Emissie Inventarisatie CO2-prestatieladder medio 2015

CO2-ladder Emissie Inventarisatie 17 juli 2015 3.A.1 Emissie Inventarisatie CO2-prestatieladder medio 2015 Aannemingsbedrijf Stuit BV

Inhoud 1. Inleiding & beschrijving van de organisatie... 3 2. Verantwoordelijke... 3 3. Basisjaar en rapportage... 4 4. Afbakening van de organisatie en de operationele grenzen... 4 4.1 Organisatie... 4 4.2 Operationele grenzen... 5 4.3 Verwijderingsfactoren en uitzonderingen... 6 5. Resultaten... 6 5.1 CO 2 voetafdruk 2012... 7 5.2 Onderverdeling... 7 5.3 Significante veranderingen (meten van~): vooruitblik gegevens 2014... 8 5.4 Belangrijkste beïnvloeders... 8 6. Kwantificeringsmethoden... 8 7. Emissiefactoren... 9 8. Betrouwbaarheid & Onzekerheid in de resultaten... 9 Scope 1... 9 Scope 2... 10 9. Conclusie... 11 9.1 Aanbevelingen nauwkeurigere voetafdruk... 11 10. Verificatie... 12 11. Rapportage volgens ISO 14064 deel 7... 12 Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 2

1. Inleiding & beschrijving van de organisatie Aannemingsbedrijf Stuit is actief in de Grond- water- en wegenbouw (GWW). We zijn met ons personeelsbestand van 19 medewerkers (ca 17,5 fte) een klein middelgroot bedrijf. Onze bedrijfsgrootte past bij onze missie om voor onze opdrachtgevers een slagvaardige meedenkende partner te zijn op het gebied van kleinschalig infrawerk, en daarbij grootschalige betrokkenheid te tonen. Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen hóórt bij die betrokkenheid en is er onlosmakelijk mee verbonden. Conform de slagvaardige missie van onze bedrijfsvoering gaan we hier vooral praktisch mee om: passend bij onze schaal en zoveel mogelijk lokaal. Aannemingsbedrijf Stuit geeft handen en voeten aan haar kwaliteitsbeleid, maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid door: Het hanteren van een managementsysteem volgens NEN-EN-ISO 9001 Gecertificeerd te zijn voor VCA-P Als erkend leerbedrijf leerling-plaatsen te bieden Inzicht te hebben in de eigen CO 2 voetafdruk door gebruik te maken van de Milieubarometer (sinds 2010, peiljaar 2009) Aannemingsbedrijf Stuit heeft zich gecertificeerd voor de CO 2-prestatieladder niveau 3. Dit houdt in dat ons bedrijf: A. Inzicht moet hebben in haar energieverbruik, omgerekend naar CO₂-emissie(s). B. Kwantitatieve CO 2- en energie-reductiedoelstellingen op zal stellen. C. Intern en extern open communiceert over haar CO 2 voetafdruk en doelstellingen. D. Actief deelneemt aan initiatieven rond de reductie van CO 2 in de sector en/of daarbuiten. Dit rapport gaat in op de energiestromen van het bedrijf en richt zich op invalshoek A (Inzicht) van de CO 2-prestatieladder. Het is de weergave van de CO 2 voetafdruk van ons bedrijf over de eerste helft van 2015 in de vorm van een Emissie Inventarisatie. Deze inventarisatie is een verantwoording van certificeringseis 3.A.1 van de CO 2-prestatieladder en zal een beeld verschaffen van onze totale CO 2 uitstoot binnen scope 1 en 2. De inventarisatie is uitgevoerd conform de ISO 14064-1:2006 (E) quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals. In dit rapport wordt de voetprint gerapporteerd volgens 7.3.1 van deze norm, in het laatste hoofdstuk is hiertoe een cross reference table opgenomen. 2. Verantwoordelijke De verantwoordelijkheid voor de stuurcyclus CO 2 reductie alsmede alle activiteiten die hier aan gekoppeld zijn, behalve direct voor het halen van de doelstellingen, is Roberto de Miranda (KAMcoördinator). Hij rapporteert direct aan de directie. De directie neemt de beslissingen m.b.t. de maatregelen die moeten leiden tot het halen van de doelstellingen. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 3

3. Basisjaar en rapportage Voor aannemingsbedrijf Stuit BV is dit de derde maal dat een emissie-inventarisatie volgens GHGprotocol wordt opgesteld. Dit rapport betreft het eerste half jaar van 2014. Het jaar 2012 dient als referentiejaar voor de CO 2 reductiedoelstellingen. 4. Afbakening van de organisatie en de operationele grenzen Dit rapport is gebaseerd op de methodiek van de CO 2 -prestatieladder (versie 2.2). De ladder vloeit voort uit het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol), dat een internationaal erkende stapsgewijze aanpak beschrijft om een CO 2 voetafdruk te berekenen. Voor het kwantificeren, berekenen en weergeven van de CO 2 emissies is gebruik gemaakt van het instrument de Milieubarometer van Stichting Stimular. 4.1 Organisatie Aannemingsbedrijf Stuit BV is onderdeel van de EDK Holding BV, waaronder ook Stuit Rioolservice valt. Beide bedrijven zijn gevestigd te Bergschenhoek, aan de Weg en Bos 34. Stuit aannemingsbedrijf heeft een nevenvestiging in Maasdijk. Vestiging Bergschenhoek stuurt de projecten aan en is verantwoordelijk voor 100% van de GHG emissies die vrijkomen bij de bedrijfsvoering. EDK Holding BV Stuit Rioolservice Stuit Grond Water Wegen In bovenstaand organigram is te zien dat het aannemingsbedrijf onderdeel is van EDK Holding, evenals zusterbedrijf Stuit Rioolservice (SRS). Stuit Rioolservice maakt gebruik van dezelfde gebouwen en heeft 1 werknemer met 1 bedrijfswagen. De gegevens van Stuit Rioolservice worden meegenomen in de CO 2 -prestatieladder van het aannemingsbedrijf, zodat geen andere gebouwen en/of voertuigen zijn opgenomen dan al bij de andere bv zijn opgevoerd. In alle documenten zal alleen over Stuit gesproken worden, hiermee wordt zowel het aannemingsbedrijf als de rioolservice bedoeld. Het uitvoeren van een AC-analyse is hierdoor overbodig, immers het gehele concern valt in de boundary. Om de CO 2 -uitstoot van het bedrijf te bepalen is de organisatie onderverdeeld in bedrijfsonderdelen. Deze zijn waar nodig onderverdeeld in subonderdelen. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 4

Bedrijfsonderdeel Kantoren incl. loods Projectlocaties Mobiliteit Subbedrijfsonderdeel Verwarming (aardgas) Elektriciteitsverbruik Verwarming (propaan) Benzine mobiele werktuigen Diesel Zakelijke kilometers privé voertuigen Bedrijfspersonenauto s (benzine) Bedrijfspersonenauto s (diesel) 4.2 Operationele grenzen Voor de afbakening van het bereik van de CO 2 emissie inventarisatie wordt er gebruik gemaakt van de scope indeling van het GHG Protocol en de scope indeling van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO), te vinden in onderstaand figuur. Scope 1: Directe CO 2 uitstoot CO 2 uitstoot veroorzaakt door bronnen die eigendom zijn van de organisatie. Hieronder valt verwarming voor de kantoren, brandstof voor de bedrijfsauto s of uitstoot veroorzaakt door en afkomstig uit chemische productieprocessen (bijvoorbeeld koelvloeistoffen). Scope 2: indirecte CO 2 uitstoot CO 2 uitstoot veroorzaakt door het inkopen en verbruiken van elektriciteit. Deze vorm van uitstoot wordt veroorzaakt waar de stroom gegenereerd wordt (in de centrale). In de definitie van SKAO Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 5

worden ook eigen auto s die gebruikt worden voor zakelijk vervoer en zakelijk vliegverkeer tot scope 2 gerekend. Scope 3: Andere indirecte CO 2 uitstoot Bij iedere organisatie komt ook emissie vrij door activiteiten waar men geen echte invloed op kan uitoefenen maar waar de organisatie wel verantwoordelijk voor is omdat het ontstaan ervan inherent is aan de bedrijfsactiviteiten. Dit zijn bijvoorbeeld emissies die vrijkomen bij de afvalverwerking door een externe partij, door inkoop van materialen of diensten (emissie door onderaannemers en leveranciers) of door woon-werkverkeer van medewerkers (OV of eigen auto). Hoewel we een deel van deze zaken wel al registreren m.b.v. de milieubarometer, rapporteren we hier op dit moment niet over. Voor Aannemingsbedrijf Stuit BV zijn de scopes als volgt ingevuld: Scope 1 Voertuigen in eigendom: brandstofverbruik eigen wagenpark Brandstofverbruik: Voor verwarming van de kantoren (aardgas) en voor de verwarming van keten op de projectlocaties (propaan) Diesel t.b.v mobiele werktuigen (leveranties tank aan de zaak en op locaties) Brandstofverbruik klein materieel (mengsmering stampers en zagen) Scope 2 Elektriciteitsverbruik: indirecte emissies van ingekochte elektra voor de kantoren en de loods Zakelijke kilometers met privévoertuigen. 4.3 Verwijderingsfactoren en uitzonderingen Er wordt geen duurzame energie opgewekt. Ook verbranding van biomassa vond binnen scope 1 en 2 niet plaats. Verwijderingsfactoren zijn daarom niet van toepassing. Er zijn geen noemenswaardige uitzonderingen te noemen op het GHG protocol. 5. Resultaten Sinds 2010 worden steeds nauwkeuriger de gegevens voor de Milieubarometer bijgehouden (eerste gegevens over jaar 2009). De eerste emissie inventarisatie voor de CO 2 -prestatieladder is uitgevoerd in 2013 met de gegevens van 2012. Het jaar 2012 geldt dan ook als basisjaar voor de toekomstige inventarisaties. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 6

5.1 CO2 voetafdruk medio 2014 De totale CO 2-emissie tot medio 2015 bedroeg 73 ton CO 2. Scope 1 (directe emissies) : 68 ton CO 2 Scope 2 (indirecte emissies) : 5 ton CO 2 Deze half jaarlijkse rapportage is opgesteld vanuit de gegevens die zijn bijgehouden vanuit de registratie 2.A.3_1 (brandstof, elektra en gas verbruik) en facturatie (propaan en oplosmiddelen). Jaarlijks wordt er gerapporteerd via de Milieubarometer inclusief water, papierverbruik en woonwerk verkeer. De emissies zijn vanuit de gegevens in de Milieubarometer verdeeld over scope 1, 2 en 3. De emissie in scope 1 en 2 van de voorgaande jaren (dit is exclusief water, papier en woon-werk verkeer): 2012 144 ton CO₂ 2013 141 ton CO₂ 2014 150 ton CO₂ Medio 2015: Thema CO2 scope 1 Milieu gegevens CO2-parameter CO2-equivalent Aardgas voor verw arming Brandstoffen 2.587 m3 1,884 kg CO2 / m3 5 ton CO2 Propaan Brandstoffen 400 liter 1,725 kg CO2 / liter 1 ton CO2 Oplosmiddelen Emissies 8 liter 7,2 kg CO2 / liter 0 ton CO2 Benzine Bedrijfsmiddelen 240 liter 2,74 kg CO2 / liter 1 ton CO2 Zw avelhoudende diesel Bedrijfsmiddelen 3.652 liter 3,23 kg CO2 / liter 12 ton CO2 Personenw agen (in liters) benzine Zakelijk verkeer 361 liter 2,74 kg CO2 / liter 1 ton CO2 Personenw agen (in liters) diesel Zakelijk verkeer 14.999 liter 3,23 kg CO2 / liter 48 ton CO2 Vrachtw agen (in liters) diesel Goederenvervoer 0 liter 3,23 kg CO2 / liter 0 ton CO2 CO2 scope 2 Subtotaal 68 ton CO2 Ingekochte elektriciteit Elektriciteit 9.913 kwh 0,526 kg CO2 / kwh 5 ton CO2 Waarvan groene stroom (zonder keurmerk) Elektriciteit 0 kwh -0,44 kg CO2 / kwh 0 ton CO2 Subtotaal 5 ton CO2 Totaal CO2 scope 3 verborgen Compensatie Netto CO2-uitstoot 72,73 ton CO2 0 ton CO2 72,73 ton CO2 5.2 Onderverdeling De onderverdeling is vooral gemaakt naar de ingekochte energiedragers. Hiervoor geldt het volgende: - Aardgas voor verwarming wordt alleen gebruikt voor de verwarming van het kantoorpand en is dus geheel aan het kantoor toe te schrijven. - Oplosmiddelen betreft spuitbussen (voornamelijk wegenverf) - Benzine voor mobiele werktuigen bevat ook de mengsmering (Aspen/Shellina) voor trilstampers, motorzagen, etc. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 7

- Zwavelhoudende diesel mobiele werktuigen is de zgn. rode diesel, is in 2013 komen te vervallen en niet meer apart te registreren omdat ook voertuigen uit de zelfde opslagtank tanken. Vanaf april 2014 is de nieuwe opslagtank met individuele registratie in gebruik genomen. - Propaan wordt gebruikt voor het verwarmen van de keten en is geheel toe te schrijven aan de projecten, maar wordt niet per project afzonderlijk bijgehouden. - Ingekochte elektriciteit betreft het gebruik van de kantoren en de loods. - Twee werknemers komen met de privé auto naar kantoor, deze zijn meegenomen onder scope 3 woon-werkverkeer. 5.3 Significante veranderingen (meten van~): vooruitblik gegevens 2015 In 2014 is de nieuwe diesel opslagtank met individuele registratie in gebruik genomen. Hiermee is het mogelijk om betrouwbare gegevens per voertuig te registreren. De insteek om in 2014 betrouwbare gegevens te genereren is gerealiseerd. In 2015 wordt het genereren van gegevens doorgetrokken om zo een duidelijker beeld te krijgen van het dieselverbruik Het verbruik per voertuig en de CO2 uitstoot wordt berekend en geregistreerd. Vanaf juli 2014 is er een biologisch additief aan de diesel toegevoegd. Dit additief zorgt voor een zuinigere en schonere verbranding van de diesel in alle motoren. Volgens opgave van de leverancier kan het verbruik tot 5% zuiniger worden. Met de nieuwe registratie kan bekeken worden of er ook substantiële verbetering optreed in het brandstofverbruik. In 2014 was er door nauwkeurigere registratie een hogere CO₂ uitstoot. Deze verhoging geeft niet direct aan dat er een hogere uitstoot is geweest dan voorgaande jaren. De maatgeving is veranderd. We gaan 2015 met name vergelijken met 2014. Eind 2015 kan aan de hand van de totaal gegevens van dit jaar bepaald worden of er continue verbetering is behaald. Ook kan bepaald worden hoe de verhouding tot de voorgaande jaren is. 5.4 Belangrijkste beïnvloeders Binnen aannemingsbedrijf Stuit zijn geen individuele personen te benoemen die een dermate invloed op de CO2 footprint hebben dat gedragsverandering van deze individuele persoon alleen al zou zorgen voor een significante verandering in de CO2 footprint. 6. Kwantificeringsmethoden Voor het kwantificeren van de CO 2 uitstoot is gebruik gemaakt van de standaard vanuit de Milieubarometer van Stichting Stimular. Dit is een erkende methode om een CO 2 voetafdruk conform de eisen van SKAO te berekenen en te documenteren. In de milieubarometer kunnen alle verbruiken worden ingevuld. Vervolgens wordt de daarbij behorende CO 2 uitstoot automatisch berekend en kun je het vergelijken met andere jaren. De Milieubarometer wordt jaarlijks ingevuld. De gegevens hiervoor worden door het hele jaar door verzameld. In het energie meetplan van Stuit BV wordt beschreven waar de brongegevens per energiestroom vandaan komen. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 8

7. Emissiefactoren 3.A.1 CO2-ladder Emissie Inventarisatie 17 juli 2015 Voor de inventarisatie van de CO 2 uitstoot van Aannemingsbedrijf Stuit over het jaar 2015 zijn de emissiefactoren uit de CO 2-prestatieladder 3.0 gehanteerd. Omdat het gaat om specifieke emissiefactoren op nationaal niveau, zijn de gehanteerde emissiefactoren zeer geschikt voor het omrekenen van de activiteiten naar de daarmee gepaard gaande CO 2 emissie. Alle gebruikte emissiefactoren zijn opgenomen in de berekening van de CO 2 voetafdruk. De emissiefactoren van Aannemingsbedrijf Stuit zullen meegaan met de wijzigingen in de emissiefactoren van de CO 2- prestatieladder 3.0 Er zijn geen Removal factors van toepassing. 8. Betrouwbaarheid & Onzekerheid in de resultaten De gepresenteerde gegevens moeten worden gezien als de beste inschatting van de werkelijke waardes. Bijna alle gegeven voor de berekening van de CO 2 voetafdruk zijn gebaseerd op facturen en/of werkelijk gemeten aantallen. Hierdoor is de onzekerheidsfactor over 2015 zeer gering. Scope 1 Aardgas het verbruik wordt bepaald a.d.h.v. de feitelijke meterstand opname op 1-1- 2015 en 1-7-2015. Emissies Het verbruik wordt bepaald a.d.h.v. facturen uit de financiële administratie, aangevuld met schattingen van bestelfrequentie en verbruik van de chef werkplaats. Mobiele werktuigen Benzine (mengsmering). Verbruik wordt bepaald m.b.v. de facturen van de leverancier over een periode van januari-juli; er wordt geen rekening gehouden met wat er eventueel nog in de tanks van de werktuigen zit (voorraad), wat betekent dat per ca. half jaar het aantal liters verbruik gelijk gesteld wordt met het totaal van de betreffende facturen over dat jaar. Diesel. Verbruik wordt bepaald a.d.h.v. de facturen van de leverancier over een periode van januari-juli (Shell) en het daadwerkelijke verbruik. Er wordt hier geen rekening gehouden met de inhoud van de tank (voorraad). Zakelijk verkeer De werknemers die met de leaseauto naar het werk komen, worden gerekend tot zakelijk verkeer omdat hiervan het woon-werk gedeelte niet met zekerheid uit te filteren is (de werklocatie is projectgebonden en wisselt daardoor). Ook gereden privé-kilometers worden niet van het totaal afgetrokken en zitten dus voor de leaseauto s bij het zakelijk verkeer inbegrepen. Via persoonlijke tankpasjes worden de werkelijk gebruikte liters brandstof geboekt op de betreffende bedrijfsauto. Samen met het verbruik uit de dieseltank zijn er totale verbruiksgegevens bekend. Van de SRS bus komen de cijfers (afgerekende bedragen per tankbeurt) uit het grootboek en is het aantal getankte liters per tankbeurt berekend m.b.v. de opgezochte brandstofprijs (van het juiste merk op betreffende datum!) Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 9

Goederenvervoer De vrachtwagen die onder ons logo rijdt, wordt inclusief brandstof en chauffeur ingehuurd. Het brandstofverbruik hiervan wordt door ons (nog) niet bijgehouden en valt voor de CO 2 prestatieladder nu niet in de scope. Scope 2 Elektriciteit Zakelijk verkeer Het verbruik wordt afgelezen van de feitelijke meterstanden. Deze meterstanden worden per ½ jaar genoteerd Gedeclareerde kilometers gereden met privé auto s voor zakelijke doeleinden. Dit komt weinig voor maar wordt wel bijgehouden. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 10

9. Conclusie 3.A.1 CO2-ladder Emissie Inventarisatie 17 juli 2015 In dit hoofdstuk worden de resultaten van de CO 2 emissie inventarisatie van het bedrijf besproken. Tevens worden aanbevelingen gedaan voor een nauwkeurigere voetafdruk. De totale scope 1 en 2 emissies van Aannemingsbedrijf Stuit BV bedroeg medio het jaar 2015 73 ton CO 2. Hiervan is 68 ton het gevolg van directe emissies (scope 1) en 5 ton het gevolg van indirecte emissies door ingekochte elektriciteit (scope 2). Per FTE wordt er door ons bedrijf 9,6 ton CO 2 uitgestoten, wanneer het halfjaarlijkse getal met 2 wordt vermenigvuldigd (om vergelijkbare output te verkrijgen). Zie onderstaande tabel. Scope 1 68 ton Fte s 2014 17.5 Scope 2 5 ton Emissie per fte 8.34 ton Totaal 73 ton (85/17.5x2(0,5jr)) Het is voor de tweede keer dat er een half jaarlijkse meting evaluatie is uitgevoerd. Bekeken moet worden hoe deze cijfers zich verhouden aan het einde van het jaar tot de jaarlijkse cijfers. Er is een significante daling t.o.v. medio 2014. De uitstoot was halverwege het vorig jaar 85 ton CO₂. De emissies zijn vooral het gevolg van mobiliteit van het eigen wagenpark. Hier wordt ruim 66,6% van de emissies veroorzaakt, tegenover 16% voor de mobiele werktuigen op de projectlocaties. De bijdrage van het kantoor en de werkplaats (loods) blijft met 14% relatief beperkt. Propaan voor de keten en benzine voor de werktuigen zijn verantwoordelijk voor het laatste 1 % van de emissies. Diesel is de dominante emissiebron. 83% van alle emissies is het gevolg van de verbranding van diesel (door materieel, aggregaten en het eigen wagenpark). Elektriciteit wordt gebruikt voor de kantoren en de werkplaats en is verantwoordelijk voor ruim 7% van de emissies. 1,36% van de emissies wordt veroorzaakt door de verbranding van benzine voor het eigen wagenpark. Dit is een groot verschil met 2013 waar deze post nog goed was voor 7%. Dit verschil komt door de hybride auto die aan het wagenpark is toegevoegd i.p.v. een benzine auto. Verbranding van aardgas vindt plaats op de kantoren en is goed voor een kleine 7% van de CO 2 emissies van het aannemingsbedrijf. 9.1 Aanbevelingen nauwkeurigere voetafdruk 1. Sinds 2013 het onderscheid tussen rode diesel en gewone diesel is weggevallen, worden er ook bedrijfswagens aan de zaak getankt. Met het in gebruik nemen van de nieuwe dieseltank wordt er weer onderscheid gemaakt tussen zakelijk verkeer en de mobiele werktuigen. Met de registratie van de gegevens zal naar voren komen wat de resultaten zijn. Hierna kan gekeken worden of er nog verdere fine tuning nodig is. 2. Gedeclareerde kilometers gereden met privé auto s voor zakelijke doeleinden bijhouden wanneer dit in 2015 voorkomt. Laten registreren door de bestuurder en controle door de administratie. Omrekenen kan dan tegen gemiddeld verbruik van de auto. 3. Elektraverbruik op locatie bijhouden wanneer dit in de toekomst van toepassing wordt. Het betreft hier tijdelijke bouwketen die een eigen elektra aansluiting hebben. Tot nu toe wordt er echter nooit apart elektra aangeboden of berekend. Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 11

10. Verificatie De emissie-inventarisatie van aannemingsbedrijf Stuit is niet extern geverifieerd buiten de verificatie door de Certificerende Instantie. 11. Rapportage volgens ISO 14064 deel 7 Dit rapport is opgesteld volgens de eisen uit ISO 14064-1 paragraaf 7. In onderstaande tabel is een cross reference gemaakt van de onderdelen uit ISO 14064 en de hoofdstukken in het rapport. ISO 14064-1 7.3 GHG Beschrijving Hoofdstuk rapport A Reporting organization 1 B Person responsible 2 C Reporting period 3 4.1 D Organizational boundaries 4 4.2.2 E Direct GHG emissions 4.2 4.2.2 F Combustion of biomass 4.3 4.2.2 G GHG removals 4.3 4.3.1 H Exclusion of sources or sinks Nvt 4.2.3 I Indirect GHG emissions 4.2 5.3.1 J Base year 3 5.3.2 K Changes or recalculations 5.3 4.3.3 L Methodologies 6 4.3.3 M Changes to methodologies 6 4.3.5 N Emission or removal factors used 7 5.4 O Uncertainties 8 P Statement in accordance with ISO 14064 11 Q Verification 10 Aannemingsbedrijf Stuit BV Pagina 12