72 tips voor een energiebewust huishouden

72 tips voor een energiebewust huishouden Hieronder vindt u tips om simpel thuis energie en geld besparen. Hoeveel u precies bespaart, hangt van uw woning af. En ook van wat u zelf al in uw huishouden doet en hebt gedaan. Daarnaast zijn er nog andere belangrijke voordelen. U krijgt bijvoorbeeld meer comfort in huis door goede isolatie of ventilatie. Ook uw gezondheid heeft baat bij goede ventilatie. Door energie te besparen, draagt u ook bij aan zuinig omgaan met de energievoorraden, die we nu nog op aarde hebben maar straks niet meer. Ook voor onze toekomstige generaties willen we nog energievoorraden veilig stellen en grote klimaatveranderingen tegengaan. Wij geven u 72 praktische tips die u eenvoudig en zonder al te veel moeite en kosten kunt nemen. Ook geven we een aantal groter maatregelen om uw woning te verbeteren en energiezuiniger te maken. Natuurlijk zijn niet alle tips en adviezen op u van toepassing, maar veel wel! Tips over verlichting 1. Daglicht Laat lampen alleen branden als het nodig is. Daglicht en zonnewarmte krijgt u voor niets. Doe de lichten uit als er niemand aanwezig is. Doe ook uw lampen uit als u voor korte tijd een ruimte verlaat. Een sticker bij de deur licht uit? kan u helpen. 2. Alleen zuinige lampen Het beste energiezuinige alternatief voor de gloeilamp is nu nog de spaarlamp. Die verbruikt 4 keer minder stroom dan een gewone lamp en gaat 10 keer langer mee. De moderne spaarlamp is betaalbaar en heeft een hoge opbrengst. 15 per jaar 7 per lamp per jaar 3. LED s do it! Led-lampen zijn nog zuiniger dan de spaarlampen. En ze gaan ook nog langer mee. Nadeel is dat de led-lamp nog erg prijzig is. Toch is de led-lamp te overwegen op plaatsen waar de lamp lang aanstaat zoals bij buitenverlichting. Let u bij een led-lamp extra op de hoeveelheid lumen en het wattage. Beide staan op de verpakking. 4. Niet altijd dimmen Als u een lamp in huis altijd dimt, overweeg dan een lamp met minder wattage. Een 50% gedimde lamp gebruikt (inclusief dimmer) gebruikt namelijk nog steeds circa 75%. Tips voor verwarming 5. Houd de radiator vrij Geef de radiatoren de ruimte om hun warmte kwijt te kunnen. Dus geen banken en lange gordijnen voor de radiatoren. 6,- per lamp

6. Een uurtje voor bedtijd of vertrek Zet uw ruimtethermostaat één uur voor vertrek of voor het slapen gaan 5 graden lager naar 13 of 15 graden. Een goed geïsoleerd huis koelt geleidelijk af. Hiermee bespaart u 5% energie. 7. Een graadje lager Door de ruimtethermostaat overdag 1 graad lager te zetten, bespaart u gemiddeld 7% op het verbruik van de verwarming. Krijgt u het koud, zet de thermostaat dan hoger of trek eerst een trui aan. 8. Goed geregeld Gebruik een thermostatische kraan op alle radiatoren. Hiermee is de temperatuur beter te regelen en bespaart u energie en kosten. Als u weg gaat, zet dan de thermostaat op stand 1. 9. De warmte binnen Doe deuren naar onverwarmde ruimten dicht en sluit s avonds de gordijnen. Zeker als u enkele beglazing heeft, voorkomt u dat warmte naar buiten ontsnapt. 10. Nieuwe ketel Als u ketel te oud is gaat hij onvoordelig werken. Laat dan uw ketel vervangen door een nieuwe, zuinige hoog rendement (HR)ketel 11. Laat het verwarmingssysteem goed afstellen Laat je CV en je radiatoren optimaliseren. Een juist afgeregelde doorstroming van water in de radiatoren kan wel tot 30 % besparen. 12. Zuinig op uw CV Laat de CV- ketel jaarlijks nakijken en bijstellen. Dat bespaart en voorkomt veel problemen. Tips voor isolatie 13. Niet op de tocht Zorg voor isolatie van kieren en gaten. In oude huizen gaat een kwart van de warmte verloren door kieren en gaten. Tochtstrips beperken dit verlies en zorgen voor een prettiger comfort. Plaats ook een tochtborstel of klepje op uw brievenbus. 14. Vervang enkel glas door HR++ glas Dit kan wel tot 15% procent van uw energie kosten besparen. Bovendien geeft het meer wooncomfort, minder geluidsoverlast en het verlaagt de kans op inbraak. 15. Gebruik radiatorfolie Plaats folie op de muur achter uw radiator. Als de gevels van uw woning niet geïsoleerd zijn, is dit een goedkoop en simpel alternatief. Hiermee voorkomt u dat de warmte via de muur naar buiten lekt. Er is ook folie dat u simpel tegen de achterkant van de radiator kunt plakken. De materiaalkosten verdient u binnen 1 jaar terug. 50,- 200,- 20,-

16. Zorg voor dakisolatie Dakisolatie levert u een flinke besparing. Vooral als deze ook verwarmd moet worden. Bovendien verhoogt het uw wooncomfort. En het hoeft niet veel te kosten. Een handige klusser kan de binnenzijde van een schuin dak zelf uitvoeren. Wilt u een plat dak isoleren, schakel dan een vakman in. 17. Isoleer uw gevel Woont u in een ouder pand? Dan is spouwmuurisolatie vaak een mogelijkheid om flink om uw gasverbruik te besparen. De warmte blijft binnen en uw ketel slaat minder vaak aan. Laat het uitvoeren door een erkend bedrijf. Binnen een dag vullen ze de holle wanden worden met isolatie materiaal. Let wel op of er milieuvriendelijke alternatieven zijn voor het isolatiemateriaal. De besparing bedraagt 8m 3 gas per m2 gevel. Laat het bij voorkeur met uw buren of anderen in uw straat uitvoeren. Dat kan u veel schelen in de kosten. 18. Vloerisolatie Isoleer uw vloer of kruipruimte. Hiermee bespaart u veel energie en het is meestal geen ingrijpende karwei. Daarnaast levert vloerisolatie u een beter wooncomfort op door een gelijkmatige temperatuur en minder vocht in huis 19. Neem de leiding Isoleer ook de verwarmingsleidingen in onverwarmde ruimten met een speciaal voorgevormd isolatiehoesje. Hierdoor blijft de warmte in de buizen. Isoleer alleen in ruimtes die niet verwarmd worden, zoals de zolder of de kruipruimte. 300,- 175,- 100,- 10,- 20. Bij isolatie hoort goede ventilatie Het is van belang dat in een goed geïsoleerd huis ook regelmatig en goed wordt geventileerd. Vocht en schadelijke stoffen (als rook en radon) blijven anders in uw huis hangen en dat is slecht voor uw gezondheid en uw energieverbruik Tips voor (warm) water 21. Douchecoach Per keer staan we gemiddeld 8 minuten onder de douche. Een minuut korter douchen bespaart u warm water en energie. Laat u helpen door uw douchecoach: een zandlopertje dat leeg is na 5 minuten. Houd u zich aan de 5 minuten, dan bespaart u 42 liter (warm) water per douchebeurt. 40,- 22. Comfortabel douchen Plaats waterbesparende douchekoppen. Die gebruiken minder water en u doucht toch lekker. De spaardouche bespaart 9m3 water en 60m3 gas per jaar. 23. Slim afwassen Spaar uw afwas op. Een grote afwas met de hand kost veel minder water dan drie kleine. Ook uw vaatwasser kunt u het best goed volladen; niet overladen natuurlijk! 24. Douchen zuiniger dan in bad Het is voordeliger om te douchen dan om een bad te nemen. Bij het kort douchen wordt namelijk 40 tot 70 liter minder water 55,- 20,- 100,-

gebruikt dan bij een bad nemen. 25. De kraan loopt niet Laat niet de kraan onnodig stromen als u tanden poetst, zich scheert of zich wast. Zorg direct voor reparatie van lekkende leidingen en kranen. Tien druppels water per minuut lijken weinig, maar kosten 1200 liter water per jaar. 5,- 26. Installeer een zonneboiler Hiermee kun je per jaar 50% besparen aan energiekosten voor het gebruik van warm water 27. Warmte terugwinnen uit douchewater Het is mogelijk om met een douchewater-warmteterugwinningssysteem (WTW) een douchebeurt 60% minder energie te laten verbruiken. Koud water wordt geleid langs de afvoerleiding waar het warme douchewater stroomt. Tips over ventilatie 28. Ventileer dag en nacht Zorg voor voldoende ventilatie de hele dag en nacht door. Vooral een goed geïsoleerd huis moet regelmatig geventileerd worden. Vocht en schadelijke stoffen, zoals rook en fijnstof blijven anders in uw huis hangen. En dat is slecht voor uw gezondheid en uw energierekening. Een vochtig huis opwarmen kost veel meer energie. Ventileren kan via een open ventilatierooster of een open klepraampje. 150,- 100,- 29. Dagelijks extra luchten Ook bij voldoende ventilatie elke dag toch even extra luchten (10 minuten) of wat langer als u bezoek heeft gehad. Zelf verdampt u 1 liter water per dag. 39. Deksels op de pannen Om eten gaar te krijgen, hoeft uw pan niet vol water. Kook met deksels. Minder waterdamp in de keuken en condens in uw huis is goed voor het milieu en gezondheid. 31. Vocht verwijderen Ventileer altijd extra tijdens het douchen, koken en bij het gebruik van een condenswasdroger. Na het douchen kunt u het vocht weghalen met een vloer- en wandwisser of - trekker. Tips over wassen en drogen 32. Was op 30 of 40 graden Moderne wasmiddelen wassen normaal vervuild wasgoed prima schoon bij 30 of 40 graden. Wassen op 40 graden scheelt de helft aan energie in vergelijking met wassen op 60 graden. 20,- 33. Was met volle trommel Was uw kleding en ander wasgoed met een volle trommel en kies ook voor een lage temperatuur. U hoeft minder te wassen en dat scheelt in energie en water. 34. Droog aan de lijn Wasdrogers zijn energieverslinders. Ze verbruiken gemiddeld 400 kwh uur aan elektriciteit. Gebruik de droger alleen als deze echt 10,- 50,-

nodig is. Hang uw wasgoed buiten aan de waslijn. Een gasgestookte wasdroger en een warmtepompdroger zijn zuiniger. 35. Gebruik een A-label afwasmachine, benut de capaciteit optimaal door alleen met volle machine te wassen. Soms kost dit minder energie dan met de hand afwassen. Met name wanneer u veel warm water gebruikt bij het afspoelen. Tips over elektrische apparatuur 36. Overbodige apparaten Vraag uzelf bij de aanschaf van een elektrisch apparaat af of u het wel echt nodig hebt. Apparaten die het meeste energie gebruiken zijn elektrische boilers en geisers, waterbedden, elektrische kookplaten, airconditioners, koel/vriescombinaties, wasdrogers en plasma-tv s. 37. Vergelijk apparaten op energie Vergelijk bij de aankoop niet alleen de prijs, maar ook de energiekosten van het apparaat. Vanaf 2010 staan in steeds meer winkels en ook op internet de energiekosten bij het prijskaartje vermeld. 38. Het beste label Let op energie-labels en keurmerken van apparaten. Ze geven het energieverbruik aan. Hoe hoger en groener het label, hoe zuiniger het apparaat. Koop alleen witgoed (wasmachine, koelkast) met een energielabel A(++). 39. Geen sluipverbruik Zet de apparaten uit als u er niet mee bezig bent! Veel apparaten verbruiken ook energie als u ze niet gebruikt of op stand-by laat staan. De belangrijkste sluipverbruikers zijn computer met randapparatuur ( 30,- per jaar), tv/video en dvd ( 14,- per jaar) audioapparatuur ( 14,- per jaar) koffiezetapparaat ( 6,-per jaar). Bij deze apparaten is stand-by niet nodig. Gebruik altijd de UIT knop van het apparaat of van een contactdoos met een aan/uit schakelaar. 40. Zet een bespaarstekker in Als het lastig is om het apparaat steeds uit te zetten of de stekker uit het stopcontact te halen, kunt u ook een zogenoemde bespaarstekker (of stand-by killers) gebruiken. Bespaarstekkers zet u tussen het apparaat (zoals de tv) en het stopcontact. Ze schakelen het apparaat uit als u het lang niet gebruikt. 20 tot 60,- 80,- 10 tot 15,- 41. Stekker eruit Laat geen stekkers van apparaten als opladers, elektrische tandenborstels en kruimeldieven in het stopcontact zitten. Er is altijd sprake van sluipstroom en de kans op schade is groter bijvoorbeeld bij kortsluiting. Tips over koelkasten en vriezers 42. Kies een energiezuinige koelkast De koelkast is een grote energieverbruiker. In het gemiddelde huishouden komt ongeveer 17% van uw elektriciteitsverbruik voor rekneing van de koelkasten en vriezers. Een echt zuinige koelkast herkent u aan het energielabel (A++)

43. De koelkast op een koele plaats Zet de koelkast niet te dicht bij de verwarming, het fornuis of in de zon. Zorg dat er minimaal 10 cm ruimte is aan de achterkant van de koelkast. Dan kan de koelkast de eigen warmte kwijt. 44. Zorg voor de juiste temperatuur Zet de koelkast en vriezer niet te koud. U bewaart eten en drinken het best bij een koelkast temperatuur tussen 4 en 7 graden. Een vriezer hoeft niet kouder dan -15 graden te zijn. Let op. Bij koelkasten is de stand van de knop niet de temperatuur. 45. Een open deur Open de deuren van de koelkast weinig en zo kort mogelijk. Zo gaat minder kou verloren. Controleer of uw koelkast nog goed sluit. Een slecht sluitende deur lekt energie. Houd de koelkast ook schoon en stofvrij, vooral de koelelementen aan de achterkant. Hierdoor werkt de koelkast 25% beter. 46. Ontdooi de vriezer regelmatig Uw vriezer regelmatig ontdooien is belangrijk. Hierdoor blijft de vriezer efficiënt werken en verbruikt minder energie. Ontdooi de vriezer altijd als er meer dan 4mm ijs aan de randen zit. 47. Koel in de koelkast Wilt u warme maaltijden bewaren, laat ze dan eerst buiten de koelkast afkoelen. Andersom: ingevroren producten in de koelkast ontdooien. De kou die vrijkomt, wordt gebruikt voor koeling. En bacteriën in uw eten krijgen minder kans. 48. Vakantie? Koelkast uit Eet u koelkast en vriezer leeg en schakel ze uit als u voor lange tijd weg gaat of niet gebruikt Tips over deurbel 49. Aan de bel trekken Vervang de elektrische deurbel voor een mechanische of bel op zonne-energie. De transformator van de elektrische deurbel verbruikt het gehele jaar 70 kwh. Vervanging kan natuurlijk niet bij deurbellen in een centrale entree/hal. 14,- Tips over computerapparatuur 50. Beeldscherm uit, computer uit Zet uw computer uit als u deze niet gebruikt. Ook voor korte tijd. Uw computer slijt er niet meer van. Zet in ieder geval het beeldscherm uit; dat verbruikt de meeste energie bij uw computer. 51. Laptops zijn zuiniger Koop een LCD-beeldscherm of nog beter een LED-scherm. Zuiniger dan gewone PC s (desktops) zijn laptops. Let bij aanschaf op mogelijkheden om later uit te breiden. U hoeft dan niet een nieuw systeem te kopen en bespaart ook grondstoffen en energie. 52. Beheer uw energie Stel uw PC zo in dat het beeldscherm automatisch uitgaat na een door u in te stellen tijd, bijvoorbeeld een half uur.

Tips over slimme meetoplossingen 53. Meten is weten Maak een overzicht van uw energieverbruik. Met een energiemeter zult u ontdekken welke apparaten veel energie gebruiken. Met de Groen & doen tips voor 50+ ers in de hand kunt u nagaan waar het best bespaard kan worden. 54. Handig, een energiemeter Een energiemeter is een apparaat dat laat zien hoeveel stroom een apparaat gebruikt. De energiemeter plaatst u tussen het stopcontact en het apparaat. Met een druk op de startknop kunt u het actuele verbruik van het apparaat zien, het verbruik in een bepaalde tijdsperiode en de bijbehorende kosten. 55. Slimme meters Er zijn nog veel andere hulpmiddel voor slimme meetoplossingen. Zo is er de wattcher die per ruimte het verbruik aangeeft, een hydrometer om het vocht in huis te meten en meters om de luchtkwaliteit te meter 56. Tips over batterijen Laad uw batterij weer op Beperk het gebruik van batterijen. Gewoon stroom uit het stopcontact is beter voor het milieu en goedkoper. Koop oplaadbatterijen als u batterijen per se nodig hebt. Vergeet niet een oplader erbij te kopen. Stroom uit een oplaadbare NiMH-batterij is bijna 60 keer goedkoper dan uit een eenmalige batterij Tips over energiebewust koken en eten 57. Eet gezond en duurzaam Wij halen energie uit ons voedsel. Maar het kost veel energie om een gewas te telen, te verwerken en te vervoeren naar uw supermarkt. En in huis is energie nodig om voeding te klaar te maken en te bewaren. Maak bewuste keuzes. Enkele tips. Kijk thuis goed wat u nodig heeft en - koop bij voorkeur voedsel uit eigen land of streek; - kies voor groente en fruit van het seizoen; - koop niet meer dan nodig; - koop biologische producten; - haal uw boodschappen met de fiets. 58. Kook en koop op maat Koop en kook de goede hoeveelheid. Door goed zicht te houden op uw voorraad, voorkomt u dat voedsel bederft. Gooi restjes niet weg, bewaar ze afgesloten in de koelkast. Dit spaart geld en energie. En u kunt er een nieuwe lekkere maaltijd van maken. 59. Eet minder vaak vlees De productie van vlees vraagt zeer veel energie en is zeer milieubelastend. Minder vlees eten levert een hele grote bijdrage aan een beter klimaat. Bovendien is het gezond om meer variatie in uw voedingspatroon aan te brengen. Er zijn tegenwoordig heerlijke alternatieven en vegetarische recepten verkrijgbaar. 60. Ga wokken Snel, gezond en energiezuinig bakken kan met wokken. Vanwege het grote pan-oppervlak bakt u met een wok zuiniger dan in een koekenpan. Het bakken gaat sneller en vraagt daarom veel minder

energie. Door de korte kooktijd blijven meer vitamines en voedingstoffen behouden. 61. Kook met de juiste pannen Vervang te grote pannen door kleinere. Niet te veel water er in en een deksel er op! Gebruik voor gerechten die lang moeten koken een snelkookpan. U bespaart energie, geld en tijd. Tips over mobiliteit 62. Gebruik de auto bewust Maak bij korte afstanden gebruik van de fiets. U bespaart brandstof en blijft in beweging. Een autoritje van 5 kilometer heen en weer, kost al gauw meer dan 1,-. 35 63. Elektrisch fietsen Fietst u wat langere afstanden, overweeg de aanschaf van een elektrische fiets. Dat is een fiets met trapondersteuning. U moet zelf trappen, maar de motor van de fiets ondersteunt daarbij. De fiets heeft een maximumsnelheid van 25 km/uur en is een milieuvriendelijk en gezond alternatief voor de auto bij korte ritten. Er zijn ook fietsen die zichzelf opladen als u trapt. Het aanbod is groot. Laat u goed voorlichten. 64. Brandstof besparen door rijstijl - Schakel snel naar een hogere versnelling - Rijd met constante snelheid en een laag toerental - Kijk ver vooruit, anticipeer tijde en houd afstand. - Houdt u aan de snelheidslimiet - Zet de motor uit als u langer dan 1 minuut stil staat - Vermijd energieverspilling door onnodig gebruik van elektrische apparatuur zoals airco en ruitverwarming 65. Houd de spanning erin Controleer maandelijks de bandenspanning. Pomp de banden op met de maximaal aanbevolen spanning. Kies banden die voldoen aan de eisen van de Nieuwe Band. Kijk op www.kiesdenieuweband.nl 66. Gebruik OV: trein en fiets of huurauto Maar gebruik van het openbaar vervoer met de voordeelkaarten die vervoersmaatschappijen voor u hebben. Bovendien kunt u bij de meeste stations tegenwoordig ook heel mogelijk en goedkoop een fiets huren (zie www.ov-fiets.nl). U kunt ook gebruik van maken een huurof deelauto..

67. Tips over zonnepanelen Zonnepanelen beschermen het klimaat Met zonnepanelen kunt u zelf ook elektriciteit voor eigen gebruik opwekken. Nederlands zonlicht is prima geschikt. Energie uit zonlicht is duurzaam. Er komt geen CO2 of schadelijke stoffen vrij bij de energieopwekking. Investering terugverdienen? Het soort paneel, de hellingshoek van het paneel en windrichting bepalen de terugverdientijd. Een silicium zonnesysteem met een vermogen van 1.000 watt-piek (8 m2 panelen) levert in Nederland jaarlijks 700 tot 900 kwh op. ( 150 tot 200 aan elektriciteitskosten per jaar). 150-200,- Tips over energieleveranciers vergelijken Wordt u ook zo vaak gebeld door energiebedrijven met het verzoek om over te stappen omdat ze toch echt de voordeligste zijn? Omdat de prijsverschillen groot zijn, kan het lonen om van energieleverancier te veranderen. Prijsvergelijkers op internet kunnen u hulp bieden, als u wilt overstappen. Maar toch hoeft de leverancier die als goedkoopste uit de bus komt, niet per se de beste voor u te zijn. Er schuilen namelijk heel wat addertjes onder het gras. ConsuWijzer heeft vijf tips voor het gebruik van vergelijkingssites. 68. Let op de belangrijkste contractvoorwaarden: groene of grijze stroom, een vaste of een variabele prijs; een contract voor bepaalde of onbepaalde tijd. 69. Check kostenposten, zoals verbruik, vaste rechten, belastingen. 70. Controleer de voorwaarden van uw huidige contract: tussentijds opzeggen kan tot hoge boetes leiden 71. Sluit nooit een onduidelijke of onvolledige overeenkomst af 72. Veel energieleveranciers wijzigen rond 1 juli of 1 januari hun tarieven. Dat kan een goed vergelijkingsmoment zijn.