/ AAN MET AANMAAKHOUTJES OF BLOKJES? Maak een open haard, kachel of BBQ nooit aan met spiritus of benzine. Gebruik aanmaakhoutjes of - blokjes. 5.4 WOONKAMER
IS DE OPEN HAARD / HOUTKACHEL AFGESCHERMD VOOR WEGSPATTENDE VONKEN Sommige houtsoorten produceren wegspringende gloeiende stukjes houtskool. Om te voorkomen dat die brand veroorzaken, hebt u een vonkenscherm nodig. 5.5 WOONKAMER
STAAN UW KAARSEN IN VEILIGE STANDAARDEN? Als u kaarsen brandt, blijf er dan altijd bij. Gebruik stevige kaarsenstandaarden, die niet van plastic of andere brandbare materialen zijn gemaakt. Zorg dat de ruimte rondom de kaarsen vrij is van brandbare materialen. 5.6 WOONKAMER
WERD ER EEN DEUR MET BRANDWEERSTAND VAN EEN 1/2 UUR GEPLAATST TUSSEN HET SLAAP- EN WOONGEDEELTE VAN DE WONING? Een gesloten brandwerende deur houdt rook en hitte tegen van een brand in een ander lokaal. Op bijgevoegde tekening ziet u duidelijk waar brandwerende deuren worden aangeraden. U kunt als burger belastingvermindering aanvragen voor de uitgaven die u heeft gedaan voor de levering en plaatsing van een deur met brandweerstand van een half uur. WOONKAMER 5.7
6 Slaapkamer 70 à 80% van de brandslachtoffers vallen s nachts, tussen middernacht en 6 uur in de ochtend, terwijl de mensen slapen
GEBRUIKT U DE ELEKTRISCHE DEKEN VOLGENS DE GEBRUIKSAANWIJZING? Elektrische dekens kunnen door kortsluiting of oververhitting brand veroorzaken. Volg daarom altijd de gebruiksaanwijzing. 6.1 DE SLAAPKAMER
ZORGT U ERVOOR DAT ER NOOIT GEROOKT WORDT IN BED? 6.2 Roken in bed, in een zetel of op een zitbank. Ogenschijnlijk zonder gevaar. Maar het kan anders uitdraaien. Uw brandende sigaret kan op het hoofdkussen of op de zitbank vallen en daar beginnen te smeulen. Wist u dat een sigarettenpeuk 3 tot 4 uur kan smeulen voordat er echt een brand ontstaat? Lang nadat iedereen naar bed is gegaan. DE SLAAPKAMER
KAN MEN VLUCHTEN LANGS DE RAMEN VAN DE SLAAPKAMER? 6.3 Het is soms beter de deur dicht te houden en direct een uitweg naar buiten te zoeken. Bijvoorbeeld via het dakraam. Zo n actie kan je makkelijker maken door b.v. vluchtladders in je huis te hangen. Kijk uit met het open doen van een deur want de vlam zal naar je toe slaan, blijf dus achter de deur tijdens het openen. DE SLAAPKAMER
7 BLUSMIDDELEN / ALARM
ZIJN ER ROOKMELDERS OPGEHANGEN IN DE WONING? Vooral de rook is dodelijk bij een brand. Rook is donker, snel, giftig en heet. Je wordt er niet wakker van: twee op drie slachtoffers sterven door verstikking in hun bed. Wist je dat je vier keer meer kans hebt om een brand te overleven als je rookmelders hebt hangen? Een rookmelder maakt je wakker voor het te laat is. 7.1 BLUSMIDDELEN/ ALARM
ZIJN ER C0 - MELDERS OPGEHANGEN IN DE WONING? CO : de stille moordenaar in huis. Wanneer er onvoldoende zuurstof aanwezig is, stijgt de hoeveelheid vrijgekomen CO tot een gevaarlijk peil. Op ongeveer 1,5m hoogte plaatsen. 7.2 BLUSMIDDELEN/ ALARM
WORDEN DE MELDERS REGELMATIG GEREINIGD EN GETEST? Rookmelders zijn gevoelig voor stof. Het kan zijn dat een rookmelder een ongewenst alarm geeft doordat de rookmelder reageert op bijvoorbeeld stof in combinatie met een grote luchtcirculatie. 7.3 BLUSMIDDELEN/ ALARM
IS ER EEN BRANDBLUSAPPARAAT AANWEZIG? Met een brandblusapparaat kan men een beginnende brand blussen. Stel de brandblusapparaten bij voorkeur ergens centraal op, bijvoorbeeld in de gang. Opteer voor brandblusapparaten met water (ook waterschuim genoemd) of poeder. De brandblusapparaten worden geklasseerd volgens het soort brand dat ze kunnen blussen. BLUSMIDDELEN/ ALARM 7.4
IS ER EEN BLUSDEKEN AANWEZIG EN DIRECT BRUIKBAAR? Een blusdeken is een absolute must in de keuken. Je kunt het kopen in de meeste doe-het-zelfzaken. Controleer of het blusdeken voldoet aan de norm EN 1869. Deze ENnorm dien je op de verpakking terug te vinden. Plaats het blusdeken steeds binnen handbereik en bij voorkeur in de keuken. Bevestig het aan de muur of binnenkant de keukenkast. 7.5 BLUSMIDDELEN/ ALARM
IS DE WERKING VAN DE BLUSMIDDELEN GEKEND? Blusmiddelen hebben is zeer goed, ze kunnen hanteren is nog veel beter, het is belangrijk om te leren omgaan met de blusmiddelen. 7.6 BLUSMIDDELEN/ ALARM
8 ALGEMEEN
ZIJN DE MUREN EN PLAFONDS GEMAAKT VAN BRANDVEILIGE MATERIALEN? Kunststof materialen aan de wanden of plafonds, denk bijvoorbeeld aan PVC-schrootjes, geven bij brand een giftige en verstikkende rook. Gebruik daarom zoveel mogelijk brandveilige bouw- en afwerkingsmaterialen. 8.1 ALGEMEEN
IS ER EEN VLUCHTPLAN? Om bij brand snel weg te kunnen vluchten, hebt u een vluchtplan nodig. U heeft slechts 3 minuten om te ontsnappen uit een woningbrand. Bespreek met uw huisgenoten hoe iedereen de woning zo snel mogelijk kan verlaten. 8.2 ALGEMEEN
ZIJN ALLE VLUCHTWEGEN VRIJ VAN OBSTAKELS? Een vluchtplan brengt jou en jouw familie bij een woningbrand veilig buiten! Maar kan dit ook als bvb. de trap en de voordeur geblokkeerd zijn, als de vluchtwegen geblokkeerd zijn? 8.3 ALGEMEEN
IS ER EEN VERZAMELPLAATS AFGESPROKEN? Om bij brand snel te achterhalen of iedereen uit de woning is, is het belangrijk te weten waar iedereen naar toe moet als ze buiten komen. 8.4 ALGEMEEN
GEBEURT DE OMGANG EN OPSLAG VAN EN MET GEVAARLIJKE STOFFEN OP EEN VEILIGE MANIER? 8.5 Bewaar brandbare producten nooit bij elkaar, anders creëert u de perfecte omgeving voor brand. Giet gevaarlijke producten nooit over in een andere fles, maar bewaar ze steeds in hun oorspronkelijke verpakking. Op het etiket staat immers vermeld welk gevaar het product inhoudt en hoe u het veilig moet gebruiken en bewaren. ALGEMEEN
IS DE BRANDLAST OP ZOLDER EN IN BERGINGEN BEPERKT? Zolders en bergingen worden zeer vaak als opslagruimten gebruikt, de brandlast is vaak zeer groot, de opgeslagen goederen zijn zeer droog, in combinatie met een gebrekkig schouwkanaal of elektrische leidingen vormt dit een groot gevaar. Rookmelders of detectie is er niet voorzien!!! ALGEMEEN 8.6
ZIJN LUCIFERS EN AANSTEKERS BUITEN HET BEREIK VAN KINDEREN? Als kinderen met vuur spelen, loopt dat vaak uit op brand en brandwonden. 8.7 ALGEMEEN
DROOGT EN STRIJKT U DE WAS OP EEN VEILIGE MANIER? (Drogend) wasgoed in de buurt van een (straal)kachel kan gemakkelijk vlam vatten. Een strijkijzer mag u nooit onbewaakt aan laten staan!!! Laat de droogkast steeds zijn volledig programma afwerken en reinig de filter na elk verbruik. 8.8 ALGEMEEN
WORDT DE WASMACHINE, DROOGKAST OF VAATWASSER S NACHTS GEBRUIKT? Gemiddeld twee keer per week veroorzaakt een droogkast in ons land een brand(je). Lees de handleiding; overlaad de kast niet; Laat de droogkast steeds zijn volledig programma afwerken en reinig de filter na elk verbruik. 8.9 ALGEMEEN
MAAKT U DE AFVOERSLANG VAN DE WASDROGER REGELMATIG SCHOON? 8.10 De afvoer(slang) van de wasdroger voert vochtige lucht af, maar ook stof. De afvoer kan door het stof verstopt raken, waardoor de motor oververhit kan raken en de machine in brand kan vliegen. Controleer regelmatig de luchtafvoer. ALGEMEEN
BEWAART U EVENTUELE GASFLESSEN OP EEN KOELE, GOED GEVENTILEERDE PLAATS? 8.11 Gasflessen moeten rechtop staan, op een vlakke ondergrond. Butaan en propaan zijn de gassen die het meest worden gebruikt in en om het huis. Omdat deze beide zwaarder dan lucht zijn, mogen gasflessen niet in kelders of andere laaggelegen ruimtes staan. Lekkend gas kan daar niet meer wegkomen en hoopt zich op, waardoor explosiegevaar ontstaat. ALGEMEEN
9 EXTRA
IS ER EEN BIJVERWARMING? ELEKTRISCH, ZIBRO, HOUT, ANDER? Bijverwarming in huis kan van pas komen in het tussenseizoen of om even een extra warmteboost te geven. Besef dat hier gevaarlijke situaties kunnen ontstaan : stralingswarmte, CO-vergiftiging 9.1 EXTRA
WORDT DEZE MET DE NODIGE VOORZICHTIGHEID GEBRUIKT? Zorg voor een goede opstelling, zorg voor verluchting, gebruik deze toestellen niet langdurig in een afgesloten ruimte. Pas op met het bijvullen van brandstoffen. 9.2 EXTRA
Wat is Uw score? 2 x NEE of minder. Prima!! U heeft reeds veel gerealiseerd om uw woning brandveilig te maken. 3 x NEE Goed zo!! U bent zich reeds bewust van mogelijke gevaren binnen uw woning. 4 x NEE Kan beter!! Een eerste aanzet tot een brandveilige woning is gegeven. 5 x NEE Opgepast!! Dit is een onveilige situatie.
10 De adviezen, gegeven in deze vragenlijst, zijn algemeen en indicatief en kunnen in geen geval beschouwd worden als 100% veiligheidsgarantie. U blijft steeds verantwoordelijk voor de brandveiligheid van uw woning.